Wordt verwacht 109 (nieuws, 2009)

VUIL GELD EN ZWART GOUD

De Vlaamse uitgeverij Manteau brengt in juni 2009 twee thrillers op de markt die het zakenleven op de korrel nemen. Mag ook wel weer eens een keer....

'Vuil geld' heet de factionthriller van grootmeester Bob Mendes (tweevoudig winnaar van de Gouden Strop en één keer van de Diamanten Kogel). Een thriller over de infiltratie van de maffia in de Vlaamse samenleving.
Mendes verloochent zijn loopbaan niet. Als accountant heeft hij tientallen jaren meegedraaid in het Vlaamse en internationale zakenleven. Meer dan hem lief was zag hij daar voorbeelden van malversaties, creatief boekhouden en fiscale spitsvondigheden. Zijn ervaringen wendt hij aan in deze thriller over het spraaktechnologiebedrijf Lernout & Hauspie. Het bedrijf, ooit het paradepaardje van Vlaanderen, kwam in opspraak na onderzoek door de The Wall Street Journal die het bestaan van spookbedrijven en boekhoudkundige onregelmatigheden ontdekte met het doel de koers van de aandelen de hoogte in te jagen. De aandelen van het bedrijf kelderden in nauwelijks een half jaar tijd en uiteindelijk ging L&H failliet in 2001.

Het verhaal: Jelle Lievens krijgt via een vriend een baan als accountant aangeboden bij KPMG. Hij treedt in de voetsporen van een collega die door een tragisch ongeval om het leven is gekomen en wordt belast met het onderzoek naar de financiële structuur van Lernout & Hauspie en zijn buitenlandse filialen. Hij wordt ook onderzoeker van United Fundraising, dat via zijn bestuurder nauwe betrekkingen onderhoudt met L&H. Al spoedig blijkt dat de verongelukte voorganger van Jelle zeer explosief mateiaal op het spoor was gekomen.

NATTE DROOM

De wereld davert op haar grondvesten door de financiële crisis. Econoom Marc Cave (1951, pseudoniem) legt in 'Zwart goud' uit welke oorzaken aan deze crisis ten grondslag liggen. Cave denkt dat mensen bedrogen wíllen worden: zodra ze fabelachtige winsten in het vooruitzicht worden gesteld, verliezen ze alle redelijkheid.

De economische crisis kent vele vormen en varianten. In een geglobaliseerde wereld waarin de fanatieke zoektocht naar grondstoffen, in de eerste plaats olie, geregeld leidt tot geweld en oorlog, is de vondst van een belangrijke nieuwe oliebron, de natte droom van zowat alle energiebedrijven en beleggers.

Alexander 'Lex' Harrington heeft als geen ander die boodschap in zijn oren geknoopt. In het dichte regenwoud van Papoea-Nieuw-Guinea stoot zijn exploratiebedrijf op een gigantische oliebel. Hij denkt maar aan één ding: zijn bedrijf zo snel mogelijk naar de beurs brengen om zijn aandelen tegen een enorme winst te verkopen. Een onmetelijke rijkdom lacht hem toe. Maar... zit er wel olie in de grond? En zullen de plaatselijke machthebbers, die over Papoea-Nieuw-Guinea heersen als was het hun privédomein, dit zomaar toelaten?

Andere nieuwe titels:

Toni Coppers - 'Engel' (juni 2009). In het Museum voor Schone Kunsten in Brussel wordt onder een schilderij een beeldje van een engel aangetroffen, badend in het bloed. De politie ontvangt daarop verscheidene raadselachtige boodschappen. Is er een grappenmaker aan de gang?
Patrick de Bruyn - 'Dodelijk verlangen' (juni 2009). Als het noodlot toeslaat, blijft Ruth achter met een immens schuldgevoel en de pijn dat ze toch verder moet met haar leven. Ze zoekt een opening naar een nieuw bestaan, maar vooraf moet ze nog een rekening vereffenen.

Guido Eekhaut (interview, 2009)

'Hebzucht is een gesel'

(Door Arno Ruitenbeek)

Bankiers en politici als Rita Verdonk en Geert Wilders zullen Absint van Guido Eekhaut niet in hun boekenkast zetten. Zij komen er niet goed af in deze thriller, die twee heikele thema's behandelt. De inmenging van de Russische maffia in de West-Europese financiële instellingen en de financiering van de extreme politiek partijen door deze 'nieuwe' georganiseerde misdaad.

'Absint' speelt zich grotendeels af in Amsterdam. Omdat hij te lastig is, heeft zijn vrouwelijke superieur in Brussel de Belgische politieman Walter Eekhaut (echt waar) noordwaarts gezonden om vanuit de Nederlandse hoofdstad de Algemene inlichtingen- en veiligheidsdienst (AIVD) bij te staan in de strijd tegen de Russische tycoon Adam Keretsky. Natuurlijk krijgt Eekhaut een vrouw (Alexandra Dewaal) boven zich en vanzelfsprekend gaat hij op zijn geheel eigen wijze het onderzoek in.

Dat strekt zich bovendien uit naar een door een AIVD-informant gestolen lijst met daarop dubieuze geldschieters van de politieke beweging van mevrouw Van Tillo. Dit levert pittige dialogen op in een uitstekend debuut, dat door bijvoorbeeld een heuse achtervolging op de snelweg en een huurmoordenaar met plezier in zijn vak, internationale allure krijgt.

De auteur, een Belg die personeelsvertegenwoordiger is van de in ontbinding verkerende Fortisbank: ,,Hendrika van Tillo en haar nogal abjecte gevolg beschrijf ik niet uit Schadenfreude; ik had liever dat Nederland de sociaaldemocratische heilstaat was geweest die jullie er decennialang van hebben proberen te maken.''

De titel van de roman en de kleur van de omslag verwijzen naar het lang verboden drankje dat zijn naamgenoot regelmatig nuttigt. ,,In feite had het boek ook 'Macht' kunnen heten. Keretsky, Van Tillo: ze hebben de centen, de gelegenheid en het karakter om te doen wat ze doen. Omdat ze een van God gegeven missie (menen te) hebben. Ze gaan over lijken. Geef ze tijd en ruimte, en ze nemen 'de handel' over. Tenminste, het levert leuke fictie op. Ik laat het aan onderzoeksjournalisten en de geheime diensten over om de waarheid bloot te leggen. Ik schurk daar hooguit tegenaan.''

'Hebzucht' was misschien ook een goede titel geweest. ,,Als de mensheid niet zo hebzuchtig was geweest, hadden we de voorbije eeuwen niet zo'n enorme vooruitgang gekend. Dan leefden we nog in lemen hutten. Tegelijkertijd is hebzucht een gesel. Ze vertelt je dat je altijd méér moet bezitten, ongeacht de prijs. De financiële crisis waar we nu middenin zitten, kan makkelijk worden gereduceerd tot een verhaal over hebzucht. De financiële wereld loopt over van mensen die denken dat het onmogelijke mogelijk is. Het volstaat volgens hen om het gewone volk, u en ik, de illusie van de oneindige groei voor te houden. Hun slippendragers volgen hen daarin, eveneens uit hebzucht.''

,,Leiders van banken als die nu omvallen, leven op een heel andere niveau dan wij. Ze nemen ongehoorde risico's en denken er niet over, hun ondergeschikten daarover te informeren. Gaat het goed, zoals de laatste decennia, zijn ze het mannetje. Gaat het fout, verdwijnen ze met een zak vol geld. Dat zal zich tot in het oneindige blijven herhalen. Wil je dat veranderen, moet je niet de mensen, maar het systeem veranderen. Wil je zichtbaar maken hoe drugsgelden worden geïnvesteerd in de laatste bonafide onderdelen van onze samenleving, moet je het bankgeheim opheffen.''

Guido Eekhaut - Absint. Uitgeverij Mynx, 336 pag.

Wordt verwacht 108 (nieuws, 2009)

DE RECENSENT IS EEN GEVAARLIJKE SOCIOPAAT

De Amerikaanse thrillerauteur Dean Koontz is een van 's werelds vijf bestverkopende schrijvers. Wereldwijd verkocht hij 375 miljoen boeken. Niet al zijn boeken werden even goed gerecenseerd, trouwens. En dat bracht Koontz, in navolging van de Rotterdamse Martine Kamphuis die hetzelfde in 'Kift' (2008) deed, op het idee om een thriller over een recensent te schrijven. Kortom, de criticus zit weer eens in de hoek waar de klappen vallen...

In 'Het oordeel' dat in september 2009 bij uitgeverij Luitingh verschijnt, heet de recensent Shearman Waxx en de betreurde auteur Cullen 'Cubby' Greenwich. De 33-jarige schrijver heeft een bestsellerstatus. Maar als zijn nieuwe boek uitkomt, wordt het de grond in geboord door Waxx. Maar de fouten die in de recensie staan, wijzen erop dat Waxx het boek nooit heeft gelezen.
Op dringend verzoek van zijn gezin en vrienden, zijn literair agent en zijn uitgever laat Cubby het erbij, tot hij ontdekt dat hij zijn favoriete restaurant met Waxx deelt. Een onschuldige ontmoeting tijdens de lunch escaleert in oorlog.

Alles wat Cubby liefheeft, wordt plotseling op het spel gezet. Waxx blijkt niet alleen een meedogenloze tegenstander, maar ook een gevaarlijke sociopaat. Dan ontmoet Cubby de moeder van Wax. En blijkt de terreur nog maar net begonnen.
Klik hier voor een interview met Koontz toen hij nog kaal was en een snor had...

ZONDER REBUS
In september 2009 ligt er een nieuwe thriller van Ian Rankin in de winkel en dat is altijd reden voor een feestje. 'De kunstroof' heet het boek en is Rankins eerste thriller zonder de vertrouwde inspecteur John Rebus.

Computermiljonair Mike Mackenzie is een selfmade man met te veel vrije tijd en een hang naar roekeloosheid. Hij is zijn saaie leventje beu en zoekt een uitdaging, spanning en actie.

Met twee goede vrienden uit de kunstwereld beraamt Mike de perfecte misdaad: het ontvreemden van de meest waardevolle kunstwerken uit de National Gallery of Scotland. Maar wanneer Mike de donkere poelen van de onderwereld induikt, realiseert hij zich al snel dat je er gemakkelijk in kunt verdrinken.

De Schotse bestsellerauteur schreef de basis van 'De kunstroof' als feuilleton onder de titel 'Doors open' voor The New York Times. De krant publiceerde het in dertien delen in de zomer van 2008. In Groot-Brittannië is 'Door open' inmiddeld met gejuich ontvangen. 'Anders, maar onwijs goed!', oordeelde de Daily Mail. En Scotland on Sunday schreef: 'Zelfs zonder Rebus lukt het Ian Rankin een onovertrefbare, brutale, criminele thriller op papier te zetten'.

DOORBRAAKBOEK
Het is een leuke bijkomstigheid en een 'boost' voor de verkoopcijfers van jouw boek als die wordt verfilmd door de productiemaatschappij van George Clooney met The Nespresso Man zelf in de hoofdrol. Het is de in de Verenigde Staten geboren Olen Steinhauer overkomen met zijn thriller 'De toerist' (te verschijnen in september 2009).

'De toerist' is de eerste thriller in een serie rond Milo Weaver. Ooit was hij de gevaarlijkste 'toerist' van de CIA - een undercoveragent zonder vaste verblijfplaats en zonder identiteit. Nu heeft Milo Weaver een kantoorbaan bij de CIA in New York, een vrouw, een dochter en een huis in Brooklyn.

Maar dan achterhaalt het verleden hem: rellen in Soedan, een moordenaar die zelfmoord pleegt, Chinese spionnen en een oude vriendin die geheimen verkocht zou hebben. Al snel zitten de CIA en Homeland Security achter Milo aan. De enige manier om te overleven is halsoverkop terug te keren naar de afdeling 'Toerisme'.

Olen Steinhauer (1970) is nogal een beweeglijk type. Hij woonde in acht Amerikaanse staten, voordat hij zijn heil zocht in achtereenvolgens Kroatië, Tsjechië en Italië. Nu woont hij met zijn gezin in Boedapest (Hongarije). In 2003 publiceerde hij 'The Bridge of Sighs', de eerste in een serie van vijf thrillers over de Koude Oorlog. Met 'De toerist', die wordt beschouwd als zijn doorbraakboek, focust Steinhauer zich nu op de wereld na 9/11.

