De vijf W's volgens... Daniëlle Hermans (interview, 2009)

'VAN OORSPRONG ZIJN WIJ TUIG VAN DE RICHEL'

Rubriek waarin thrillerauteurs zichzelf en hun werk presenteren aan de hand van de vijf journalistieke W's: Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarom. Vandaag: Daniëlle Hermans (1963), auteur van de thrillers 'Het tulpenvirus' (2008) en 'De watermeesters' (2009), waarin ze verbanden legt tussen Nederlands verleden en heden.

(Door Peter Kuijt)

Wie denkt Daniëlle Hermans wel dat zij is?
Daniëlle Hermans: ,,Sinds een paar jaar is zij een junkie, verslaafd aan het schrijven van thrillers. Ze heeft geen enkele behoefte om af te kicken, dus zal ze dit haar leven lang blijven doen. Na 'Het tulpenvirus' en 'De watermeesters', is ze nu met haar derde boek bezig, dat in het voorjaar van 2010uitkomt.''

,,Na haar studie kunstbeleid- en management aan de Universiteit van Utrecht is zij het communicatievak ingerold en daarin gebleven. Sinds vijf jaar is zij freelance communicatiemanager en tekstschrijver. Nu mag zij zichzelf ook misdaadauteur noemen.''



Wat zouden wij Nederlanders absoluut niet mogen vergeten over onze vaderlandse geschiedenis?
,,Aangezien wij de grootste vingerwijzers ter wereld zijn – jij doet dit fout en dit doe jij niet goed, dit mag jij niet doen en dat kan veel beter – vind ik dat elke Nederlander moet weten dat wij van oorsprong echt tuig van de richel waren, piraten, op zoek naar het snelle geld. We legden ons schip aan en riepen: 'Show me the money!' Kregen we het niet, dan pakten we het toch gewoon? Geld nodig? Dan vroegen we toch een zeeroofvergunning aan? Ons monopolie op de handel in specerijen kwijtgeraakt? Gingen we toch in mensen handelen? Geen probleem. Zolang het maar geld opleverde. Ik zeg niet dat andere landen altijd integer bezig waren, verre van, maar dit is wel een belangrijk deel van onze geschiedenis, het deel waarmee we 'groot' zijn geworden. De, volgens mij daaruit voortvloeiende, arrogantie, botheid en opportunistische houding die wij in het buitenland ten toon spreiden is hemeltergend. Ik schaam me vaak dood.''

,,En dan nu het goede nieuws: wat wij ook niet mogen vergeten is hoe deze hebzucht heeft geleid tot het doen van grote ontdekkingen, tot de beste cartografen, tot uitstekende onderhandelaars, tot een volk dat altijd wel weer iets ziet of vindt (of pakt, vooruit dan maar) waar we ons geld mee kunnen verdienen. Want voor elk probleem vinden wij wel een oplossing. Dat we het eerste land ter wereld zijn waar verschillende religieuze stromingen werden geaccepteerd, het land waar de verlichting is ontstaan (ook al werden we er zelf beter van, vooruit dan maar weer), en de eerste republiek ter wereld, iets wat een enorme vrijheid aan de bevolking gaf. Meesters in de waterbeheersing, meesters in de schilderkunst en meesters in het overleg. We moeten alleen nooit vergeten waar dat allemaal vandaan komt.''

Waar heeft uw literair agent Paul Sebes u het meest mee geholpen?
,,Waarmee niet? Hij heeft de eerste versie van 'Het tulpenvirus', mijn debuut, gelezen. Op zijn advies heb ik er nog behoorlijk aan zitten schrappen en schaven. Vervolgens heeft hij dit manuscript bij uitgeverij A.W.Bruna onder de aandacht gebracht. De uitkomst: een contract voor twee boeken: 'Het tulpenvirus' en 'De watermeesters'.''

