Chelsea Cain (interview, 2008)

Macaber, maar reuze normaal

(Door Monique Brandt)

AMSTERDAM _ Chelsea Cain, schrijver van het boek Hartzeer, komt soms ietwat buitenissig over, maar vertellen kan ze. De goedlachse Amerikaanse blikt smakelijk terug op de tijd dat ze als tienjarige in haar woonplaats Bellingham, Washington, een kerkhof voor huisdieren had. 'Als er ergens in de buurt een goudvis of hamster stierf, wisten ze me altijd te vinden. Samen met de treurende achterblijver zorgde ik dan dat het dier ergens in de tuin passend ter aarde werd besteld.'

Na een jaar lagen de bloembedden rond huize Cain vol met stapels schoenendozen, gevuld met in tissues verpakte vogels, vijftien in getal, drie katten, eerder genoemde hamster, een konijn, een kip en twaalf goudvissen. 'Ik was altijd al gefascineerd door de dood. Zo was ik ook dól op anatomieboeken. Misschien was ik wel een beetje een macaber kind', geeft ze grijnzend toe.

Die fascinatie werd overigens gevoed door het feit dat in die tijd een monster de buurt onveilig maakte. The Green River Killer, een seriemoordenaar die vanaf 1982 tientallen vrouwen en meisjes - meestal prostituees - vermoordde, opereerde niet ver van de plek waar haar hippiefamilie huisde. 'Voor een kind met toch al een rijke fantasie, was dat natuurlijk te bizar voor woorden. Het was de eerste keer dat ik besefte dat er kwaad in de wereld is, dat op een dag iemand kan komen om je mee te nemen. Hij was mijn persoonlijke boeman, en wat voor een. Ik was tien toen ze de eerste lichamen vonden, en ze konden hem tientallen jaren niet te pakken krijgen. Hij was een onderdeel van mijn jeugd.'

Gary Ridgeway, de man die pas 25 jaar later werd gepakt en uiteindelijk werd veroordeeld voor 48 (bewezen) moorden, vormde de inspiratie voor haar eerste thriller, zij het dat Cain een moordenarés opvoert.

Het boek - haar zesde, de eerste vijf boeken zijn niet in Nederland uitgegeven - gaat over een bizarre verhouding. De levensgevaarlijke Gretchen Lowell, naast wie Hannibal Lecter uit Silence of the Lambs een miezerig misdienaartje is, koestert haar favoriete proefkonijn wat betreft pijn en verwondingen. De politieman in kwestie, Archie Sheridan, overleefde ternauwernood tien dagen in haar gevangenschap. Desondanks kan hij haar maar niet vergeten. Ook Lowell schijnt op haar beurt een bizarre voorkeur voor hem te hebben: ze martelt hem tot aan het randje van de dood, maar belt op het moment suprême toch een ambulance. Is het haat, is het liefde?

Cain giechelt weer: 'Geloof het of niet, maar hij is werkelijk gek op haar. En zij op hém. Mijn boek is een zeer verwrongen, extreme liefdesroman. De ultieme disfunctionele relatie. Het is grappig dat de meeste mannen hier niets van begrijpen terwijl vrouwelijke lezers het idee erachter wél herkennen: de aantrekkingskracht van iemand die heel erg slecht voor je is. Want liefde is óók: macht, manipulatie, intimiteit, begeerte, obsessie.'

Lijken

Het concrete plan voor het boek ontstond toen Cain, eind jaren negentig, hoogzwanger van haar dochter, naar een tv-uitzending keek over het team dat 25 jaar had gezocht naar haar jeugdnachtmerrie Gary Ridgeway.

'De Green River Killer was nog maar net opgepakt. Larry King had politiemannen Dave Reichert en Tom Jensen te gast. Reichert was erbij toen de eerste lijken werden gevonden in één van Ridgeways griezelige verzamelplekken in de Green River, verzwaard met auto-onderdelen. Dat idee, dat die mannen zo lang, obsessief, met die zaak bezig waren geweest, zorgde voor een vonkje in mijn hoofd. Er werden beelden getoond van gesprekken tussen Reichert en Ridgeway in de gevangenis. En als je niet beter wist, zou je denken dat het vrienden waren, ze maakten grapjes met elkaar! Maar het was in feite een gesprek vol manipulatie, ze zaten onderhuids zo met elkaar te fucken, fantastisch! Reichert was ook wel teleurgesteld, vermoed ik. Zijn hele loopbaan draaide om die zaak, en nu was het afgelopen. Mij viel het zelfs tegen, toen ik Ridgeway zag, was dát het monster uit mijn jeugd, dát onooglijke, miezerige blanke mannetje?'

Tijdens haar research voor het boek bedacht Cain, in het dagelijks leven columniste van het dagblad The Oregonian, dat het 'aardig' zou zijn een vrouwelijke seriemoordenaar op te voeren. 'Een seksueel tintje zou de relatie tussen Archie en zijn kwelgeest compleet maken, als een bizar huwelijk. Toegegeven, we hebben niet zoveel vrouwelijke seriemoordenaars, afgezien van Aileen Wuornos, de ex-prostituee die eind jaren tachtig zeven mannen vermoordde. Maar ik wilde niet iemand als Wuornos, ik wilde een vrouw die moordt als een man. Ik wilde geen moordenares met een geschiedenis van mishandeling en misbruik en ellende, maar een vrouw die simpelweg moordt om de kick. Dat maakt het wel zo éng', grinnikt ze.

Gretchen zou je in feite kunnen beschouwen als rasfeministe, grapt ze. 'Ze heeft de touwtjes in handen. Eerlijk gezegd kom ik nooit zoveel krachtige vrouwelijke archetypen tegen in fictie. Daarbij is ze ook nog beeldschoon. Mannen vinden hele mooie vrouwen per definitie al intimiderend. Haar morbide hobby's daarbij opgeteld, is ze werkelijk een vrouwelijk monster.'

Haar research naar de achtergronden en gedachten van moordenaars, bracht haar in een nieuwe, gruwelijke wereld. 'Kun je je voorstellen, er is zelfs een encyclopedie met seriemoordenaars! En in het echt zijn ze nog maffer dan Gretchen. Wat je ook verzint, hoe gruwelijk je vondsten ook zijn, er is altijd wel iemand die iets nog ergers heeft verzonnen. En uitvoerde. Het lijkt tegenwoordig alsof seriemoordenaars een gimmick, een extraatje nodig hebben om op te vallen, zo veel lopen er rond.'

Toch is Cain aardig geslaagd in het bedenken van nieuwe vondsten. 'Ik zat te grinniken tijdens het schrijven, erg hè? Ik bedacht dat ik vooral normale huishoudelijke artikelen wilde gebruiken in de gruwelscènes. Een hamer en spijker, ontstoppingsmiddel, dat soort dingen. We hebben veel artsen in onze kennissenkring. Dat was erg handig, omdat ik moest weten of bepaalde medische handelingen mogelijk waren. Op een ochtend reed ik naar de bank, toen ik een oude vriend van de familie, een eerstehulparts, zag lopen. Ik stop, draai mijn raampje open, en vraag hem: 'Hé Frank, ik wil je even wat vragen. Is het mogelijk om eigenhandig iemands milt te verwijderen, of lukt dat je niet zonder hulp. Hij legt het me zonder blikken of blozen uit, waarop ik hem bedank, mijn raampje weer dichtdraai en weg rij. Tot op de dag van vandaag heeft hij me nooit gevraagd waarom ik dat wilde weten. Maar zoals ik al zei, verder ben ik best heel normaal.'

Chelsea Cain - Hartzeer. Uitgeverij Luitingh, 320 pag.

Marelle Boersma - Schaduwspelen (2008)

Olympische vlam dooft als nachtkaars

(Door Mieske van Eck)

Nu de Olympische vlam door de wereld trekt, worden de protesten tegen de schendingen van de mensenrechten in China steeds feller. Of de vlam de 137.000 kilometer van Olympia naar Peking ongeschonden haalt,is de vraag, nu de publieke opinie steeds vijandiger blaast. Marelle Boersma kan zich geen beter moment wensen voor het verschijnen van haar nieuwe misdaadroman Schaduwspelen, die zowel mensenrechten als dopingmisbruik tijdens de Olympische Spelen aan de orde stelt.

Boersma heeft zich grondig verdiept en ingeleefd in haar onderwerp en toont vooral de schaduwkant van de Spelen, die ooit bedoeld waren als poging tot wereldwijde verbroedering. Boersma laat zien dat eerder sprake is van leugen en oneerlijke concurrentie, waarbij topsporters zich laten opzwepen tot gebruik van ongeoorloofde middelen.

Boersma's vaste heldin, de journaliste Fenna Faassen, wordt uitgezonden naar China om de Spelen te verslaan. Een buitenkansje, dat gevaarlijke kanten blijkt te hebben als Fenna in contact komt met een Chinese, wier rechten flagrant geschonden zijn. Als Fenna en haar fotograaf voorzichtig onderzoek doen naar haar verhaal, belanden ze al snel in de cel in de Chinese stad waar ze twee trainende Nederlandse atletes volgen.

Uiteindelijk worden ze hardhandig op het vliegtuig naar Peking gezet. China kan zich met de Spelen zo dichtbij geen rel rond buitenlandse journalisten veroorloven. Rond de twee atletes is het ook niet pluis. Zij hebben zich laten verlokken door de beloften van genetische doping, die al snel niet zo onschuldig blijkt als zij lijkt.

Met de actualiteit van dit boek is niets mis. Jammer dat Boersma het zo ingewikkeld heeft gemaakt en er zoveel toevalligheden in zitten. Dat tast de geloofwaardigheid aan. Bovendien gaat haar verhaal uit als een nachtkaars, alsof ze aan het slot bladzijden te kort kwam om het goed af te werken. Van een literaire thriller, zoals de omslag belooft, is dan ook geen sprake.

Marelle Boersma - Schaduwspelen. Uitgeverij Karakter, 320 pag.

Bron: Brabants Dagblad

Gierende adrenaline (nieuws, 2008)

RIANTE BOEKENDEAL VOOR BOBBY

Een Britse politieagent heeft zijn baan opgezegd na het tekenen van een lucratief contract voor het schrijven van thrillers. Matt Hilton werkte als bobby in het graafschap Cumbria voordat hij voor omgerekend 930.000 euro een deal maakte met uitgeverij Hodder and Stoughton. Voor dat bedrag wordt hij geacht vijf misdaadromans te leveren.

De 42-jarige Hilton, afkomstig uit de plaats Carlisle, werkte achttien jaar in de beveiligingsbranche voordat hij in 2004 het politiekorps van Cumbria kwam versterken. Zijn debuut, 'Dead Men's Dust' komt in juni 2009 uit. Met tussenpozen van een half jaar worden zijn volgende thrillers gepubliceerd.

,,Als agent had ik vaak te maken met geweld, diefstal, overvallen en verkeersongelukken'', zei Hilton tegen de BBC. ,,Hoewel ik van mijn werk hield, bleef ik altijd het gevoel houden dat ik mijn ambities nog niet had waargemaakt. Toen het boekencontract mij werd aangeboden, nam ik onmiddellijk ontslag, zodat ik kon gaan doen waar ik altijd van had gedroomd. Vanaf het moment dat ik het nieuws hoorde, giert de adrenaline door mijn lijf.'' Hilton zegt sinds zijn dertiende verhalen te schrijven. Op zijn vijftiende verliet hij zonder diploma de middelbare school. Niet eerder werd er fictie van Hilton gepubliceerd. Wel zijn er enkele non-fictie verhalen van zijn hand zijn in tijdschriften afgedrukt.

Volgens Alison Flood, redacteur van het vaktijdschrift The Bookseller, gaat het hier om de grootste deal die een thrillerdebutant ooit heeft gesloten. Eind 2005 tekende Diane Setterfield een contract met uitgever Orion ter waarde van eveneens 930.000 euro. Maar hier ging het niet om thrillers, maar om twee literaire romans.

De grootste boekendeal in Groot-Brittannië ooit is die van oud-premier Tony Blair. Hij toucheert vijf miljoen euro voor zijn memoires van uitgeverij Random House.

(Bron: BBC, Daily Mail)

Wordt verwacht 51 (nieuws, 2008)

DE GEZICHTENMAKER

In de sector true-crime verschijnen de komende tijd enkele interessante boeken. Zo ligt vanaf juni 2008 het boek 'De forensisch beeldhouwer' (een uitgave van Forum) in de winkel. De Amerikaanse journalist Ted Botha vertelt daarin het levensverhaal van Frank Bender, die gezichten van doden reconstrueert.

Hoewel hij zich deze kunst zelf heeft toegeëigend, wordt Bender wereldwijd

beschouwd als de beste in zijn vakgebied. Het fenomeen gezichtsreconstructies is de laatste jaren ook in Nederland bekend geworden na de zaken die bekend stonden als 'het meisje van Nulde' en 'het Maasmeisje'. Op basis van de reconstructies werden in beide zaken de slachtoffers binnen enkele dagen geïdentificeerd.

Botha gaat in op de persoonlijke verhalen die door Benders reconstructies zijn opgelost. Wie waren deze mensen? Hoe lukte het Frank hun gezichtskenmerken te achterhalen? Wat is zijn techniek en hoe komt hij tot zijn oplossingen?

UIT DE WEG

De eerste jaren van het nieuwe millennium werd Amsterdam opgeschrikt door een aantal brute moorden in de onderwereld. De enorme media-aandacht die deze misdrijven genereren, doet vermoeden dat de hoofdstad te maken heeft gekregen met een plots opgekomen golf van ongekend bloedig geweld.

Niets is minder waar, althans, dat beweert journalist Eric Slot. In 'Met groot verlof. Liquidaties in crimineel Nederland' (een uitgave van Bert Bakker, verschijning in april 2008) wil hij laten zien dat wat nieuw lijkt niet nieuw is. Volgens Slot werd de kiem voor de Amsterdamse onderwereldoorlog feitelijk al in mei 1974 gelegd, toen in Nederland de eerste afrekening in het criminele milieu plaatsvond. Slachtoffer was David Vaz Dias, handlanger van Frits van de Wereld, de man die beschouwd kan worden als de mentor van de grootste capo die Nederland gekend heeft: Klaas Bruinsma.

Maar wat is in feite een liquidatie? Wanneer moet iemand uit de weg worden geruimd en wie bepaalt dat? Hoe gaan criminelen te werk? Waarom nemen ze het grote risico gepakt te worden? Op al deze vragen belooft Slot een antwoord te geven. Daarnaast is in dit boek een totaaloverzicht opgenomen van alle criminele moorden sinds 1974.

Eric Slot schreef eerder 'Wandelingen door moorddadig Amsterdam', 'De dood van een onderduiker' en 'De vergeten geschiedenis van Nederland in de Tweede Wereldoorlog'.

ALIAS

Wie Baantjer zegt, zegt De Cock. En wie verknocht is aan de avonturen van de Amsterdamse rechercheur heeft het dit jaar zwaar te verduren. In oktober verschijnt namelijk het zeventigste en allerlaatste deel in de serie politieromans, waarvan Baantjer er ruim zeven miljoen van verkocht. Appie Baantjer wordt namelijk op 16 september 85 jaar en vindt het dan wel welletjes geweest.

Op zijn verjaardag zal hij het eerste exemplaar van 'Baantjer alias De Cock' in ontvangst nemen, een biografie geschreven door journalist Geertje Bos. In deze uitgave van De Fontein (verschijning uiteraard in september 2008) schetst Bos een portret van de Amsterdamse diender die meer dan 35 jaar bij de gemeentepolitie werkzaam was en als geen ander de verknochtheid aan zijn stad heeft uitgedragen. Baantjer voelt zich ook sterk verbonden met Urk, zijn geboortedorp. Het boek gaat ook in op de moeilijke jeugdjaren op het binnenvaartschip van zin vader, over de problemen aan wal, het volkse leven in de Zeeheldenbuurt en over de oorlogsjaren die hij gedeeltelijk in Duitsland door bracht.

Geertje Bos schreef eerder 'Noem mij maar Swiebertje', het levensverhaal van acteur Joop Doderer. Voor wie niet kan wachten op Bos' biografie, is hier een groot interview te vinden met Baantjer, destijds afgenomen ter gelegenheid van zijn vijfenzeventigste verjaardag.

Charles den Tex - Cel (2008)

Alleen in Monster


(Door Peter Kuijt)

Wie er ooit geweest is, zal er voor zijn plezier niet naar terugkeren: Monster, vroeger een zelfstandige gemeente, nu een dorp in de gemeente Westland, vlak onder Den Haag. Een kleurloze steenpuist midden in de Glazen Stad. Waar, zoals Charles den Tex in zijn nieuwste thriller Cel schrijft, kerktorens van het meest deprimerende Hollandse soort stonden als grafzerken tussen de tuinbouw. 'Geloof moest iets moois zijn, een viering, maar als je de Nederlandse kerken zag, dan was het vooral toch een straf.'

