25 oktober 2013

Week en overmoedig (column, 2013)

CURSUS STERRETJES

(Door Peter de Zwaan)

Ik heb er eerder over geschreven en ik dacht dat ik zegenrijk werk had verricht, maar het heeft niet geholpen, geen streepje verbetering in de droeve wereld van het boek.

Sterren en recensies, daar heb ik het over.

Destijds ging de column over een prachtige recensie in Het Parool, als ik mij goed herinner over 'De vuurwerkramp van Harmen Saliger'. Tot mijn verbijstering stonden er drie sterren onder. Ik mailde de recensent en kreeg als antwoord dat hij onder het stuk vier sterren had gezet, maar dat het een redacteur van Het Parool had behaagd er eentje te verwijderen. Ongeveer hetzelfde wat Vrij Nederland deed bij 'De Voeder'. Daar stonden vier sterren bij, waarvan er twee jaar later een bleek te zijn uitgeflonkerd.

Dit keer was het Crimezone. Aardige mailtjes, goed interview, alles stipt volgens afspraak, ik werd er week van. En overmoedig. Ik dacht: als de recensie er is, ga ik ’m lezen.

Dat doe ik zelden, recensies lezen. Als schrijver heb je er niks aan en bovendien zijn ze niet voor de schrijver. Die weet wel wat er in zijn boek staat. Ze zijn voor de lezer.

Maar goed, lezen.

Het begon mooi: ‘De Loverman is een authentieke en vindingrijke thriller, die zeker weer mee zal dingen naar een Gouden Stropnominatie’.

Het werd beter:

Met De Loverman heeft De Zwaan geen dertien-in-een-dozijnthriller geschreven, maar vertelt hij een intrigerend en spannend verhaal over de gevolgen van de kwade handelingen van Ernst Jansen Steur. Zonder zelf een prominente rol in het boek te spelen, is de neuroloog de spil in een web vol met draden die uiteindelijk leiden naar onschuldige slachtoffers, wraak en moord. Peter de Zwaan weeft deze draden knap tot elkaar en bouwt zo een goed geconstrueerd verhaal op.

Er is meer het citeren waard, maar dan wordt dit stukje te lang en tenslotte staat alles op Crimezone.

Onderaan de recensie stonden sterren.

Nee, fout: niet vijf of vier.

Drie.

Drie is middelmaat, niet lezen dat boek, er zelfs niet naar kijken. Er zijn veel boeken in deze wereld, als je aan middelmaat begint, moet je echt met je tijd geen raad weten.

Nu de reden van dit stukje.

Het barst in dit land van de cursussen. Maar er kan er een bij: ‘Sterretjes kijken voor aankomende recensenten’. Waarin ze leren dat je je eerst een beeld moet vormen van een boek. Dat je moet vaststellen of je het lezen ervan de moeite waard vindt. En dat je daarna de tekst af moet stemmen op het aantal sterren dat je in gedachten had.

Niet andersom. Je niet mee laten slepen door een boek dat je mooi vond en, als je klaar bent, bedenken dat je niet voor vol wordt aangezien als je met sterren strooit. Waarna je een ster schrapt en bereikt dat tekst en beoordeling niet meer in één lijn liggen. Waardoor je precies de vraag oproept die je moest beantwoorden: Hoe goed is dat boek nou eigenlijk?

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor acht van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 die prijs. Zijn nieuwe thriller 'De Loverman' is onlangs verschenen bij zijn eigen uitgeverij Zwarte Zwaan. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)

3 opmerkingen:

Unknown zei

Peter schrijft: Als je aan de middelmaat begint, moet je echt met je tijd geen raad weten.

Toch maar even de sterretjes (voor wat ze waard zijn) van een van ons meest succesvolle auteurs er bij gepakt. Gemiddeld onder de drie. Blijkt dus dat ruim twee miljoen mensen met hun tijd geen raad weten. Een nogal verontrustende constatering.

Remko Meddeler zei

Dat is de kift, denk ik. Voor mij staan drie sterren voor 'goed' en da's een prima score. Als je net iets beter je best doet, krijg je er vier. Misschien komt De Zwaan nog eens zo ver.

Sander Verheijen zei

De recensie heeft voldoende onderbouwing waaruit blijkt waarom die ene extra ster niet werd vergeven. Namelijk: "Enig minpunt aan het verhaal is dat het wellicht iets te kort is om alles goed neer te zetten. De verhaallijn over loverman Elmer, die wordt gemarteld en gechanteerd door Ludo, is vermakelijk en origineel. En ook de verwikkelingen van Debby en Ferdinand zijn interessant. De drie personages hebben elk hun persoonlijke issues, zoals de onverklaarbare dood van Debby’s zoontje of de vermiste dochter van Ferdinand, maar deze kwesties worden onvoldoende uitgediept doordat ze tussen het feitelijke verhaal door worden behandeld."

Dat 3 sterren op Crimezone geen "middelmaat" is, maar "Behoorlijk goed" (en niet zoals op deze site "Het kan er meer door..."), verzacht misschien een beetje de wond. ;-)