23 januari 2010

Zelfreflectie (column, 2010)

SLECHTE DAG

(Door Peter de Zwaan)

De beste cabaretier van dit land is Jeroen van Merwijk. Daar gaan we niet over in discussie, dat stel ik vast. Wie twijfelt gaat maar een keer naar een voorstelling of luistert naar het prachtige lied dat speciaal voor schrijvers moet zijn gemaakt: 'Ik leef van taal'.
Maar ook de beste cabaretier kan een keer een slechte dag hebben.
Die dag kwam in Hengelo, meer dan een jaar geleden.
De tekst was uitstekend, de liedjes waren schitterend, maar toch. Op een of andere manier kwam het niet over. Er hing iets mats over de voorstelling.
Het zat me niet lekker en maanden later (in Enschede zijn we soms een beetje langzaam) kreeg ik een herkansing omdat Van Merwijk in de nieuwe schouwburg stond.
Laat u niet misleiden door het woord nieuw. De schouwburg is nieuw, maar ze hebben kans gezien er een uitermate beroerde kleine zaal in te bouwen. Halverwege de voorstelling donderden tientallen plastic bekers op de vloer omdat er zo nodig een bar in de zaal geplaatst moest worden.
Maar toch: prachtige voorstelling.
Ik dacht dat Van Merwijk onderdelen had gewijzigd, maar hij verzekerde me dat dit niet het geval was: van a tot z hetzelfde als in Hengelo.
Hij kon zich niet herinneren dat er in Hengelo iets niet helemaal goed was gegaan. Hij kon zich, was mijn indruk, heel Hengelo nauwelijks herinneren.
Dagen later zag ik het licht en wist ik hoe het zat.
Van Merwijk had in Hengelo helemaal geen slechte dag gehad, het was mijn slechte dag geweest. Dat kan ook: dat je als toeschouwer een off day hebt en daar de uitvoerenden de schuld van geeft.
Trek dat eens door naar boeken. Ik zal beginnen.
Ik was een liefhebber van de boeken van Robert B. Parker, maar tien jaar geleden had ik er genoeg van. Te veel van hetzelfde. Dacht ik toen. Vorig jaar ben ik ze gaan herlezen... en heb alles wat ik miste bijgekocht.
Wat een heldere, franjeloze stijl heeft die man ontwikkeld. Oké, hij zeurt te veel over honden en hij maakt te veel reclame voor psychiaters, maar na elk boek denk ik: die man beheerst het vak.
Had ik tien jaar geleden een serie slechte dagen?
Sinds mijn ervaring met de optredens van Jeroen van Merwijk hou ik er rekening mee.
Ik heb in het verleden honderden recensies gemaakt, over films en over boeken. Ik heb daar enkele dikke vrienden aan overgehouden: bij het idee dat ze misschien ooit mijn bloed kunnen drinken gaan ze al smakken. Nooit heb ik gedacht dat ik bij het lezen misschien soms last had van een slechte dag en ik durf te wedden dat er weinig recensenten zijn die dat wel hebben gedaan. Waardoor er stukjes in de krant zijn gekomen die een beetje mat waren. Met zinnen die net iets anders overkwamen dan de recensenten hadden bedoeld. Waardoor lezers de indruk kregen dat er meer mis was met het boek dan er mis was.
Dankzij Van Merwijk (en dit stukje; geen dank hoor, graag gedaan) zullen alle recensenten aan zelfreflectie gaan doen en zullen hun recensies helderder, dus beter, worden.
Mocht u gewoon lezer zijn, probeer dan nog eens een boek van een schrijver die u in het verleden hebt afgekeurd. Voor u het weet zit u te genieten.

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor zeven van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 de Gouden Strop. In het najaar van 2009 verscheen zijn nieuwe Jeff Meeks-thriller 'Een zaak van vrouwen'. Voor dit jaar staat een volgende thriller op stapel die de titel 'De mooiste meid van Oregon' heeft meegekregen. Kijk op de site van Peter de Zwaan voor meer informatie. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)

Geen opmerkingen: