Tomas Ross - De nachtwaker (2013)

EEN NIET AL TE GOED VROEG WERK VAN BEATRIX

(Door Peter Kuijt)

Doorgaans leest Tomas Ross hoofdstukken van zijn thriller in wording voor aan zijn echtgenote. Voor zijn laatste thriller 'De nachtwaker. Het koningscomplot' koos hij echter een hoogbejaarde vriend als 'meelezer'. De oude man, aan wie Ross het boek heeft opgedragen, vond het allemaal prachtig, vertelde de Haagse auteur onlangs tijdens de presentatie van zijn boek. ,,Maar op een gegeven moment vroeg mijn vriend plompverloren: 'Zeg, wordt er nog geneukt?'. Ross die de toehoorders bekende slecht te zijn in seksscènes (,,Als schrijver!''), zei dat er in 'De nachtwaker' een broeierige passage voorkomt, die haar weerga niet kent. Hij was er zichtbaar trots op.

Maar voor de lezer op de stomende alinea's stuit, heeft deze al een flink deel van een vermakelijk avontuur achter de kiezen, die Ross op uitnodiging van het Rijksmuseum heeft geschreven ter gelegenheid van de heropening van deze grondig opgepoetste Amsterdamse parel. Zijn faction-reputatie getrouw stopt Ross er allerlei actuele feitjes in, maar deinst hij er ook niet voor terug om terug te grijpen naar de vaderlandse historie van eind negentiende eeuw. En getuige de ondertitel maakt 'de republikeinse schrijver' ook in dit boek zijn naam als 'pain in the ass' van de koninklijke familie waar. ,,Na lezing van de thriller begrijpt u waarom Beatrix destijds weigerde om DNA-onderzoek te laten doen in de grafkelders van de Oranjes'', aldus Ross bij de boekpresentatie.

Kenners van zijn oeuvre weten dat zij zich moeten opmaken voor een wirwar van verhaallijnen en -lijntjes en talloze personages en hebben alvast een notitieblokje binnen handbereik. Het verhaal komt er in het kort gezegd hier op neer: De 35-jarige Emma de Jongste, werkzaam in het Rijksmuseum, vindt bij de herinrichting van de Cuypers-bibliotheek, 'de boekenhemel', een cahier met twee oude pentekeningen. Als ze een kunsthandelaar vervolgens vraagt om de tekeningen te duiden, wordt deze naderhand vermoord. Hij kon Emma wel vertellen dat de tekeningen in opdracht zijn gemaakt van prins Alexander, om zijn vader koning Willem III dwars te zitten. De tekeningen hebben ook een link naar regentes Emma van Waldeck Pyrmont, eind negentiende eeuw als redster van de Oranjedynastie door Willem III naar Den Haag gehaald. Er maken allerlei 'partijen' jacht op de tekeningen en Emma de Jongste is haar leven niet meer zeker.

Ross flitst in diverse hoofdstukken heen en weer in de tijd. Het ene moment is de lezer getuige van een dialoog tussen prins Hendrik en zijn eega koningin Wilhelmina, waarin hij de zuinige vorstin zakgeld probeert te ontfutselen. Het andere moment zien we Emma, de Rijksmuseum-medewerkster, in een heikele situatie verzeild raken in een villawijk in Kijkduin. Ruimte voor wat sneren hier en daar gunt Ross zichzelf ook. Zo haalt hij nog even de blotebillenjurk van Marlies Dekkers aan die de directeur van het Rijksmuseum nota bene als 'kunst' had gepresenteerd. En een bronzen paard dat het museum wordt binnengebracht, herkent Emma als een niet al te goed vroeg werk van Beatrix.

De lezer die de nodige concentratie kan opbrengen, heeft met 'De nachtwaker' een uitermate onderhoudende thriller in handen: vermakelijk vanwege de vele feitjes en steken onder water die Ross erin heeft gestopt en op de juiste momenten ook bevredigend spannend. De lezer die zich nog meer wil laven aan Ross' kennis, doet er goed aan op MuseumMaandag 17 juni naar het Rijksmuseum te gaan. De thrillerauteur is er voor één dag gastconservator.

Tomas Ross - De nachtwaker. Het koningscomplot. Uitgeverij Cargo, 318 pag.,