Ingrid Black (interview, 2003)

'Wij zijn geen religieuze fundamentalisten'

Ingrid Black is het pseudoniem van een schrijversduo uit Belfast dat recent met Gevallen meisjes een meer dan verdienstelijk debuut heeft afgeleverd. Vergelijkingen met het succesvolle duo Nicci French worden - ook door de uitgever - snel gemaakt. 'Maar dat is alleen maar marketing. Ingrid Black is Ingrid Black.'

(Door Peter Kuijt)

AMSTERDAM - De vrouw die voor Ingrid Black moet doorgaan, stelt zich niet als zodanig voor. Eilis O'Hanlon is de naam van de ene helft van het auteursduo uit Noord-Ierland. Haar partner, zowel privé als 'in crime', Ian McConnell laat verstek gaan. Hij is wel meegereisd naar Amsterdam, maar wil zijn tijd niet verdoen met de media. Hij heeft vandaag de zorg voor hun drie kinderen op zich genomen. 'Afgesproken is dat ik de publiciteit voor mijn rekening zal nemen', zegt de 38-jarige O'Hanlon. 'Hij houdt niet zo van interviews, blijft liever op de achtergrond.'

Samen schreef het koppel in een jaar tijd een sterke thriller over de zeven dagen durende klopjacht van de politie van Dublin op een seriemoordenaar die in de Ierse hoofdstad huishoudt. Politie en media houden het erop dat Ed Fagan, de killer met de bijnaam de Nachtjager, na vijf jaar stilte opnieuw heeft toegeslagen. Maar voormalige FBI-agente Saxon weet zeker dat het Fagan niet kán zijn. Zij moet haar vriendin, hoofdinspecteur Grace Fitzgerald, en haar team ervan zien te overtuigen dat ze op een verkeerd spoor zitten. Tot op het laatste moment blijft de lezer in het ongewisse over de ware identiteit van de slachter van Dublin.

Als we afgaan op de feiten dat de thriller in de ik-persoon is geschreven, dat de hoofdpersoon, Saxon, een vrouw is en dat achter de auteurs een paar schuilgaat, dan is een vergelijking met het beroemde duo Nicci Gerrard en Sean French wellicht niet eens zo vergezocht. Maar O'Hanlon vindt van wel. 'De enige overeenkomst met 'Nicci French' is dat we een stel zijn', zegt ze resoluut. 'Om eerlijk te zijn is zo'n vergelijking uit marketingoogpunt wel goed natuurlijk. Nicci French is wereldberoemd. Maar onthoud: Ingrid Black is Ingrid Black.'

Gevallen meisjes is niet de eerste thriller die het fenomeen seriemoordenaar beschrijft. Maar O'Hanlon kan niet goed aangeven waarom zij en haar partner voor hun eersteling dit uitgekauwde onderwerp ter hand namen. 'Ik begrijp dat dat een onbevredigend antwoord is, maar ik weet het gewoon niet. Voor ons stond de locatie op de eerste plaats. We wilden een boek schrijven over Dublin. We meenden dat die stad nog niet eerder was 'gebruikt' als decor voor thrillers, terwijl die stad er eigenlijk om schreeuwt. Daarna verzonnen we de personages. Het verhaal kwam pas als laatste.'

Toen O'Hanlon begon met het lezen van misdaadliteratuur had ze graag boeken te pakken gehad die zich afspeelden in de Ierse hoofdstad. 'Omdat ik er gewoond heb en omdat ik nieuwsgierig was naar de wijze waarop over de stad zou worden geschreven. Maar ik vond geen enkele Dublin-thriller. Dus zijn we ze zelf maar gaan schrijven.'

Om de politie te tarten strooit de seriemoordenaar in brieven aan de media met bijbelspreuken waarmee hij zijn daden probeert te rechtvaardigen.'De vrouw is slechts een onechte man en zij is ondeugdelijk en vals van aard', schrijft hij na opnieuw een moord op een prostituee. Geen van de twee auteurs heeft een theologische achtergrond, verklaart O'Hanlon. 'In diverse boeken kwamen we bijbelspreuken tegen en op internet was het ook goed grasduinen. Het is moeilijk uit te leggen waarom je in een boek bepaalde keuzes maakt. Maar', O'Hanlon lacht, 'laat het duidelijk zijn: wij zijn geen religieuze fundamentalisten. Overigens, onze buurvrouw, die predikante is, hebben we het boek laten lezen. Haar reactie was dat wij beter van de inhoud van de bijbel op de hoogte waren dan zijzelf.'

De twee hebben om beurten gewerkt aan het boek. O'Hanlon: 'We hadden van tevoren de verhaallijn zo goed mogelijk uitgestippeld en zijn toen hoofdstukken gaan schrijven. Als Ian een deel afhad gaf hij het ter correctie aan mij en omgekeerd. O, doet Nicci French dat ook?' O'Hanlon gaat niet verklappen wie welke delen heeft geschreven. 'Over het algemeen is Ian beter in beschrijvingen en sfeertekeningen en mijn sterke punt zijn de dialogen. Maar we hebben alle disciplines samen gedaan.'

Sinn Fein

O'Hanlon leeft voor en van het woord. Ze werkt al tien jaar als columniste voor de Sunday Independent, een in Dublin gevestigde krant. Ook in de Ulster-editie van The News of the World verschijnt een column, veelal over politieke kwesties, van haar hand. Veel over haar vriend en schrijfpartner Ian McConnell wil ze niet kwijt, zo heeft ze thuis beloofd. 'Hij zit ook in de journalistiek. Doet boekrecensies, voornamelijk jeugdliteratuur. Dat is het.'

De columniste is in Ulster gevreesd om haar scherpe pen. Alle politieke partijen in Noord-Ierland worden regelmatig flink op de korrel genomen. Ook Sinn Fein, de politieke tak van het Ierse Republikeinse Leger, spaart ze niet. En dat is fascinerend, want Eilis' zuster Siobhan is een voormalige bommenlegger van de Provisional Ira en vertrouwelinge van Sinn Fein-leider Gerry Adams. De oom van de gezusters O'Hanlon is Joe Cahill, een vroegere 'stafchef' van de IRA.

'Ik ben katholiek opgevoed', zegt ze zuinig, 'maar daar is het bij gebleven. Ik deel de politieke standpunten van sommige van mijn familieleden niet. Ik heb geen contact met ze, we houden afstand.'

Dat de (Noord-)Ierse kwestie niet aangesneden wordt in de thriller, heeft niets met haar familierelaties te maken, stelt O'Hanlon. 'We hebben met opzet de politiek erbuiten gehouden. Wij vonden het niet interessant genoeg om het in een thriller te verwerken. Toen het boek af was en we tegen vrienden zeiden dat we een thriller hadden geschreven, ging iedereen ervan uit dat het over de Noord-Ierse kwestie zou gaan. Maar ik schrijf er al genoeg over in mijn columns. Wij willen dat het boek ook in andere landen wordt gelezen. Ik kan me niet voorstellen dat er veel mensen buiten Ulster zijn die over paramilitaire groeperingen willen lezen.'

Opvallend is het lesbische element in het boek. Dat feit heeft vooralsnog geen commotie veroorzaakt in de voornamelijk katholieke Ierse lezerskringen, zegt O'Hanlon. 'Algemeen wordt aangenomen dat Ierland heel conservatief is. Maar dat valt reuze mee. Dublin is een kosmopolitische stad en uitermate relaxt waar het gaat om seksuele en sociale vraagstukken. De lesbische relatie is niet ontzettend aangedikt in het boek. De verhouding tussen Grace en Saxon is er gewoon. Ik heb van oudere lezers brieven gekregen die zeiden 'geraakt' te zijn door wat we beschreven.'

Saxon - 'dat is haar voornaam' - en Grace Fitzgerald keren terug in de tweede thriller waaraan het duo momenteel de laatste hand legt. Dat boek zal in de loop van volgend jaar op de markt verschijnen. O'Hanlon weet niet hoe lang dit duo in hun boeken zal blijven opereren. 'Ik denk niet dat we het zolang als Patricia Cornwell kunnen volhouden, die nu al zo'n twaalf boeken lang schrijft over Kay Scarpetta. Wellicht gaan Saxon en Grace ons op den duur wel tegenstaan. Het hangt ook erg van het succes af.'

Ingrid Black - Gevallen meisjes. Vertaling: Sandra van de Ven. Uitgeverij Anthos, 384 pag.