31 januari 2012

Oorspronkelijk werk (column, 2012)

COVERBANDJES

(Door Jac. Toes)

De nood stijgt steeds hoger bij de mannelijke vaderlandse misdaadromanciers. In de verkoophitlijsten worden ze even zelden gesignaleerd als de groenkopspecht op de Veluwe – ongeveer één maal in de honderd jaar. Dwaalgasten dus, voor wie de misdaadschrijvende vrouwen geen kruimel overlaten.
Wat te doen?
Een paar heren vermomden zich als dames, een transseksuele noodgreep die in volkskluchten uit de vorige eeuw nog wel op de lachspieren wilde werken. De een (Paul Goeken alias Suzanne Vermeer) transformeerde zich tot een megasucces en toonde aan dat verkoopcijfers meer met markstrategie dan kwaliteit te maken hebben. De ander was eigenlijk recensent (Gert Jan de Vries alias Tess Franke). Hij verkoos het om tegen zijn eigen lamp te lopen en moest tegen de schijn van een dubbele pet vechten.
Sommige auteurs namen een minder ingewikkelde route naar succes en begonnen gezellig bij te beunen op de namen van hun jeugdhelden. Vroeger, ach, vroeger… de jaren van vóór de feminiene alleenheersers in de misdaadliteratuur. Toen was het ook niet erg best gesteld met de verkoopcijfers van de Nederlandse misdaadromanciers maar het was in ieder geval een mán die de grootste taartpunt voor zijn rekening nam. In zijn eentje verkocht Appie Baantjer jaarlijks meer dan alle Nederlandse misdaadschrijvende auteurs (m/v) bij elkaar.
Vandaar dat er nu links en rechts Baantjerklonen opduiken. Baantjer Inc. of Baantjer en De Waal. Maar ook de antiquiteit Havank is inmiddels aan een second life in vreemde handen begonnen, net zoals de jongensheld Bob Evers, die als 75-plusser alsmaar verder avonturiert.
Er is kennelijk een markt voor coverbandjes in de Nederlandse misdaadliteratuur.
Reve raadde ooit beginnende schrijvers aan hun idolen te imiteren opdat ze hun eigen stijl zouden vinden. Maar in dit geval zijn het geen groentjes die zich aan goedverkopende voorgangers vergrijpen. Ross, De Waal, De Zwaan, Van Eeden, ze hebben zich al lang en breed met oorspronkelijk werk bewezen.
Ik wil gelezen worden, verzuchtte Multatuli. Sterker nog geloofde hij in de eigen kracht als basis voor een auteur. Hij bedoelde niet de kracht van de herhaling.

Jac. Toes (Den Haag, 1950) publiceerde de Benter & De Wacht-trilogie Dubbelspoor, De afrekening (beide kregen een Gouden Strop-nominatie) en 'Verraad'. Met 'Fotofinish', een 'psychologische actiethriller', won hij in 1998 de Gouden Strop. Daarna verschenen onder meer de romans 'Coup Zéro' en 'De vrije man'. Met zijn Duitse collega Thomas Hoeps publiceert hij in april 2012 'Hoogste bod', het laatste deel van de trilogie rond kunstrestaurator Robert Patati en politiepsycholoog Micky Spijker. Jac. Toes is ook actief als redacteur/journalist en scenarioschrijver.

3 opmerkingen:

Simon de Waal zei

Mooie column van Jac., maar ik zou eerlijk gezegd een kleine nuance wel op zijn plaats vinden. Het gaat me toch iets te ver om Baantjer & De Waal een "Baantjer kloon" te noemen, aangezien Baantjer zelf de geheel nieuwe serie een paar jaar geleden samen met mij heeft opgezet en de boeken tot aan zijn overlijden daadwerkelijk met mij heeft meegeschreven. Het feit dat ik na zijn overlijden de serie voortzet, wat nota bene een wens van Appie zelf was, zou ik nou niet direct willen betitelen als het 'vergrijpen' aan een voorganger, noch 'gezellig bijbeunen'. Daar acht ik mijn samenwerking met Appie toch als iets te hoog, en vooral te dierbaar voor.

Alex van Galen zei

De nood is hoog? Ik zie dat eerlijk gezegd niet zo. In het buitenland hebben we Larsson, Grisham, Patterson en Baldacci (en dan heb ik alleen nog maar in de catalogus van mijn eigen uitgever gekeken).

In NL hebben we Kluun, Koch en Siebelink. En ook Baantjer, De Waal, Ross, en Den Tex doen het meer dan uitstekend.

Omgekeerd zijn er genoeg blonde dames die heel behoorlijk schrijven, maar bijna niets verkopen.

Mannelijke schrijvers moeten niet teveel aan zelfmedelijden doen. Als het je niet lukt om een publiek te bereiken, ligt dat aan jezelf.

Daan van 't Westeinde zei

Rare oprisping van Toes, eerst geen subsidie en nu dit. Beetje jammer.
Schrijf liever een lekkere thriller, dat kunt u nl. wèl...