De beste thrillers aller tijden! (nieuws, 2022)

King is koning

(Door Peter Kuijt)

Het is louter toeval, maar op deze Witte Donderdag bestaat De Spanningsblog vijftien jaar! Dit heuglijke feit zal aan velen ongetwijfeld onopgemerkt voorbij gaan: boekhandelaren raken er niet van in extase, de Stichting CPNB zal geen ronkend persbericht doen uitgaan. Maar hier maken we er een klein feestje van.

Op 14 april 2007 plaatste ik de eerste berichten op De Spanningsblog. Aanvankelijk was dit een plekje in cyberspace waar ik mijn recensies en interviews met binnen- en buitenlandse thrillerauteurs verzamelde. Daar kwamen van lieverlee verhalen en recensies van collega-journalisten bij en columns. De meeste daarvan zijn geschreven door het scherp geslepen pennetje van Peter de Zwaan.

Tegenwoordig worden er vooral veel nieuwsberichten over thrillers en schrijvers op de blog geplaatst. Daarbij voert vooral het motto 'schurend en prikkelend waar het moet en enthousiast waar het kan' de boventoon.

Zo'n derde lustrum moet natuurlijk wel gevierd worden. Lang heb ik nagedacht waarmee ik de schare Spanningsblogvolgers (ik laat in het midden of die groot is...) een plezier zou kunnen doen. Eind vorig jaar rijpte het idee om Vlaamse misdaadauteurs (die verdienen meer aandacht dan ze krijgen) en hun Nederlandse vakbroeders en -zusters te vragen naar hun favoriete spannende boek en of dat wellicht de inspiratie is geweest voor hun schrijverschap. Zo zou langzaam een lijst kunnen ontstaan van spannende meesterwerkjes, waar lezers dan weer hun voordeel mee zou kunnen doen.

Daar zat verdorie best veel werk in. De mailbox telt zo'n vierhonderd berichten die aan het project Lustrum et Emergo zijn gewijd. Honderd auteurs zijn aangeschreven, hetzij rechtstreeks dan wel via hun uitgever. Een enkeling weigerde botweg, want 'drukdrukdruk en middenin het schrijfproces', 'Suzanne Vermeer geeft geen interviews' en 'er wordt al zo vaak naar mijn favoriete thriller gevraagd'. Iets meer schrijvers zegden toe, maar kwamen hun belofte niet na. (die belanden allemaal op de zwarte lijst...  😈) Maar het overgrote merendeel was zo vriendelijk te onthullen wat zijn of haar favoriete spannende boek was en waarom. 

Werk in uitvoering
Vandaag presenteer ik de lijst met De beste thrillers aller tijden. Het is en blijft werk in uitvoering, want zodra ik in de toekomst weer de kans krijg een Nederlandstalige thrillerauteur te vragen naar dienst favoriete spannende boek, zal ik het niet laten.

Tot dusver hebben 69 schrijvers uit Nederland en Vlaanderen laten weten wat naar hun idee het spannendste boek ooit is. Dat leverde een leuke lijst op, waar weer allerlei feitjes uit te filteren zijn. Zo werden 45 boeken van mannelijke auteurs de hemel in geprezen, tegenover 16 van hun vrouwelijke collega's. De koppels Nicci French en Sjöwall & Wahlöö rekende ik gemakshalve als mannelijke én vrouwelijke schrijvers.

Boeken die verschenen in de periode 2010-2019 kwamen het meest voor, gevolgd door thrillers uit de jaren 80. Ook boeken die na het millennium verschenen en uit de jaren 70 waren populair. Achttien boeken van Amerikaanse auteurs werden als favoriet aangemerkt, één meer dan het aantal spannende boeken uit Groot-Brittannië. Negen spannende boeken van Nederlandse schrijvers waren favoriet, twee uit Vlaanderen.

De populairste schrijver is Stephen King. Vijf van zijn boeken kregen de favorietenstatus, waarvan één die hij schreef onder zijn pseudoniem Richard Bachman. De verborgen geschiedenis van Donna Tartt werd door maar liefst drie auteurs de hemel in geprezen. De benaderde schrijvers noemden de Nederlandse auteurs Appie Baantjer, Anne Eekhout, Gerben Hellinga, Herman Koch, Tim Krabbé, Isa Maron, Thomas Olde Heuvelt, Marion Pauw en Esther Verhoef en de Vlaamse schrijvers Jef Geeraerts en Rudy Soetewey als hun favoriet.

Voordat ik de lezers naar de lijst met De beste thrillers aller tijden verwijs, wil ik nogmaals mijn dank uitspreken naar al die auteurs die de moeite hebben genomen aan deze rubriek mee te werken. Dus een welgemeend 'dank je wel' naar

René Appel, Willem Asman,
Frederik Baas, Benny Baudewyns, Wim Bax, Kasper van Beek, Steven Van Belleghem, Michael Berg, Erik Betten, Dominique Biebau, John Brosens,
Jo Claes, Toni Coppers,
Marieke Damen, Wouter Dehairs, Bram Dehouck, Bavo Dhooge,  Paul Dieudonné,  Lieneke Dijkzeul, Anne van Doorn,
Hans Faber,
Angelique Haak, Bas Haan, Corine Hartman, Karin Hazendonk, Daniëlle Hermans, Arjan Hoks, Loes den Hollander, Heleen van den Hoven, Annet Hulst,
Floris Kleijne, John Kuipers,
Carina van Leeuwen,
Isa Maron, Lidewij Martens, Chantal van Mierlo,
Gerard Nanne, Anne-Laure van Neer, Anya Niewierra, Donald Nolet, Saskia Noort,
Ingrid Oonincx, Almar Otten, Mariska Overman,
Nathalie Pagie, Marion Pauw, Jos Pierreux, Elvin Post,
Joop van Riessen, René van Rijckevorsel, Chris Rippen, Peter Römer, Tomas Ross, Ilse Ruijters,
Rudy Soetewey, Nicolet Steemers,
Anita Terpstra, Charles den Tex, Jac. Toes,
Hilde Vandermeeren, Jens Vern, Soraya Vink, Jacob Vis, Marlen Visser,
Simon de Waal, Jeroen Windmeijer,
Peter de Zwaan en Frank van Zwol.  

Best wel een imponerende lijst schrijvers eigenlijk...

De beste thrillers aller tijden

Isabel Allende - Het Huis met de Geesten (1982) favoriet van Anya Niewierra

Baantjer - De Cock en de wurger op zondag (1965): favoriet van P. Dieudonné
Richard Bachman (aka Stephen King) - De marathon (1979); favoriet van Ingrid Oonincx
Desmond Bagley - Op dood spoor (1970); favoriet van Frank van Zwol
Desmond Bagley - Vlucht in het verleden (1978); favoriet van Charles den Tex
Dan Brown - Oorsprong (2017; favoriet van Benny Baudewyns

Truman Capote - In koelen bloede (1966); favoriet van Hans Faber
John le Carré - Edelman, bedelman, schutter, spion (1974); favoriet van Almar Otten

John le Carré - Een volmaakte spion (1986); favoriet van Toni Coppers
John le Carré - Spion aan de muur (1963); favoriet van Willem Asman
Raymond Chandler - Het lange afscheid (1953); favoriet van Bavo Dhooge
Agatha Christie - En toen waren er nog maar... (oorspronkelijke titel: Tien kleine negertjes) (1939); favoriet van Dominique Biebau en Corine Hartman
Agatha Christie - Het doek valt (1975); favoriet van Hilde Vandermeeren
Blake Crouch - Dark Matter (2016); favoriet van Erik Betten

Len Deighton - Voorspel in Berlijn (1983); favoriet van John Kuipers
Arthur Conan Doyle - De avonturen van Sherlock Holmes (1892); favoriet van Anne van Doorn

Umberto Eco - De naam van de roos (1980); favoriet van Jeroen Windmeijer en Jo Claes
Anne Eekhout - Mary (2021); favoriet van Lidewij Martens

James Ellroy - Bloed op de maan (1984); favoriet van Jos Pierreux

Gillian Flynn - Teerbemind (2006); favoriet van Daniëlle Hermans
Frederick Forsyth - Geheim dossier Odessa (1972);   favoriet van Rudy Soetewey
John Fowles - De verzamelaar (1963); favoriet van Nicolet Steemers
Ken Follett - Code Rebecca (1980); favoriet van Tomas Ross
Nicci French - Bezeten van mij (1999); favoriet van Anita Terpstra

Eva García Sáenz de Urturi - De stilte van de witte stad (2016);  favoriet van Heleen van den Hoven
Jef Geeraerts - Diamant (1982); favoriet van Jac. Toes
John Grisham - Advocaat van de duivel (1991); favoriet van Jens Vern

Terry Hayes - Ik ben Pelgrim (2013); favoriet van Carina van Leeuwen, Steven Van Belleghem en René van Rijckevorsel. 
Gerben Hellinga - Merg en Been (1985); favoriet van Peter Römer

Jean-Claude Izzo - Misdaad in Marseille (2007); favoriet van Bas Haan

Stephen King - De beproeving (1978); favoriet van Karin Hazendonk
Stephen King - De Shining (1977); favoriet van Nathalie Pagie
Stephen King - Misery (1987); favoriet van Wim Bax
Stephen King - Over leven en schrijven (2000); favoriet van Frederik Baas
Herman Koch - Het diner (2009); favoriet van Marlen Visser
Tim Krabbé - Het gouden ei (1984); favoriet van Bram Dehouck

Ira Levin - Een kus voor je sterft (1953); favoriet van Lieneke Dijkzeul en Saskia Noort
Gavin Lyall - Tylers oorlog (1981); favoriet van Peter de Zwaan

Henning Mankell - Honden van Riga (1992); favoriet van Gerard Nanne
Isa Maron - De Noordzeemoorden (2014); favoriet van Michael Berg
Daphne du Maurier - Rebecca (1938); favoriet van Simon de Waal

Jo Nesbø - Headhunters (2008); favoriet van Kasper van Beek

Thomas Olde Heuvelt - HEX (2013); favoriet van Marieke Damen

Marion Pauw - Daglicht (2008); favoriet van Loes den Hollander en Annet Hulst

Ian Rankin - Gerechtigheid (2004); favoriet van Wouter Dehairs
Dolores Redondo - De beschermengel (2013); favoriet van Soraya Vink
Ruth Rendell - Het stenen oordeel (1977); favoriet van René Appel
Michael Robotham - Leven of dood (2014); favoriet van Chantal van Mierlo

Sjöwall & Wahlöö - Man op het balkon (1967); favoriet van Joop van Riessen
Martin Cruz Smith - Tokio Centraal (2002); favoriet van Chris Rippen
Rudy Soetewey - Getuigen (2013), favoriet van Anne-Laure van Neer 
Chevy Stevens - Vermist (2010); favoriet van Angelique Haak
Peter Straub - Komplot (1990); favoriet van Floris Kleijne 

Donna Tartt - De verborgen geschiedenis (1992); favoriet van Mariska Overman, Marion Pauw en Donald Nolet
Franck Thilliez - Het weeshuis 2012); favoriet van John Brosens
Scott Turow - De aanklager (1986); favoriet van Elvin Post

Mario Vargas Llosa - Het feest van de Bok  (2000); favoriet van Jacob Vis
Esther Verhoef - De kraamhulp (2014); favoriet van Ilse Ruijters

Thomas Willmann - Het duistere dal (2010);  favoriet van Isa Maron en Arjan Hoks