Tomas Ross - De klokkenluider (2003)

Rara en de moord op de PvdA-kroonprins

(Door Peter Kuijt)

Uitgevers in het spannende genre plakken tegenwoordig op bijna al hun boeken het etiket 'literaire thriller', in de overtuiging dat hun misdaadromans daarmee aan waarde winnen. Van die gedachte is kennelijk ook de CPNB bezeten. Op het omslag van het door de stichting uitgegeven geschenkboekje voor de Maand van het Spannende Boek 2003, De klokkenluider, is eveneens het pretentieuze letterkundige stempel gedrukt.

Het boekje van Tomas Ross, dat perfect aansluit op het thema 'true crime' van de actiemaand, heeft echter weinig met de fijne letteren van doen. Het is meer opnieuw een proeve van vakbekwaamheid van de auteur, die in de loop der jaren is gaan gelden als de meester van de factie, fictie gebaseerd op feiten.

Ross is de laatste maanden behoorlijk productief. Vorig najaar verscheen zijn Hofmans-thriller Omwille van de troon, die vanwege de beschreven uitspattingen van prins Bernhard, RVD-chef Eef Brouwers in woede deed ontsteken. Daarop volgde het uit de kluiten gewassen De mannen van maandagochtend, dat Ross samen met zijn 'mentor' Rinus Ferdinandusse schreef. Van zijn hand ook is De zesde mei, de spannendste van de tot dusver verschenen thrillers over de moord op Pim Fortuyn. En dan is er nu De klokkenluider, uitgegeven in een jaloersmakende oplage van 408.500 exemplaren.

In De klokkenluider haakt Ross nog even handig in op de moord op Fortuyn, 'van wie niemand ondanks de bekentenis van die Volkert echt weet wat er allemaal achter heeft gezeten'. Een soortgelijke nevel hult zich om het voortijdige heengaan van de 35-jarige charismatische politicus Wouter Burger, de gedoodverfde kroonprins van de PvdA. Burger is net voorzitter geworden van de Kamercommissie die de rol van de AIVD in - hoe actueel! - de kwestie-Margarita onderzoekt. Maar voordat Burger een hoge ambtenaar van de dienst kan ondervragen, komt hij om het leven bij een incident bij tankstation Den Ruyghen Hoek, niet ver van Schiphol.

Burgers hoogzwangere weduwe Marion ontdekt samen met de voormalige fractieassistente Chantal dat er meer steekt achter het ongeluk. Op de avond van het ongeval had Burger namelijk een ontmoeting met iemand die hem gevoelige informatie zou kunnen verschaffen over RaRa, de actiegroep die verantwoordelijk was voor aanslagen op onder andere benzinestations en supermarkten en het huis van staatssecretaris Kosto. Het was Burger niet gegeven om die informatie naar buiten te brengen. Maar Marion en Chantal achterhalen uiteindelijk wel wie en wat RaRa eigenlijk is.

Net als in zijn andere factionthrillers weet Ross een en ander uitermate geloofwaardig op de lezer over te brengen. De makke zit hem in het beperkte aantal pagina's dat de auteur mocht vullen. De schrijfstijl doet gehaast aan. Verder gaat de feitenfetisjist op een bepaald moment de fout in: Ross beweert dat RaRa aanslagen pleegde van 1985 tot 1991, eindigend met een bomexplosie in het ministerie van Binnenlandse Zaken. Maar in juli 1993 liet RaRa ook van zich spreken, met een aanslag op Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De omslagfoto laat ook dat departement zien: een groot gapend gat in de gevel waardoorheen een toiletgroep naar buiten is geblazen. Het maakt 'De klokkenluider' er echter niet minder spannend om.

Het boekje De klokkenluider werd door de boekhandelaar in juni 2003 aangeboden bij aanschaf van zeker 13,45 euro aan algemene boeken.