Andere nieuwe titels:

Meg Gardiner - 'De Dirty Secrets Club' (juli 2009). Ambitieuze officier van justitie wordt dood gevonden achter het stuur van haar BMW. Zij is het derde slachtoffer in een reeks bizarre ongevallen in San Francisco.
Martin Langfield - 'Het geheime vuur' (september 2009). Held Robert Reckliss moet ervoor zorgen dat Himmlers superbom zestig jaar na dato niet alsnog explodeert.
Tom Harper - 'De verloren tempel' (juni 2009). Drieduizend jaar lang is de waardevolste én gevaarlijkste schat onvindbaar gebleven. Nu staat men op het punt hem op te graven en blijkt dat iedereen hem wil hebben.
Paul McAuley - 'Opgejaagd wild' (juli 2009). In een bos in Oregon wordt een naakt tienermeisje gevonden. Vlak voordat ze sterft, vraagt ze naar Billy. Maar zijn lichaam ligt in de woestijn van Nevada.
Mo Hayder - 'Huid' (september 2009). Het lichaam van een jonge vrouw wordt aangetroffen bij een treinspoor net buiten Bristol. Alles wijst op zelfmoord, maar rechercheur Jack Caffery is daar niet zeker van.
Lee Weeks - 'Jacht' (juli 2009). Een bloedstollende seriemoordenaar maakt de straten van Hongkong onveilig.

Jazeker, we worden genoemd... (nieuws, 2009)

EUROPOL DOET AAN NAAMSBEKENDHEID VIA THRILLERS

Europol, officieel 'de rechtshandhavingsorganisatie van de Europese Unie die criminele inlichtingen verwerkt', wordt steeds meer bij het grote publiek bekend. Althans, dat leidt de organisatie af aan het feit dat ze steeds meer een rol gaat spelen in tv-series, films en boeken.

De Europese politiedienst wil van harte meewerken aan tv-series, films en boeken waar ze in voorkomt, laat de organisatie weten in een persbericht. ,,We zijn ons ervan bewust dat we niet kunnen ingrijpen in fictie dan wel autoriseren. We weten dat ons dagelijks werk in fictie flink wordt gekruid, maar onze conclusie is dat we beter op verzoeken om informatie kunnen ingaan dan negeren en dan totaal geen invloed hebben.''

Uit 'recherche-onderzoek' blijkt dat (het werk van) Europol in onder andere de volgende boeken voorkomt:
'Bloedrozen' (2009) van Stan Lauryssens. De Belgische schrijver laat zijn held, een hoofdinspecteur uit Antwerpen, werken voor Europol. Hij onderzoekt een aantal moorden gepleegd in het gebied tussen Barcelona en Perpignan. De schilderijen van Salvador Dalí spelen daarbij een rol.
'Die Orlandi Verschwörung' (2009) van Martin de Wolf. Daniella Romanue, een rechercheur van Europol, onderzoekt een link tussen een moord en de aanslag op paus Johannes Paulus II in 1981.
'The Brotherhood of the Holy Shroud' (2008) van Julia Navarro. Europol en CIA assisteren bij een moordonderzoek in de kathedraal van Turijn.
'Operation Gamma' (2007) van Troels Oerting Joergensen. Thriller over georganiseerde misdaad in Denemarken. Onderzoeker Christian Lange schakelt Europol in.
'The Midnight Choir' (2007) van Gene Kerrigan. De Ierse rechercheur Harry Synnott, wiens morele rechtschapenheid hem heeft vervreemd van zijn collega's, maakt zich op voor promotie naar Europol.
'6/12' (2006) van Ilkka Remes. Twee speciale onderzoekers van Europol, Timo Nortamo en Johanna Vahtera, krijgen te maken met een gijzeling in het paleis van de Finse president op Onafhankelijkheidsdag, 6 december.
'Mind Reader' (1998) van Brian Freemantle. Deze thriller wordt gedragen door dr. Claudine Carter, een Engels-Franse forensisch psycholoog en profiler, werkzaam voor Europol.

Ach ja... (column, 2009)

VAGE GERUCHTEN

(Door Peter Kuijt)

Al een tijdje - zeker een dag of twee - Agnes Jongerius niet meer gesignaleerd in de media. Maar uiteraard laat ze dinsdag 2 juni weer stevig van zich horen wanneer ze als juryvoorzitter bekendmaakt dat Marion Pauw de Gouden Strop heeft gewonnen. Vooraf speecht ze natuurlijk dat het moeilijk kiezen was voor de jury, over het kaf onder het koren, stijlmiddelen, dat over smaak niet valt te twisten en het recordaantal boeken. Maar de FNV-voorzitter is het aan haar stand verplicht om ook even de voorgestelde verhoging van de AOW-leeftijd aan de kaak te stellen. Dat doorwerken tot je 67ste zo veel nadelen met zich meebrengt. Zo blijft er minder tijd over om te lezen! Gevolg: er worden minder boeken gekocht en da's slecht voor de economie, minister Donner!

Maar goed, terug naar de Gouden Strop...

Vanwege een gebrekkige pr bereikte het nieuws over de nominaties begin mei moeizaam de buitenwereld, maar daarna stroomde de mailbox snel vol. Een winnaar van weleer vond de shortlist maar niks en had het over een Zinken Strop, een ander sprak er schande van dat de KRO op het laatste moment publiciteit voor de prijs niet opportuun vond en dat 'nominee' Marion Pauw daardoor voor de kat zijn viool haar vakantie had geannuleerd. En wat moet je nog met een strikt afgesproken embargo als het KRO-programma Goedemorgen Nederland waar deze afspraak voor gold, ineens besluit niet uit te zenden? Je zou er eens een column over moeten schrijven, werd gemaild.

Voor de geïnteresseerde buitenstaander verliep het gedoe rond de Strop tamelijk chaotisch. Jurylid Martin Koolhoven verliet halverwege de wedstrijd het veld, omdat-ie vanaf de zijlijn niet goed werd gecoacht. Naar zijn zeggen is hem nog gevraagd te blijven, dan zou de filmregisseur alleen maar de genomineerde boeken hoeven te lezen. Maar hij had er zijn buik vol van. Zijn plaats werd daarna stilletjes ingenomen door iemand van de organisatie zelf. Hé, hoorde ik daar iemand het woord 'belangenverstrengeling' kuchen?

En dan zijn er nog de vage geruchten die te pikant zijn om dood te checken. Over het 'leesclubje' op de vakcentrale bijvoorbeeld. En dat een thriller - van een Vlaming weliswaar, maar toch... - slechts door één jurylid is gelezen en daardoor de longlist niet eens haalde.

Een krantenrecensent vond dat de jury wel blind moest zijn geweet omdat 'Blind zicht'van Jac. Toes niet genomineerd was. Maar dat is natuurlijk een wat al te gortige stelling. Als je kritiek wilt hebben op de jury, moet je al die 81 boeken zelf hebben gelezen.

Hoewel...

Misschien vallen er toch wel kanttekeningen te plaatsen. Bijvoorbeeld: waarom is Esther Verhoef niet genomineerd? Al was het alleen maar voor het spanningselement op 2 juni. Want als auteur van het geschenkboekje mag zij de prijs aan de winnaar overhandigen. Met een beetje handig gemanoeuvreer had je op de Power of Plots tot het laatste moment een cliffhanger van jewelste gehad. Wordt het Esther wel of wordt het Esther niet?

De jury constateerde dat niemand van de gevestigde orde de shortlist had weten te halen en vestigde de indruk daar ook nog trots op te zijn. Je kunt je ook afvragen of de jury zijn werk heeft goed gedaan. Ik bedoel, de kans dat er in een jaar tijd niet één van de 'arrivés' een nominabel boek weet af te leveren, is toch vrijwel nul? Een klager in de mailbox suggereerde om voor de komende Strop alleen schrijvers met een bochel te nomineren. Mmm, geen slecht idee...

Of anders auteurs die aantoonbaar hun boek met één hand hebben geschreven...

De jury had ook vastgesteld dat 'enkele hooggewaardeerde' misdaadromans niet waren ingestuurd. Daar valt natuurlijk 'De verbouwing' van Saskia Noort onder, die door de bank genomen positief is ontvangen. Zelfs door de scherprechters van Vrij Nederland: 'Haar sterkste thriller tot op heden'.

Dat brengt me op nog zo'n vaag gerucht, te leuk om kapot te verifiëren. Noort had haar thriller – om telkens weer veranderende redenen – niet ingezonden. Haar uitgeverij vervolgens boos, die wilde 'De verbouwing' wel laten meeracen. Een nietes-welles-catfight was het gevolg. Uiteindelijk werd het boek toch opgestuurd. Maar te laat...

Ach, ja Saskia Noort...

Nou had ik me toch heilig voorgenomen om nooit meer iets over haar te schrijven. Maar net als de KRO kom ik ook wel eens op een belofte terug. Het jongste interview met haar in NRC Handelsblad nog gelezen? Daarin herhaalt ze nog eens haar eeuwigdurende, sneue huhu-ik-krijg-geen-erkenning-mantra dat ze zich immer moet verdedigen dat ze vrouw is en thrillers schrijft. Dat 'men' aanneemt dat ze succes heeft omdat ze 'misschien een lekker wijf' (haar woorden!) is. Dat 'ze' zeggen dat ze steeds over seks schrijft. En tot slot dat recensenten seksisten zijn. Kijk, dat laatste is natuurlijk waar. Daarom kan ik nu ook met onbezwaard gemoed zeggen: wat Noort beweert is typisch vrouwengezeik!

Esther Verhoef - Erken mij (2009)

Weekendje Parijs wordt drama

(Door Peter Kuijt)

Wie de boeken van Esther Verhoef niet kent, woont op een andere planeet of anders in Noord-Korea. Wereldwijd verkocht zij tien miljoen exemplaren van de ruim vijftig dierenboeken die zij schreef.

Wereldberoemd in Nederland is zij vanwege de relatiethrillers Rendez-vous, Close-up en Alles te verliezen. Iets minder bekendheid genieten de vier rauwe actiethrillers die zij, eerst onder eigen naam, maar later om de coproductie met echtgenoot Berry te benadrukken, onder het pseudoniem Escober heeft gepubliceerd.

Het zou verrassend zijn geweest en van lef getuigen als Verhoef voor het schrijven van het geschenkboekje voor Juni - Maand van het Spannende Boek had gekozen voor een 'bikkelhard' Escober-achtig verhaal. Maar dat is dus niet gebeurd. Verhoef speelt op safe. Erken mij, dat in een duizelingwekkende oplage van 805.000 exemplaren deze maand cadeau wordt gedaan, past in het stramien van thrillers als Close-up: Vrouw valt voor foute man en daar komt heisa van.

De vrouw in kwestie is de 28-jarige Daphne de Jong, een workaholic die zich vol overgave op haar werk als manager van een callcenter stort om een traumatische jeugdervaring maar te kunnen vergeten. Maar dat lukt niet en met een burn-out belandt ze bij psycholoog Etienne Segers. Gaandeweg wordt Daphne verliefd op Etienne. Als de therapie op zijn eind loopt, nodigt behandelaar Etienne haar uit voor een romantisch weekend in Parijs. Not done, natuurlijk, maar je bent foute man of je bent het niet.

Dat aanvankelijk idyllische uitstapje wordt beschreven in Erken mij. Door schade en schande ervaart Daphne dat Etienne niet de begrijpende, warme ziel is die ze dacht te kennen.

In interviews vertelt Esther Verhoef dat ze boeken opbouwt uit ongestructureerde, losse scènes. Meestal weet ze nooit van tevoren waar een boek naartoe gaat. Bij het schrijven van Erken mij, dat aan een deadline gebonden was, moest de stad Parijs het raamwerk voor het verhaal bieden.

En dat heeft de stad gedaan. Te veel. Veel van de kostbare 90 pagina's gaan op aan beschrijvingen van de Franse hoofdstad. We weten nu dat terrastafeltjes donkerrood zijn en een messing rand hebben, het hotel aan de Rue de Berri veel glas in lood heet en taupekleurige houten lambrisering en dat Champs-Élysees letterlijk Elysese velden betekenen.

Tussendoor worden we van het vele therapeutengeleuter tussen Etienne en Daphne ook niet veel wijzer. Het maakt dat er geen schot zit in het verhaal, dat een weinig verrassende finale kent. Een krantenknipsel op de laatste pagina geeft een vage indruk van een open einde, maar daar blijft het ook bij. Erken mij kun je nauwelijks een thriller noemen. Het cadeautje van de Maand van het Spannende Boek maakt zijn belofte niet waar.

Het geschenkboekje Erken mij van Esther Verhoef wordt van vrijdag 29 mei tot en met dinsdag 30 juni door de boekwinkel cadeau gedaan bij besteding van ten minste 12,50 euro aan Nederlandstalige boeken.

Monnikenwerk

HET ZIJN ER NOGAL WAT...

De redactie van De Spanningsblog heeft zich een tijd lang het hoofd gebroken over de vraag hoe de vele schrijvers die hier op de site worden besproken zo overzichtelijk mogelijk kunnen worden gerangschikt. Na lang wikken en wegen en ruim een maand huisvlijt (lees: verdomd lastig monnikenwerk) hoopt de redactie met deze verwijzing een zo bevredigend mogelijke oplossing te hebben gevonden. En passant heeft een schoonmaak van de blog plaatsgevonden. Ruim honderd 'posts' zijn tijdens de 'renovatie' als niet ter zake doend gesneuveld.

Alle, ruim driehonderd auteurs waarover De Spanningsblog heeft geschreven, staan nu alfabetisch gerangschikt. Een aparte rubriek is gemaakt met berichten en achtergrondverhalen over de thrillerprijzen Gouden Strop en Diamanten Kogel. Daaronder staan alle nieuwsverhalen over misdaad in relatie tot schrijvers en misdaadboeken in het algemeen.

De link naar het overzicht is ook te vinden onder het blokje rechtsboven onder de titel '...en gij zult vinden...' en bij 'Labels' onder 'Alle auteurs op een rijtje'. Het is misschien wat dubbelop, maar er zijn ook nu eenmaal meerdere wegen die naar Rome leiden.

De redactie van De Spanningsblog

Zeer, zeer goed (nieuws, 2009)

STERRENREGEN BIJ VN

De dertigste Detective & Thrillergids van Vrij Nederland heeft aan tien titels vijf sterren (zeer, zeer goed) toegekend. Opnieuw kreeg slechts één Nederlandstalige auteur deze waardering en het is dezelfde als vorig jaar: de Belg Bavo Dhooge.

Dhooge scoorde in 2008 met 'Stand-In' (Kramat), dit jaar ontving hij applaus van VN voor 'Stiletto Libretto' (Manteau), dat ook genomineerd is voor de Gouden Strop, die op 2 juni wordt uitgereikt. 'Moordend tempo, humor zwarter dan zwart in dialogen die uitgebeiteld zijn in een onverwoestbaar decor van het beste Italo-Amerikaanse marmer', oordeelt de gids.

Uitgeverij A.W. Bruna leverde met drie titels de meeste vijf sterren-thrillers: twee van Signatuur en een van A.W. Bruna: 'Onder het ijs' van Gisa Klönne (Signatuur), 'Gerechtigheid' van Stieg Larsson (Signatuur) en 'Verdiende straf' van William Lashner (A.W. Bruna).

De andere titels die vijf sterren wisten te bemachtigen: 'De verborgen man' van David Ellis (The House of Books), 'De infiltrant' van Dennis Lehane (The House of Books), 'Bergafwaarts' van James Lee Burke (Verbum), 'Verloren' van Harlan Coben (De Boekerij), 'Moord achter de coulissen' van Caroline Graham (De Fontein), 'Erfenis' van Michael Koryta (Mynx).

Dit jaar zijn er meer thrillers beoordeeld dan vorig jaar: 646, waarvan 393 nieuw. Vorig jaar werden 595 titels besproken. De recensenten signaleren geen uitgesproken nieuwe trends, wel zijn er veel seriemoordenaars, seriespeurders, forensisch experts en Dan Brown-volgelingen.

Nul sterren-thrillers waren er ook, trouwens. Die twijfelachtige eer viel te beurt aan vijftien schrijvers: Aart G.A. van Wijk ('Tweegevecht') Erik van Vliet, de winnaar van de Schaduwprijs 2009 (!) ('Het Bonobo Alternatief'), Joost Visbeen ('Het mysterie van de verdwenen boerin'), Carla Vermaat ('In beeld'), Dominique Sylvain ('Het samoeraimeisje'), Rudy Soetewey ('Vrienden'), Walter Schmidt ('Messcherp en razend'), Joel C. Rosenberg ('De eindstrijd'), Noel Hynd ('Koud vuur'), Thomas Greanias ('De Atlantisprofetie'), Thea Dorn ('De meisjesmoorden'), Daniel Depp ('Loser's Town'), Michael Byrnes ('Heilig bloed'), Bogaerts ('Het escortmeisje') en Baantjer ('De Cock en de dood in gebed')

Sterk gedaalde omzet (nieuws, 2009)

GUILLOTINE VOOR BZZTÔH

Curatoren hebben deze maand de Haagse uitgeverij Bzztôh failliet verklaard. Bzztôh vroeg het faillissement zelf aan wegens een sterk gedaalde omzet. Veertien mensen verliezen hun baan, meldt Boekblad.

Een maand geleden, toen voormalig Spectrum-uitgever Crescens Akkermans als uitgever werd aangesteld, was de uitgeverij nog optimistisch. Bzztôh wilde het personeelsbestand uitbreiden en flink groeien. In 2008 was nog een extra verkoopmedewerker aangesteld vanwege 'de bovengemiddelde groei'.
Bzztôh is een uitgeverij van publieksboeken, waaronder cadeauboeken, toegankelijke esoterie, thrillers, reisverhalen, romans en actuele non-fictie. De uitgeverij bracht onder meer het werk uit van Robert Goddard, Sue Grafton en Gemma O'Connor op de markt.

De betekenis van de naam van de uitgeverij heeft nu een bittere bijsmaak gekregen: Bzztôh is genoemd naar het geluid dat de valbijl van de guillotine maakt in zijn vaart naar en zijn aankomst op het hakblok. Bzztôh werd in februari 1970 opgericht.

(Bron: Boekblad)

Stuart MacBride - Slachthuis (2009)

Liederlijke taal, tunnelvisie en rancune

(Door Arno Ruitenbeek)

Onlangs is weer een van die volstrekt zinloze Sire-campagnes de ether ingepleurd. Dit keer gaan ze tevergeefs proberen Nederlanders van hun asociale gedrag te doordringen. Goed geld naar kwaad volk gooien, zeg ik. Op de wereldranglijst van klootjesvolken moeten we echter achter de Schotten staan, als we Stuart MacBrides' nieuwste bloedtransfusie, Slachthuis genaamd, willen geloven. Waarom niet?

Had rechercheur Logan McRae in de vorige kletsbengthriller Steenkoud nog verkering met ballenbreekster Watson, dit keer huppelt hij als nieuwe vrijgezel door een korps dat op de hoogste niveaus is vergeven van de vette klootzakken en gemene potten. In de lagere echelons treffen we zuipende, kotsende, smakkende en neukende mintellectuelen aan.

Buiten het bureau zal het ongetwijfeld net zo erg zijn, want elke diender krijgt de klanten die hij verdient, vice versa, maar de liederlijke taal die deze fine fleur van de Schotse opsporingsinstanties uitslaat is ver voorbij elke tekst die een goedbetaalde Sire-knurft kan bedenken. Het laat zich raden dat hun vaardigheden en vakkennis op heden slechts te vertalen zijn in tunnelvisie en rancune.

Goed, in deze 'anus mundi' (vrij naar Wieslaw Kelar) moeten de dames en heren een kannibalistische seriemoordenaar met de toepasselijke nom de plume De Vleesmeester afstoppen. Na twintig jaar duikt de malloot weer op om corpulente dames en heren af te maken en geportioneerd op de markt (lees: in de winkel) te brengen. Een ding is vrij snel zeker: de man die destijds werd opgepakt en veroordeeld, maar in hoger beroep vrijgesproken, is het niet.

MacBride bedient zich gelukkig van veel humor om dit uiterst macabere boek in balans te houden. Een ervaren liefhebber zal smullen, al klinkt dat na al die expliciete slachtpartijen tegenstrijdig. Of de beginner, de ik-lees-alleen-in-de-vakantiekoper, het tot het passende einde volhoudt, staat te bezien.

Stuart MacBride - Slachthuis. Uitgeverij Van Holkema & Warendorf, 412 pag.

Opsporing verzocht (nieuws, 2009)

MISDAADAUTEURS VERMIST

De thrillerauteurs Roel Janssen (winnaar van de Gouden Strop 2007), Judith Visser (genomineerd voor de Strop van dit jaar) en Jacob Vis worden vermist. Er wordt in de omgeving van Wageningen een zoektocht naar hen op touw gezet waarbij gebruik wordt gemaakt van gps.

Die speurtocht vindt plaats op zaterdag 6 juni. Dan pas? Jazeker, want de vermissing én de hopelijke opsporing van het trio maakt deel uit van het evenementenprogramma Wageningen - City of Crime, waarbij deze fraaie Gelderse stad in de maand juni wordt ondergedompeld in de misdaad. Grote vraag is natuurlijk of Janssen, Visser en Vis gezellig met z'n drietjes verstopt zitten te wezen of in hun eentje onder nat gebladerte ergens zitten te kniezen.

De initiatiefnemers van Wageningen - City of Crime - de vier plaatselijke thrillerauteurs Marelle Boersma, Jaap van Raffe, Hetty Visser en Annie van Gansewinkel - hebben met hun project de aanzet gegeven tot tal van activiteiten in de stad. Het startschot valt op 4 juni in de plaatselijke bibliotheek. Willem Asman, voorzitter van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs, verricht de opening. Beloofd wordt dat hij dat op ludieke wijze zal doen. Verder geeft forensisch onderzoeker Marco Bosmans een lezing over onder meer kruitsporenonderzoek. De vier Wageningse thrillerauteurs worden vervolgens aan een kruisverhoor onderworpen

In de loop van de maand besteden uiteenlopende organisaties in de stad aandacht aan misdaad en spanning. Zo gaat de hotelschool een hele week maaltijden serveren in een crimi-setting. Een workshop spannend schrijven, misdaadboekverfilmingen in de bioscoop, een prijsvraag, fotowedstrijd en plotwedstrijd maken ook deel uit van Wageningen - City of Crime, evenals avondlijke vertellingen en spannende theaterstukken.

Een overzicht van alle activiteiten is te vinden op: www.wageningencityofcrime.nl

Wurgende greep (nieuws, 2009)

'BLOEDBROEDERS' STILZWIJGEND MACHTIGSTE MAFFIAGROEP

De maffia van de Italiaanse regio Calabrië, de ''ndrangheta', heeft door zijn bloedbanden en onzichtbaarheid kunnen uitgroeien tot een van de machtigste misdaadorganisaties van Italië. Toch is zij bij het grote publiek nog vrijwel onbekend. Het boek 'Bloedbroeders', dat nu in de winkels ligt, moet daar verandering in brengen.

Schrijvers Nicola Gratteri en Antonio Nicaso beschrijven gedetailleerd hoe de organisatie in elkaar steekt, van het toelaten van nieuwe leden tot de geheime codes die de 'ndranghetafamilies hanteren, van de manier waarop de clans hun geld 'verdienen' tot hun banden met andere nationale en internationale misdaadorganisaties. Honderden namen passeren in het boek de revue, evenals de plaatsen waar de families opereren. ,,Zodat niemand meer kan zeggen, 'we wisten het niet''', aldus Nicaso in een interview met het ANP.

Gratteri is officier van justitie in Réggio di Calábria, het machtscentrum van de 'ndrangheta. Hij heeft in zijn jaren durende strijd al heel wat voormalige klasgenoten achter de tralies gezet en leeft al tien jaar onder voortdurende beveiliging. Enige jaren geleden nog werd een heel wapenarsenaal aangetroffen, dat bestemd was om hem mee te vermoorden.

Journalist Nicaso schreef verscheidene boeken over de maffia en publiceerde voor het eerst de speciale 'code' van de maffia. Na bedreigingen aan zijn adres verhuisde hij van Sicilië naar Canada.

De schrijvers willen met hun boek duidelijk maken dat de 'ndrangheta ernstig wordt onderschat. De organisatie zet vooral met de handel in drugs jaarlijks een kleine 44 miljard euro om. Doordat de meer dan honderd clans gebaseerd zijn op familiekernen, en dus bloedbanden, is het erg moeilijk ze te infiltreren. Dat maakt ze voor andere criminele organisaties betrouwbare handelspartners. Zo hebben ze hun tentakels kunnen uitstrekken naar andere landen van Europa, zoals Nederland, Duitsland en Spanje, en ook naar andere delen van de wereld.

Gratteri en Nicaso zien dat er onder de nieuwe generaties de wil bestaat zich te bevrijden van de wurgende greep van de maffia. Maar zij kunnen dat niet zonder ingrijpen van de politiek. ,,Veel politici lijken alleen te merken dat de maffia's bestaan als ze schieten, maar negeren ze liever als ze geen 'last' veroorzaken'', concluderen de schrijvers aan het einde van hun boek. Er lijkt nog een lange weg te gaan.

Esther Verhoef (interview, 2009)

'Met hart en ziel of helemaal niet'

Thrillerauteur Esther Verhoef schreef Erken Mij, het geschenkboek voor de 21ste Juni - Maand van het Spannende Boek. De succesauteur vond in Parijs volop inspiratie voor de thriller over een relatie tussen een psycholoog en zijn patiënte. Verhoef schrijft altijd vanuit háár gevoel, háár emotie. ,,Bij sommige passages uit mijn vroegere boeken schiet ik nu nog vol.''

