Jan Koesen - A.A.P. (1997)

Virtueel gegoochel op een apenrots

(Door Peter Kuijt)

Tijdens de presentatie van zijn thriller A.A.P., onlangs in Burgers Zoo in Arnhem, zag journalist Jan Koesen zijn boek verscheurd worden door enkele nietsontziende chimpansees. Dat desastreuze oordeel van de apen was lichtelijk overdreven: A.A.P. is namelijk de moeite van het lezen waard.

Van Koesen verschenen eerder (onder zowel zijn pseudoniem Vanyan als zijn eigen naam) 'actuele misdaadromans' als Bus gegijzeld, Salvo voor de Sjah, Wit wint en Kruisvaart. In A.A.P. combineert hij internet en genetische manipulatie met een roedel Griekse goden.

Hoofdpersoon is Stefan Kostopoulos, product van een Griekse cafébaas en een stugge Elburgse die op vakantie in de zonovergoten archipel voor een keertje de verboden uit de Bijbel liet voor wat ze waren. Voor Kostopoulos, bijgenaamd dr. Gen, is genetische manipulatie de toekomst. Op zijn Griekse eiland Kaos experimenteert hij er op los met chimpansees. De intelligente aap, dat is zijn droom. Om die te verwezenlijken plukt hij een hoertje van de straat in Piraeus en met behulp van een chantabele gynaecoloog manipuleert hij haar intern zodanig dat ze een chimpansee baart. Als ze haar 'kind' ziet, ontsteekt ze echter in woede en doodt het schepsel. Zijzelf komt er later ook niet best van af.

Dan dient zich een andere proefpersoon aan: de psychologe Arlette de Brouckère, vanwege haar groteske uiterlijk dr. Sumo genaamd, die bedreven is in het creëren van briljante computersimulaties. De scherpzinnige geleerde laat zich echter verleiden door de neonglimlach van dr. Gen en raakt binnen de kortste keren zwanger. Ze wil een kind, maar zij baart ongewild twee genetisch gemanipuleerde chimpansees, Apollo en Artemis.

Dat is het moment waarop voor dr. Gen het tij keert. Sumo neemt op een virtuele manier wraak. Gebruikmakend van de modernste technologie verbant ze Kostopoulos naar een soort computer-Hades, waar Griekse goden op harddisk hem een lesje leren. Met dit computerspel komt Gens leven aan een zijden draadje te hangen.

Dat Koesen van professie wetenschapsredacteur is, blijkt duidelijk uit A.A.P. Lezers dienen een flinke hoeveelheid technische termen voor lief te nemen. Wie niet bang is voor cachegeheugen en DNA-helix, houdt evenwel aan A.A.P. een smakelijk verhaal over, dat gedragen wordt door een aantrekkelijke stijl en pittige dialogen. Het boek ontbeert onverwachte wendingen, maar verrast des te meer door de inventieve wijze waarop Koesen de tocht van dr. Gen door de vele gigabytes grote Hades verwoordt.

Jan Koesen - A.A.P., uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 253 pag.