Koude lente en zo (nieuws, 2008)

TWEE SCHRIJFSTERS GENOMINEERD VOOR GOUDEN STROP

De schrijfsters Lieneke Dijkzeul en Simone van der Vlugt zijn met respectievelijk 'Koude lente' en 'Blauw water'genomineerd voor de Gouden Strop 2008. Zij moeten het opnemen tegen vier mannelijke collega's: Simon de Waal ('Pentito'), Charles den Tex ('Cel') en het Nederlands-Duitse duo Jac. Toes en Thomas Hoeps ('Kunst zonder genade'). Er is dit jaar geen enkele Vlaming onder de genomineerden voor deze thrillerprijs van 10.000 euro, die op 3 juni wordt uitgereikt in de Melkweg in Amsterdam.


Volgens de juryvoorzitter, KPN-topman Ad Scheepbouwer, die de nominaties  bekendmaakte, waren er 77 boeken ingezonden, waarvan twintig waren geschreven door vrouwen. Het niveau verschilde nogal, aldus de juryvoorzitter. ,,Er was veel kaf onder het koren.'' Desondanks sprak Scheepbouwer van 'een rijk aanbod'.

Wat de jury opviel was het vakmanschap van de meeste auteurs. ,,Knappe structuren en slimme plots, spitse dialogen en een vlotte stijl. Misdaad schrijven is ook in ons taalgebied geen hobbyisme meer.''

Een tweede vaststelling die de jury deed was de grote verscheidenheid van de inzendingen. ,,Duidelijke subgenres tekenen zich nog meer dan in het verleden af, van doorwrochte en voortreffelijk gedocumenteerde historische thrillers tot spannende actieromans, onrustbarende ecothrillers, mysterieuze, esoterische verhalen, complot- en terrorismeromans, cosy's en chick-thrillers. Ook de maffia doet het dit jaar uitstekend.''

Een derde conclusie is dat de Nederlandstalige misdaadauteur over de grenzen heen kijkt. ,,Steeds meer auteurs zoeken hun heil in verre en exotische streken, vaak met knappe resultaten.'' Het lijkt volgens de jury trouwens een typische Nederlandse aangelegenheid te zijn, want op een enkele uitzondering na blijven Belgen liever dicht bij huis. De jury vroeg zich verder verwonderd af waarom er geen enkel boek door een Belgische schrijfster was ingestuurd.

In Dijkzeuls 'Koude lente' wordt in een stadspark het lijk van een gewurgd zesjarig meisje gevonden. Haar buurman wordt vervolgens door een jeugdbende in elkaar geslagen. De niet geheel van zorgen vrije inspecteur Paul Vegter, die ook in Dijkzeuls debuut 'De stille zonde' de hoofdrol speelde, heeft zijn handen vol aan het onderzoek. ,,De schrijfster bewijst haar talent en vakmanschap met geloofwaardige personages, vlotte dialogen, een scherp psychologisch inzicht en een intelligente plot met een verrassende wending'', aldus de jury.

'Blauw water' van Simone van der Vlugt doet het als enige genomineerde misdaadroman enorm goed in de bestsellerlijsten. In haar psychologische thriller hangt moeder Lisa de was op in haar achtertuin als ineens een ontsnapte tbs'er voor haar neus staat. Vluchten is geen optie omdat ze het leven van haar dochtertje niet in gevaar wil brengen. Er volgt een zenuwslopende week waarin moeder en dochter gegijzeld worden in hun eigen huis. De jury: ,,In ruim 200 beeldend en goed geschreven pagina's die zinderen van angst, spanning en wraaklust wordt een huiveringwekkend tijdsbeeld opgeroepen.''

'Kunst zonder genade' van het duo Toes-Hoeps verscheen in oktober 2007. Tegelijkertijd kwam in Duitsland de Duitse versie, getiteld 'Nach alle Regeln der Kunst', uit. Hoeps en Toes schreven samen deze misdaadroman waarin musea van Duisburg tot Arnhem het decor vormen en de daar tentoongestelde moderne kunst de leidraad is. In het Abteibergmuseum te Mönchengladbach wordt het lijk gevonden van een Nederlandse vrouw, verpakt in een kunstwerk. Een crime passionel, vermoedt de Duitse politie. Maar wanneer ook in de tuin van het Arnhemse Museum voor Moderne Kunst een jonge kunststudente op bizarre wijze wordt vermoord, komen de Arnhemse politievrouw Micky Spijker en de Duitse restaurator Robert Patati in actie. ,,Een goed en vlot geschreven verhaal met veel intriges'', constateerde de jury, die er aan toevoegde: ,,Toes en Hoeps houden het zeer toegankelijk door een heldere stijl.''

'Pentito' van Simon de Waal gaat over een 'pentito' (Italiaans voor spijtoptant). De Amsterdamse rechercheur Nick Meere, moeizaam herstellend van een schotwond, is gedwongen zakkenrollers te verhoren, tot hij weer sterk genoeg is voor het echte werk. Als hij een Italiaanse kruimeldief moet ondervragen, verwacht hij gewoon op tijd naar huis te gaan. Maar de zaken lopen anders die dag. De Italiaan, Giovanni La Rocca, raakt in paniek als hij merkt dat Meere hem wil laten uitzetten naar Italië. Gedwongen terugkeer naar Napels is hetzelfde als de doodstraf, bezweert hij hem. Hij biedt Meere informatie aan in ruil voor verblijf in Nederland. Als Meere de informatie doorgeeft aan Interpol Rome gaan alle alarmbellen rinkelen. Maar niet alleen bij Interpol Rome: de maffia is nu ook op de hoogte van het bestaan van de pentito. En ook Meere is zijn leven niet langer zeker… De jury was vol lof: ,,Simon de Waal weet met zijn schrijfstijl en kennis van zaken de lezer te boeien in 'Pentito' en heeft op knappe wijze met een aantal verhaallijnen naar een verrassende ontknoping en een nominatie weten te werken.''

In Den Tex' 'Cel' is Michael Bellicher getuige van een raadselachtig auto-ongeluk met fatale afloop. Na te zijn verhoord, wordt hij tot zijn stomme verbazing aangehouden. Michael weet niet eens waarvoor. Hij wordt overgebracht naar een politiebureau in het Westland. Daar krijgt hij te maken met spijkerharde rechercheurs, een bizarre aanklacht, een onontkoombaar bewijs en een advocate die hem niet gelooft. Met 'Cel' overtuigt Charles den Tex 'in ieder geval ruimschoots' voor een nominatie, aldus de jury. ,,Een boek dat spanning en humor mixt tot een zinnenprikkelende cocktail. Een beklemmend verhaal dat gretig maakt naar de afloop.'' En alsof dat niet genoeg was: ,,De strakke schrijfstijl, de spitvondige en nuchtere dialogen en de ludieke hoofdpersonen geven het verhaal extra elan.''

Het is voor Lieneke Dijkzeul (1950), Simone van der Vlugt (1966) en Thomas Hoeps (1966) de eerste keer dat zij genomineerd zijn voor de prijs. Simon de Waal (1961) kwam in 2005 op de shortlist met 'Cop vs Killer'. Jac. Toes (1950) won in 1998 de Gouden Strop voor zijn thriller 'Fotofinish', hij werd in 1993 en 1994 genomineerd voor respectievelijk 'Dubbelspoor' en 'De afrekening'. Met 'Cel' meegerekend is Charles den Tex (1952) zes keer genomineerd voor de Gouden Strop. Twee keer mocht hij de prijs mee naar huis nemen: in 2002 voor 'Schijn van kans' en in 2005 voor 'De macht van meneer Miller'.
Uitgeverijen Anthos en De Geus doen goede zaken. Beide hebben twee boeken op de shortlist staan. Anthos geeft 'Blauw water' en 'Koude lente' uit, terwijl bij De Geus 'Kunst zonder genade' en 'Cel' zijn verschenen. 'Pentito' van Simon de Waal is uitgebracht door Lebowski.

De jury van de Gouden Strop 2008 telt naast voorzitter Scheepbouwer nog vier andere leden: NRC-recensent en hoogleraar literatuurkritiek Elsbeth Etty, de Vlaamse auteur en thrillerrecensent van dagblad De Morgen Bart Holsters, recensent Kim Moelands (website Ezzulia) en Jeanine Snertring namens sponsor Read Shop.

Groeien als schrijver (nieuws, 2008)

VERHALEN VIA ADEMBENEMENDE TWITTERS EN BLOGS

Nicci French

De Britse uitgeverij Penguin experimenteert met interactieve fictie: kort verhalen waarbij de auteurs hun proza de wereld insturen via Google Earth, blogs en twitters (berichten van maximaal 140 tekens). Op de site We Tell Stories staan zes van die digitale verhalen, geschreven door schrijvers als Nicci French en Toby Litt.

Voor de uitgeverij is het zesluik van verhalen op de site een springplank naar nog meer interactieve verhalen. Want zowel bij het Angelsaksische publiek als bij de auteurs viel het project in goede aarde, zegt uitgever Jeremy Ettinghausen. ,,Sommige auteurs vonden zelfs dat ze dankzij dit project als schrijver gegroeid zijn.''

Penguin vroeg zes auteurs om, telkens in samenwerking met een multimediabedrijf, een verhaal te vertellen dat ten volle van interactieve media gebruik maakt. Een van de resultaten van die samenwerking is 'The 21 Steps' van thrillerauteur Charles Cumming, een thriller die zich afspeelt in de straten van Londen en die volledig wordt verteld via 'points of interest' in de cartografiedienst Google Maps. Een ander verhaal, 'Slice' van auteur Toby Litt, wordt verteld door middel van twee blogs, die op hun beurt worden geïllustreerd met twitterberichten en foto's op Flickr.com.

En het gaat nog verder dan dat: 'Fairy Tales' van Kevin Brooks laat de lezer bepaalde verhaalelementen meeschrijven, 'Your Place and Mine' van Nicci French was een live geschreven dialoog, 'Hard Times' van Matt Mason en Nicholas Felton is een PowerPoint-presentatie, en 'The (former) General' van Mohsin Hamid is een hommage aan het 'tekstadventure', een prille videogamevorm die in de jaren 80 al uitstierf.
De zes verhalen in 'We Tell Stories' zijn allemaal gebaseerd op literaire klassiekers, zoals 'The 39 Steps' van John Buchan, 'Hard Times' van Charles Dickens, 'Thérèse Raquin' van Emile Zola, of 'De sprookjes van 1001 nacht'.

Verhalen worden niet uitdrukkelijk beter door interactie, erkent Jeremy Ettinghausen, hoofd digitale uitgaven bij Penguin. ,,Niet alle lezers zullen enthousiast zijn, maar er is een groeiende interesse voor: We Tell Stories haalde 150.000 unieke bezoekers. Onze doelstelling was de lezer te verrassen, samen te werken met multimediabedrijven en onze internetaanwezigheid te vergroten, en dat is ons alvast gelukt.''

(Bron: De Morgen)

Tomas Ross - De Marionet (2008)

Roddelen met Tomas Ross

(Door Peter Kuijt)

Als Volkert van der Graaf op 6 mei 2002 om even na zessen 's avonds op het Mediapark in Hilversum zijn semiautomatische Star-pistool niet had leeggeschoten op Pim Fortuyn, dan hadden we het zonder de thrillers van René Appel, Tomas Ross en Bert van der Veer moeten stellen. En hadden we ook de film 06/05 van Theo van Gogh moeten missen.

Ross won destijds de Gouden Strop - zijn derde - voor zijn meesterlijke thriller De zesde mei. Zes jaar na de aanslag op de populistische politicus gebruikt hij opnieuw dit gegeven voor een thriller, De Marionet' Hierin stelt hij zich de vraag wat er gebeurd zou zijn als Fortuyn de aanslag had overleefd. Uitgeverij Cargo spreekt opgetogen van de eerste Nederlandse what if-thriller. In de uitgeversbranche zijn ze namelijk nooit te beroerd om weer een nieuw genre te verzinnen.

'Martelaar' Fortuyn raakt in Ross' verbeelding gewond aan zijn hand en behaalt ruim een week later een eclatante verkiezingsoverwinning: 53 zetels en niet 43 zoals op de achterkant van de thriller abusievelijk wordt vermeld. Er volgt een kabinet met bewindslieden van LPF en VVD, dat onmiddellijk het Kwartje van Kok afschaft.

Maar Fortuyn, die voor de verkiezingen nog met zijn hand zwaaiend uit zijn Daimler riep dat hij de volgende minister-president zal zijn, wordt geen premier. Krijtstreepliberaal Hans Wiegel is dat genoegen gegund. En zo zijn er wel meer voorvallen, waaruit blijkt dat Fortuyn niet altijd doet wat hij zegt. Iemand heeft de 'Goddelijke Kale' in zijn greep, maar wie?

In de beantwoording van deze vraag laat Ross een groot aantal karakters opdraven. Zo is er de persfotograaf Lex de Rooy die naar de dader van de aanslag in Hilversum op zoek is. Zijn ex doet een duit in het zakje, evenals zijn nieuwe vriendin. En er duikt een stagiaire van de School voor de Journalistiek op, die - op zoek naar een primeur in de zaak-Fortuyn - ook een niet onbelangrijke rol in het geheel heeft. Verder mogen we diverse politiefunctionarissen die hun neus om de hoek steken, niet uit het oog verliezen. Er zijn er, kortom, te veel om op te noemen, wat het verhaal bepaald niet overzichtelijk maakt.

Ross schept er een duivels genoegen in om alle heisa van destijds over de opkomst van de LPF nog eens in herinnering te roepen. Het is ook een duivels genoegen om de vuige roddels over de ruziezoekende proleten in de partij te lezen. Het zijn patjepeeërs zonder enige politieke of culturele bagage, laat hij Fortuyn denken. Gerard van As liep bijvoorbeeld rond met een pistool op zak, 06-lijnexploitant Cor Eberhard was gewoon een 'crimineel', Winny de Jong een hysterica en Hans Smolders 'liep zijn pik achterna'. Maar ook anderen spaart hij niet. Zoals Ad Melkert die iets met zweepjes had en Wilders en Verdonk die toen al 'een grote bek hadden'. En wie is toch die bureauredactrice van Den Haag Vandaag die de ene na de parlementariër in haar bed weet? Het koningshuis ontkomt evenmin aan Ross' scherpe pen. Er zijn giftige prikken naar onder anderen Beatrix, Friso, Claus en Máxima die wekelijks het regeringsvliegtuig naar Milaan zou nemen om schoenen te kopen. Zo krijgt Ross natuurlijk nooit een lintje.

In een interview stelde Ross (63) dat hij niet hecht aan stijl. Hij erkende dat hij niet goed is in karakters en dialogen. Die zijn in De Marionet'inderdaad verre van perfect. Ross vervalt in oude fouten door ook nu weer aan de lopende band vragen te stellen. En dan zijn er wat andere onvolkomenheden. Zo laat hij iemand anno 2002, als de euro is ingevoerd, Nederlands geld pinnen. En bij de zetelverdeling na de verkiezingen van 15 mei maakt hij het helemaal bont. Als we de zetelaantallen van de partijen bij elkaar optellen, komen we uit op 153. En dan zijn de kleine christelijke fracties nog niet eens meegeteld. Slordig, erg slordig.

Tomas Ross - De Marionet. Uitgeverij Cargo, 416 pag.

Nicolas d'Estienne d'Orves - Kinderen van het kwaad (2008)

Lebensborn-thriller overtuigt niet

(Door Arno Ruitenbeek)

Verbijstering en ongeloof maken zich meester van jongeren en jongvolwassenen als je ze vraagt naar Lebensborn. En ze vervolgens uitlegt dat dit het project van de mensenfokkerijen van de SS was. Daarom was ik zo in mijn sas met de thriller Kinderen van het kwaad, die dit experiment van het Derde Rijk als onderwerp had.

Maar wat een teleurstelling. Schrijver Nicolas d'Estienne d'Orves, zeg maar Nico, had goud in handen en eindigt met lood. Dat is grotendeels te wijten aan zijn hoofdrolspeelster. Deze Anaïs Chouday geeft zich uit voor freelance journaliste en is in permanente staat van een onappetijtelijke combinatie van opwinding, afgrijzen en ontkenning. Ze gruwt en griezelt van bijna alles. Valt van de ene verbazing in de andere. Is constant aan het bedenken hoe ze bij iets of iemand moet afhaken om dat vervolgens achterwege te laten.

