Tomas Ross - De hand van God (2005)

De hand van God slaat ook wel eens de plank mis

(Door Peter Kuijt)

De Hand van God doet olijfbomen smaragdgroen glanzen in de nacht. En het was Zijn Hand waarmee Diego Maradona op het WK van 1986 tegen Engeland scoorde. De Hand van God worden vele bovenmenselijke ingrepen toegedicht, maar in de nieuwste thriller van Tomas Ross slaat hij de plank finaal mis.

En dat was ook de bedoeling, vertelde Ross ruim voor verschijnen van zijn boek. De thriller gaat over de voorbereidingen van een aanslag op VVD-politica Ayaan Hirsi Ali. Natuurlijk mislukt die aanslag, die de codenaam De Hand van God meekrijgt, en wordt de parlementariër geen haar gekrenkt. Ross: 'Ik kon het niet maken haar iets te laten overkomen. En ik moest het van mijn vrouw ook allemaal een beetje zindelijk houden. Want anders staan morgen de broers van Mohammed B. bij mij op de stoep.'

Nadat was uitgelekt dat Ross een thriller over Ayaan Hirsi Ali aan het schrijven was, viel een brigade fatsoensrakkers over hem heen. Hoe hij het in godsnaam in zijn hoofd haalde om het bedreigde Kamerlid lijdend voorwerp te laten zijn van zijn fantasieën! Ze heeft het al zo moeilijk!

Maar de schrijver is met de politica zindelijk omgesprongen. In het boek, dat is opgedragen aan Theo van Gogh, komt ze naar voren als een vrouw op wie best het een en ander valt aan te merken, maar voor de rest is ze een toonbeeld van standvastigheid.

Heel anders schrijft Ross over haar collega-politici. Geert Wilders is een rancuneuze populist en Wouter Bos is een hypocriet die Irakese kinderen laat verhongeren. Vilein beschrijft hij een spoedzitting van het kabinet op Nieuwjaarsochtend. De granietharde Rita Verdonk draagt een frambooskleurig mantelpakje dat nu eens niet uit de klerenkast van haar moeder komt. Piet Hein Donner vraagt wie Lebbis en Jansen wel niet zijn. En Remkes wordt nog eens fijntjes verweten dat hij onbereikbaar in Thailand verkeerde, toen daar de tsunami toesloeg. En Gerard van der Wulp is de meest kruiperige directeur die de RVD ooit heeft gehad.

Ross heeft, zoals hij zegt, met De Hand van God een eerbetoon willen brengen aan zijn favoriete boek De Dag van de Jakhals van Frederick Forsyth. Daarin worden de voorbereidingen beschreven van een Britse moordenaar die wordt ingehuurd om generaal Charles de Gaulle uit de weg te ruimen.

De huurmoordenaar in De Hand van God komt uit Denemarken. Hij wordt ingeschakeld door een klein groepje mensen, die overigens niets van doen hebben met de voor de hand liggende Jihad. Daarnaast volgen we de naspeuringen van de Haagse commissaris Jaap Sluiter die onderzoek doet naar de mislukte aanslag op Hirsi Ali op Oudejaarsavond 2004 in een appartementencomplex nabij het Vredespaleis. Deze twee belangrijkste verhaallijnen brengt Ross op een ingenieuze wijze samen naar een explosieve finale in de Israëlische ambassade.

Dat Ross al heeft verklapt dat de aanslag mislukt, mag je hem niet aanrekenen. Het boek blijft spannend tot op het bot. Na De Zesde Mei heeft Ross opnieuw een uitstekend verfilmbare thriller geschreven. Het is alleen jammer dat de meest geschikte regisseur niet meer onder ons is.

Tomas Ross - De Hand van God. Uitgeverij De Bezige Bij, 399 pag. (genomineerd voor de Gouden Strop 2006)