Irvine Welsh - Misdaad (2011)

Rauwe realiteit


(Door Guido Huisintveld)

De Schotse auteur Irvine Welsh zal voor altijd in één adem genoemd worden met Trainspotting, zijn eerste roman, voortreffelijk verfilmd door Danny Boyle. Misdaad zal de cultstatus van dat debuut hoogstwaarschijnlijk niet behalen.

Rechercheur Ray Lennox heeft wat dagen vrij genomen en reist met zijn vriendin Trudi naar Miami zodat zijn burn-out hopelijk tot acceptabele proporties teruggebracht kan worden. Trudi raaskalt alleen maar over trouwplannen en daar wordt Ray allesbehalve rustig van. Wanneer hij door zijn voorraad antidepressiva heen is, vervalt hij in oude gewoonten: drank en drugs.

Via louche figuren ontmoet hij een jong meisje dat misbruikt wordt. De parallellen met een oude pedofiliezaak doen Ray besluiten haar te redden ten koste van alles.

Om depressiviteit en pedofilie als thema van dit boek aan te wijzen zou te simplistisch zijn. Het zijn wel twee zaken die het hoofdpersonage transformeren tot het emotionele wrak dat hij is. De rode draad is het dagelijkse gevecht dat Lennox met zichzelf en zijn omgeving voert, waarin hij afwisselend aan de verliezende, dan weer aan de winnende hand is. Veel sympathie kan er overigens niet opgebracht worden voor de cocaïne snuivende rechercheur; voor geen enkel personage eigenlijk.

Het proza van Welsh leest niet altijd even prettig en is bij vlagen vervelend als de auteur in herhaling vervalt. Het pleit echter voor Welsh dat hij de rauwe realiteit zonder enige terughoudendheid weergeeft. Het is zoals het is, deal with it.

Irvine Welsh - Misdaad. Vertaling: Ton Heuvelmans. Uitgeverij Arbeiderspers, 366 pag.

Niet veel waarheid (nieuws, 2011)

'GEEN VIERDE MILLENNIUMTHRILLER'

Waarschijnlijk dacht ze: het is te lang stil geweest rond Stieg Larsson. Tijd om weer eens een boekje open te doen. En dat deed Eva Gabrielsson, voormalig levenspartner van de Zweedse thrillerschrijver, vandaag dan ook. Zij verwees geruchten dat Larsson nog een vierde thriller heeft geschreven naar het land der fabelen.

Voor de BBC-radio zei Gabrielsson dat de geruchten 'niet veel waarheid bevatten'. Larsson schreef wel 'een begin' voor een vierde boek. ,,Op basis van wat ik heb gezien, schat ik dat het ongeveer tweehonderd pagina's zijn'', zei ze.

Gabrielsson denkt niet dat het materiaal samenhangend genoeg is om er een boek van te maken. ,,Stieg was een spontane schrijver. Hij kon losse scènes schrijven en ze pas later samenvoegen.''

Van de de drie boeken in de Millennium-reeks zijn wereldwijd zestig miljoen exemplaren verkocht. Larsson brak pas door na zijn dood in 2004. Geruchten over onvoltooide manuscripten doen al langere tijd de ronde.

Voor de BBC herhaalde Gabrielsson nog eens dat zij zich de enige erfgename voelt van Larssons literaire nalatenschap. ,,Veel van de ideeën en gedachten die in Millenniumtrilogie zijn opgenomen, zijn van mij afkomstig. De beschrijvingen van Stockholm, de locaties, komen van een manuscript waar ik zelf aan werkte.''

Volgens Gabrielsson zou haar partner, als hij nog geleefd had, veel bezwaar hebben gemaakt tegen verandering van de titel 'Men who hate women' ('Mannen die vrouwen haten') in 'The girl with the dragon tattoo'. ,,Hij zou dat de titel van een meisjesboek hebben gevonden.''

(Bron: BBC)

Plaat van de maand (16)

De Spanningsblog besteedt met recensies, interviews en nieuws voornamelijk aandacht aan de hedendaagse thriller en de auteurs daarvan: Jo Nesbø, Nicolet Steemers, Lee Child, Simone van der Vlugt, noem maar op. De vroege Nederlandse misdaadroman is op deze site een ondergeschoven kindje. Maar verzamelaar Wim van Eyle biedt uitkomst. Uit zijn rijke collectie richt Van Eyle eens per maand de schijnwerper op het werk van een - soms vergeten - Nederlandse misdaadschrijver uit vroeger tijden. Vandaag de zestiende aflevering uit de serie Plaat van de maand. Over James M. Fox, bestsellerauteur aan de andere zijde van de grote plas.

James M. Fox was het pseudoniem van Johannes Matthijs Willem Knipscheer (1908-1989), schrijver van spionage- en politieromans. Hij schreef al detectiveverhalen in zijn H.B.S.- tijd. Hij studeerde rechten in Utrecht en schreef regelmatig artikelen voor dagblad het Vaderland. In 1930 vestigde hij zich als advocaat in Den Haag.

In 1935 maakte hij een wereldreis, kwam ook in New York en dat beviel hem zo goed dat hij er in 1937 ging wonen. Hij was enige tijd aan de New York Times verbonden en maakte als verslaggever diverse trips naar Australië, Nieuw- Zeeland en Nederlands-Indië en werkte die trips uit in reisbeschrijvingen.

In 1939 verhuisde hij naar Texas waar hij met een Amerikaanse in het huwelijk trad. Tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) nam hij in Londen als reserve-officier dienst in het Nederlandse leger. Hij was onder andere adviseur van de minister van Oorlog. Het was ook in deze tijd dat hij zijn eerste boek, handelend over de vijfde kolonne, schreef.

In 1946 vertrok hij naar Los Angeles waar hij zich uitsluitend ging bezig houden met het schrijven van romans en filmteksten. Als schrijver in de USA werkte hij onder de naam James M. Fox. Ook gebruikte hij Grant Holmes als pseudoniem. Sommige van zijn boeken werden in de VS bestsellers. Zijn boeken werden een paar jaar na hun verschijnen ook in Nederland uitgegeven waarbij J.F. Kliphuis voor de vertaling uit het Engels zorgde. Tussen 1943 en 1988 publiceerde hij 24 misdaadromans. Knipscheer stierf in 1989 in zijn huis in Palm Springs aan de gevolgen van een hartaanval.

1. Geen grapjes alsjeblieft (een verhaal over de vijfde kolonne) (1948, Bruna) Oorspronkelijk: Don't try anything funny, 1943
2. Kaas uit de muizenval (1948, Bruna), cover Pronk. Oorspronkelijk: Cheese from a mousetrap, 1944
3. Het spijt mevrouw (1948, Atlas), cover R. van Looy. Oorspronkelijk: The lady regrets, 1947
4. Code drie (1948, G. van Reemst), cover J. Collin. Oorspronkelijk: Code three - 1953

(Bron: Wim van Eyle, Bruna)

Planking (nieuws, 2011)

AGATHA CHRISTIE WAS EEN SURFBABE

Agatha Christie was niet alleen bij leven en welzijn de Queen of Crime, maar bleek ook een surfbabe te zijn. Terwijl haar tijdgenoten cocktails dronken in het Verenigd Koninkrijk, bereed de schrijfster de golven bij Kaapstad en Honolulu op een surfplank. Dat blijkt uit onderzoek van Pete Robinson, oprichter van het Museum of British Surfing. Volgens hem behoorden Christie en haar man Archie tot de eerste Britten die zich op een surfplank staande wisten te houden.

De surfavonturen van de detectiveschrijfster namen een aanvang na de Eerste Wereldoorlog, toen haar man werd gevraagd om over de hele wereld de Britishe Empire Exhibition te promoten, die in 1924 in Londen zou worden gehouden. Het stel kwam in februari 1922 aan in Zuid-Afrika waar ze met de surfsport kennismaakten op het Muizenbergstrand.

De twee vervolgden hun reis naar Australië en Nieuw-Zeeland voordat ze in augustus aankwamen in Honolulu. Bij Waikiki leerde het koppel ook daadwerkelijk te surfen en hoe om te gaan met zonnebrand en scherp koraal. Christie schreef later in haar autobiografie dat ze 'een moment van triomf' voelde, toen ze haar evenwicht wist te bewaren en op de golven naar het strand kon komen.

Volgens Robinson had Christie, die op de foto poseert voor haar surfboard in Zuid-Afrika, een passie voor de zee en was ze een sportieve jonge vrouw. Ze was overigens niet de allereerste bekende Brit die met de surfplank wist om te gaan. ,,Prins Edward ging haar voor'', aldus Robinson.(foto: Museum of British Surfing/SWNS.com)

(Bron: The Guardian)

In nevelen gehuld (nieuws, 2011)

DE CPNB EN HET GEHEIM VAN DE SMID...

Het zal niemand ontgaan zijn: Simone van der Vlugt schrijft het geschenkboekje voor Juni - Maand van het Spannende Boek 2012. De Stichting CPNB bepaalt ieder jaar wie het cadeautje voor zijn of haar rekening mag nemen. CPNB-woordvoerder Peter Rosendaal wil best wat kwijt over de totstandkoming van het geschenkboekje. Maar veel wijzer worden we er niet van.

(Door Peter Kuijt)

- Op basis van welke criteria benadert de CPNB een auteur voor het
schrijven van het geschenkboekje?
Peter Rosendaal: ,,Daarin geeft de CPNB geen inzage. Waarom niet? Da's het geheim van de smid. Het Nobelcomité legt ook niet uit waarom die of die het niet/wel is geworden.''

- Waarom koos de CPNB dit jaar voor Simone van der Vlugt? Alleen op basis van haar goede verkoopcijfers?
,,Ook daarover geen mededelingen. Wij kijken niet naar verkoopcijfers, wel naar bepaalde bekendheid en kwaliteit: we willen natuurlijk wel dat lezers naar de boekhandel gaan.''
,,Natuurlijk heeft de CPNB voor de Maand van het Spannende Boek, de Boekenweek, NL Leest en andere campagnes een lijst van auteurs die we eens willen vragen. Dat lijstje wordt steeds bijgewerkt.''

- Na Nicci French, Esther Verhoef en Saskia Noort is er opnieuw gekozen voor een geschenkauteur uit de Anthos-stal. Het is Van der Vlugt van harte gegund, maar vreest de CPNB niet de toorn van uitgeverijen die steeds buiten de boot vallen?
,,De CPNB kiest in de eerste plaats voor een auteur. Daarna wordt ook wel gekeken bij welke uitgeverij deze zit, maar als de keuze unaniem is en naar ons idee goed, dan gaan we voor de beste keuze, ongeacht bij welke uitgeverij de auteur is ondergebracht. Zo zitten er vele literaire auteurs bij bijvoorbeeld De Bezige Bij en veel thrillerauteurs bij bijvoorbeeld Ambo/Anthos.''

- Het geschenkboekje mag niet meer dan 96 pagina's tellen. Zijn er nog meer beperkingen dan wel verplichtingen die aan een auteur worden gesteld?
,,Nee. Nou ja, de deadline halen.''

- Heeft de CPNB als eindverantwoordelijke ook de mogelijkheid om in te grijpen in de tekst van het geschenkboekje? Is dat wel eens gebeurd?
,,Nee, in principe niet. Voor zover ik weet is dit ook nooit gebeurd.''

- Wat was het meest succesvolle geschenkboek tot dusver?
,,In 2010 haalde 'Onmacht' van Charles den Tex een recordoplage van 865.000 exemplaren.''

- Hoe waren de reacties van lezers en boekverkopers op 'Versluiering', het geschenkboekje van dit jaar van Monaldi & Sorti?
,,Uiteenlopend van zeer enthousiast tot matig. Maar over het algemeen goed tot zeer goed. Maar dat is vaak zo met zulke hoge oplages; iedereen heeft een mening en die lopen vaak sterk uiteen, van zowel publiek als
de media.''

Wat zit er in het vat? (nieuws, 2011)

AUTEURS 'UITGLIJDER' EN 'KOORTS' OP MANUSCRIPTA

Wanneer het lopende boekenseizoen afloopt, mag Joost of Onze Lieve Heer weten. Maar vaststaat dat binnenkort het nieuwe seizoen weer begint. In het eerste weekend van september wordt dat feestelijk geopend met het evenement Manuscripta in de Westergasfabriek in Amsterdam.

Op zaterdag 3 en zondag 4 september is het publiek van harte welkom om te inventariseren wat er allemaal voor nieuws in e-book- en boekvorm zal verschijnen. De maandag erop is gereserveerd voor de vakidioten: handelaren, pr-mensen en pers.

Inmiddels heeft de organiserende Stichting CPNB een klein tipje van de sluier opgelicht. Tot dusver hebben twee thrillerauteurs hun komst naar Manuscripta bevestigd: Loes den Hollander, schrijfster van onder andere 'Uitglijder' en Saskia Noort, wier vijfde thriller 'Koorts' in het najaar wordt gelanceerd. De lijst met misdaadauteurs zal hoogstwaarschijnlijk nog worden aangevuld.

Naast Den Hollander en Noort kan de boekenfan ook andere schrijvers in het echt spotten: Stefan Brijs, Renate Dorrestein, Nico Dijkshoorn, Ingmar Heytze, Arthur Japin, Kluun natuurlijk, Erwin Mortier, Connie Palmen (zit er nog een robbertje 'catfight' met Noort in het vat?), Yvonne Kroonenberg, Wanda Reisel, Jan Siebelink en Dimitri Verhulst zijn enkelen van de auteurs die acte de présence zullen geven.

Meer namen worden later bekendgemaakt op deze site.