Onzekere bestuurders (column, 2011)

WILLEM

(Door Peter de Zwaan)

Een gemeente die een gebouw heeft waarin toneelvoorstellingen worden gehouden noemt dat gebouw schouwburg. Dat is handig, dan weet je waar je moet zijn als je toneel wilt zien. Een gemeente met onzekere bestuurders noemt de schouwburg stadsschouwburg. 'We zijn een echte stad hoor, we lijken een groot dorp, maar u maakt een vergissing.'

Mijn woonplaats Enschede heeft een stadsschouwburg.

Nog wel.

Over een poosje moeten we naar het Wilminktheater, van Willem, u kent hem wel, 'niemand gaat zo ver mee, Enschede', die Willem.

In Enschede is Willem Wilmink een beroemdheid en van beroemdheden hebben we er niet veel dus is er een Wilminkschool, een Wilminkplein, een Wilminkwandelroute, een Wilminkprijs (kinderliedjes), een Wilminkwandelpad, een Wilminkweg, een Wilminkfestival en, een eindje verderop, een Wilminkmonument.
Er schijnen bestuurders te zijn die vinden dat Enschede van naam moet veranderen: Wilminkstad. Daar wil je wel naar toe als je in de Randstad woont, naar Wilminkstad, tienertours, dagtochten, bejaardenreizen, allemaal op naar de Javastraat (Wilminkhuis) en Het Bolwerk (Wilminkcafé).

Er is een klein probleem. Jan Cremer wil het, naar men zegt, absoluut niet hebben. Jan krijgt in Enschede het Cremermuseum, maar dat is nog niet veel meer dan een reusachtig, uit elkaar getrokken balenpakhuis uit het textielverleden met op de gevel zoveel afbeelding van Jan-op-de-motor (zie omslag 'Ik Jan Cremer') dat je er al gauw een beetje buikpijn van krijgt. Een half jaar geleden vertelde Cremer me dat zijn museum in september af zou zijn, 'hooguit oktober'. Hij moet zich in het jaar hebben vergist. Kom maar eens langs in september 2015, beste kans dat je naar binnen kunt.

Jan Cremer is een erg aardig mens met als speciale eigenschap dat hij geen hekel heeft aan Jan Cremer. Ik denk dat hij zou stemmen voor Cremerstad en u weet als beroemdheden (of hun vazallen) elkaar te lijf gaan dan gebeurt er uiteindelijk niets, waardoor Enschede gewoon Enschede blijft heten en de ANWB geen borden hoeft te veranderen.

Wilmink en Cremer, grootheden in Enschede, de plaats die u op tien kilometer afstand passeert als u op weg bent naar Berlijn. Of Moskou.

Ergens in die plaats ligt een schrijver te woelen in zijn graf, de beste die Enschede ooit had en geheel genegeerd.

Willem Brakman.

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor zeven van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 de Gouden Strop. Begin mei verscheen bij uitgeverij Cargo zijn thriller 'De vuurwerkramp van Harmen Saliger'. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)