De favoriet van... John Kuipers
De Spanningsblog bestaat op 14 april vijftien jaar. En wie (bijna) jarig is, trakteert. We hopen onze lezers blij te maken met een lijst met de beste thrillers, gekozen door tientallen spannendeboekenschrijvers uit Vlaanderen en Nederland. In de aanloop naar het derde lustrum haalt De Spanningsblog telkens een boek naar voren dat volgens in ieder geval één auteur boven al het andere spannende leesvoer uitstijgt. Uiteindelijk komt daar een favorietenlijst van heb ik jou daar tot wasdom. Vandaag: schrijver John Kuipers
Len Deighton - Voorspel in Berlijn
Web van geloofwaardige karakters
(Door John Kuipers)
Het was niet de eerste keer dat Deighton een succesvol spionagekarakter beschreef. Samson werd voorafgegaan door Harry Palmer, hoewel die naam in de boeken niet voorkomt. Palmer is een filmnaam, de saaiste die Deighton na een vraag van producent Harry Saltzman kon bedenken. De onnavolgbare Michael Caine gaf deze held drie keer met groot succes een gezicht: The Ipcress File (1965), Funeral in Berlin (1966) en Billion Dollar Brain (1967).
Het verhaal van Bernard Samson, medewerker van de Britse buitenlandse inlichtingendienst Secret Intelligence Service, draait negen delen lang om verraad. Deighton weeft een uitgebreid web van karakters om zijn protagonist, die allen vrijwel even geloofwaardig overkomen. Het maakt Samsons speurtocht naar de waarheid des te aantrekkelijker.
De hoofdpersoon zelf is een intelligente tobber, maar ook een man die de onbetrouwbare en onervaren kantoorridders met ironie te lijf gaat. Hij moet voor alles opboksen tegen de machthebbers en hun streven naar nóg hogere posities binnen de SIS.
Zelf is Samson, vader van twee kinderen, een ervaren veldagent, een goedgebekte spion die is voorzien van de kennis en de humor van de straat. In alle delen laat hij zich dikwijls leiden door impulsen. Hij kan zich niet beheersen. Ongeleide projectielen zijn gevaarlijk, in de eerste plaats voor zichzelf.
De Britse omroep ITV Granada Television maakte een televisieserie van Deightons trilogie der trilogieën. Die haalde de Nederlandse tv niet. Maar goed ook, want de cyclus was niet al te best, alleen al omdat de acteur die Samson speelde totaal ongeschikt voor de rol was. Ian Holm, oorsponkelijk een Shakespeare-speler, zette een onhandige, weifelende spion neer die niet met de kenmerkende ironie uit de voeten kon. De serie zat bovendien vol met clichématige scènes. Een heel verschil met de twee succesvolle tv-series die de BBC in 1979 en 1982 had gemaakt van John le Carré's hoofdpersoon George Smiley (Alec Guinness). Het kijkpubliek liep terecht niet warm voor de televisieavonturen van Holm als Samson.
Len Deighton voegde als een soort addendum bij zijn serie in 1987 het boek Winter, a Berlin Family, 1899-1945 toe. Dit werk ligt als een soort vruchtbare laag onder de Samson-boeken. Bernards vader Brian duikt er als een wegbereider in op als Brits geheim agent in de Duitse hoofdstad.
De auteur is inmiddels bijna 93 jaar en woont met zijn Nederlandse echtgenote in Portugal. Naast zijn spionageliteratuur schreef hij onder meer tal van kook- en geschiedenisboeken.
Rest de vraag welke titel van de negen ik nou als de beste naar voren schuif. Deighton heeft een formidabele prestatie geleverd door de verhaallijnen en plots zo lang vol te houden zonder dat de geschiedenis van Bernard Samson gaat vervelen of in herhalingen vervalt. Uit Berlin Game, Mexico Set, Londen Match en Spy Hook, Spy Line, Spy Sinker en Faith, Hope, Charity kies ik deel één dan maar, waar alles mee begint: Berlin Game, bijna veertig jaar oud inmiddels. En nog steeds leuk en spannend.
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Flaptekst:
Bernard Samson, Brit, geboren en getogen in Berlijn, wordt na vijf jaar bureauwerk in het SIS-hoofdkwartier in Londen naar zijn geboortestad gestuurd. Zijn opdracht is een in Oost-Berlijn operererende agent van de Britten, codenaam Brahms Vier, ervan te weerhouden naar het westen te vluchten. In de verscheurde, door intrige en contra-intrige beheerste stad heeft Samson een levensgevaarlijk rendez-vous met de agent. Samson belooft hem ervoor te zorgen dat hij veilig naar het westen kan komen, maar niet voordat Brahms Vier een laatste, uiterst belangrijke inlichting aan de Britten weet toe te spelen.
Leonard Cyril Deighton (Londen, 18 februari 1929) was lange tijd een man van 12 ambachten, 13 ongelukken. Hij was onder meer spoorwegbeambte, fotograaf bij de Engelse geheime dienst, steward op vliegtuigen, ober, illustrator en art director bij een reclamebureau. Na een vakantiereis naar Frankrijk schreef hij in 1962 zijn debuutroman The Ipcress File (Dossier Ipcress).
Tussen 1962 en 1966 was hij culinair redacteur voor The Observer. Deighton verpakt zijn recepten in zwart-wit striptekeningen met een beperkt aantal woorden. De recepten werden gebundeld en in 1965 gepubliceerd als Len Deighton's Action Cook Book. Er zouden nog vier kookboeken volgen.
Deighton ontwikkelde zich tot een vermaard historicus die diverse hooggewaardeerde historische werken schreef onder andere over The Battle of Britain en de Blitzkrieg. Verscheidene van zijn thrillers zijn verfilmd of voor televisie bewerkt.
De schrijver is niet dol op het geven van interviews, evenmin moet hij iets hebben van literaire festivals. Hij liet eens weten dat hij geen groot plezier beleeft aan zijn ambacht. 'Het leukste van boeken schrijven is op een feestje aan mooie vrouwen vertellen dat je boeken schrijft, het minst leuke is achter een typemachine zitten en dat boek schrijven.'
John Kuipers (Den Haag, 1955) werkte bijna vier decennia lang als journalist bij het Algemeen Nederlands Persbureau. Hij publiceerde eerder enkele boeken, waaronder de biografie De geest van het spel over de schaker Jan Timman, en schreef bijdragen voor het literaire schaakblad Matten. Musserts schaduw dat in april verschijnt, is zijn eerste thriller met de onberekenbare politieman Charlie Swieninck in de hoofdrol.
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
De beste thrillers aller tijden (werk in uitvoering):
Isabel Allende - Het Huis met de Geesten (1982) favoriet van Anya Niewierra
Baantjer - De Cock en de wurger op zondag (1965): favoriet van P. Dieudonné
Richard Bachman (aka Stephen King) - De marathon (1979); favoriet van Ingrid Oonincx
Desmond Bagley - Op dood spoor (1970); favoriet van Frank van Zwol
Desmond Bagley - Vlucht in het verleden (1978); favoriet van Charles den Tex
John le Carré - Edelman, bedelman, schutter, spion (1974); favoriet van Almar Otten
John le Carré - Spion aan de muur (1963); favoriet van Willem Asman
Raymond Chandler - Het lange afscheid (1953); favoriet van Bavo Dhooge
Agatha Christie - En toen waren er nog maar... (oorspronkelijke titel: Tien kleine negertjes) (1939); favoriet van Dominique Biebau en Corine Hartman
Agatha Christie - Het doek valt (1975); favoriet van Hilde Vandermeeren
Arthur Conan Doyle - De avonturen van Sherlock Holmes (1892); favoriet van Anne van Doorn
Umberto Eco - De naam van de roos (1980); favoriet van Jeroen Windmeijer en Jo Claes
James Ellroy - Bloed op de maan (1984); favoriet van Jos Pierreux
Gillian Flynn - Teerbemind (2006); favoriet van Daniëlle Hermans
John Fowles - De verzamelaar (1963); favoriet van Nicolet Steemers
Ken Follett - Code Rebecca (1980); favoriet van Tomas Ross
Nicci French - Bezeten van mij (1999); favoriet van Anita Terpstra
Eva García Sáenz de Urturi - De stilte van de witte stad (2016); favoriet van Heleen van den Hoven
Jef Geeraerts - Diamant (1982); favoriet van Jac. Toes
John Grisham - Advocaat van de duivel (1991); favoriet van Jens Vern
Terry Hayes - Ik ben Pelgrim (2013); favoriet van Carina van Leeuwen en Steven Van Belleghem
Gerben Hellinga - Merg en Been (1985); favoriet van Peter Römer
Stephen King - De beproeving (1978); favoriet van Karin Hazendonk
Stephen King - De Shining (1977); favoriet van Nathalie Pagie
Stephen King - Misery (1987); favoriet van Wim Bax
Stephen King - Over leven en schrijven (2000); favoriet van Frederik Baas
Herman Koch - Het diner (2009); favoriet van Marlen Visser
Tim Krabbé - Het gouden ei (1984); favoriet van Bram Dehouck
Ira Levin - Een kus voor je sterft (1953); favoriet van Lieneke Dijkzeul en Saskia Noort
Gavin Lyall - Tylers oorlog (1981); favoriet van Peter de Zwaan
Henning Mankell - Honden van Riga (1992); favoriet van Gerard Nanne
Isa Maron - De Noordzeemoorden (2014); favoriet van Michael Berg
Jo Nesbø - Headhunters (2008); favoriet van Kasper van Beek
Marion Pauw - Daglicht (2008); favoriet van Loes den Hollander en Annet Hulst
Ian Rankin - Gerechtigheid (2004); favoriet van Wouter Dehairs
Dolores Redondo - De beschermengel (2013); favoriet van Soraya Vink
Ruth Rendell - Het stenen oordeel (1977); favoriet van René Appel
Sjöwall & Wahlöö - Man op het balkon (1967); favoriet van Joop van Riessen
Martin Cruz Smith - Tokio Centraal (2002); favoriet van Chris Rippen
Donna Tartt - De verborgen geschiedenis (1992); favoriet van Mariska Overman, Marion Pauw en Donald Nolet
Scott Turow - De aanklager (1986); favoriet van Elvin Post
Mario Vargas Llosa - Het feest van de Bok (2000); favoriet van Jacob Vis
Esther Verhoef - De kraamhulp (2014); favoriet van Ilse Ruijters
Geen opmerkingen:
Een reactie posten