17 oktober 2007

Karin Slaughter (interview, 2007)

Dol op seks, geweld en religieuze uitwassen




(Door Monique Brandt)

AMSTERDAM _ Ooit werden er heksen verbrand in Grant County, het achtergebleven, fictieve gebied in het diepe zuiden van Amerika waar de boeken van de Amerikaanse thrillerschrijfster Karin Slaughter (1970) zich afspelen. Sindsdien is de streek er bepaald niet op vooruitgegaan. De inwoners leiden volledig mislukte levens, extreem drank- en drugsmisbruik is er gemeengoed. Achter de gesloten deuren van de vervallen krotten vinden kinderverkrachtingen plaats, en moorden die zo gruwelijk zijn, dat ze elk voorstellingsvermogen te boven gaan.

De personages in Slaughters boeken worden in dit inktzwarte decor voortdurend naar het randje van een gapende afgrond gezogen, beschadigd als ze zelf zijn door de gevolgen van geweld.

Neem Sara Linton, de plaatselijke kinderarts én parttime patholoog-anatoom van het fictieve gehucht Grant County. Ze werd verkracht en bijna vermoord, en heeft al haar kracht nodig om haar leven niet te laten beheersen door die ervaring. In Onaantastbaar, Slaughters laatste boek, krijgt ze bovendien een aanklacht voor haar kiezen van een ouder die beweert dat haar kind gestorven is door medisch falen van Linton.

Haar man, politieagent Jeffrey Tolliver, heeft het ook niet gemakkelijk. Met name rechercheur Lena Adams zorgt dat de misère nooit ver weg is. Getraumatiseerd door een vreselijke jeugd bij haar verslaafde oom, een zus die werd afgeslacht en een ex die haar verkrachtte en mishandelde, maakt ze voortdurend de verkeerde keuzes. 'Zoals heel veel vrouwen doen', zegt Slaughter.



De bestsellerauteur is gewend aan vragen over het zwartgallige, gewelddadige karakter van haar boeken. Die vragen verbazen haar nog steeds. 'Niemand zal mijn collega-auteur Michael Connelly vragen naar het geweld in zijn boeken. Mij voortdurend. Mensen verwachten zo'n stijl kennelijk niet van een vrouw. Vroeger was schrijven over geweld uitsluitend voorbehouden aan mannen, een uitzondering daargelaten. Zij schreven niet over de gevolgen van een misdrijf voor een slachtoffer, en zeker niet voor een vróuwelijk slachtoffer. Kijk naar de misdaadliteratuur in de veertiger en vijftiger jaren, en zelfs in de sixties. Het vrouwelijke slachtoffer werd aan het einde van het boek meestal vermoord, omdat de auteurs geen raad wisten met haar. Beschadigde waar maak je het beste af, om het maar grof te zeggen.'

Slaughter pakt het heel anders aan. Haar boeken gaan sinds haar debuut in 2001 als warme broodjes over de toonbank. Ook in Nederland is ze razend populair. Niet voor niets is ze gevraagd volgend jaar het geschenkboek voor de Maand van het Spannende Boek te schrijven. 'Vrouwen zijn dol op mijn boeken. Júist omdat ik wel over beschadigde vrouwen schrijf', vermoedt de Amerikaanse.

'Ik ben daar heel bewust mee begonnen. Elke vrouw kent wel iemand die seksueel is mishandeld of tegen haar wil seks heeft gehad. Uit onderzoek blijkt dat het in Amerika gaat om één op de drie vrouwen. Door een personage als Lena Adams wil ik dat probleem bespreekbaar maken. Veel lezeressen die hetzelfde is overkomen, herkennen zich in haar, in haar boosheid die Lena vooral op zichzelf richt. Die zelfhaat die haar te gronde richt. Ze maakt slechte keuzes omdat ze alles zelf op moet lossen en niet over haar ervaringen kan praten.'

'Aan de andere kant heb je Sara, die ook is verkracht. Sara heeft een stevig sociaal vangnet, dat haar ervoor behoedt te ontsporen. Ik wil laten zien hoe die verschillende achtergronden uitwerken. Ik schrijf geen zelfhulpboeken, het blijft entertainment, maar ik verwerk wel maatschappelijke issues in wat ik schrijf.'

Zoals de manier waarop de drug methamfetamine ('meth') in Amerika hele gemeenschappen ontwricht. 'Ik woon in Atlanta, maar ik heb een blokhut in de Blue Ridge Mountains in het noorden van de staat Georgia, waar ik me terugtrek om mijn boeken te schrijven. Het dorpje daar is in een paar jaar tijd kapotgemaakt door deze drug. Gezinnen worden ontwricht, kinderen verwaarloosd, er worden zware misdaden gepleegd onder invloed van die troep. Het is een probleem dat ik via mijn boeken gemakkelijk kan aanstippen.'

Slaughter maakt allerminst de indruk dat ze gekweld door depressieve gedachten door het leven gaat. 'Ik kom uit het zuiden van de Verenigde Staten en daar zijn we nu eenmaal dol op seks, geweld, religie, de donkere kant van het leven en alle uitwassen daarvan', grijnst ze. 'Hoe erger hoe beter.'


Seriemoordenaar

Haar belangstelling voor misdaadliteratuur ontstond in een ware horrorperiode. Toen Slaughter een jaar of tien was, werden meer dan twintig zwarte kinderen in Atlanta vermoord door een seriemoordenaar. Er werd iemand voor twee moorden opgesloten, maar Slaughter denkt dat de echte dader nog vrij rondloopt. 'De kindermoorden in Atlanta zorgden eind zeventiger jaren voor veel onrust. Het gebeurde op een uur van mijn dorp Jonesboro vandaan en mijn leven veranderde er ingrijpend door. Opeens moesten we onze deuren op slot doen, mochten we niet meer op straat spelen. Mijn onbezorgde wereld werd een oord van kwaad, van slechtheid. Mijn oudere zussen pestten me ermee: 'De kindermoordenaar gaat je pakken!' Daarna ben ik, als kind nog, alles over misdaad gaan lezen. Boeken over seriemoordenaars als John Wayne Gacy, Ted Bundy, Charles Manson. Het heeft me nooit meer losgelaten.'

In de kleine gemeenschappen uit haar jeugd was er genoeg materiaal te vinden voor bizarre verhalen. 'Juist in de kleine plaatsen broeien duistere geheimen en misdaden. De roddels en de achterklap doen vaak de vlam in de pan slaan, met enorme gevolgen. Mijn vader had vaak verhalen over dramatische gebeurtenissen, die steeds extremer werden.'

Op een keer nam hij zijn dochter mee naar een begraafplaats waar een prediker zichzelf had laten begraven in een kist, waarin hij een telefoon had laten monteren. Als hij zou herrijzen, zou één telefoontje genoeg zijn om iedereen op de hoogte te brengen. Later zou ze het voorval gebruiken in één van haar boeken.

Als auteur voelt ze zich verwant met zuidelijke schrijvers als Flannery O'Connor (1925-1964) die haar voorliefde voor de scherpe karakterbeschrijvingen, de donkere sfeer en de landelijke setting deelde. Ze bestudeerde O'Connors werk toen ze Engelse literatuur studeerde, een studie die ze niet afmaakte. Ze zette een bedrijfje op dat reclameborden vervaardigde, tot ze besloot alsnog een poging te doen om een boek uit te geven. Ze verkocht haar bedrijf en leefde van de opbrengst ervan. Nu staat ze overal ter wereld bovenaan de bestsellerlijsten. 'Iedereen verklaarde me destijds voor gek. Dezelfde mensen zeggen nu tegen mij: 'Ik zei toch dat je die stap moest zetten'!'

Karin Slaughter - Onaantastbaar. Vertaling Karina van Santen & Martine Vosmaer. Uitgeverij Cargo, 427 pag.

Zie ook interview met Karin Slaughter uit 2003

Geen opmerkingen: