Peter de Zwaan - Duivelsrug (2007)

Savannah dampt, broeit en zweet

(Door Peter Kuijt)

Ruim tien jaar geleden verscheen van de Amerikaanse auteur John Berendt de magnifieke non-fictie thriller Middernacht in de tuin van goed en kwaad. Plaats van handeling was Savannah, een havenstad in de zuidelijke staat Georgia. 'Deze prachtige dame met haar vuile gezicht', zoals Savannah ook wel genoemd wordt, werd door Berendt neergezet als een subtropisch terrarium met oude herenhuizen, machtige magnolia’s en prachtige pleinen waar de grandeur uit vroeger tijden maar niet wilde vervliegen.

'Onze eigen' Peter de Zwaan, thrillerauteur met een imposant oeuvre die tot dusver met slechts één Gouden Strop werd bedeeld, situeert zijn nieuwste boek Duivelsrug ook grotendeels in Savannah, de stad van - zoals wij allen weten - de beginscène uit de film Forrest Gump, als Tom Hanks op een bankje op Chippewa Square zit en praat over het leven dat op een doos chocola lijkt.

Trad in Berendts boek een aantal excentriekelingen op zoals een zwarte travestiet, de uitvinder van de vlooienband en een man die elke dag een onzichtbaar hondje uitliet, in De Zwaans thriller is dat al niet anders: de twee Afro-Amerikaanse kleerkasten Johnson en Jones, bleke archiefmedewerksters, de charismatische voorgangster van een kerkgenootschap, een kakkende hengelaar en een te warm geklede toeristengids.

En dan is er natuurlijk Jeff Meeks, de antiheld uit De Zwaans vorige thriller De voeder. Meeks, op de vlucht voor de beschaving en sommige mensen die er deel van uitmaken, is neergestreken in de woestijn van Arizona. Daar leert hij het even illustere tweetal Kaya en Len kennen, dat in een trailer woont. Langzaam maar zeker groeit er een vriendschap tussen Meeks en het duo. Kaya leert Meeks échte boeken lezen en regelt af en toe vriendinnetjes voor een paar uur voor hem, terwijl de gehandicapte Len in Meeks zijn vermiste zoon Jack herkent.

Meeks begint Kaya als zijn moeder te zien. Hij zint dan ook op een meedogenloze wraak als hij op een dag de stoffelijke resten van Kaya en Len aantreft op het trapje naar de trailer. Len heeft vier kogels in zijn rug en van Kaya is de rug, waarop de duivel is getatoeëerd, gefileerd. De rekening wordt uiteindelijk in een dampend, zwetend en broeierig Savannah vereffend, maar niet nadat Meeks gewilde en ongewilde ontmoetingen met diverse figuren heeft gehad.

Het geweld in Duivelsrug is ruw, zoals we van De Zwaan gewend zijn. De stijl is ook als vanouds: hardgekookt, geen woord te veel, doordesemd van zwarte humor en met dialogen die vaak te ad rem zijn om uitgesproken te worden. Vlijmscherp vakwerk.

Peter de Zwaan – Duivelsrug, uitgeverij De Geus, 318 pag. (genomineerd voor de Gouden Strop 2007)