Anjet Daanje - De blinde fotograaf (1998)

Blinde fotograaf raakt zoek op Terschelling

(Door Peter Kuijt)

Soms snijdt de werkelijkheid fictie de pas af. Schrijfster Anjet Daanje had het manuscript voor haar roman De blinde fotograaf al bij de uitgever ingeleverd, maar het boek was nog niet gedrukt toen in Leeuwarden Meindert Tjoelker om niets werd doodgeschopt. Daanjes roman vertoont een griezelige gelijkenis met het zinloze 'incident' in het Friese: in de Groningse binnenstad wordt een fotograaf 'voor de gein' zo ernstig mishandeld dat hij het licht in zijn ogen verliest. Dat is nog maar het begin van zijn lijdensweg.

Noortje, de vriendin van de ongelukkige fotograaf Goof, is vastbesloten de daders van de aanslag op te sporen. Door dagenlang al winkelend te 'posten' in een Albert Heijn-filiaal, ontmoet ze uiteindelijk een van de aanslagplegers. Ze komt ermee in contact en raakt tot haar ontzetting bevriend met deze Berend en wordt vervolgens - nog erger - verliefd. De studente wiskunde breekt met de verbitterde Goof, die zich nauwelijks schijnt te interesseren voor de dader(s). Later zal duidelijk worden waarom.

Noortje ontdekt dat Goof en Berend elkaar moeten kennen: ooit hebben ze in hetzelfde studentenhuis gewoond. Ze vertelt dit aan haar vriendin Suze, die vertrouwen verwart met verklappen en binnen een mum van tijd weet ook Goofs zuster Lizzy van de kwestie.

Lizzy blijkt een daadkrachtig type: ze organiseert, zonder dat betrokkenen ervan afweten, een rendez-vous tussen Noortje, Goof, Berend, Suze en nog enkele vrienden in een vakantiehuisje op Terschelling. Ze hoopt dat de onvermijdelijke confrontatie de dader van het misdrijf in Groningen ertoe zal bewegen zichzelf bij de politie aan te geven. Maar dan raakt de blinde Goof zoek op het Waddeneiland...

Meer vertellen over de inhoud van dit boek zou een stuk van de fraaie intrige weggeven. Of Noortje uiteindelijk in haar opzet slaagt, blijft hier eveneens onvermeld. Feit is dat ze voortdurend van de ene werkelijkheid in de andere terechtkomt en zelfs niet meer met de eenvoudigste wiskundeformule het verschil tussen goed en kwaad kan berekenen.

De veelzijdige Daanje - eerder publiceerde ze de roman Pianomuziek in de regen, ze acteerde in hoorspelen die ze zelf schreef en was verantwoordelijk voor het scenario van de film De vreemdeling, waarvoor ze tevens de decors ontwierp en het camerawerk verzorgde - heeft met De blinde fotograaf een verrassende en verrassend spannende roman afgeleverd. De plot zit geraffineerd in elkaar, haar taalgebruik is om jaloers op te worden: ze hanteert een verfijnd soort beeldspraak, dat geen moment verveelt.

Naar verluidt werkt Anjet Daanje aan een volgende thriller waarin fraude in een ziekenhuis centraal staat. Daarom een vriendelijk verzoek aan de dames en heren in de gezondheidszorg: stel uw eventuele malversaties nog even uit, opdat we kunnen genieten van Daanjes fictie zonder telkens aan de realiteit te worden herinnerd.

Anjet Daanje - De blinde fotograaf, Uitgeverij Kwadraat, 316 pag.