17 juni 2008
Baantjer Speurtocht (achtergrond, 2008)
RECHERCHEURTJE SPELEN OP DE WALLEN
Hoeren achter de ramen, pooiers in cafés aan schilderachtige grachten _ de Amsterdamse Wallen waren jarenlang het werkterrein van politieman Appie Baantjer. Voor zijn lange reeks boeken liet hij zich inspireren door de rosse buurt met al zijn problemen en zijn charmes. Wie wil proeven aan die sfeer kan onder leiding van Arie Blom alias De Cock, als rechercheur aan de slag tijdens de Baantjer Speurtocht.
(Door Marlous Flier)
'De Cock, met ceeooceekaa, aangenaam'. De gelijkenis tussen Arie Blom en Piet Römer, de vertolker van De Cock in de populaire tv-serie Baantjer, is allesbehalve sprekend. Nou goed, dezelfde hoed, dezelfde lange regenjas; Blom heeft, als groot fan van de boeken van Appie Baantjer, zijn best gedaan om zich als een echte De Cock uit te dossen.
,,De boeken van Baantjer spreken enorm tot de verbeelding. Alles klopt. De sfeer die hij beschrijft, de gebouwen en straten. Ik heb zelfs met het stratenboek ernaast zitten lezen. Nooit heb ik hem op een fout kunnen betrappen. Hij heeft altijd oog voor de menselijke kant. Het meisje achter de ramen wordt met net zoveel respect behandeld als een zakenman. Hij praat met liefde over de buurt.''
Het is voor Arie Blom inmiddels bijna dagelijkse kost, de verkleedpartij waarbij hij zichzelf in zijn Baantjer-pakkie hijst. Zo'n 250 keer per jaar tuft hij vanuit zijn woonplaats Zoetermeer naar de Amsterdamse Wallen. Daar deed Appie Baantjer als politieagent zijn inspiratie op voor de lange reeks boeken. Op die plek verzorgt Arie Blom sinds een paar jaar de Baantjer-rondleiding en de Baantjer-speurtocht. ,,Ik heb alle boeken en dvd's van Baantjer, dus ik weet er wel wat van. Toen we met een bedrijfsuitje een dagje in Amsterdam waren, liep ik in de Amsterdamse rosse buurt in feite mijn eigen rondleiding. Zo bracht ik onze gids op een idee: een Baantjer-rondleiding. Ik ging met de VUT en twee weken later liep ik als De Cock mijn eerste tour over de wallen.''
De Baantjer-excursies zijn enorm populair. Hele hordes mensen nemen deel: bedrijfsuitjes, vrijgezellenfeestjes, familiedagen. Vreemd is dat niet: combineer de charme van de rosse buurt van Amsterdam met het succes van Baantjer en je hebt een trekpleister van jewelste. Vertrek- en eindpunt is café Heffer, waar in de kelder sinds kort het Baantjer-museum huist.
De opzet van de speurtocht is simpel: je loopt een rondje over de Wallen en onderweg los je opdrachten op. Als het goed is, kom je ook nog een lijk tegen waarvan je de identiteit en de doodsoorzaak moet vaststellen.
Bij binnenkomst staat De Cock startklaar. Hij ploft een koffer op de bar. ,,Zonder goed gereedschap kan je de misdaad niet te lijf gaan.'' De Cock demonstreert de kofferinhoud: latex handschoenen, stempelkussentje (voor het maken van een vingerafdruk van het lijk), loep, en plaatjes van omslagen van Baantjer-boeken. ,,Alle foto's zijn op de Wallen gemaakt. Het is de bedoeling dat je die plekken probeert terug te vinden en er een foto van maakt. Maar je moet wel opletten, want het eerste boek van Baantjer stamt uit de jaren zestig en dus kan de foto op de omslag heel anders zijn dan de huidige situatie.''
Waar moet je beginnen? De speurtocht heeft geen vaste route. Vanuit café Heffer vertrek je in willekeurige richting en de opdrachten werk je naar eigen inzicht af. De Cock: ,,Als de technische recherche een lijk vindt, weten de agenten ook niet waar het begin is.''
De enige wetenschap waarmee je op pad gaat is de afbakening van het gebied waar binnen je moet zoeken. Alles speelt zich af binnen de vierkante kilometer van de Wallen. Als je op straat veel vragen stelt, loop je een stuk minder, luidt de tip van Arie.
GEWEND
De bewoners van de Amsterdamse rosse buurt zijn inmiddels wel gewend aan al die groepen die zich met recherchekoffertjes door de straten verplaatsen, vertelt Jan de Timmerman, gelegenheidsgids bij de speurtocht. Hij kent de Wallen van voor tot achter, en weet precies wie waar woont. ,,De warme buurt is heel gezellig. Je wilt niet weten hoeveel mafketels hier rondlopen.''
