Agatha Christie zou plot van Noorse auteur hebben afgekeken
Elke nieuwe generatie lezers staat versteld van de opmerkelijke plot van The murder of Roger Ackroyd, een van de beroemdste misdaadromans van Agatha Christie. Maar er hangt nu een luchtje aan. Uit nieuw onderzoek blijkt dat Christie de verhaalwending zou hebben afgekeken van een beroemde schrijver uit Noorwegen.
Lucy Moffatt, een Britse vertaalster die in Noorwegen woont, heeft een aannemelijke bron gevonden voor de plotwending in Christies boek. Die trof zij aan in een vroege vertaling in een Brits magazine van het verhaal Jernvognen (The Iron Chariot) van de schrijver Stein Riverton. 'Je gaat je toch afvragen of haar boek niet op zijn minst beïnvloed is door Rivertons verhaal', aldus Moffatt.
Het boek van Agatha Christie, dat uitkwam in 1926, veroverde al snel de status van een klassieker in het genre. En in de 94 jaren die volgden hebben haar fans en uitgevers zich ingespannen om de identiteit van de moordenaar in het boek niet te verklappen.
Spoiler alert
Voor degenen die het boek nog willen lezen, zijn de passages onder de foto van Stein Riverton hieronder niet geschikt.
Het literaire hulpmiddel dat beide boeken gemeen hebben, is dat de verteller zelf wordt ontmaskerd als de moordenaar. 'The Murder of Roger Ackroyd was om deze reden controversieel, maar haar faam als auteur nam snel toe', zegt James Prichard, de achterkleinzoon van Agatha Christie en de voorzitter van de naar haar genoemde stichting. 'Sommige lezers vonden deze plotwending oneerlijk en een overtreding van bestaande regels in misdaadliteratuur.'
De overeenkomst tussen het Noorse boek en dat van Christie werd duidelijk toen Moffatt aan haar eigen vertaling van Rivertons boek begon. In Noorwegen werd het voor het eerst gepubliceerd in 1909. Het Noorse genootschap van misdaadauteurs heeft het boek uitgeroepen als de beste Noorse misdaadroman.
Tot nu toe leek het puur toeval dat beide boeken een zelfde soort plot kennen. Rivertons boek verscheen in Groot-Brittannië na de publicatie van Roger Ackroyd. Sterker nog, Rivertons boek was pas in 2005 beschikbaar in een Engelse vertaling. En Christie was de Noorse taal niet machtig.
Zaak gesloten, ware het niet dat Moffatt zich een online verwijzing herinnerde naar de publicatie van Rivertons verhaal in een Brits misdaadtijdschrift uit vroeger jaren: Tip Top Stories of Adventure and Mystery. Dat blad bestond zes maanden tussen 1923 en 1924 voordat het opging in Sovereign Magazine. Moffatt slaagde erin een zeldzaam nummer te traceren in de British Library. 'Iemand wist mij te vertellen dat het verhaal van Riverton was gepubliceerd in de editie van april 1924.'
Er zijn overigens al twee erkende bronnen van inspiratie voor Roger Ackroyd. Later in haar leven bedankte Christie Lord Mountbatten voor de suggestie om de verteller de rol van dader te geven in haar volgende boek. Ook schreef ze eens dat haar zwager met dezelfde list op de proppen kwam.
Bron: The Guardian
Geen opmerkingen:
Een reactie posten