John Grisham - De partner (1997)

Grisham goes latin

(Door Peter Kuijt)

Kenners schatten zijn jaarsalaris op zo'n slordige 25 miljoen dollar. Toch gunt bestsellerauteur John Grisham zich nauwelijks de tijd om van zijn vergaarde fortuin te genieten. Immers, elk voorjaar wil hij een nieuwe thriller op de markt brengen.

Zijn nieuwste, De Partner, ligt inmiddels in de winkel, toont een cover met het bekende Christusbeeld in Rio de Janeiro en heet volgens de achterflap de 'meest avontuurlijke legal thriller' van de advocaat uit Mississippi te zijn. Daar waren we ook wel aan toe, na zijn als 'meest indringende legal thriller' bestempelde voorganger In het geding, die echter een taaie pil over een tabaksproces bleek te zijn en uiteindelijk met moeite een voldoende scoorde.

Het eerste deel van Grishams jongste is in ieder geval veelbelovend. Advocaat Patrick Lanigan, partner in het advocatenkantoor Bogan, Rapley, Vitrano, Havarac & Lanigan in het Amerikaanse stadje Biloxi, drukt een bedrag van 90 miljoen dollar achterover, dat aan zijn kantoor was toevertrouwd. Lanigan haakt daarmee in op de rage die de laatste tijd voornamelijk in zwang is bij employees van banken in binnen- en buitenland: je bedrijf tillen en daarna 'leuke dingen doen'.

Voordat hij de fraude pleegt, ziet Lanigan nog wel kans zijn eigen begrafenis in scène te zetten. Op 11 februari 1992 bekijkt hij met een verrekijker vanuit een boom hoe hij ter aarde wordt besteld. Enkele dagen daarvoor had men zijn onherkenbaar verminkte lijk in zijn uitgebrande wagen aangetroffen.

Vier jaar na zijn 'verscheiden' wordt Lanigan teruggevonden in een dorp in het zuiden van Brazilië, dertig kilo lichter en voorzien van een andere kin, neus en naam. Zijn achtervolgers nemen geen halve maatregelen: ze martelen Lanigan dagenlang om te weten te komen waar hij z'n rijkelijk gevulde spaarvarken heeft verstopt. Het is aan de interventie van Lanigans Braziliaanse vriendin te danken dat hij niet het loodje legt. De ex-advocaat, die vanwege de beproevingen die hij heeft doorstaan, nu ons aller sympathie verdient, moet evenwel zijn Latijns-Amerikaanse avontuur beëindigen en wordt overgedragen aan de autoriteiten in zijn geboorteland.

Zijn thuiskomst blijft niet onopgemerkt. Zijn vroegere partners zitten achter hem aan, evenals de 90 miljoen dollar-cliënt die zij vertegenwoordigden en er wordt van diverse kanten gepleit om de ex-advocaat een dodelijke injectie te verstrekken, zodat hij alsnog begraven kan worden. En dan is er nog Lanigans 'weduwe' Trudy, die hem ook het liefst dood ziet, zodat ze de al uitgegeven miljoenenuitkering van zijn levensverzekering niet hoeft te retourneren.

Het is op dit punt dat het boek niet meer de aandacht gevangen weet te houden. Lanigan, geïnterneerd in een militair hospitaal, onderhoudt een bevriende rechter en een bevriende advocaat, die meteen voor hem optreedt, omstandig over zijn motieven voor de miljoenendiefstal, de nepbegrafenis, de vraag over wie er nu in zijn auto zat, de vlucht naar Brazilië, de ontrouw van zijn vrouw, etc. Het gaat maar door. Ondertussen reist zijn exotische vriendin Eva stad en vooral land af om haar belagers van zich af te schudden en de buit te 'bewaken'. Langzamerhand ontstaat de indruk dat onze Patrick zijn zaakjes tot in de puntjes heeft voorbereid, zoals dat zo vaak het geval is bij Grishams helden. Het loopt dus allemaal wel los met die Lanigan, hoewel deze heer Olivier aan het eind toch nog een verrassend pilletje te slikken krijgt.

Evenals zijn voorlaatste, In het geding, ontbeert ook De partner de hoogspanning van bijvoorbeeld Advocaat van de duivel en het explosiegevaar van De cliënt. Het boek kent een voortvarende start, maar weet het straffe tempo slechts tot halverwege vol te houden. Mooischrijverij is Grisham ook vreemd, wat blijft zijn z'n sarcastische, maar nooit diepgaande schetsen van diverse personages - dat hij journalisten, niemand uitgezonderd, 'aasgieren' noemt, zien we door de vingers - en zijn befaamde onderkoelde humor. De partner verliest echter aan kracht als Grisham de ene na de andere draai verzint om zijn Lanigan de diverse dansen te laten ontspringen. Het lijdt echter geen twijfel dat boosaardige bankemployees met De partner nog hun voordeel kunnen doen.

John Grisham - De partner, uitgeverij A.W. Bruna, 325 pag.