04 december 2009

Ongeloofwaardig (nieuws, 2009)

TOMAS ROSS OVER COUPPLANNEN BERNHARD: 'ZO DOM WAS HIJ NIET'

(Door Hans Jacobs)

,,Denk je nu echt dat Bernhard een coup heeft laten plegen in Indonesië? Zo dom was Bernhard niet." Thrillerschrijver Tomas Ross is verbaasd over de ophef die begin deze week is ontstaan over een door Jort Kelder en historicus Harry Veenendaal gepresenteerd boek over de in 2004 overleden prins.

Die zou in 1950 betrokken zijn geweest bij een coup tegen de toenmalige president van Indonesië, Soekarno. Mogelijk om zichzelf in de voormalige kolonie in het zadel te hijsen, als een soort onderkoning. ,,Het is een heel oud verhaal, dat ik zelf ook heb onderzocht'', zegt Ross, die er niks van gelooft. ,,Ongeloofwaardig.''

De stellingname van Ross lijkt op het eerste gezicht verrassend. De thriller- en factionschrijver heeft de prins in tal van boeken opgevoerd, tot grote woede van de hoofdrolspeler zelf. Bernhard noemde Ross, pseudoniem voor oud-journalist Willem Hogendoorn (65), een 'leugenaar'. Dat was vooral vanwege zijn boek 'Omwille van de troon' uit 2002 waarin feiten en fictie om ingenieuze wijze dooreen werden verweven. In januari zendt de VPRO een door Ross geschreven dramaserie uit over 'Bernhard, schavuit van Oranje'. Ross heeft ook daarin feiten en sterke verhalen door elkaar gebruikt. De prins als couppleger en wapenhandelaar zou dus in Ross' straatje moeten passen.

,,Nee'', antwoordt Ross in Amsterdam, waar hij net de eerste aflevering van de televisieserie heeft gezien. Meer materiaal over Bernhard heeft hij in de eerste plaats niet nodig. ,,Er is nu al genoeg. Het moeilijkste van het schrijven van het scenario was het schrappen. Over de prins kun je wel acht of tien delen maken en het mochten er maar vier worden'', verzucht hij. ,,Kijk naar zijn leven, daarover is zoveel te vertellen.'' Dat de prins naïef was en regelmatig verkeerde vrienden maakte, geeft Ross toe, maar dat wil volgens hem nog niet zeggen dat Bernhard een hand heeft gehad in de coupplannen van kapitein Raymond Westerling in 1950.

Ross hanteert in dit geval logica. Prins Bernhard zat in die jaren op de lijn van de Amerikanen. Die wilden Nederland weg hebben uit Indonesië en die steunden Soekarno, als de minst slechte van verschillende kwaden. Wie moest Bernhard steunen als de coup was geslaagd? Wie zou zo'n bewind erkennen, vraagt Ross zich af. De uitvoering van de aanslag op president Soekarno, aan wie Nederland nog geen maand eerder eindelijk formeel de soevereiniteit had overgedragen, was klungelig en amateuristisch. ,,Als Bernhard echt steun had verleend, dan was de coup wel geslaagd'', meent Ross. Hij had er dan wel voor gezorgd dat hem bevriende bedrijven als Billiton en Shell meer geld hadden gegeven, waarmee betere wapens en soldaten konden worden betaald, is de redenering van de thrillerschrijver.

,,Ik zit hier Bernhard te verdedigen'', stelt Ross met een glimlach vast. ,,Hij heeft veel uitgehaald, maar dit niet." En: ,,Hierin moet ik Cees Fasseur gelijk geven.'' De Haagse historicus ontzenuwde vorig jaar in een lijvig boek over het huwelijksleven van Bernhard en Juliana de verhalen over Bernhards betrokkenheid bij wapenhandel en de coup van Westerling. 'Weinig vuur, veel rook', noemde hij de aantijgingen, die zijn te vinden in de dagboeken van één van Bernhards vertrouwelingen uit die tijd, Gerrie van Maasdijk, en in een onderzoek van de marechaussee. ,,Ik heb die stukken ook gezien, maar ik geloof er niet in'', zegt ook Ross. De coup komt dan ook niet voor in de televisieserie.

(Bron: www.royalblog.nl; foto auteur: Sander Nieuwenhuys)

Geen opmerkingen: