Het Thrillerjaar 2023
Het is terugbliktijd. Bood De Spanningsblog vorig jaar een overzicht van het thrillerjaar 2022 in twaalf afleveringen, vandaag stippen we in één oprisping alle highlights van 2023 aan. Waren die er wel? Lees en oordeel zelf.
Tijgerlelie
Marion Pauw was maar een kort verblijf beschoren op het eiland van het tv-programma Expeditie Robinson. Bij de eerste Eilandraad werd ze al buiten de groep deelnemers geplaatst. De teleurstellende ervaring leverde haar wel inspiratie op voor haar nieuwe thriller Tijgerlelie.
Het zal nooit meer kaviaar zijn
Chef-kok Anna Bontekoe en haar moeder, auteur Marja West, schreven samen een thriller voor vegetariërs. In Het zal nooit meer kaviaar zijn komt een Nederlandse vrouw geheimen van een New Yorkse maffiabaas te weten door heerlijke gerechten voor hem te koken. Het boek combineert heden en verleden, feiten en fictie, maar bevat volgens de uitgeverij ook 'heerlijke vegetarische recepten uit de Italiaanse keuken. De lezer wordt getrakteerd op een smakelijke leesbelevenis.'
De schreeuw van de zeearend
Hij verschijnt pas in mei 2023 in Nederland, maar in Zweden is het zevende deel van de Millennium-serie al sinds het verschijnen in november 2022 een succes. Van De schreeuw van de zeearend, geschreven door Karin Smirnoff die het stokje overnam van David Lagercrantz, zijn al 100.000 exemplaren verkocht. Het verhaal speelt zich af in het noorden van Zweden, de regio waar Stieg Larsson, de auteur van de eerste drie delen van Millennium, opgroeide en waar het eerste deel zich deels afspeelt.
Vlaamse uitgever hekelt reglement Hebban thrillerprijs
Rudy Vanschoonbeek, eindbaas bij de Vlaamse uitgeverij Vrijdag, kraakt enkele kritische noten over het reglement van de Hebban Thrillerprijs. Op Facebook hekelde hij de voorwaarden dat een uitgever enkele duizenden euro's moet betalen, als een auteur in zijn fonds uiteindelijk de thrillerprijs wint. 'Met hetzelfde geld kan je een nieuwe dichtbundel bekostigen.'
Tweede editie Hermes Thriller Award is meteen de laatste
Na een geslaagde uitreiking van de eerste Hermes Thriller Award met een onverwachte inval van de politie als bonus (omdat de uitgenodigde BBB-politica Caroline van der Plas haar noodknop had ingedrukt) kondigt de organisatie in januari enthousiast aan dat de tweede editie op stapel staat. De uitreiking van de prijs vindt op 7 oktober plaats. Bas Haan was de eerste winnaar van de award, Gerrit Barendrecht volgt hem op. Maar de auteur van De Ripper connectie is meteen de laatste. De award is ter ziele. De bezoekersaantallen op de uitreikingen in het zalencentrum in Ermelo vielen echter bar tegen. 'Ze bleven jammer genoeg te ver achter bij onze verwachtingen', zegt de organisatie.
Lees je moers taal!
Stop de dalende verkoop van Nederlandstalige boeken, zorg voor meer aandacht voor literatuur. Dat stelt de Auteursbond in reactie op de jaarlijkse marktcijfers van de CPNB. Daaruit blijkt dat in 2022 tien procent minder Nederlandstalige fictie is verkocht. Eén op de vijf verkochte boeken is in een andere taal dan het Nederlands.
De jacht van de wolf
Je kunt niet veel actueler zijn als uitgever. In dezelfde week dat Nederland Russische diplomaten het land uitzet wegens spionage, kondigt uitgeverij Volt een thriller aan waarin een MIVD-agent enkele FSB-medewerkers dient op te sporen. De jacht van de Wolf heet het boek van Martyn van Beek en is de start van een serie rondom agent Xander Duister.
Is het geen literatuur, dan moet het wel een thriller zijn
'Een thriller is een ingewikkelde roman. Dat is namelijk een roman met een extra moeilijkheidsgraad, er hangt een plot aan.' Dat zei Peter de Zwaan ruim twee decennia geleden, na het winnen van de Gouden Strop. Tweevoudig Gouden Strop-winnaar Marion Pauw herhaalt het in soortgelijke bewoordingen in een artikel over de thriller die altijd en eeuwig in het verdomhoekje zit. Pauw komt aan het woord in een Volkskrant-artikel van journaliste Anna van den Breemer, die debuteert met de thriller Het perfecte zusje. De schrijfster vroeg zich af waarom er in de literaire wereld nog steeds wordt neergekeken op het thrillergenre en de beoefenaars ervan en waarom de vrouwelijke thrillerauteurs beter verkopen dan hun mannelijke collega's.
VN hofleverancier van juryleden voor Gouden Strop
Je moet er even het archief voor in, maar dan pas valt een constante op in de samenstelling van de jury van de Gouden Strop. Zowat elk jaar oordeelt er minstens één recensent van VN's Detective & Thrillergids mee over de toekenning van Nederlands bekendste en belangrijkste thrillerprijs. Je zou bijna denken dat het een wetmatigheid is. Voer voor complotdenkers! Met uitzondering van de editie van 2016 werden de Gouden Strop-jury's van de afgelopen tien jaar bemenst met zeker één scherprechter van de beruchte thrillergids. De jury voor de editie 2024 is overigens nog niet bekendgemaakt.
Casino Royale
Ian Fleming zou zeer waarschijnlijk shaken, not stirred in zijn graf in Sevenhampton liggen, als hij wist dat zijn uitgever vermeende racistische passages in zijn James Bond-boeken gaat verwijderen of aanpassen. En dat zeventig jaar nadat Casino Royale, het eerste verhaal over agent 007, is verschenen.
Ook Agatha Christie ontkomt niet aan de terreur van de 'sensitivity reader'. Een aantal romans van de Britse schrijfster is bewerkt en aangepast naar de huidige tijd. In de nieuwe edities zijn verwijzingen naar etniciteit, zoals zwart, joods of zigeuner, geschrapt.
The couple next door
De Nederlandse serie Nieuwe Buren krijgt een Engelstalige versie, The Couple Next Door. Dat heeft Millstreet Films, die de oorspronkelijke serie maakte, bekendgemaakt. De serie, gebaseerd op de thriller van Saskia Noort, zal in de VS te zien zijn op Starz en in het Verenigd Koninkrijk op Channel 4.
Eredoctoraat
De Britse bestsellerauteur Lee Child heeft een eredoctoraat ontvangen van Coventry University. De schrijver woonde in zijn jongensjaren in de stad in de Britse Midlands waar de universiteit is gevestigd.
Twintig jaar schrijverschap
In 2003 verscheen haar thrillerdebuut en instant bestseller Terug naar de kust. Eind juni 2023 viert Saskia Noort twintig jaar schrijverschap met de publicatie van De nazaten, het derde deel van het drieluik na De eetclub en Debet. Zie ook dit artikel.
Poetins dochter
Zeker sinds zijn troepen op 24 februari 2022 Oekraïne binnenvielen in het kader van 'een speciale militaire operatie', wordt Vladimir Poetin gezien als een onberekenbare schurk. Tomas Ross, Nederlands bekendste factionauteur, richt zijn vizier op de eindbaas van het Kremlin in zijn nieuwe thriller Poetins dochter.
De man met duizend gezichten
Je moet maar durven: als Nederlandse uitgever een thrillerdebuut lanceren dat 'internationale allure' met zich heeft. Uitgeverij A.W. Bruna doet dat met De man met duizend gezichten van Lex Noteboom. Geschikt 'voor de liefhebbers van Ik ben Pelgrim, Black Mirror en House of Cards'.
Diamond Dagger
De Crime Writers' Association (CWA) kent de Diamond Dagger 2023 toe aan de Amerikaanse schrijver Walter Mosley. Een Diamond Dagger is een grote prijs voor thrillerauteurs, het geeft erkenning aan een schrijfcarrière van een schrijver die een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van het genre. Mosley krijgt de award in een jubileumjaar van de CWA. Het genootschap werd in 1953 opgericht.