(Door Monique Brandt)

PARIJS - Paarse sfeerverlichting, bruingouden banken van nepleer, een muziekkeuze die zwalkt tussen Spaanse discothekenstampers en matigjes uitgevoerde covers. Het menu getuigt niet van een vastomlijnde culinaire visie en de clientèle lijkt voor een groot deel te bestaan uit Oostblokmaffioso. Kortom: het dure Parijse restaurant waar thrillerschrijfster Esther Verhoef en haar man Berry – 'partner in crime' onder hun gezamenlijke pseudoniem Escober – deze avond aanschuiven, lijkt het perfecte decor voor een kleurrijke misdaadroman. En dat is het uiteindelijk ook – min of meer - geworden.

Verhoef koos de 'heerlijk foute tent' voor deze avond uit om te tonen hoezeer ze zich laat inspireren door de plekken waar ze komt. Het etablissement en zijn schimmige klantenkring figureert in Erken Mij, het nieuwste boek van Verhoef, waarin therapeut Etienne Segers en zijn nieuwste verovering Daphne, een patiënte die net haar behandeling heeft afgesloten, naar Parijs afreizen. Het gedroomde romantische weekeindje in een patserig vijfsterrenhotel loopt echter heel anders dan beiden verwachten.

Een kroon op het werk, dat is misschien te veel gezegd. Maar de auteur is wel enorm vereerd dat zij is opgenomen in het rijtje topauteurs dat de afgelopen jaren door de CPNB is gevraagd een geschenkboek te schrijven. Aan de andere kant werd ze, eerlijk is eerlijk, na het eerste enthousiasme ook even bevangen door een lichte vlaag van paniek. ,,Ik heb niet te klagen wat de aantallen verkochte boeken betreft, maar deze oplage (805.000 exemplaren, red.) slaat natuurlijk alles. Het boek komt enorm 'in the picture' te staan. Daar moet ik niet over na gaan denken. Ik bedenk doorgaans niet 'in opdracht', ik schrijf mijn hoofdstukken meestal ook niet netjes achter elkaar uit. Ik weet bijna nooit waar mijn boek naartoe gaat gedurende het schrijfproces. Daarbij was ik, toen de vraag kwam, nog volop in de weer met Alles te verliezen en wist ik ook van dat boek nog niet hoe het zou eindigen. En toen kreeg ik alweer ineens een deadline. En ik heb nooit deadlines met boeken. Dus ja, het was leuk, maar ja, het was ook éng.''

Erken mij gaat natuurlijk over wraak, hét thema van de Maand van het Spannende Boek dit jaar. En ook over wat het doet met een vrouw als ze niet erkend wordt als persoon, als pijn en verdriet door anderen worden weggewuifd. Maar meer nog gaat de thriller over macht en machtsverhoudingen, aldus de schrijfster. ,,Het boek begon met Etienne, de psycholoog. Een man die de wereld naar zijn hand zet vanuit een narcistische persoonlijkheid, hij néémt alles wat hem in eigen ogen toekomt. Het type Daphne kennen we ook allemaal wel in onze omgeving: iemand die haar zelfbeeld ontleent aan wat anderen van haar vinden. Ik bracht die twee mensen bij elkaar omdat je dan een groot spanningsveld krijgt.''

Voor Verhoef was de werkwijze – een boek op verzoek – achteraf gezien toch wel een soort aha-erlebnis. Ze schrijft doorgaans vanuit de intuïtie, gedreven door sterke emoties. Ook de veel rauwere Escober-thrillers, die ze samen met echtgenoot Berry schrijft, komen vanuit het gevoel tot stand. ,,Omdat het nu anders was, moest ik meer naar inspiratie zoeken. Ik kon me de luxe niet veroorloven om te gaan wachten tot ik me ergens druk over zou gaan maken.''

Vandaar dat ze de stad gebruikte als haar raamwerk, dat haar werkwijze structuur bood. Zoals ze eigenlijk altijd al doet, maar nu met net iets meer noodzaak. ,,Ik schrijf volledig ongestructureerd, intuïtief, los. De plekken die een rol spelen in mijn boeken, een hotelkamer, een restaurant, de route die wordt gelopen, vormen voor mij daarom de ijkpunten. Of beter gezegd: de uiterste grenzen waarbinnen het verhaal zich mag afspelen. Zo krijg ik meer greep op de werkelijkheid die ik beschrijf.''


In Parijs, een stad die het deels in Frankrijk wonende gezin Verhoef inmiddels goed kent, zwierf het auteursechtpaar ter inspiratie rond in de voetsporen van haar hoofdpersonen. Uren zaten ze op een trapje naar de Seine. De voorbij varende boten, het schitteren van het licht onder de brug, de stadsgeluiden die van bovenaf opklonken - de indrukken gaven het boek in wording ruggengraat en sfeer. Gaandeweg namen de personages bezit van haar. ,,Het boek begon met Etienne, omdat hij degene is die bepaalt. Hij is degene die Daphne meeneemt naar Parijs, híj bepaalt het restaurant, het hotel. Uiteindelijk ben ik gaandeweg het boek steeds meer in de huid gekropen van Daphne, en ben steeds meer haar pijn gaan voelen. Dus die emotie kwam later, maar zit er evengoed in. Doordat ik me zo inleef in de personages valt het schrijven niet altijd mee. In Erken Mij zaten passages waarmee ik het moeilijk had. Het is een soort van zelfbeschermingsmechanisme. Ik blokkeer even, iets in me zegt: 'Ga weg bij die computer en schrijf dit niet! Waarom doe je dit jezelf aan?'. Ik moet mezelf dan dwingen om door te schrijven. Mezelf forceren: 'Je gaat nu in het hoofd van die vrouw zitten!'. Ik kan echt weerzin voelen om bepaalde dingen op te schrijven. Als auteur kruip ik in het hoofd, het hart van mijn personage. Dat zijn soms plekken waar ik echt niet wil zijn. Ik maak het allemaal voor mijn gevoel écht mee. Maar het moet! In sommige boeken die ik heb geschreven zitten passages, als ik die nu lees schiet ik nog vol.''

