Boris O. Dittrich - Barst (2018)

De schrijver van W.O.L.F. en Halszaak kan veel beter



(Door Peter Kuijt)

Waar zijn de tijden gebleven dat een geschenkboekje voor de Spannende Boekenmaand (of -weken) in een oplage van meer dan 800.000 exemplaren werd gedrukt? Daarvoor moeten we terug naar het begin van dit decennium toen de cadeaunovelles van Esther Verhoef, Charles den Tex en Monaldi & Sorti in huizenhoge stapels werden aangeleverd.

Sindsdien zette het verval in oplagedalingen in. Dit jaar zijn er 'slechts' 338.000 exemplaren van Barst van oud-Kamerlid Boris O. Dittrich gedrukt. 'Een mooie oplage', aldus de Stichting CPNB in een persbericht. Het boekje wordt in de periode van 6 tot en met 24 juni gegeven aan klanten die in een boekwinkel voor ten minste € 12,50 aan Nederlandstalige boeken aanschaffen.

Voor wie niet op de hoogte was van het feit dat de D66-coryfee ook spannende boeken kan schrijven: dat kan hij. Hij debuteerde niet onverdienstelijk in 2011 met Moord en brand, kwam twee jaar later met De waarheid liegen en werd daarna alleen maar beter. Zijn W.O.L.F. (2016) werd bekroond met vijf zeldzame sterren in de VN Detective & Thriller Gids. Afgelopen najaar publiceerde hij zijn vierde thriller Halszaak. Een op topsnelheid geschreven thriller over de zoektocht naar de identiteit van een dakloze die na een nekklembehandeling door agenten in een coma was geraakt.

Volgens de Stichting CPNB wordt Dittrich geroemd om zijn beeldende beschrijvingen en gelaagde personages. 'In verrassende plots verbindt hij actuele thema's met spannende psychologische inzichten', zegt de boekpromotor.

In zijn geschenkboekje Barst keert rechercheur Maya Oliphant terug. Haar leerde de lezer kennen in de thriller Halszaak, waarin ze zegenrijk werk verrichtte. Ook maakte de lezer kennis met Maya's vrouw Inger, die kordaat optreden in haar genen heeft zitten.

Geen spoor van Inger in Barst, Maya moet een moordzaak nu samen met collega Bulut oplossen. In het Vondelpark wordt het lichaam van een jongeman gevonden. Zijn schedel is ingeslagen. Maya moet onderzoeken wie de man is en wat hij 's nachts in het park uitspookte. Tegelijkertijd is (bijna) heel Nederland in de ban van een RTL-talentenjacht. Zangeres Lilian Lely maakt grote kans te winnen, zeker nu ze in de media te kennen heeft gegeven dat haar moeder aan kanker lijdt en niet lang meer heeft.

Je hebt Barst uit voor je er erg in hebt. Het is vlotjes geschreven, dat wel, en Dittrich kan heerlijk vilein uithalen naar die verrekte zangwedstrijden van 'de commerciëlen'. Maar daarmee heb je het wel gehad. De plot is uitermate dun, verre van verrassend en een geoefend lezer ziet al snel wie de kwaaie pier in dit verhaal is. Dittrich is iemand voor de lange afstand, daarin kan hij excelleren. Een sprintje trekken in 96 pagina's is niet zijn ding.
 

Mooie schets ook (nieuws, 2018)

VN-scherprechters kiezen De nachtploeg als beste thriller



De nachtploeg van Michael Connelly is verkozen tot Thriller van het jaar door de redactie van het magazine Vrij Nederland. Acht thrillers kregen van het recensentenkorps de maximale score van vijf sterren.

Dit jaar zit niet één vrouwelijke auteur bij de schrijvers die de beste thrillers zouden hebben geschreven. 'Een tikje pijnlijk', noemt Vrij Nederland dat. Wat wel opvalt is dat veel boeken over vrouwen gaan, stoere dan wel intrigerende of gevaarlijke vrouwen.

Een erfenis van spionnen van John le Carré wordt door VN overladen met complimenten. De schrijver laat volgens de recensenten geraffineerd zien hoe met de jaren de waarden onder de geheim agenten zijn veranderd. 'Een ouderwets spionageverhaal dat tegelijkertijd is doordrongen van een hedendaagse blik op de hoogmoed van de geheime dienst.'

De vrouw in de spiegel van Dennis Lehane bestaat volgens de critici uit twee delen: een psychologische thriller en een ingenieuze actiethriller. 'Lehane snapt wat angst is.'