Eeuwig wit
In het gezin waarin John Grisham opgroeide, leefde het racisme. Dat zegt de bestsellerauteur in een interview met het blad Humo. 'Mijn ouders zijn er niet meer en ik zou niet graag kwaadspreken over hen. Ik zal voor altijd van hen houden, maar ze waren niet anders dan alle andere blanken in Missisippi: ik groeide op in de overtuiging dat ik in een witte wereld leefde en dat die eeuwig wit zou zijn. We zouden nooit kunnen samenleven met zwarten. Zo werd ik opgevoed en van dat gedachtegoed ben ik nog altijd doordrongen.'
Negenhonderd weken
Er zullen best weken zijn dat er geen thriller van Karin Slaughter in de Bestseller 60 staat. Maar als je afgaat op de door haar uitgeverij verstrekte cijfers, dan is dat nauwelijks voorstelbaar. De Amerikaanse bestsellerauteur staat met al haar boeken in totaal zo'n 900 weken in de verkooplijst. Dat is ruim zeventien jaar lang een plek in de Bestseller 60.
Debutant wint Gouden Strop, Schaduwprijs kent geen winnaar
Oud-journalist John Kuipers heeft met zijn eerste thriller de NBD Biblion Gouden Strop gewonnen. Collega-auteur Gerrit Barendrecht is bekroond met de Hebban Thrillerprijs. Opmerkelijk is dat de NBD Biblion Schaduwprijs, de aanmoedigingsprijs voor het beste thrillerdebuut, dit jaar niet is uitgereikt. Er waren volgens de jury een te gering aantal inzendingen. John Kuipers mag eind november aanschuiven bij de uitblinkerslunch van de koning en ziet meteen 'een lijk in de paleisgang'.
Somber gestemd
De jury van de Gouden Strop is pessimistisch over het voortbestaan van Nederlands belangrijkste thrillerprijs. In de toekomst is het met deze literaire onderscheiding gedaan, als de uitgevers niet zoeken naar en investeren in nieuw talent, sombert het vijfkoppige college in zijn rapport waarin Musserts schaduw van John Kuipers als beste thriller wordt beoordeeld.
Duo ter ziele
Er is een einde gekomen aan de jarenlange samenwerking tussen Gouden Stropwinnaar Jac. Toes en zijn Duitse collega-auteur Thomas Hoeps. Dit meldt Toes. De thrillerauteur uit Oosterbeek richt zich nu weer volledig op de Nederlandse markt.
IJslandse premier
Je moet maar premier willen zijn. Je hebt nergens anders tijd voor dan het besturen van je land. Maar misschien is Katrín Jakobsdóttir, premier van IJsland, de uitzondering op de regel. Met dank aan de coronapandemie vond ze genoeg momenten om een thriller te kunnen schrijven. Haar debuut Reykjavik, een coproductie met Ragnar Jónasson, verschijnt bij uitgeverij A.W. Bruna.
Cody McFadyen overleden
De Amerikaanse thrillerauteur Cody Mcfadyen is op 17 mei overleden. Dat meldt directeur Marco Schneiders van de Duitse uitgeverij Bastei Lübbe. Het is niet bekend waaraan de auteur is overleden. Cody Mcfadyen werd in 1968 geboren in Texas. In 2006 brak hij wereldwijd in één klap door met zijn debuut De stilte van de hel, dat aan dertien landen werd verkocht.
John Antink keert terug
Goed nieuws voor de fans van de thrillers van Charles den Tex die over John Antink, ex-chef van de geheime dienst, gaan: er komt na De Repair Club en Trauma nog een derde deel aan in deze serie. Dat meldt de drievoudig winnaar van de Gouden Strop bekend in Zin magazine. By the way, de filmrechten van De Repair Club zijn inmiddels verkocht.
Witwasser op wit doek
Door het grote publiek werd het boek De witwasser nauwelijks opgemerkt. Een notering in de Bestseller 60 zat er niet in. Maar filmmaker Rob Houwer ziet wel de potentie in van het boek in. Hij gaat de in november 2021 verschenen thriller van Roel Janssen naar het grote scherm brengen.
I am Michael Caine
Hij speelde gedurende zeven decennia in meer dan 130 films, zei wie hij was in een hitsingle van Madness en is een negentigplusser. Toch weerhoudt dit alles de Britse acteur Michael Caine er niet van een andere weg in te slaan: hij brengt een thriller op de markt. Zijn boek, Deadly Game geheten, gaat over een ex-SAS-agent die neo-nazi's, rijke Russen en Colombiaanse drugskartels op zijn pad vindt.
Record voor De Camino
De thriller De Camino van schrijfster Anya Niewarra staat eind juli ruim een jaar in de Bestseller 60. Daarmee is het boek in deze verkooplijst de langst geplaatste thriller sinds 2017. In dat jaar bereikte Huidpijn van Saskia Noort deze mijlpaal. 2023 wordt trouwens een topjaar voor Niewierra. In november wint ze de NS Publieksprijs en haar uitgever is ervan overtuigd dat haar nieuwe thriller De Nomade een bestseller wordt.
Sriller verfilmd
In diverse Zeeuwse plaatsen wordt deze zomer het boek De Bloedkoralen van de Bastaard van Rinus Ferdinandusse verfilmd. Het gaat om een proefaflevering voor een tv-serie. In september werd op filmfestival Film by the Sea in Vlissingen het eindresultaat vertoond.
Tien jaar na Ik ben Pelgrim
Zo'n tien jaar heeft hij erover gedaan, maar hij is er eindelijk: de opvolger van het overrompelende thrillerdebuut Ik ben Pelgrim van Terry Hayes. Het jaar van de Sprinkhaan verschijnt wereldwijd op 23 november. 'Het is de tiende verjaardag van de publicatie van Ik ben Pelgrim, die tot mijn eeuwige dankbaarheid een breed publiek over de hele wereld heeft geamuseerd', aldus Hayes. 'Tot mijn grote opluchting heb ik nu mijn nieuwe boek kunnen voltooien. Het werd een langere reis dan ik had verwacht.'
Tineke Beishuizen overleden
Schrijfster en columniste Tineke Beishuizen is zaterdag 19 augustus op 84-jarige leedtijd overleden in haar woonplaats Doesburg. Beishuizen schreef scenario's, en songteksten voor onder anderen Rob de Nijs en Marco Bakker. Ze schreef ook een aantal thrillers.
ChatGPT aangeklaagd
Een groep van zeventien Amerikaanse schrijvers, onder wie John Grisham en David Baldacci, dagen het bedrijf OpenAI voor de rechter wegens schending van hun auteursrechten. De schrijvers claimen dat het bedrijf hun boeken heeft gebruikt om het programma ChatGPT te 'trainen'.
Dhooge maakt comeback
Vijf jaar geleden worstelde thrillerauteur Bavo Dhooge met een stevige crisis. Hij besloot daarna de thriller af te zweren en een andere koers te varen. Die kwam tot uiting in de publicatie van de roman Sr., waarin hij zijn vroeggestorven vader, een fysiotherapeut uit Gent tot leven brengt. In september verschijnt dan toch weer een nieuwe thriller van zijn hand, De samoerai.
Oeuvreprijs voor Corine Hartman
De Spanningsblog memoreerde het al eerder: als het om imposant oeuvre gaat, steekt Corine Hartman ver uit boven haar rivalen op de shortlist van de MAX Gouden Vleermuis 2023. En de jury heeft deze blog goed gelezen, want de schrijfster - de enige Nederlandse auteur onder de genomineerden - kreeg eind oktober deze prijs uitgereikt.
In vaders voetsporen
John le Carré mag dan al drie jaar niet meer onder ons zijn, dat betekent niet dat zijn protagonist George Smiley geen nieuwe avonturen meer zal beleven. Nicholas Cornwell, de zoon van Le Carré, werkt aan een thriller die gesitueerd is in de periode tussen de bestsellers van The Spy Who Came in from the Cold en Tinker Tailor Soldier Spy.
Benny Baudewyns wint Hercule Poirotprijs
De 26ste Hercule Poirotprijs, voor de beste Vlaamse misdaadroman van het afgelopen jaar, is voor Benny Baudewyns (65). Zijn thriller Het Buchinsky incident speelt zich af in een alternatief verloop van de Koude Oorlog.
De eenkoppige redactie van De Spanningsblog wenst al zijn volgers een voorspoedig, lezenswaardig en - in de goede zin des woords - spannend 2024!