11 september 2007

Gianrico Carofiglio - De onbewuste getuige (2007)

Sigaretten en opgeklopte filterkoffie




(Door Peter Kuijt)

Wie recent zijn vakantie in een beetje Italiaanse stad heeft doorgebracht, heeft ze vast voorbij zien flitsen: mannen in donker pak, het witte shirt fatsoenshalve niet al te ver open, stoppelbaardje van een paar dagen, op een hippe Vespa met een ultraplat mobieltje geklemd tussen oor en helm. Armani-mannen van de wereld, stoer, woest aantrekkelijk en alleen bang voor hun moeder.

Hoe anders is het beeld van de 'l’uomo Italiano' dat Gianrico Carofiglio schetst in zijn debuutroman De onbewuste getuige. Hoofdpersoon is de in Bari wonende advocaat Guido Guerrieri. Een tobberd van jewelste, die ten prooi valt aan huilbuien, slapeloosheid en een verontrustende fobie voor liften, nadat zijn vrouw Sara hem heeft verlaten. Ze kon niet langer samenleven met een middelmatige man. Dat zulke Italiaanse mannen ook bestaan, moeten we voor waar aannemen, want schrijver Gianrico Carofiglio (1961) is een antimaffiamagistraat in Zuid-Italië en dientengevolge gewend doorgaans de waarheid te spreken.

Zich door de dagen heen worstelend op een dieet van sigaretten en opgeklopte filterkoffie, krijgt Guerrieri ook nog een stevig proces op zijn bordje. De Senegalese strandventer Abdou Thiam wordt verdacht van de moord op een negenjarig jongetje. Thiam ontkent. De enige getuige is een strandtenthouder met onfrisse ideeën. Toch adviseert het Openbaar Ministerie de 'niet-Europese' verkoper van namaakartikelen, in ruil voor een lichtere straf, de moord te bekennen.

Advocaat Guerrieri, liefhebber van Le Petit Prince en Dostojevski, is niet overtuigd van Thiams schuld en bijt zich, ondanks zijn vooral geestelijke ongerief, in de zaak vast. Guerrieri besluit de zaak voor het Hof van Assisen te brengen, hoewel het risico nadrukkelijk aanwezig is dat zijn cliënt dan levenslang zal krijgen. Wat volgt is een ontluisterende blik op het falende Italiaanse rechtssysteem. Een fraai juridisch steekspel speelt zich af tussen advocaat, rechters en officier van justitie. De onbewuste getuige is overigens minder gelikt dan veel Amerikaanse 'legal thrillers', want Carofiglio deinst er niet voor terug om ook uiterst formele formuleringen in zijn roman op te nemen.

Nagelbijtend spannend is de roman ook niet. Wel weet Carofiglio met flinke doses onderkoelde humor gaandeweg een prachtig portret te schetsen van een advocaat die zijn persoonlijk leven op de rails probeert te krijgen en tegelijkertijd zijn 'proces van de eeuw' tot een goed einde moet zien te brengen. Een rechtbankdrama om je vingers bij af te likken.

Gianrico Carofiglio – De onbewuste getuige. Vertaling: Rob Gerritsen. Uitgeverij Prometheus Nero, 296 pag.

Geen opmerkingen: