Willem Asman: 'Na de eerste verlies je je onbevangenheid'
Welk literair genre je ook beoefent, je debuut blijft een bijzonder iets. Vrij van de druk van uitgevers, recensenten en lezers is ineens jouw eerste proeve van bekwaamheid daar. De Spanningsblog vroeg thrillerauteurs met een aantal boeken op hun naam een 'trip down memory lane' te maken en hun debuut met de kennis van nu eens tegen het licht te houden. Vandaag: Willem Asman. 'Ik heb een jaar lang op verjaardagen aangekondigd dat mijn boek nu echt volgende week klaar was.'
Wanneer heb jij voor het laatst een blik geworpen in jouw debuut De Cassandra Paradox?
Willem Asman: 'Kort geleden nog, ter gelegenheid van de heruitgave bij mijn uitgever Gloude Publishing en als Kobo Original audiobook. Normaal gesproken doe ik liever iets anders; ik ben geen prettige lezer van eigen werk.'
'Als ik aan het schrijven ben', zei Ilja Leonard Pfeijffer, ‘moet ik volslagen overtuigd zijn van de eenmalige genialiteit van wat ik op dat moment schrijf, anders wordt het niks. Maar ja, du moment dat het klaar is en opgestuurd, denk ik: jezus, in mijn hoofd was het een meesterwerk en nu is het dit?!’
'Het zijn troostende woorden, maar ook pijnlijk, ik herken het zeer. Het is liefde die moet, het kan niet anders, maar liefde onder dwang eindigt altijd in het tegenovergestelde.'
 |
| Willem Asman ontvangt in december 2005 het eerste exemplaar van De Cassandra Paradox |
'Ik startte met opdrachtjes aan mezelf, bijvoorbeeld dat ik moest stoppen met commentaar leveren bij elk woord. Alles kon namelijk altijd beter, puntiger, grappiger. Toen ik constateerde dat mijn personages nogal veel dachten, moest ik een scène schrijven met alleen dialoog. Zo dwong ik mezelf ook landschappen te beschrijven, interieurs van gebouwen, de smaak van eten, het uiterlijk en de houding van mensen op straat.'
'Langzaam vulde ik zodoende een map met verhalen, hoofdstukjes, losse scènes. Toen het een boek moest worden, zijn twee rechercheurs voor me gaan uitzoeken wat al die verschillende personages en gebeurtenissen met elkaar te maken hadden. Deze methode raad ik niemand aan, overigens – de puzzel was enorm, uiteindelijk telde het eerste manuscript duizend pagina’s. Ik heb een jaar lang op verjaardagen aangekondigd dat mijn boek nu echt volgende week klaar was.'
'Ik heb drie uitgevers benaderd met de eerste vijftig bladzijden, twee daarvan wilden verder.'
Weet je nog hoeveel je van je eersteling hebt verkocht?
'De teller tot op heden officieel (De Cassandra Paradox komt nog vaak, vaker zelfs dan Rebound, langs op obscure sites): twaalfduizend exemplaren.'
Wat waren destijds de reacties van pers en publiek?
'Een lawine van lof, het kon niet op. Het Parool was de eerste: ‘Spannend slim en subversief, geen alledaagse combinatie.’ NRC volgde: ‘Een rijk boek, overtuigend, caleidoscopisch, intelligent.’ Trouw schreef: ‘Asman is een aanwinst’.'
'Vrij Nederland vond het uiteraard allemaal maar raar, maar ik had op mijn cover de prachtige quote van Rinus Ferdinandusse: ‘De plot van dit Cassandra-verhaal is gebaseerd op een zó spannend en tegelijk dichtgetimmerd tegendraads tunneldenken dat, paradoxaal genoeg, uiteindelijk elke ordinaire blauwe boon een spetterende lichtkogel blijkt te zijn.’
Met wat voor gevoel kijk je naar jouw eersteling? Wat vind jij de pluspunten van het boek?
'Het geheim van schrijven, leerde ik van Charles den Tex, is onbevangenheid. Die raak je kwijt na je eerste. Omdat je te veel lessen krijgt en die te goed in je oren knoopt. Bij je debuut kun je nog zoeken, verdwalen, je hoeft nog niet na te denken over de mogelijke gevolgen van een onbedachte zijstap of van een figurant die onaangekondigd op de voorgrond treedt. Ik vind het tijdens het schrijven vooral leuk mezelf te verrassen, en dat kan per definitie niet als je alles volgens het boekje doet.'
'Dat schrijfplezier lees ik ook nu nog terug in De Cassandra Paradox – het spat als het ware van de pagina’s af. Sommige scènes grepen me bij de keel, en verbazen me hogelijk: Huh heb ik dat geschreven? Heb ik dat gedurfd?'
'Bij elk volgend werk neem je alle lessen uiteraard mee in je reisbagage, wat je hebt geleerd is immers niet meer te ont-leren. Daardoor wordt het functioneler, zakelijker. Als je niet oppast word je professional, wordt je schrijven vakwerk, meer van hetzelfde. Lees Baldacci en/of Grisham, met alle respect, het is te vaak te veel lopendebandwerk geworden. Eerder gezien, eerder gelezen, en beter.'
