Kracht en weerstand (nieuws, 2025)

Schrijver Martin Cruz Smith overleden



De Amerikaanse schrijver Martin Cruz Smith is het afgelopen weekend op 82-jarige leeftijd overleden. Hij was al geruime tijd ziek. Juist vorige week verscheen zijn thriller Hotel Ukraine, zijn elfde boek waarin de Russische rechercheur Arkady Renko de hoofdrol speelt. 

Het overlijden van Martin Cruz Smith werd op X bekendgemaakt door Otto Penzler, de bekende redacteur van mysteriefictie en eigenaar van The Mysterious Bookshop in New York City. 'Zijn kracht en weerstand overtroffen de verwachtingen en voorspellingen van zijn artsen.'

 Martin Cruz Smith (Reading, Pennsylvania, 1942) publiceerde onder meerdere pseudoniemen, zoals Jake Logan, Martin Quinn en Simon Quinn. Smith' vader was een witte jazzmuzikant en zijn moeder een zangeres van Indiaanse afkomst. Smith veranderde zijn tweede naam William in Cruz als eerbetoon aan zijn grootmoeder.

Hij studeerde in 1964 af aan de universiteit van Pennsylvania, waar hij zijn bachelor creative writing behaalde. Daarna werkte hij als journalist voor onder andere het Amerikaanse persbureau Associated Press en was hij tevens verbonden aan plaatselijke tv-stations.

In 1970 debuteerde Smith met de spannende roman The indians won. Hij schreef daarna nog tientallen boeken, waaronder de bekende series The Inquisitor, Arkady Renko en Romano Grey. Ook schreef hij een aantal standalones.

Zijn grote doorbraak kwam echter met de spionagethriller Gorki park (1981), waarin hij zijn protagonist Arkady Renko, rechercheur en hoofd bij de afdeling Moordzaken bij de Militsia in de voormalige Sovjet Unie,  introduceerde. Het boek werd een bestseller en bekroond met de Amerikaanse Gold Dagger Award voor beste misdaadroman van het jaar. Al snel werd Smith vergeleken met John le Carré. De uiterst succesvolle verfilming van Gorki Park kwam in 1983.

In november 2013 maakte de schrijver in een videoboodschap in de New York Times bekend dat hij al achttien jaar leed aan de ziekte van Parkinson. Smith hield de ziekte ook verborgen voor zijn redacteur en uitgeverij Simon & Schuster. 'Ik wilde niet daarop beoordeeld worden', aldus de schrijver. 'Ik ben of een goede schrijver of ik ben geen goede schrijver. 'Hij is onze uitstekende, aan Parkinson lijdende schrijver', wie zit daar nu op te wachten?'' Smith heeft diverse operaties ondergaan om de symptomen van de ziekte te bestrijden.