25 augustus 2010

Peter Temple - Waarheid (2010)


Wie is de vrouw met de gebroken nek?


(Door Hans Knegtmans)

Met Waarheid legde Peter Temple als eerste thrillerschrijver beslag op de Miles Franklin Literary Award, de belangrijkste literaire onderscheiding in Australië. Ik kan niet beoordelen of Temple een betere roman heeft geschreven dan de andere vijf genomineerden. Maar binnen het thrillergenre is Waarheid een krachttoer van de eerste orde. Een politieroman, politieke thriller, psychologische studie en 'literaire' roman voor de prijs van één.

Inspecteur Stephen Villani (die een bijrolletje had in De gebroken kust uit 2007) is hoofd moordzaken van het politiecorps van Victoria, met Melbourne als uitvalsbasis. Villani is een workaholic van het zuiverste water, en niet enkel uit plichtsbesef. Zijn vrouw Lauren en hij zijn uitgepraat. Van zijn drie kinderen is de oudste dochter Corin de enige om wie hij echt geeft.

Zelf wijt hij zijn disfunctioneren als echtgenoot en vader aan zijn eigen kinderjaren. Zijn alleenstaande vader Bob was de hele week van huis met zijn vrachtauto en liet de zorg voor zijn twee jongere zoons als vanzelfsprekend over aan Stephen. Villani denkt dat hij eenvoudig de fut niet meer heeft om die verantwoordelijkheid en zorgen nog eens op te brengen. Hij is daar niet trots op. Uit schuldgevoel over zijn egoïsme belt hij om de haverklap zijn oude vader, wiens plattelandshuisje en het zelf aangelegde bos dicht bij de branden liggen die het voorpaginanieuws beheersen.

Het werk op moordzaken is niet de meest geschikte vorm van bezigheidstherapie. In een prestigieus appartementengebouw breekt een jonge vrouw haar nek. Niemand weet wie zij is. De ultramoderne beveiligingsinstallatie liet het juist die dag afweten, en de eigenaar van het complex heeft voldoende connecties in politieke en politiekringen om het recherchewerk te dwarsbomen. Economische bloei gedijt niet bij negatieve publiciteit.

Ook het onderzoek naar de moord op drie mannen - één neergeschoten, de twee anderen doodgemarteld - stuit op problemen. Villani's superieuren proberen de zaak over te dragen aan de afdeling Georganiseerde misdaad. Alsof ze bang zijn dat hij de daders vindt. De inspecteur heeft geen idee waarom ook deze zaak in de doofpot moet. Villani mag dan de meest competente rechercheur van Melbourne zijn, dat maakt hem nog niet tot ideaal rolmodel voor iedereen die lak aan de wet heeft. Ooit keek hij de andere kant op toen een collega een verdachte doodschoot. Sindsdien probeert hij zijn schuld af te kopen door de bejaarde moeder van het slachtoffer met allerhande zaken bij te staan, maar dat helpt nauwelijks zijn gebutste zelfbeeld te repareren.

De titel Waarheid, hoe pretentieus ook, dekt volledig de lading. Het boek gaat ten slotte over morele corruptie in alle soorten en maten, persoonlijk en maatschappelijk. Temple is er de schrijver niet naar om de lezers zijn boodschap in te peperen. En als tegenwicht tegen alle ellende bedient de hoofdpersoon zich van prachtige oneliners. Ironisch of sarcastisch, al naar gelang wie hij tegenover zich heeft.

Peter Temple - Waarheid. Vertaling: Paul Witte. Uitgeverij Cargo, 336 pag.

(Bron: Het Parool)

Geen opmerkingen: