Jeff Abbott (interview, 2009)

Altijd op zoek naar de ongewone held

(Door Monique Brandt)

Als kleine jongen hing hij graag wilde verhalen op waarmee hij zijn klasgenoten op stang joeg. Gevechten op leven en dood met wilde dieren tijdens zijn laatste junglevakantie, een ontvoering door marsmannetjes die hem bijna het leven kostte, ontsnapte moordenaars in de buurt: aan verhalen nooit gebrek. Tot zijn lerares zijn ouders belde met het advies om voor Jeff Abbott een schrift te kopen waarin hij zijn fantastische avonturen zou kunnen optekenen, om zo haar verontruste leerlingetjes weer wat nachtrust te geven.

Zijn oma kocht zijn eerste Big Chief schrijfblok en een Husky pen. ,,Ik ben nooit meer gestopt met schrijven'', aldus de Texaanse auteur van thrillers als Paniek, Angst en Woede. ,,Toen ik op de middelbare school zat, schreef ik wat ik toen een roman noemde, vijfhonderd handbeschreven pagina's verschrikking. Tot ik een jaar of vijftien geleden écht gepubliceerd werd.''

Inmiddels is hij ruim een tiental boeken verder. In Nederland zijn alleen Paniek, Woede en Angst uitgebracht. ,,Voorheen schreef ik wat meer traditionele thrillers'', vertelt Abbott. ,,In deze boeken zit meer actie en spanning. En ze zijn veel leuker om te schrijven.''

De voormalige reclameman is even over in Nederland uit zijn woonplaats Austin ter promotie én op de valreep ook wat locatieonderzoek in Amsterdam, op aanwijzingen van de van oorsprong Amsterdamse ouders van een vriendje van zijn zoon. De stad zal in één van zijn volgende boeken aan bod komen, heeft hij bedacht. Het bruine café De Doffer lijkt hem bijvoorbeeld wel wat als plek waar zijn nieuwe personage terecht komt.

In grote moeilijkheden ongetwijfeld, want Abbott schept er een sardonisch genoegen in zijn hoofdpersonen het leven zo zuur mogelijk te maken. Onschuldige burgers komen, meestal door toeval en zware pech, terecht in duistere situaties die hun weerga niet kennen. Ze krijgen te maken met terroristencellen, geheime CIA-units, in het duister opererende veiligheidsorganisaties, in een situatie waar zij de schijn en de hele wereld tegen zich lijken te hebben.

Abbott: ,,Mijn schoonouders zeggen mijn vrouw altijd dat ze maar met één oog open moet slapen, ik heb zeker een sadistisch trekje in me, al begin ik elk boek heus met de beste bedoelingen. Mijn personages zijn gewone mensen als jij en ik. Ik vernietig hun oude, kabbelende leventje in één klap. Elke keer dat je als lezer denkt: dit kan niet erger, wordt het nóg een graadje verschrikkelijker. Dat houdt de lezer aan de pagina vastgeplakt.''

MAFFIA

Het werk van Abbott doet vaag denken aan dat van auteur Harlan Coben, die zijn hoofdpersonen ook in netelige situaties vol suspense brengt. ,,Nou, toevallig zat ik hem net te mailen. Harlan is een vriend van me, en we houden elkaar in het buitenland altijd op de hoogte als we advertenties of boeken van elkaar spotten. Harlan is de meester in verhalen over gewone mensen bij wie zich een ramp voltrekt. We hebben veel dezelfde lezers, merk ik aan mijn mails. Maar mijn boeken zijn net iets anders omdat mijn personages meestal een band blijken te hebben met een duistere wereld. Dat kan de maffia zijn, de FBI, iets groots en georganiseerd en slechts in ieder geval. Maar hoe dan ook, niemand doet beter dan Harlan wat hij doet.''

In Abbotts boeken is de held nooit doorsnee. ,,Dat is ook mijn uitgangspunt: ik wil altijd een ongewone held. Of het nu een jonge jongen is, iemand met een psychische ziekte, een zakenman die altijd in zijn eigen snelle wereldje heeft geleefd totdat de paniek toeslaat. Ik bedenk altijd iemand die ánders is. Ik moet pakweg een jaar met zo iemand doorbrengen, dus het moet voor mij ook een beetje een uitdaging zijn.''

Ook het schrijfproces zelf bestaat voor hem gedeeltelijk uit verrassing. ,,Ik ga vooraf niet eerst elke scène uitwerken, je moet de personages ook zelf een beetje hun gang laten gaan. Wat ik doe: ik bedenk voor ik ga schrijven eerst de belangrijke momenten van het boek, de momenten waarin de held emotionele keuzes moet maken. Rondom die sleutelscenes schrijf ik de rest. En dan kan het best gebeuren dat een personage opeens een hele andere, onverwachte kant op rent. En juist die momenten ben je je lezers schuldig als auteur. Een verhaal mag niet voorspelbaar zijn, nooit.''

Naar verwachting zijn de boeken binnenkort ook op het witte doek te bewonderen. Het scenario van Paniek is inmiddels geschreven. ,,Meestal kan zo'n script nog best in een diepe la verdwijnen, maar ze zijn al aan het casten, wat ik weer als goed teken beschouw. Hoewel, de wegen van Hollywood-mensen zijn ondoorgrondelijk.'' Filmmaatschappij Twentieth Century Fox heeft Woede aangekocht, en is nu op zoek naar een scriptschrijver. ,,Ik schrijf achtbaanthrillers, en voel me nu alsof ikzelf in een achtbaan zit, op weg naar boven.''

'Paniek', 'Angst' en 'Woede' zijn verschenen bij uitgeverij Mynx en kosten 15 euro.