Speuren naar het lijk bij de kerkmuur is met zijn hulp niet moeilijk. Al na een korte wandeling duikt het lijk op. Het lijk wordt gespeeld door twee daklozen die elkaar afwisselen. In ruil voor een maaltijd gaan zij op straat liggen wachten tot de recherchers-voor-een-dag voorbijkomen.
Jan: ,,Mensen hier in de buurt zijn niet blij met zo'n zwerver die de hele dag voor de deur ligt. Zo iemand gaat bier halen, zuipen en rotzooi maken. Als-ie nou netjes voor lijk zou spelen en dan weer weg gaat, is er niets aan de hand. Zo iemand heeft weer vriendjes en die komen ook mee. Gelukkig zijn ze zo niet allemaal, er zijn ook hele nette lijken.''
Een interview met het lijk blijkt lastig. Antwoorden geven op vragen doet hij niet. Pas na flink aandringen (`Waarom zeg je niets terug?' `Ik ben toch dood?') gaan zijn ogen open. Het is een leuk bijbaantje, meldt hij. Nee, hij ligt niet de hele dag voor pampus bij de kerk.
,,De buren willen niet dat ik blijf liggen. Bovendien heb ik een whiplash. Als er geen groepje is fiets ik een beetje rond. Als ik iemand zie aankomen, ga ik snel weer naar de kerk. De meeste mensen vinden het leuk en grappig dat ik er lig en ze staan versteld dat ik zo stil blijf liggen.''
,,Je maakt de gekste dingen mee. Een keer lag er nog iemand bij de kerk. Toen wisten de speurders niet wie het lijk was. Tja, ik kon moeilijk opstaan en roepen: hé, ik ben het lijk. Soms als er een nieuwe politieagent in dienst is, komen ze even aan me voelen. Zeg ik: ik leef en het gaat goed met me!''
Er komt een groepje speurders aan. Het lijk neemt snel weer zijn positie in. In eerste instantie ziet niemand hem liggen. ,,Zijn ze blind of zo?'', mompelt hij. Naast het lijk oefent iemand driftig de tune van de serie Baantjer. Die moet hij aan het einde van de tocht feilloos kunnen naspelen op een accordeon.
JORDAAN
Volgende halte is café Old Sailor. In principe heeft het café niets te maken met Baantjer. Het café uit de televisieserie is eigenlijk Lowietje in de Jordaan. Daar kregen De Cock en Vledder altijd hun geniale ingeving die leidde tot de oplossing van de zaak.
,,Dat is veel te ver hier uit de buurt. Bovendien klopt het beeld in de serie niet helemaal, want vanuit Lowietje heb je helemaal geen zicht op de hoertjes'', zegt Jan. ,,Old Sailor lijkt qua sfeer het meeste op Lowietje. Hier heb je dat uitzicht wel.''
De speurtocht gaat ook langs het oude politiebureau aan de Warmoesstraat, de plek waar Appie Baantjer jarenlang werkte. Het is beroemd en berucht, vertelt Jan. ,,Er heb een hoop geteisem gezeten.'' Het gebouw wordt niet meer gebruikt als politiebureau. De dienders vertrokken er in 1997 nadat de dakloze Adrie van Droel uit het bureau was gegooid, met zijn hoofd op de straat terecht kwam en overleed.
De Warmoesstraat ligt weer op een steenworp afstand van cafe Heffer en het Baantjermuseum. Inmiddels hebben meerdere speurgroepen hun eindbestemming bereikt. De Baantjer-tune klinkt overal. De een heeft het wat beter onder de knie gekregen als de ander.
In de kelder zit het Baantjermuseum. Een walhalla voor fans met oude manuscripten, foto's en attributen die van Appie Baantjer zijn geweest en die hij uitleende aan het museum. Het museum is vooralsnog alleen op afspraak te bezichten.
Voor meer info: www.heffer.nl of www.baantjermuseum.nl.
DE COCK: EEN MIX VAN POLITIEMANNEN
,,Ik ga achter de machine liggen en leg ergens een lijk neer.'' Zo begint schrijver Appie Baantjer al sinds de jaren zestig aan elk boek over rechercher De Cock. Een figuur dat een mix is van collega's van de oud-politieagent.
De Cock bestaat uit een vleugje rechercheur Den Haan, oud-verzetsman die ook wel Le Coq wordt genoemd. En er zit een beetje van rechercheur De Hock doorheen die altijd zei: 'Hier De Hock met cee-kaa'.
Inspiratie voor de belevenissen van De Cock in de boeken was zijn politiewerk op de Amsterdamse Wallen vanuit het bureau Warmoesstraat. De hoogbejaarde schrijver is inmiddels aan zijn laatste boek bezig dat in september, op zijn vijfentachtigste verjaardag, zal verschijnen.
(Bron: Limburgs Dagblad)
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten