Vertrouwen (column, 2013)

REGLEMENT

(Door Peter de Zwaan)

Het reglement voor de Gouden Strop 2014 is bekendgemaakt en meteen verschenen er columns en bezwaren. Op Facebook weerden kleine uitgevers zich. De vraag: ‘Heeft het zin om mee te doen?’, kwam in elk stukje voor.

Als iemand zich afvraagt of hij ergens wel of niet aan mee moet doen dan heeft hij het eigenlijk altijd over geld. Wie een titel instuurt, moet een bijdrage betalen van 160 euro, tenzij hij lid is van de GAU, want dan is het 75 euro.

Ik ben sinds begin dit jaar een kleine uitgever en ik wist niet dat er iets als de GAU bestond. Toen ik de afkorting zag, had ik geen idee waar ze op sloeg. Maar daar hebben we Google voor. GAU staat voor Groep Algemene Uitgevers en die groep behartigt de belangen van de Nederlandse boekenuitgevers van literatuur, kinderboeken en non-fictie. Ik geef kinderboeken uit en, met Ellessy, de misdaadroman 'De Loverman' (nu al een succes), maar niemand heeft zich gemeld met het verzoek ook mijn belangen te behartigen. Dat komt goed uit, want ik kan dat zelf, dus bel maar niet.

Nu de cijfers. Vorig jaar werden voor de Strop ruim 100 boeken ingestuurd. Ik hou het even op 100 en doe net of iedereen zijn belangen door de GAU laat behartigen. Opbrengst voor de Strop-organisatie 100 maal 75 is 7500 euro. De uitgever van het boek dat wint, moet 1600 euro dokken. Totaal 9.100 euro; nog 900 euro bijlappen om de winnaar te kunnen betalen en we hebben geen sponsor meer nodig.

Hoho, we hebben de organisatie nog. Ik hoor het iemand roepen.

Oké, de organisatie. De laatste keer dat ik een nominatie kreeg, een paar jaar geleden, werd dat bekendgemaakt via een website die meteen duidelijk liet merken wie zou moeten winnen. Kan nooit veel hebben gekost.

Maar het grote boekenfeest dan waarop de winnaar bekend wordt gemaakt? Dat kost toch handen vol? Vast wel, maar geloof me: als schrijver word je van dat feest niet beter en als uitgever waarschijnlijk ook niet. Ik heb daar nooit iets positiefs over gehoord.

Terug naar de kleine uitgever. Hij wint, betaalt 1600 euro en heeft een probleem. Zijn verkoopapparaat bestaat uit vrouw en bloedjes van kinderen en er is werk aan de winkel: extra boeken die snel naar de winkels moeten. Dat lukt niet zonder het Centraal Boekhuis, maar dat vraagt 42 procent handelskorting, een vast bedrag per maand en ruim een euro voor elk verkocht boek. Ergens zit ook nog 6 procent btw. Hou de totale kosten maar op 60 procent van de verkoopprijs. Dat is 12 euro. De kosten van het boek zijn 2 euro. De schrijver wil 10 procent, is ook 2 euro. De kleine uitgever houdt dus 4 euro over van elk verkocht boek. Voor de goede orde: dit zijn geen zuivere bedragen, maar ik kom echt wel in de buurt.

Om die 1600 euro terug te verdienen moet de uitgever 400 boeken verkopen.

Vierhonderd, het is niks, maar na die 400 staat de winstteller nog steeds op nul en er zijn minstens 1000 boeken nodig om te kunnen zeggen: ‘Toch een leuke maand geweest’. Ik kan me voorstellen dat uitgevers die geen rotsvast vertrouwen in hun eigen waar hebben niet aan het avontuur beginnen en denken: die bijdrage van 160 euro omdat ik geen lid van de GAU ben, spaar ik toch maar mooi uit als ik niet inzend.

'De Loverman' gaat wel meedoen. Het is dat u het weet. 

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor acht van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 die prijs. Zijn nieuwe thriller 'De Loverman' is net verschenen bij zijn eigen uitgeverij Zwarte Zwaan. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)