Joseph Finder - Paranoia (2005)

Een kantoorbaan is zo saai nog niet

(Door Peter Kuijt)

Je hebt legal thrillers, psychologische thrillers, medische thrillers, policiers, De Da Vinci Code-thrillers, actiethrillers en ga zo maar even door. Maar na de schandalen bij Enron, Ahold en Shell is de markt nu ook rijp voor 'office thrillers'. Dat het vegeteren in een kantoortuin best opwindend kan zijn, bewijst de Amerikaanse journalist en FBI-kenner Joseph Finder (1958) met zijn recent verschenen vijfde roman Paranoia.

Finder baseerde zijn thriller op het feit dat bijna elk zichzelf respecterende multinational een afdeling bedrijfsspionage kent die de bewegingen van concurrenten in de gaten moet houden. Amerikaanse bedrijven alleen al lijden per jaar een verlies van vijftig tot honderd miljard dollar als gevolg van diefstal van commerciële geheimen. Zeker twintig vreemde naties hebben de afgelopen vijf jaar geprobeerd de hightech-bedrijven in Silicon Valley, Californië, te infiltreren, zo ontdekte de FBI.

Paranoia speelt zich af binnen de muren van twee hightech-firma's: Wyatt en Trion. De 26-jarige Adam Cassidy, werkzaam bij Wyatt Telecom, begaat een enorme flater als hij het bedrijfsnetwerk misbruikt om een feest, compleet met Osetra-kaviaar, kalfszadel Provençale en Dom Perignon, voor een gepensioneerde expeditiemedewerker te organiseren. De bedrijfsleiding stelt hem voor de keuze: ontslag en een strafblad of een carrière als 'mol' bij concurrent Trion Systems.

Cassidy kiest voor het laatste. Hij krijgt een training en Wyatt voorziet hem van inside-informatie. Bij Trion rijst de ster van Cassidy vervolgens snel. Door enkele oplossingen aan te dragen voor nijpende ict-problemen promoveert de mol tot speciaal assistent van Trions baas der bazen: Jock Goddard. De laatste ontfermt zich over Cassidy als de vader die hij voor zijn eigen te vroeg gestorven zoon had willen zijn. En Cassidy worstelt met zijn gevoelens voor zijn eigen aan een longemfyseem lijdende, uiterst narrige ouweheer.

Ondertussen wil Wyatt snel resultaten zien van zijn spion. Het bedrijf zet Cassidy op alle mogelijke manieren onder druk om alle informatie te achterhalen over het ultrageheime Aurora-project waar Trion aan schijnt te werken. Het zal geen verbazing wekken dat het hem lukt. Maar of Wyatt zo zit te wachten op Aurora, moet hier even in het midden worden gelaten.

De uitgever noemt Paranoia 'de pageturner van 2005'. Het is nu nog een beetje te vroeg om dat te beamen, feit is dat Finder een magnifieke misdaadroman heeft afgescheiden. De plot is uitermate origineel, de stijl is jaloersmakend fris en de finale verrast zoals een finale behoort te verrassen. Finder goochelt zo gedoseerd met technische termen dat het geen moment afschrikt. Geen wonder dat de filmrechten al verkocht zijn. Zo horen thrillers geschreven te worden.

Joseph Finder - Paranoia. Vertaling: Hugo Kuipers. Uitgeverij Luitingh, 381 pag.