Geert-Jan Alexander Knoops - Advocaat van de vijand (2009)

Houten Klazen te over in thrillerdebuut advocaat Knoops

(Door Peter Kuijt)

Zijn uitgeverij A.W. Bruna noemt hem 'de Nederlandse John Grisham'. En zo'n vergelijking met de aartsvader van de legal thriller schept natuurlijk nogal hoge verwachtingen. Helaas kan de bekende strafpleiter Geert-Jan Alexander Knoops - hij bewerkstelligde vrijspraak voor Herman du Bois en Wilco Viets in de Puttense moordzaak - die in zijn eerste thriller Advocaat van de vijand niet waarmaken. Qua stijl, dialogen en personages zou Knoops zeker in de leer moeten bij de oud-advocaat uit Arkansas.

Knoops baseerde zijn thriller op een zaak die hij in werkelijkheid heeft meegemaakt: het proces voor het Amerikaanse Hooggerechtshof in juni 2006, waarbij de berechting van Guantánamo Bay-gevangene Salid Hamdan, voormalig chauffeur van Osama bin Laden, ongeldig werd verklaard. Knoops fungeerde tijdens deze rechtszaak als 'expert consultant' van de verdediging.

Osama's chauffeur in Knoops' thriller luistert naar de naam Abu Salid. De Jemeniet werd in 2001 opgepakt in een dorpje in Afghanistan. De Amerikanen beschouwen hem als niet de minste terreurverdachte en sluiten hem op in het gevangenkamp op Cuba. Maar Salid blijft ontkennen, hij was maar de chauffeur van Bin Laden.

Salid wordt bijgestaan door advocaat luitenant-commandant-ter-zee Tom Emmerson, die later de hulp inroept van zijn vriend, de advocaat Matthew Baldwin (alter ego van Knoops?). De twee weten, net zoals in de zaak-Hamdan, het proces voor het Hooggerechtshof nietig te laten verklaren. Maar daarna vaart de thriller van Knoops een eigen koers. De Amerikaanse regering neemt maatregelen waardoor de processen tegen Guantánamo Bay-gevangenen gewoon kunnen doorgaan.

Er zit het advocatenduo niets anders op dan bewijzen te gaan verzamelen om Salid vrij te krijgen. Daarbij gaat Baldwin erg ver - ook letterlijk. Zo belandt hij op een gegeven moment op onherbergzaam terrein ergens in Pakistan. En Amerika's vijand nummer 1, Osama bin Laden, doet ook nog even van zich spreken.

Meer verklappen zou geweld doen aan de toch al magere plot. Mr. Knoops is geen groot schrijver van fictie. Het verhaal wil maar niet sprankelen. De personages zijn zonder uitzondering Houten Klazen die hij niet al te soepele dialogen laat voeren. 'Als jij voor de koffie zorgt', is nog de meest levendige uitspraak. Verder vervalt hij nogal eens in herhaling: zo laat Knoops twee keer een hoofdstuk beginnen met de niet bijster interessante aankondiging van een rechtszitting door een gerechtsbode. Slechts in de laatste rechtszaak komt er wat vuur in het verhaal, dan zijn er warempel enkele kleine gelijkenissen te vinden met het werk van Knoops' collega-auteur Grisham. Maar dat zijn de enige lichtpuntjes in een thriller over een intrigerende kwestie als de rechtmatigheid van Guantánamo Bay.

Geert-Jan Alexander Knoops - Advocaat van de vijand. Uitgeverij A.W. Bruna, 255 pag.