'Natuurlijk ben je afhankelijk van uitgevers en inkopers, en van hun ideeën over wat lezers verwachten. Maar worden je boeken er beter van? Ik twijfel. Maak ik het mezelf makkelijk door die twijfel? Ik weet zeker van niet.'
Zou je, met de inmiddels opgedane kennis en schrijfervaring, nu een ander debuut hebben geschreven? Zo ja, wat zou je er aan veranderen?
'Vijftien jaar na De Cassandra Paradox is mijn werkwijze niet structureel veranderd. Nog altijd verzin ik opdrachtjes voor mezelf, om steeds weer iets nieuws te ontdekken. Origineel wil ik zijn, mezelf uitdagen tot een volgende stap, tot iets wat nog niet bestaat, tot iets wat ik nog niet eerder deed. Dat speelt me ook parten bij het schrijven van een vervolg op de Rebound-trilogie: ik wil iets toevoegen aan wat er al is, het mag niet meer van hetzelfde zijn, en dat is me niet gelukt – nog niet, moet ik zeggen. Uit het gebaande pad komen kost tijd.'
'Maar om je vraag te beantwoorden: nee, ik zou niets anders hebben gedaan. Mijn debuut had niet beter gekund of puntiger of grappiger, en zeker ook niet eerder, want allemachtig wat ben ik blij dat ik niet debuteerde op mijn achttiende.'
Willem Asman (1959) studeerde Nederlands en voltooide in 1985 zijn studie aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam. Hij werkte vijftien jaar bij Oracle Corporation, het op een na grootste softwarebedrijf ter wereld. Hij is oprichter en eigenaar van een adviesbureau voor human resources, change management en communicatie. Met zijn thrillerdebuut De Cassandra Paradox uit 2006 werd hij genomineerd voor de Gouden Strop van dat jaar. Een jaar later volgt zijn tweede thriller Brittannica. Van 2008 tot 2012 was hij voorzitter van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs en de Stichting Gouden Strop, van 2013 tot 2016 penningmeester van de Stichting Lira en bestuurslid van de Stichting Rechtshulp Auteurs, van 2013 tot heden is hij penningmeester van het PC Boutensfonds. In 2018 won hij de BookSpot Gouden Strop voor Enter – het eerste deel uit de Rebound-serie.
Twaalf jaar geleden zei hij op De Spanningsblog het volgende over het ambacht schrijven: 'De eerste versies van een nieuw boek zijn voor mij en niemand anders. In die fase mag ik alles – ik rotzooi maar wat an, in de geest van Karel Appel. Tijdens het herschrijven betaal ik de tol voor die grenzeloosheid. Dan wordt schrijven voor mij duwen, breken, vechten, letterlijk – een voortdurende strijd tussen mezelf meer of juist minder serieus nemen.'
In De Cassandra Paradox geeft een keurige man met Arabisch uiterlijk zich aan op een politiebureau in Miami. Hij bekent dat hij een terroristische aanslag wil plegen. Hij moest zich hier melden, zegt hij, al weet hij niet van wie. In een plastic tasje heeft hij de bewijzen: een foto van het Empire State Building en een bouwtekening van iets wat lijkt op een bom.
Even later verschijnt de woordvoerder van het Witte Huis op tv. Hij verklaart dat de afgelopen twee weken zestien arrestaties zijn verricht. In alle gevallen hebben de mannen zware criminelen en terroristen zich vrijwillig aangegeven om redenen die nog opgehelderd moeten worden. Verder worden er geen nadere mededelingen gedaan.
Vanaf dat moment ontvouwt zich een verhaal over de wereld van de internationale machtspolitiek na nine-eleven. thriller. In dit debuut combineert Willem Asman zijn liefde voor film, dialoog, antihelden en complottheorieën tot een thriller van internationale allure, geïnspireerd door Ludlum en Forsythe, met onmiskenbaar accenten van Crichton en King.
Lees ook:
René Appel vertelt hier over zijn debuut Handicap
Loes den Hollander vertelt hier over haar debuut Vrijdag
Corine Hartman vertelt hier over haar debuut Schone kunsten
Peter de Zwaan vertelt hier over zijn debuut Dietz
Lieneke Dijkzeul vertelt hier over haar debuut De stille zonde
Bavo Dhooge vertelt hier over zijn debuut Spaghetti
Michael Berg vertelt hier over zijn debuut Twee zomers
Almar Otten vertelt hier over zijn debuut Verdwenen chemie
Charles den Tex vertelt hier over zijn debuut Dump
Rudy Soetewey vertelt hier over zijn debuut Inbraak
Jacob Vis vertelt hier over zijn debuut Prins Desi
Elvin Post vertelt hier over zijn debuut Groene vrijdag
Tomas Ross vertelt hier over zijn debuut De honden van het verraad
Marelle Boersma vertelt hier over haar debuut Nephila's netwerk
Saskia Noort vertelt hier over haar debuut Terug naar de kust
Roel Janssen vertelt hier over zijn debuut De Struisvogelcode
Jac. Toes vertelt hier over zijn debuut Dubbelspoor
Simon de Waal vertelt hier over zijn debuut Cop vs Killer
Peter Römer vertelt hier over zijn debuut Chantage
Marion Pauw vertelt hier over haar debuut Villa Serena
Gerard Nanne vertelt hier over zijn debuut Lied van de lijster
Geen opmerkingen:
Een reactie posten