Moordplekken (nieuws, 2012)

Het hoofdbureau van politie in Kopenhagen

MISDAAD LOONT IN SCANDINAVIË

Komend weekeinde kunnen Scandinoir-fans in Den Haag op het Lumiere Crime Festival hun favoriete noordelijke helden op het witte doek zien. De nieuwste series van onder andere 'The Killing', 'Wallander' en 'Real Humans' worden daar getoond. In Noord-Europa loont de misdaad.

(Door Monique Brandt)

Een zwerver met een kreupele rottweiler aan de lijn hangt rond bij een leeg bushokje. Het tweetal valt flink uit de toon in Østerbro, een redelijk goede buurt in de Deense hoofdstad Kopenhagen, waar onder andere het hoofdbureau van politie (foto) is gevestigd. Gids Lise Lotte Frederiksen wijst naar één van de gebouwen pal achter de man, die inmiddels bedaard een ochtendbiertje heeft opengetrokken. ,,Kijk daar, dát is het appartementencomplex waar de moeder van Sarah Lund woont. Kijk maar eens naar binnen, het trapportaal in. Je zult het vast herkennen.''

Frederiksen komt hier vaker, in het buurtje waar tv-heldin Lund uit de serie 'The Killing' regelmatig vertoeft, dat is snel duidelijk. De Zweedse, een voormalige docente Engels, is 15 jaar stadsgids in Kopenhagen. Ze verzorgt toeristische en literaire wandelingen, maar ook filmtours. ,,Ik heb nu tachtig verschillende wandelingen in mijn pakket.''

De laatste jaren is daar een extra, en behoorlijk gewild genre bijgekomen: tv-wandelingen. Kopenhagen wordt immers overspoeld door fanatieke fans van populaire misdaadboeken en series als 'The Killing', 'The Protectors', 'Those who Kill', het Zweeds/Deense 'The Bridge' en het politieke drama 'Borgen', om er maar een paar te noemen.

Met name Frederiksens 'The Killing'-wandelingen zijn, zo zegt ze, een doorslaand succes. ,,Tot uit de Verenigde Staten komen de fans hier zoeken naar de plekken die ze in hun favoriete series tegenkomen. Ook de helden uit boeken zijn erg gewild. Onlangs had ik een Engels stel over. Ik ben met hen drie dagen opgetrokken. We zijn zelfs tot ver buiten de stad geweest omdat ze de plek wilden zien waar het lichaam van Nanna Birk Larsen uit serie 1 werd gevonden. Die mensen wisten zelfs hele dialogen uit de serie voor te dragen.''

Britten zijn sowieso in de meerderheid als het gaat om haar 'The Killing'-wandelingen, al heeft ze ook al behoorlijk wat Nederlandse klanten gehad, zo vertelt ze als we bus uit, metro in stappen, om vervolgens weer te voet verder te gaan richting Vesterbro, de arbeiderswijk waar hoofdpersoon Theis Birk Larsen met zijn gezin woont.

Het klinkt een tikje luguber, naar een ver ander land reizen voor een toertje langs fictieve moordplekken. Hoe dan ook, de Scandinaviërs weten het tegenwoordig zeker: misdaad loont. Sinds de Zweed Stieg Larsson wereldwijd doorbrak met zijn Millenniumtrilogie - 30 miljoen exemplaren verkocht -, lijkt het alsof welke Scandinavische thrillerschrijver dan ook, een garantie op de bestsellerlijst heeft.

En in hun kielzog zijn ook de makers van tv-series en films uit het koude noorden krankzinnig succesvol. Het toerisme vaart er wel bij. Steden als Stockholm (van onder anderen Jens Lapidus), Ystad (Wallander) en zelfs een piepklein dorpje als het Zweedse Fjällbacka, dat de vaste moordlocatie is in de boeken van schrijfster Camilla Läckberg, wordt tegenwoordig overstroomd door fans. ,,In bijvoorbeeld de Verenigde Staten vinden ze me als Zweedse behoorlijk exotisch'', aldus de schrijfster, die de belangstelling van toeristen daarom wel begrijpt. ,,Mensen willen met eigen ogen zien waar de verhalen die hen zo meeslepen, zich afspelen.''

Zelfs IJsland, waar de boeken van Arnaldur Indridason gesitueerd zijn, biedt arrangementen waarbij je in de voetsporen van zijn rechercheur Erlendur langs moordplekken kunt gaan.

De befaamde Lonely Planet-reisgids benoemde Stockholm in 2012 als een van de must see-steden van het jaar, juist vanwege 'de stijgende populariteit ervan door misdaadromans die in Zweden spelen'. Het wachten is nu totdat ook Kopenhagen in die lijst terecht komt. Frederiksen: ,,Gezien de belangstelling moet dat wel gaan lukken. Oh, kijk, daar is de woning van Sarah Lund zelf!''

(Lumiere Crime Festival 1 en 2 december in Pathe Buitenhof in Den Haag. Voor
The Killing-wandelingen in Kopenhagen: www.peter-og-ping-dk)

(Zie ook: www.visitdenmark.nl)