Andreas Eschbach (interview, 2005)

'De Da Vinci Code is een overdosis Big Macs'

Een videocassette met een predikende Jezus staat centraal in Het Messias Mysterie, een thriller met een vleugje sciencefiction van de Duitse schrijver Andreas Eschbach. 'Een must voor de liefhebber van De Da Vinci Code', jubelt de uitgever. De schrijver: 'Nee, mijn boek is een must voor iedereen.'

(Door Peter Kuijt)

DEN HAAG - Tijdens opgravingen bij Jeruzalem op een zeker tweeduizend jaar oude begraafplaats wordt een gebruiksaanwijzing voor een Sony-videocamera gevonden. Het is de handleiding van een camera die pas over enkele jaren op de markt wordt gebracht. De enige verklaring die wetenschappers kunnen bedenken is dat ze hier het graf hebben aangetroffen van een tijdreiziger die over enkele jaren een enkeltje neemt naar de tijd waarin Jezus heeft geleefd om hem op beeld vast te kunnen leggen. De camera is nog steeds zoek en dus ook de film waarop de Messias zo goed als zeker het woord van zijn Vader verkondigt. Het betekent de start voor een fanatieke speurtocht waaraan een jonge avonturier, een veel te rijke mediatycoon en de Inquisitie deelnemen.

Ziehier de enigszins bizarre verhaallijn van het overigens moeilijk terzijde te leggen Het Messias Mysterie van de 45-jarige Duitse schrijver Andreas Eschbach. 'Het is een thriller met een homeopathische dosis sciencefiction', aldus de auteur, 'verteerbaar ook voor die lezers die niet van SF houden.'

Ideeën voor romans moeten eerst een paar jaar rijpen, voordat Eschbach daadwerkelijk aan het schrijven begint. De schrijver weet nog dat hij zich begin jaren negentig begon af te vragen wat er zou gebeuren als er een film zou bestaan waarop Jezus is te zien. 'Hoe groot zou de schok zijn als we hem konden bekijken zoals we ook naar onze politici en popsterren kijken. Wat zou er veranderen?' Pas in 1998 rondde hij het boek af.

Het fenomeen tijdreizen neemt een belangrijke plaats in het boek in. Zelf gelooft Eschbach niet dat een mens in de nabije toekomst in staat zal zijn om even een blik te werpen in de Middeleeuwen, ooggetuige te zijn van de Slag bij Nieuwpoort of de moord op John F. Kennedy. 'Maar ik kan wél over reizen in de tijd schrijven omdat we tijd beschouwen als de vierde dimensie. En als we één kant op kunnen in een dimensie, moeten we ook in staat zijn de tegengestelde richting te kiezen. Toch?' Dat lezers het boek vanwege de tijdreiziger terzijde zullen leggen, gelooft Eschbach niet. 'Over Het Messias Mysterie heb ik duizenden e-mails van lezers gehad. Niemand heeft geschreven dat zijn geloof of ongeloof in tijdreizen een obstakel was bij het lezen.'

Eschbachs boek heeft een sterke religieuze component, net als de enkele jaren later verschenen De Da Vinci Code van Dan Brown. Zoals zo veel uitgevers doen met soortgelijke thrillers legt ook Eschbachs uitgever met graagte de link naar Browns bestseller. Eschbach vindt het allemaal prima. 'Het jaagt in ieder geval de mensen niet weg. Hoewel ik eerder zou zeggen: Het Messias Mysterie is een 'must' voor iedereen. Degenen die het boek niet lezen, missen iets heel belangrijks.' Echbachs thriller is geen bestseller, maar een longseller. 'Tot dusver zijn meer dan een half miljoen exemplaren verkocht en het gaat maar door en door. Het boek is vertaald in het Frans, Italiaans, Japans, Pools, Russisch, Tsjechisch en Nederlands.'

Uiteraard vindt Eschbach zijn boek beter. 'Als je ze allebei hebt gelezen, zul je je na De Da Vinci Code leeg en uitgeput voelen. Alsof je te veel Big Macs hebt gegeten. Als je mijn boek uit hebt, voel je je voldaan en gelukkig.' Eschbach heeft bovendien liever een Harry Potter-hype. 'Die boeken zijn veel beter geschreven.'

Vaticaan

Eschbach schrijft in zijn boek een hartig woordje over het Vaticaan. De Rooms-Katholieke kerk is niet zo arm als hij zich doet voorkomen, meldt hij. Volgens Eschbach heeft de kerk voor zo'n vijftig miljard dollar aan vermogen. Een paar voorbeelden: alleen al in de stad Rome bezit de Heilige Stoel aan onroerend goed een totaal oppervlak van vijftien miljoen vierkante meter. Vaticaans geld is geïnvesteerd in Franse oliemaatschappijen, in Argentijnse gasbedrijven, Boliviaanse tinmijnen en Braziliaanse rubberfabrieken. Ook speculeert het Vaticaan op de beurs en ontvangt het dividend van casino's.

Geen enkel feit of feitje over het Vaticaan is verzonnen, bezweert Eschbach. 'Ik heb zelfs veel details die ik tijdens mijn research opdiepte uit mijn boek moeten laten. En wat de door mij gemelde Inquisitie betreft: die bestaat nog steeds. Alleen onder een andere naam: de Congregatie van de Geloofsleer. De nieuwe paus, Benedictus XVI, was voor zijn verkiezing prefect van deze organisatie.'

Het Vaticaan heeft Browns boek inmiddels verketterd en gekwalificeerd als 'een schaamteloze thriller'. Eschbach vreest de toorn van Rome niet. 'Ach, al komt er kritiek: de paus is ayatollah Khomeini niet. Ik krijg trouwens veel complimentjes van priesters op mijn boek. En ik heb vernomen dat een katholieke school in Beieren de thriller in de ban heeft gedaan. Ik ben er vrijwel zeker van dat alle leerlingen het boek inmiddels in het geniep hebben gelezen.'

Vrijpartij

Eschbach werd geboren in het zuiden van Duitsland, in de stad Ulm. 'Beter bekend als geboorteplaats van Albert Einstein, maar dit terzijde.' Al op 12-jarige leeftijd begon hij met schrijven. 'Maar na de middelbare school volgde ik de raad van mijn ouders op om iets te studeren wat meer zekerheid zou geven. Ik wierp me op de studies aerodynamica en ruimtevaarttechniek. Op de universiteit ontdekte ik echter dat ik programmeren veel leuker vond dan ruimtevaartuigen bouwen en omdat personal computers toen net in opkomst waren brak ik mijn studie af en ging ik software ontwikkelen. Dat heb ik zo lang gedaan totdat ik van het schrijven kon leven.'

Eschbach heeft zeven romans op zijn naam staan, waaronder ook het in Nederland verschenen Het Fatale Zwijgen, over technologisch perfecte vechtmachines die tijdens de Eerste Golfoorlog voor de Amerikanen vochten. Daarnaast heeft hij vijf jeugdboeken geschreven. 'Mijn boeken hebben gemeen dat ze niets gemeen hebben', beweert Eschbach. 'Ik probeer telkens nieuwe dingen, ik wil mezelf noch de lezers vervelen.' Zijn missie is om de lezers aan de bladzijden te laten kleven. 'Ik wil ze niet laten slapen, laten eten en ik wil dat ze, als hun geliefde een vrijpartij voorstelt, zeggen: 'Niet nu, schat, eerst dit afmaken'.'

De schrijver woont en werkt in het Franse Brest. 'Ik wilde altijd al dicht bij de oceaan wonen. Toen het mogelijk werd, besloot ik met mijn gezin te verhuizen. Vanachter mijn bureau kan ik de zee zien.'

Hij leeft niet in ballingschap, ook heeft hij niet het gevoel dat hij Duitsland heeft 'verlaten'. 'Ik beschouw mezelf als een Europees burger die toevallig een andere woonplaats heeft gekozen. Ik beschouw het als een Europees experiment.' Het mag dan ook niet verbazen dat Eschbach voorstander is van de Europese Grondwet. 'Het is waar dat de Grondwet ingewikkeld is, maar ik had het juist verdacht gevonden als dat niet zo was. Het is misschien niet de meest perfecte Grondwet, maar het is goed genoeg. Uiteindelijk is het toch wat de mensen ervan maken. Weet je, de Sovjet-Unie had ook een prachtige Grondwet: mooie woorden die geen betekenis hadden. Er is ook geen alternatief en dat geldt zeker voor de kleinere landen. Het Europa van de toekomst is een werkzame Unie of een continent dat uiteenvalt.'

Andreas Eschbach - Het Messias Mysterie. Vertaling: Peter de Rijk. Uitgeverij Karakter, 475 pag.