Prijs voor de Waddenman (nieuws, 2024)

(foto: Maarten Mooijman)

Gouden Strop voor Deen, Schaduwprijs voor Noteboom



In Bibliotheek Neude in Utrecht zijn vanavond de belangrijkste Nederlandse Thrillerprijzen 2024 uitgereikt. De Duiker van Mathijs Deen is de winnaar van de NBD Biblion Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. De NBD Biblion Schaduwprijs, de aanmoedigingsprijs voor het beste thrillerdebuut, ging naar De Man met Duizend Gezichten van Lex Noteboom.

De uitreiking vond plaats voorafgaand aan de Avond van het Spannende Boek in Bibliotheek Neude in Utrecht. De Avond was de aftrap van de Thriller Weken die duren van 1 tot en met 19 juni.

In De Duiker, gepubliceerd door Alfabet Uitgevers, neemt Mathijs Deen de lezer mee naar het Waddengebied. Niet alleen de Nederlandse Wadden, maar het hele gebied, dat zich uitstrekt tot de kust van Denemarken. Het is de tweede ‘Waddenthiller’ in een serie, maar het boek is los van het eerste deel te lezen.

Uit het juryrapport: ‘De Duiker draait om het lichaam van een duiker, vastgebonden aan een wrak op de bodem van de Waddenzee. Gedurende het verhaal kom je er langzaam achter wie hij is, waarom hij is vermoord en vooral ook waarom hij op juist déze plek is neergelegd. Een meesterwerk, deze Waddenthriller. We werden vooral geraakt door de sfeer van dit boek. De mensen die op de eilanden leven, de natuur en hoe het daar allemaal aan het veranderen is. Uit elke pagina proefden we de liefde voor het gebied. Je bént er echt. En je wilt er blijven.’

De Man met Duizend Gezichten van Lex Noteboom, gepubliceerd door A.W. Bruna, speelt zich af in het fictieve land Kazichië. Uit het juryrapport: ‘In Kazichië speelt een belangrijke kwestie: kunnen overheden met kunstmatige intelligentie en deepfake de macht veroveren en behouden? Technologische ontwikkelingen die nu gemeengoed zijn geworden, spelen in het boek al een uitgebreide rol. Tegelijkertijd geeft Noteboom ons een dystopische schets van de toekomst…. met als belangrijkste les dat absolute waarheid niet bestaat. Niet in oorlog, niet in relaties, en gelukkig ook niet in dit geslaagde debuut van een getalenteerde verhalenverteller.’

Mathijs Deen ontving een cheque van €10.000,- en een sculptuur van Marianne van den Heuvel. Noteboom kreeg een cheque van € 1.000 en een litho van ‘de Schaduw’ van Daan Jippes. De jury koos vijf genomineerden uit 51 inzendingen. Naast Deen en Noteboom waren dat Wim Bax met Verloren Pelgrim, Bernice Berkleef met Vinex en Yvonne Doorduyn met De affaire. De schrijvers die buiten de prijs vielen, ontvingen een cheque ter waarde van € 500. Eén van de Gouden Strop-juryleden was trouwens Rob van Scheers, die afgelopen zaterdag al een buitengewoon lovende recensie van De Duiker schreef in de Volkskrant.

Over zijn winnende boek zegt journalist Deen in Het Parool het volgende: 'Toen ik begon met thrillers schrijven – het idee kwam van mijn Duitse uitgever – richtte ik me op de Wadden, met in het achterhoofd een landsgrensoverschrijdende serie als The Bridge: er zijn ook Duitse en Deense Waddeneilanden en bovendien had ik eerder al een cultuurhistorische geschiedenis geschreven over dat gebied, dus daar voelde ik me wel thuis.'

Mathijs Deen in 2021 (foto: MariekeA1)

Radiomaker
Mathijs Deen (Hengelo, 14 september 1962) is behalve schrijver ook radiomaker en voorlezer van luisterboeken. Hij publiceert fictie, literaire (non-)fictie en thrillers. Deen studeerde Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na zijn studie gaf hij daar vier jaar lang taalvaardigheidsvakken voor de vakgroep Taalbeheersing. Intussen leerde hij als redacteur/verslaggever radio maken bij Radio Noord. Uitgeverij Passage gaf zijn eerste boeken uit, waaronder Moeder Doen (1997), dat later bij uitgeverij Thomas Rap in licht bewerkte vorm zou verschijnen onder de titel Onder de Mensen (2016). In 2003 werd Mathijs Deen redactielid, presentator en documentairemaker bij het VPRO-radioprogramma OVT.

Het was zijn Duitse uitgever die Deen vroeg om 'krimi's'te gaan schrijven. Maar hij wilde in eerste instantie helemaal niet, vertelt hij aan RTV Noord. 'Ik lees helemaal geen krimi's, en ik dacht dat kan ik helemaal niet. Want dat is een vak apart. Ik schreef romans, een beetje non-fictie. En dan hoef je je over de 'doortimmerdheid' van het plot wat minder zorgen te maken. Dan gaat het toch meer om stijl en overdragen van een wereldbeeld. Bij een krimi vind ik dat nog steeds belangrijk maar moet je ook spanning opbouwen en die vasthouden. En dat kan ik niet. Tot en met deel drie heb ik dat 'imposter syndrome', het bedriegerssyndroom, met mij meegedragen.'

Promotie
Noteboom vertelt in Het Parool hoe hij begon met het schrijven van een thriller. 'Ik had een baan als strateeg op een reclamebureau. Dan schrijf je ook verhalen, uit naam van een merk. Ik kreeg een mooie promotie aangeboden, maar bedacht: ik wil dit niet! Mijn sf-thrillerpodcast The Deca Tapes werd onverwacht een groot succes in binnen- en buitenland. Ik mocht overal komen om erover te vertellen, ook bij een Nederlandse uitgeverij. Daar pitchte ik mijn nieuwe idee en dat was De man met duizend gezichten.'

'Ik las een artikel over president Assad van Syrië. Die studeerde vroeger in Londen voor oogarts, tot z’n broer overleed: Assad moest zich melden en ontwikkelde zich tot een despoot. Mijn verhaal speelt in een fictief land in de Kaukasus, Kazichië. Ik ben drie jaar bezig geweest om dat land te creëren: kaarten, een geschiedenis, bevolkingsgroepen.'