In dat Monster zit Michael Bellicher, hoofdpersoon uit Den Tex' vorige prijswinnende thriller De macht van meneer Miller, vast in een politiecel. De bedrijfsadviseur uit Amsterdam is opgepakt op verdenking van doorrijden na een ongeluk met dodelijke afloop, dat enkele maanden eerder had plaatsgevonden. Maar op die dag vertoefde Bellicher elders. Hij was ook nog niet eerder in Monster geweest; waarom zou hij?

Als Bellicher er later ook van verdacht wordt een ramkraak bij een juwelierszaak te hebben gezet met een auto die op zijn naam stond en hij voor miljoenen eigenaar is geworden van een huis in Monster met een paar half vergane kassen eromheen, wordt hem langzamerhand duidelijk dat er met zijn personalia is gerotzooid. Iemand doet zich voor als Michael Bellicher, heeft zijn identiteit geroofd. 'Identiteit is niet meer wat het geweest is', zegt Bellichers computervriend Karl in een poging hem gerust te stellen.

Bij zijn zoektocht naar zichzelf en degenen die met zijn identiteit frauderen, krijgt Bellicher hulp van bodyguard Richard, die met 190 door de Schipholtunnel racen verschrikkelijk 'zen' vindt en elke dag een T-shirt met een andere tekst draagt, van 'Fuck Barbie' tot 'Think Negative'. De twee - en soms ook Bellicher alleen - komen in de meest hachelijke situaties terecht. Bellicher ontdekt dat de identiteitsfraude onderdeel is van een groter geheel, waar extremisten, fundamentalisten en inlichtingendiensten om de hoek komen kijken.

Cel zit vol actie. Er vallen klappen in het Haagse industriegebied Binckhorst, er is een achtervolging op Amsterdam CS. Indrukwekkend is de Guantánamo-achtige ondervraging op een militair terrein in het Hollandse duingebied. Tweevoudig Gouden Strop-winnaar Den Tex verhoogt de adrenaline en de snelheid door op momenten van spanning korte zinnen te gebruiken en lidwoorden weg te laten.

Cel zit ook vol humor. Mooi is de scène hoe Bellicher een naam probeert los te krijgen van een louche Westlandse handelaar. Voor elke letter moet hij vijftig euro ophoesten. Aan het eind is hij 750 euro kwijt. En er zijn rake terzijdes in Cel. Over de rondslingerende gratis kranten in de trein noteert Den Tex bijvoorbeeld: 'Nieuws als afval. Een krant zonder klant. Zonder binding met de lezer. Vooral geen binding. De post-alles-mens is allergisch voor binding.'

Met Cel bewijst Den Tex eens te meer zijn vakmanschap. Het boek is een totaalpakket vol spanning, humor en een geheel eigen stijl. Gelukkig ontbreekt het malle stempel literaire thriller op de kaft. Maar het predicaat perfecte thriller had niet misstaan.

Charles den Tex - Cel. Uitgeverij De Geus, 378 pag. (Winnaar van de Gouden Strop 2008)

Obscene obsessie (nieuws, 2008)

STEPHEN KING: GEK VAN POLITICI

Politici zijn in het algemeen een goede reden om gek van te worden. Voor horrorschijver Stephen King geldt het in het bijzonder politici die zeuren over videogames. Volgens de bekende Amerikaanse filmmaker en auteur gebruiken politici computerspelletjes als zondebok telkens er wat mis loopt in de maatschappij.

Ook snapt King niet dat een jongen van zeventien wel een film als 'Saw of Hostel' mag zien, maar niet een computergame als 'Grand Theft Auto' mag spelen. Dat zei de auteur in een interview met het tijdschrift Entertainment Weekly.

De schuld ligt niet bij de popcultuur, vindt King. Politici moeten maar eens naar andere problemen kijken zoals het enorme verschil tussen arm en rijk. ,,Of naar de obscene obsessie van Amerikanen met vuurwapens.''

(Bron: Het Belang van Limburg)