Tod Goldberg schrijft in Gangsterstaat opnieuw over maffiamoordenaar Sal Cupertine. 'Daarbij werkt hij geloofwaardig uit hoe een gebeurtenis als 9/11 criminele organisaties kan helpen hun greep op de bovenwereld te verstevigen.'

.De VN'ers vonden Marionet van Daniel Cole nog fijner dan diens voorganger Ragdoll. 'We treffen wederom een seriemoordenaar met een voorkeur voor bizar spektakel, en achter het hoge tempo van de vertelling en de theatrale gruwelijkheden gaat een visie op hedendaags terrorisme schuil.'

Anders Roslund schreef met Drie uur 'een huiveringwekkend en origineel verhaal over opeengepakte mensen die de dood vinden en daarna lijk voor lijk worden afgevoerd'. Een actuele thriller, aldus de recensenten.

Schitterende dieren van Lawrence Osborne speelt zich af in Griekenland. De schrijver gaat zich te buiten aan sfeerbeschrijvingen van een eilandje daar 'en die gaan onder je huid zitten als er een moord wordt gepleegd'. Vol lof zijn de critici. 'Wat een dreiging, wat een sluier van misvattingen en wat een verweving van daders en slachtoffers.'

De belofte van Friedrich Dürrenmatt verdient volgens VN sowieso de prijs voor het beste na zestig jaar vertaalde boek. Het verhaal over het onderzoek naar een kindermoordenaar door een getergde speurder is in feite 'een prachtige beschouwing over fictie en waarheid'.

Het winnende boek, De nachtploeg van Michael Connelly, is een standalone met een nieuw personage: een jonge vrouw probeert zich te bewijzen als detective bij de politie van Los Angeles.  Renée Ballard, een veelbelovende detective bij de LAPD, had de moed een van haar superieuren aan te klagen voor seksuele intimidatie. Nu draait ze voor straf de nachtdiensten in Hollywood, waarbij ze steeds alleen maar het begin van een zaak meemaakt, die ze ’s ochtends tot haar frustratie over moet dragen aan haar overdag werkende collega’s. Maar op een nacht wordt ze geconfronteerd met twee zaken die ze niet kan en wil loslaten.

De hoofdpersoon lijkt geïnspireerd lijkt door #MeToo. 'Dat doet Connelly goed', aldus VN. 'Ballard is volstrekt geloofwaardig, goed uitgewerkt en iemand van wie je gaat houden. Mooie schets ook van de politie in Los Angeles: Connelly vervlecht zijn minutieuze documentatie fijntjes met het verhaal en plaatst het ook nog eens stevig in de wereld waarin we nu leven.'

Eerder auteurs die met hun boek het predicaat VN-Thriller van het Jaar verdienden zijn Graeme Macrae Burnet (Zijn bloedige plan, 2017), Nick Pizzolatto (Galveston, 2016), Paula Hawkins (Het meisje in de trein, 2015), Robert Harris (De officier, 2014) en John Le Carré (Een broze waarheid, 2013).

Bron: VN.nl

Alle facetten (nieuws, 2018)

Schrijfster Marelle Boersma start ThrillerAcademie

Vandaag - aan de vooravond van de Spannende Boeken Weken - wordt een nieuw initiatief toegevoegd aan het forse aantal schrijftrainingen en thrillerworkshops dat de afgelopen als paddenstoelen uit de grond sprong. Het gaat om een heuse schrijfschool, die luistert naar de tamelijk onbescheiden naam ThrillerAcademie.

Initiatiefnemers zijn de schrijfsters Antoinette Kalkman en Marelle Boersma. Zij hebben hun krachten gebundeld om - zoals ze zelf zeggen - om thrillerschrijvend Nederland de mooie weg naar een schrijverscarrière te wijzen. 'De ThrillerAcademie biedt meer dan alleen schrijftrainingen, ze leidt schrijvers op in alle facetten van het auteurschap.'

Antoinette Kalkman is marketeer van oorsprong. Volgens het persbericht van de ThrillerAcademie heeft ze diverse bedrijven opgezet en groot gemaakt. 'Antoinette weet hoe ze een 'merk' in de markt moet zetten, dus de onderdelen boekmarketing en de personal branding voor auteurs zijn bij haar in goede handen.'

Marelle Boersma is auteur van inmiddels ruim tien thrillers waarvan enkele het behoorlijk goed deden. Zo zijn van haar thriller Vals Alarm meer dan 100.000 exemplaren verkocht. Na dertig jaar onderwijservaring aan de Wageningen Universiteit is Boersma in 2009 begonnen met het geven van schrijftrainingen. Haar missie is de schrijftechniek vooral toepasbaar te maken. Ze geeft daartoe trainingen in binnen- en buitenland.

'Een miljoen mensen in Nederland zijn bezig met het schrijven van een boek', melden Boersma en Kalkman. 'Soms als hobby, maar vaak ligt de ambitie hoger. Het is een droom van velen om schrijver te worden en een eigen boek in de boekhandel te zien liggen. Die droom kan uitkomen, maar er is meer nodig dan een goed verhaal en het aanleren van schrijftechniek.' Volgens de twee biedt het huidige schrijfonderwijs in Nederland nog niet alle handvatten om een succesvol schrijver te worden. Daar hopen ze met de ThrillerAcademie verschil in te gaan maken.

Marelle Boersma (l) en Antoinette Kalkman

Bij de ThrillerAcademie ligt de focus - zoals de naam al aangeeft - op het spannende boek. Naast begeleiding in het schrijftraject en training in de toepasbaarheid van schrijftechniek vormen boekmarketing en auteursbranding een essentieel onderdeel van het lesmateriaal, stellen de twee.  'Een uitgever, de boekhandel én de lezer zijn onmisbare elementen in de totstandkoming van de schrijversdroom, maar de auteur is de belangrijkste schakel in het succes van het verhaal. Een boek verkoopt niet vanzelf, het is de auteur die als een ondernemer het boek in de markt zet en de ThrillerAcademie leert de schrijver de meest effectieve manier.'

De twee initiatiefnemers geven niet aan wat een 'opleiding' aan de ThrillerAcademie moet gaan kosten. Ook hun website is daar niet duidelijk over.

Bill Clinton & James Patterson - President vermist (2018)

Het land in brand, de president is foetsie

(Door Peter Kuijt)


Ze slaan regelmatig een balletje, maar nu zijn ze ook gebroederlijk achter het toetsenbord gekropen. Bill Clinton en bestsellerfabrikant James Patterson schreven een voortrazende thriller over een Amerikaanse president die vermist raakt.

James Patterson produceert aan de lopende band kaskrakers. De 71-jarige Amerikaan is de bestverdienende thrillerauteur ter wereld. Tientallen titels schreef hij samen met anderen. Uit onderzoek blijkt dat Patterson voor het merendeel de verhaallijn voor de boeken bedenkt en het echte ploeteren achter de tekstverwerker aan de coauteur overlaat. Toch staat doorgaans Pattersons naam groot op de cover en die van zijn collega klein ergens onderaan.

Zulks gaat niet op voor President vermist. Die schreef Patterson dan ook met leeftijdgenoot Bill Clinton, van 1993 tot 2001 president van de Verenigde Staten. Patterson moet dulden dat Clintons naam even groot en zelfse boven die van hem staat afgedrukt. De schrijver zal dat niet erg vinden, de twee zijn vrienden sinds ze elkaar tien jaar geleden ontmoetten op een golfbaan.

President vermist is het fictiedebuut van Clinton. In het voorwoord dankt hij echtgenote Hillary, die hem aanspoorde het verhaal toch vooral realistisch te houden. Hij had dus kunnen volstaan met te schrijven over een president die zich op onbetamelijke wijze onderhoudt met een stagiaire of een staatshoofd dat regeert per Tweet, Mexicanen ‘verkrachters’ noemt en dagelijks twaalf Cola Lights drinkt.

Niets van dat al. President Jonathan Lincoln Duncan is een man die je vrijwel onmiddellijk in de armen sluit. Hij vocht mee in Desert Storm, werd gewaterboard door Irakese ondervragers, verloor nog geen jaar geleden zijn vrouw aan kanker en lijdt aan een bloedziekte. Bovendien moet Duncan verschijnen voor een onderzoekscommissie over een vermeende deal met ’s werelds meest gezochte terrorist. En hij ‘walgt’ ervan, maar besluit wel twee militieleiders met een drone te doden, wetende dat het duo hun kinderen gebruikt als menselijk schild. Uitgerekend deze opperbevelhebber verdwijnt van de radar als er een grootscheepse aanval op de VS wordt ingezet.

Meer onthullen zou onfatsoenlijk zijn. Wel kan gemeld worden dat President vermist een van de meest onderhoudende thrillers van 2018 is. Het steekt geraffineerd in elkaar, met plotwendingen en cliffhangers op het juiste moment, veel actie en een verrassende finale. Hier laat Patterson zich gelden. Bijna zeker van Clintons hand zijn de beschrijvingen in de Oval Office, de Situation Room en andere plekken waar de macht zetelt en hier en daar een stichtelijk woord over vrijheid en de Amerikaanse Droom. Een must voor geïnteresseerden in de Amerikaanse politiek. Het is dat de filmrechten al verkocht zijn, anders zou dit een uitgelezen project zijn voor Netflix’ nieuwe medewerker Barack Obama.

Bill Clinton en James Patterson – President vermist. Uitgeverij Nieuw Amsterdam, 480 pag.

Kippendrift (column, 2018)

Gemiste kans

(Door Peter Kuijt)

Je kunt er de klok op gelijk zetten: elk jaar, in de begindagen van juni, worden de redacties van tijdschriften, kranten en andere media bevangen door een soort kippendrift. We moeten 'iets' met thrillers doen, is dan de niet weg te poetsen gedachte, want de Spannende Boeken Weken komen eraan.

De eerste publicaties rond het thema spannende boeken zijn reeds een feit en de komende dagen zal er nog een flink aantal volgen. Woensdag 6 juni komt de 39ste Detective & Thrillergids van Vrij Nederland op de markt, het spannendeboekenequivalent van AD's messcherpe Haringtest.

Inmiddels gesignaleerd: een artikel in Het Parool met zes getipte thrillers uit het buitenland. In de Volkskrant buigen Simone van der Vlugt, Gauke Andriesse, Tomas Ross, Charles den Tex en Saskia Noort ('Mijn heldinnen zijn vaak hetzelfde als ik, dat scheel research') zich over de Tien Geboden voor Thrillerschrijvers. En het AD laat zesentwintig mensen 'die het kunnen weten' aan het woord over de beste spannende boeken.

Over dat laatste stuk valt wel het een en ander op te merken. Ten eerste: het is een wel heel simpele formule. Bedenk een paar vragen, mail die naar een aantal hot shots, verzamel hun antwoorden, plak die onder elkaar en klaar is je artikel. Niks mis mee, ik heb het zelf vaak genoeg gedaan.

Dan de opgevoerde 'liefhebbers van het genre'. Er zitten de vertrouwde namen tussen: boekverkopers, schrijvers, prijswinnaars, oud-voorzitters van de Gouden Strop, de oprichter van de thrillersite Crimezone, thans baas van boekencommunity Hebban. Maar ook onverwachte 'suspects', zoals een oud-gevangenisdirecteur, een wijnslurper, een psychiater en een strafrechter en de misdaadverslaggever die al veertig jaar in het vak zit, je raadt het nooit: Peter R. de Vries. Iedereen heeft dus verstand van thrillers.

En wie kiezen ze als favoriet? Vijf van de zesentwintig kenners hebben een voorkeur voor een Nederlandse auteur. Deejay Jeroen van Inkel prijst Donald Nolet de hemel in, parlementair journaliste Dominique van der Heyde loopt weg met Anna Levander, oftewel haar ex Annet de Jong, oud-juryvoorzitter Inge Ipenburg gaat voor Gauke Andriesse, psychiater Bram Bakker beleeft plezier aan Arjen Lubach en crimereporter De Vries doet een goed woordje voor de thrillers van de verder volstrekt onbekende ex-rechercheur Kaje Dijkema.

De rest van de kenners zoekt het allemaal in het buitenland. Acht keer werden schrijvers uit de VS en Engeland bejubeld, twee ondervraagden kozen voor een Zweed, twee voor de Zuid-Afrikaan Deon Meyer, één voor een Fransman en één voor een Australiër.

Over smaak valt te twisten, is een gevleugelde uitspraak van AD-hoofdredacteur Hans Nijenhuis, de schrik van de oliebollenbakkers. En die uitdrukking kan niet genoeg ondersteuning krijgen. Hier mogen de voorliefdes van sommige ondervraagden bekritiseerd worden. Want voor degenen die de thriller van vaderlandse bodem een warm hart toedragen, was dit artikel een uitgelezen kans om daarvan kond te doen.

Maar juist degenen in wie je een pleitbezorger van de Nederlandse misdaadroman ziet, laten het in dit stuk afweten. Peter Römer bijvoorbeeld, voorzitter van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs (en niet 'Nederlandse', foei AD!). Die kiest ijskoud voor De officier van Robert Harris als zijnde zijn favoriet. Stropwinnaar Bram Dehouck kijkt naar zijn zuiderburen en hemelt Fransman Pierre Lemaitre op. Rechercheur Simon de Waal, auteur van onder andere Oerhollandse policiers die hij met Appie Baantjer schreef, noemt The Boys from Brazil zijn 'oerthriller' en drievoudig Stroplaureaat Charles den Tex maakt zich er makkelijk van af door te zeggen dat hij geen favoriet heeft, maar wel door de boeken van Desmond Bagley is gaan schrijven.

Tja, zo wordt het natuurlijk nooit wat met 'onze' misdaadliteratuur. Kom op heren, u had best een leugentje voor bestwil kunnen poneren en voor 'eigen thriller eerst' kunnen kiezen. Er zijn zat Nederlandse titels die u zonder het schaamrood op de kaken had kunnen noemen. Wat te denken van Een keel van glas van Peter de Zwaan? Of Brains van Jacob Vis? De geur van regen van Lieneke Dijkzeul? Wondermans eindspel van Willem Asman?

Een gemiste kans. Die krijgt u geen tweede keer.

Valt er dan helemaal niets positiefs te melden over dit verhaal? Jawel. Schrijver Herman Koch moet het voor zijn stand natuurlijk hoog houden dat hij thrillers leest als hij behoefte heeft om niet te veel na te denken. Hij kijkt natuurlijk niet hoe goed het is geschreven, iets waar hij normaal wel op let. Maar dan stuit hij toch wel eens onverhoeds op een bijzondere thriller, 'een uitschieter in het genre met literaire kwaliteit'. 

Ze bestaan dus wel, thrillers waar je met geen mogelijkheid neerbuigend over kan spreken.

Karen Dionne - Dochter van het moeras (2018)

Papa de kinderontvoerder is ontsnapt

(Door Hans Knegtmans)


Helena Pelletier leidt een vredig bestaan in het dorpje Markham, Michigan. Getrouwd met de sympathieke Stephen, twee dochtertjes van vijf en drie jaar. Zij vult de gezinsinkomsten aan met zelfgemaakte potjes jam en gelei, die vooral bij toeristen in trek zijn. Dan hoort ze op de autoradio dat een gedetineerde, Jacob Holbrook, die levenslang uitzat voor kinderontvoering, verkrachting en moord, uit de nabije gevangenis is ontsnapt. Bij zijn uitbraak heeft hij twee bewakers gedood.

Helena schrikt zich wezenloos. Ze mag hem dan al zo'n 15 jaar niet gezien of gesproken hebben, Holbrook is haar vader en zijn ontsnapping heeft consequenties die ze niet kan negeren. Nu moet zij Stephen, die ze vele jaren geleden een fictieve jeugd heeft voorgelogen, de waarheid vertellen. En, belangrijker nog, voorkomen dat Holbrook wraak neemt voor haar aandeel in zijn arrestatie.

De schrijfster laveert tussen twee perioden. Min of meer chronologisch beschrijft ze Helena's jeugd, die je op zijn minst opmerkelijk kunt noemen. Haar moeder werd door de veel oudere Holbrook op klaarlichte dag van de straat geplukt, zogenaamd om zijn weggelopen hond te helpen zoeken. Wat zij ook van deze onderneming verwachtte, niet dat zij naar een afgelegen hut in een moeras zou worden gedeporteerd, om daar als werkslaaf en bedgenoot te dienen.

Toen Helena twaalf was, had zij genoeg gekregen van vaders egocentrisme en toenemende onredelijkheid, en haalde zij moeder over om met de sneeuwscooter van een toevallige passant naar de bewoonde wereld te vluchten.

De hoofdstukken in het heden werken toe naar de onvermijdelijke confrontatie tussen vader en dochter. Zelfs de lezer die het niet ontgaan is dat vaders verwerpelijke gedrag sporen heeft achtergelaten in het karakter van Helena, hoopt dat zij - psychologisch en fysiek - stand zal houden in dit duel.

Een debuutroman om trots op te zijn. Alleen: de oorspronkelijke titel The Marsh King's Daughter wordt hier uitgebracht als Dochter van het moeras. Dat slaat nergens op. In de boektekst heeft Jan en alleman het over de 'moeraskoning'. Bovendien laat het boek zich typeren als de studie van een vader-dochterrelatie. Het moeras is niet meer dan een decor.

Karen Dionne - Dochter van het moeras. Uitgeverij De Fontein, 487 pag.

Deze recensie, met toestemming van de auteur overgenomen, verscheen eerder in Het Parool.