02 november 2011

Plaat van de maand (19)

De Spanningsblog besteedt met recensies, interviews en nieuws voornamelijk aandacht aan de hedendaagse thriller en de auteurs daarvan: David Baldacci, Håkan Nesser, Bavo Dhooge, noem maar op. De vroege Nederlandse misdaadroman is op deze site een ondergeschoven kindje. Maar verzamelaar Wim van Eyle biedt uitkomst. Uit zijn rijke collectie richt Van Eyle eens per maand de schijnwerper op het werk van een - soms vergeten - Nederlandse misdaadschrijver uit vroeger tijden. Vandaag de negentiende aflevering uit de serie Plaat van de maand. Over Cor Docter, de kroonprins van de buurtbibliotheek.

AIMABELE VEELSCHRIJVER

(Door Wim van Eyle)

Klaas de Krijger (kenner en handelaar in pulp) noemde Cor Docter eens de kroonprins van de buurtbibliotheken. Docter moest alleen de koning voor zich dulden en dat was Edward Multon die met ruim 380 boeken zwaar aan kop stond.

Docter gebruikte net als Multon (Van der Voort) diverse pseudoniemen en schreef het lieve aantal van 132 romans bij elkaar. Koning en kroonprins vanaf midden jaren veertig, een vaste pluk in de buurtbibliotheek en in een enkele winkel. Zonder Edward Multon en Francis Hobart (het belangrijkste pseudoniem van Cor Docter) kon zo'n buurtbibliotheek alias schriften- en potlodenwinkel wel sluiten. De Multons en Hobarts die ik daar uit de schappen heb getrokken om te lezen moeten over de honderd gaan. En ik was niet de enige!




(Cor Docter alias Francis Hobart op jonge en wat gevorderde leeftijd)

Docter deed goede zaken voor de uitgever, eerst De Stuw daarna van Kersen, beide gevestigd in Rotterdam. Dat was ook de stad waar Cor Docter op 17 juli 1925 geboren werd. Hij werd journalist en later redacteur en kwam in 1946 met zijn eerste spannende boek voor de dag: 'Moker Billy' (Amerikaanse sportroman). Daarna ging het snel.

Boeken onder de pseudoniemen Francis Hobart, Sidney Spring en Salem Pinto waren niet aan te slepen. In latere jaren kwamen daar nog de pulpblaadjes bij en dat waren er ook flink wat. In 1970 en 1971 verschenen er zowaar drie boeken onder de naam Cor Docter: 'Droeve poedel in Delfshaven', 'Koude vrouw in Kralingen' en 'Rein geheim op rijksweg 13', alle uitgegeven bij Wyt. In 1974 schreef hij nog een kort verhaal in Pulp 5, 'Tussen de regels'.

Zijn belangrijkste werk verscheen echter in 1997, het jaar ook dat hij jurylid was van de Gouden Strop: 'Grossiers in moord & doodslag - veelschrijvers in Nederland en Vlaanderen'. Docter duikt de geschiedenis van de Nederlandse misdaadroman in, de colportageroman, Nick Carter, Lord Lister e.d., Ivans, Corsari, Havank, Multon, Dick Bos, Fjodor Klondyke, Van Eemlandt, Van Gulik, Joop van den Broek e.a. Een geslaagde poging het verleden voor uitsterven te behoeden. Het aantal kopers was echter gering en al snel lag het boek in de ramsj. Jammer, maar voor de liefhebber is het een belangrijk boek.

Ik ontmoette Cor Docter op de Lord Lister Club en had in de jaren 2004 en 2005 een uitgebreide correspondentie met hem. Hij wist zo veel van het misdaadveld waar ik ook in rondploeterde. Een reuze aardige en aimabele man, nooit te beroerd om te helpen en hij wist veel, erg veel! In de loop van 2005 schreef hij mij nog dat hij de fut niet meer had om de brieven te beantwoorden. Het ging helaas bergafwaarts met hem en op 1 april 2006 overleed hij in zijn woonplaats Etten-Leur.





Het pseudoniem Hobart was overigens een uitvinding van de baas van uitgeverij De Stuw. ,,Docter verkoopt niet, is niet Amerikaans en dus niet spannend genoeg'', redeneerde he en na enig wikken en wegen werd het Francis Hobart. Onder die naam verschenen tachtig boeken. De covers van die boeken zijn om te gillen (net zo als die van Multon bij dezelfde uitgever), het lijken wel kindertekeningen...

Uitgever Van Kersen joeg het tempo nog flink op. Die las de ingeleverde verhalen niet eens, smeet er een cover van de een of andere goedkope tekenaar omheen en het boek ging, hup!, naar de buurtbibliotheek. Volgende graag. Net als Multon schreef Hobart wel eens een roman in een week.....
Docter gebruikte het pseudoniem Hobart van 1946 tot en met 1976.


Onder het pseudoniem Sidney Spring schreef Cor Docter tussen 1956 en 1964 34 romans, deze keer met een steeds terugkerende hoofdfiguur die luisterde naar de naam Amigo (een boevenbestrijder en spion).



Het derde pseudoniem was Salem Pinto, nog meer van hetzelfde feitelijk: veertien boeken, geschreven in de periode 1960-1964.



En dan waren er de vele pulpblaadjes met name Robert Tresor, Sukses politieroman, Zwarte band-detectives en de Hoogspanning-reeks (jaren zeventig)




Er zijn ruim dertig in het Duits vertaalde boeken en blaadjes waarvan die van Conny Coll Verlag (gebonden 1958-1959) de fraaiste zijn. Helaas zat er ook een aantal Herrschaften tussen die Docter nooit betaald hebben, dat zijn dus de echte roofdrukken.




De boeken van Hobart werden nooit herdrukt, zaten voor het merendeel opgeborgen in een bibliotheek. Een enkele keer kom je nog wel eens een exemplaar tegen op een beurs, maar het is spaarzaam en de 'Hobarts' worden steeds spaarzamer.

(Bronnen: Wim van Eyle, Cor Docter, Klaas de Krijger)

Geen opmerkingen: