And the nominees are... (nieuws, 2019)

Drie debutanten op shortlist Gouden Strop 



Een zeldzame ontwikkeling is er gaande in deze editie van de BookSpot Gouden Strop. Maar liefst drie debutanten staan op de shortlist voor deze thrillerprijs. Twee van hen maken zelfs ook kans op de BookSpot Schaduwprijs.

Het komt wel vaker voor dat twee schrijvers met hun eersteling naar de finale van de Gouden Strop gaan. Zo was dat vorig jaar het geval met Chris Houtman en Eva Keuris.

Maar drie debutanten op de shortlist...? Dat was voor 't laatst het geval in 1998 (de beheerder van De Spanningsblog weet het nog goed, hij was toen juryvoorzitter). In dat bewuste jaar dongen Mirjam Boelsums (tegen haar zin overigens), Onno te Rijdt en Ed Sanders (pseudoniem van de later vanwege faillissementsfraude veroordeelde Ewoud Lietaert Peerbolte) mee naar de prijs van 25.000 ouderwetse guldens. Het was toen Jac. Toes die met zijn hardloopthriller Fotofinish de wedstrijd won.

Maar goed, terug naar het nu. De drie debutanten die grote kans maken op de 20.000 euro die aan de Gouden Strop verbonden is, zijn Kefah Allush met De munt van Judea (uitgeverij Volt), Samantha Stroombergen met De witte kamer (Meulenhoff Boekerij) en Kasper van Beek (Vogelvrij, Cargo). Zij moeten het opnemen tegen Felix Weber die Genadeschot (Meulenhoff Boekerij) schreef en het duo Henk Apotheker & Kirsten van Dissel dat Erfenis (Luitingh-Sijthoff) publiceerde. De genomineerden krijgen trouwens allen al sowieso duizend euro. Wie goed de shortlist tot zich laat doordringen, zal ontdekken dat geen enkele Vlaming de finale heeft bereikt.

Mocht Felix Weber er met de Strop vandoor gaan, dan komt hij op gelijke hoogte met drievoudig winnaars Tomas Ross en Charles den Tex. In 2017 won Weber de prijs met zijn boek Tot stof. Zes jaar eerder sleepte de schrijver onder zijn eigen naam Gauke Andriesse de trofee en de cheque in de wacht als bekroning voor zijn thriller De handen van Kalman Teller.

Vorig jaar gaf de jury bij de bekendmaking van de shortlist min of meer een inhoudelijk oordeel over de genomineerde boeken vrij. Dat is dit jaar niet het geval. Wel lichtte jurylid Lilian Hulzebos, een bibliothecaresse uit Groningen, een miniem tipje van de sluier op in een blog die ze onlangs schreef. 'Voordat ik in deze jury plaatsnam, las ik nauwelijks Nederlandstalige spannende boeken, of vaak van dezelfde schrijvers: Marion Pauw, Jan en Sanne Terlouw, Simone van der Vlugt en Tomas Ross', meldt Hulzebos, klaarblijkelijk niet echt een kenner van het genre. 'Ik ben enorm verrast door het aanbod en heb veel schrijvers leren kennen waar ik meer van wil lezen.'

Tijdens het derde juryberaad viel het haar op hoe goed de recensenten Jos van Cann en Gijs Korevaar hun mening konden verwoorden. 'Het is echt een vak! Herma Schipperheijn (van boekhandel Augustinus in Nijmegen, red.) en ik letten vooral op de sfeer in het boek en of de manier waarop de karakters worden uitgediept aanspreekt. Juryvoorzitter Anniko van Santen, presentatrice van Opsporing verzocht, doet beide. Bovendien heeft ze een extra scherpe kijk op het politiewerk, komt dit overeen met de werkelijkheid?'

Hulzebos schrijft verder dat de jury heeft gelet op taalgebruik, een geloofwaardig plot, de uitwerking van de karakters, hoe de dialogen zijn, originaliteit en uiteraard of het prettig leest. 'Opvallend is dat de Nederlandse boeken zich vaak in het buitenland afspelen. Onderwerpen die veel voorkomen zijn geschiedenis, terrorisme en religie.'

Naast de Gouden Strop zijn tv-maker Kefah Allush en filmmaker Kasper van Beek ook in de race voor de BookSpot Schaduwprijs 2019, die dit jaar voor de 23ste keer wordt uitgereikt. Zij nemen het op tegen Erik Betten die Quarantaine (Luitingh-Sijthoff) schreef, een thriller over een dodelijke bacterie en een overheid die ondenkbare maatregelen neemt. De winnaar van de Schaduwprijs krijgt tweeduizend euro op zijn rekening bijgeschreven. De shortlist  is samengesteld door een vakjury onder leiding van thrillerauteur en GNM-voorzitter Peter Römer.

Door een discutabele wijziging van de reglementen kunnen Allush en Van Beek geen dubbelslag slaan, zoals Bram Dehouck en Donald Nolet dat in het verleden deden. Die auteurs wonnen respectievelijk in 2010 en 2014 zowel de Gouden Strop als de Schaduwprijs. Nu is dat niet meer mogelijk. Mocht Allush bijvoorbeeld bij beide jury's op 1 staan, dan weegt de Gouden Strop zwaarder en krijgt hij deze prijs. De jury van de Schaduwprijs moet dan kiezen tussen Van Beek en Betten.

De shortlists van beide prijzen zijn vandaag bekendgemaakt door Anniko van Santen en Peter Römer bij Daphne Bunskoek in het tv-programma 5 Uur Live. De winnaars van de BookSpot Gouden Strop en de BookSpot Schaduwprijs worden op 29 mei bekendgemaakt, kort voor de start van de Spannende Boeken Weken, dit jaar van 1 tot en met 21 juni.