,,Natuurlijk kun je als beginnend schrijver zelf uitgeverijen benaderen – de meesten doen dit ook - maar in mijn ogen werkt het altijd beter als iemand anders een uitgever vertelt dat je boek fantastisch is, dan dat je zoiets over je eigen boek moet gaan zeggen. Naast enige – mens eigen - schroom, waardoor niet iedereen zichzelf even goed kan verkopen, komt het toch wat minder geloofwaardig over als je jezelf op je borst staat te kloppen.''

,,Maar na A.W. Bruna was Sebes nog niet klaar. Een week voor de Frankfurter Buchmesse 2008 heeft hij de rechten van 'Het tulpenvirus' aan de New Yorkse uitgeverij St. Martin’s Press verkocht. Op de Messe zelf lukte het hem mijn boek aan nog zes andere landen te slijten. Hij is nog steeds niet klaar, en gaat daar vrolijk mee verder. Engeland, Japan en Zuid-Korea zitten in de pijplijn. 'De watermeesters' is ondertussen verkocht aan Italië en Duitsland.''

Wanneer wordt de Gouden Strop volgens u eindelijk een volwassen literaire prijs?
,,Ik vind de Gouden Strop al een volwassen literaire prijs. Literatuur is volgens de Van Dale 'het geheel van de schriftelijke overlevering van een volk'. De Gouden Strop wordt dus uitgereikt aan iemand van een volk – in deze situatie, iemand van het Nederlandse volk + onze Vlaamse provincie - die, volgens de jury, dat jaar op de beste manier een spannend onderwerp 'schriftelijk heeft overgeleverd'.''

,,Bovendien, als de prijs niet volwassen zou zijn, zou niemand zich er druk om maken. En dat gebeurt wel. Schrijvers, uitgevers, recensenten, de boekhandels en de diehard thrillerfanaten zijn er allemaal rond de tijd van de nominaties en de uitreiking heel druk mee bezig. Het barst dan los: gefundeerde en ongefundeerde meningen, overschatte en onderschatte inschattingen, hoogstaande commentaren, irritante bemoeizucht, lamlendig gezwets en gezever en sterk beargumenteerde opinies. Voor schrijvers is het een eer De Gouden Strop te winnen. Bovendien verkoop je er beter door. Altijd fijn. Volwassen genoeg lijkt me, die strop. Ik zou mijn nek er graag in leggen.''



Waarom verkoopt u wel uw boeken aan Italië, Duitsland, Brazilië, de VS, Australië, Noorwegen en Spanje, maar zien we ze niet terug in de Bestseller 60?
,,Dat heb ik me ook af zitten vragen. Ik denk dat het er deels mee te maken heeft dat vrouwelijke thrillerauteurs in Nederland voornamelijk psychologische thrillers schrijven. Mijn boeken zijn anders, dus ik val niet in deze categorie. En dat is meteen het probleem: ik val in geen enkele categorie. Ik schrijf geen historische thrillers, want mijn boeken spelen zich voornamelijk af in het heden. Maar het zijn ook geen politieke thrillers, of juridische, of medische, of spionage-, of actiethrillers. Wat zijn het dan? Ik ben er nog niet uit. Ik moet er nog een hokje voor bedenken. Daar houden Nederlanders van.''

,,In het buitenland zitten ze daar minder mee. Ze lezen het, zien er wat in en kopen de rechten. Niet te vergeten: buitenlanders vinden onze geschiedenis heel erg interessant (dat is het ook!). Je zou het kunnen vergelijken met een Utrechter die nog nooit de Dom heeft beklommen, of een Amsterdammer die het Anne Frank huis nog nooit van binnen heeft gezien. En met een inwoner van Parijs die je met geen stok de Eiffeltoren op krijgt (gelijk heeft-ie), terwijl het daar wemelt van de Nederlanders.''

Daniëlle Hermans - De watermeesters. Uitgeverij A.W. Bruna, 301 pag., 19,95 euro.