Ze krijgt een voorschot van 150.000 euro om een boek te schrijven over Lebensborn, in casu de vraag of die proef wel is geëindigd in 1945. Maar bijna al het onderzoekswerk wordt gedaan door een voormalige porno-acteur die zich Vidkun Venner noemt. Mevrouw Chouday zoekt overal wat achter. Edoch, juist als een vriendje haar waarschuwt dat deze Venner niet is wie hij zegt dat hij is, maar hoogstwaarschijnlijk de zoon van een kampbeul/arts die in een Lebensborn-kliniek het vlees sneed, geeft Chouday niet thuis.

Ik zal niet verhelen dat ik enerzijds blij was dat mijn vooroordeel, dat Franse spannende romans een contradictio in terminis is, werd bevestigd. Maar uiteindelijk ben ik behoorlijk pissig dat het boek niet overtuigt. Zeker in deze tijd van herdenken en vieren heeft Nico een grote kans gemist om de huidige generatie, die nauwelijks meer iets weet van de Tweede Wereldoorlog, via een thriller iets heel belangrijks bij te brengen.

Nicolas d'Estienne d'Orves - Kinderen van het kwaad. Vertaling Hans van Cuijlenborg. Uitgeverij Mynx, 448 pag.

Perceptiemanagement (nieuws, 2008)

BALDACCI OP DE WALLEN

De nieuwste thriller van de Amerikaanse bestsellerauteur David Baldacci speelt zich deels af in de rosse buurt van Amsterdam. Een saillant detail, zegt uitgeverij A.W. Bruna. Maar of er een causaal verband bestaat tussen de beschrijving van de Wallen en het feit dat 'Niets dan de waarheid' op nummer 1 binnenkwam op de bestsellerlijst van de New York Times binnenkwam, is niet bekend.

Baldacci's laatste boek draait om Nicolas Creel, directeur van de Ares Corporation, de grootste wapenfabrikant ter wereld. Om de winst van zijn bedrijf naar grotere hoogten te stuwen, wil hij een nieuwe wapenwedloop bewerkstelligen. Hij huurt hiervoor een specialist in op het gebied van 'perceptiemanagement', die de hele wereld moet doen geloven dat Rusland opnieuw op het oorlogspad is. Alle middelen zijn daarbij geoorloofd, inclusief een aanslag in Londen waarbij vele onschuldige slachtoffers vallen.

En dan is er Shaw, die in dienst is van een internationale inlichtingendienst die de taak heeft conflicten waar ook ter wereld op te lossen en de vrede te bewaren. Samen met journaliste Katie James gaat hij op zoek naar de waarheid achter de aanslag. Shaw is een man met een missie, een persoonlijke rekening die vereffend moet worden…

David Baldacci (1960) werd geboren in Virginia in de Verenigde Staten. Na zijn studies politieke wetenschappen en rechten werkte hij negen jaar lang als advocaat in Washington D.C. In 1996 brak hij internationaal door met zijn bestseller 'Het recht van de macht', die later verfilmd werd door Clint Eastwood. Wereldwijd heeft Baldacci inmiddels zo'n vijftig miljoen boeken verkocht.

Broeierige sfeer (nieuws, 2008)

EEN NEUS VOOR KWALITEIT

,,Onze keuze voor kwaliteit blijkt in de prijzen te vallen.'' Dat zegt Sijthoff-uitgever Marga de Boer in Boekblad. Ze reageert op het winnen van een Edgar Allan Poe Award door John Hart met 'Gevaarlijke onderstroom' en Tana French (met 'De offerplaats'), die respectievelijk door Luitingh en Sijthoff worden uitgegeven.

De rechten van 'De offerplaats' kocht uitgever Marga de Boer twee jaar geleden. Het is de debuutroman van de Iers-Amerikaanse auteur Tana French. De schrijfster won de Award for Best First Novel by An American Author. Sinds het boek dit voorjaar uitkwam zijn er 10.000 exemplaren van verkocht. En in september komt de pocketeditie ervan uit.

Directeur/Uitgever Hanca Leppink is enthousiast over John Hart. ,,Fantastische auteur die mooi schrijft over de broeierige sfeer in het Zuiden'', zegt ze in Boekblad. ,,Van zijn eerste boek 'De wet en de leugen' hebben we 5000 exemplaren verkocht. Dat was minder dan we ervan verwacht hadden.''

De Edgar Allan Poe Awards worden elk jaar uitgereikt door de organisatie Mystery Writers of America.

(Bron: Boekblad)