Het schrijfproces valt haar daarom wel eens fysiek zwaar. ,,Al weet ik godzijdank dat ik, als ik die scène op papier heb, bij mezelf kan denken: goh, wat heb ík het eigenlijk leuk! Maar essentieel is: als het voor mij echt voelt, wordt het dat ook voor de lezer. Ik wil het ook niet anders: ik doe iets met hart en ziel, of ik doe het niet.''

Na de onontkoombare drukte van komende maand, als het spannende boek op de voorgrond staat, wil Verhoef even wat afstand nemen. Plannen voor een Escober-boek of 'een nieuwe Esther Verhoef' – ze moet er zelf om lachen – heeft ze nog niet. ,,Deze zomer wil ik eens rustig kijken wat op me af komt. Welk idee het sterkst blijft hangen. Ik ga het niet forceren, het kan best een jaar, anderhalf jaar duren. Maar ik volg altijd mijn eigen gevoel.''

Er staat genoeg op stapel. Het met haar man onder de naam Escober geschreven Chaos komt binnenkort uit in de Verenigde Staten, de hele Sil Maier-trilogie, eveneens van Escober, verschijnt in Duitsland. Verhoefs boeken Rendez-vous en Close-up zijn te koop in Engeland, Duitsland en Rusland. En Endemol heeft onlangs de optie op de filmrechten van Rendez-vous met twee jaar verlengd. ,,Ik wentel me niet zo in het succes'', reageert Verhoef nuchter. ,,Ik kan heel goed relativeren, vaak zelfs te véél. Ik zou er best iets meer van kunnen genieten. Maar er zitten nog zoveel boeken in mijn hoofd, zoveel plannen in mijn laptop. Zoveel te doen! Een workaholic? Ja, ik vrees het. Maar het komt allemaal goed, als ik maar, met alles wat ik doe, zo dicht mogelijk bij mezelf blijf.''

'Erken Mij' van Esther Verhoef is vanaf 29 mei het cadeautje van de boekwinkel bij de aankoop van minimaal 12,50 euro aan Nederlandstalige boeken.

MILJOENEN
Esther Verhoef (1968) is één van de populairste thrillerschrijfsters van Nederland, en uitermate productief. Voordat ze zich aan de thrillers waagde, schreef ze maar liefst 50 informatieve boeken over huisdieren, waarvan er wereldwijd miljoenen over de toonbank gingen.
Bekendheid bij het grote publiek kreeg ze nadat ze in 2003 debuteerde
met de thriller 'Onrust'. Een jaar later kwam 'Onder druk'. In 2006 belandde haar eerste psychologische thriller 'Rendez-vous' meteen op de bestsellerlijsten. Dat najaar kwam 'Chaos' uit, een inktzwarte thriller over een ex-militair met een posttraumatische stressstoornis. Ze schreef het met man Berry onder het pseudoniem Escober.
In 2007 verscheen 'Close-Up', in 2008 kwamen 'Ongenade' (Escober), als hekkensluiter van de Sil Maier-trilogie en de thriller 'Niets te verliezen'.

(Foto's Esther (en Berry) Verhoef: Chris van Houts)

Daniëlle Hermans - De watermeesters (2009)

Het lijk in de Hondsbossche Zeewering

(Door Peter Kuijt)

Op de cover van De watermeesters, de tweede thriller van Daniëlle Hermans (1963), meldt een stickertje dat van haar debuut Het tulpenvirus 'al 10.000 exemplaren' zijn verkocht. Dat zijn verkoopcijfers die succesauteurs als Saskia Noort en Esther Verhoef zonder met de ogen te knipperen al scoren. 

Maar Hermans' debuut scoort ook in het buitenland en dat is bijzonder. Het tulpenvirus is inmiddels verkocht aan de Verenigde Staten, Duitsland, Italië, Noorwegen, Spanje en Brazilië. En dat komt niet in de laatste plaats door de inspanningen van Hermans' onvermoeibare literaire agent Paul Sebes, zelf auteur van Bestseller. Wat elke beginnende schrijver moet weten.

Het moet gek lopen als Sebes De watermeesters niet eveneens met succes aan het buitenland kan slijten. Het is niet alleen volkomen terecht, want een deksels goede thriller, maar het onderwerp zal 'daar buiten' aanspreken: de eeuwige en unieke strijd van die gekke Hollanders tegen het water. Verplichte kost ook voor onze prins van water en sanitatie.

De watermeesters speelt zowel in het heden als zo'n vierhonderd jaar geleden. In het begin van de zeventiende eeuw broedt een groep invloedrijke lieden op plannen om van het Beemstermeer de Beemster te maken. De drooglegging werd destijds niet zonder slag of stoot gerealiseerd. Maar over drie jaar viert de Beemster toch mooi dat het al vier eeuwen lang droge voeten houdt.

In het heden heeft de politie met een moordzaak te maken, die indirect is terug te voeren op het staaltje watermanagement van weleer. Er wordt een lijk aangetroffen dat met zijn hoofd is ingegraven in de Hondsbossche Zeewering. Het slachtoffer draagt slechts een onderbroek van De Bijenkorf. De fysiek omvangrijke rechercheur Rob van Helden en zijn jonge collega Nicole Hessels weten te achterhalen dat deze te betreuren 'Hansje Brinkers' bij leven en welzijn luisterde naar de naam Berend Adriaans, directeur van een ingenieursbureau gespecialiseerd in waterbeheer en begiftigd met de door de premier zo bewonderde 'VOC-mentaliteit'. En dan raakt er nog iemand zoek, eveneens werkzaam bij het ingenieursbureau. Maar voor zijn verdwijning weet deze arme drommel zijn vriendin, journaliste Sophie van Manschot, op te dragen alle bestanden van zijn computer te wissen. Het moordonderzoek van Van Helden en Hessels en de particuliere speurtocht van de journaliste leiden naar een zeventiende-eeuwse moord.

De watermeesters heeft werkelijk alles mee. Allereerst die fraaie 'Hollandse' cover. Maar ook een lekkere whodunnit in een soepele stijl, waarin Hermans vernuftig lijntjes trekt tussen heden en verleden. De dialogen staan als een huis, er is humor op zijn tijd, de karakters zijn aansprekend en de schrijfster heeft haar kennis van het waterbeheer zo gedoseerd, dat je er niet mee wordt overvoerd, maar er nog wat van opsteekt ook. Opzij Noort en Verhoef, hier komt Hermans!

Daniëlle Hermans - De watermeesters. Uitgeverij A.W. Bruna, 301 pag.

Pittig sapje (nieuws, 2009)

IRAANSE SERIEMOORDENARES VOND INSPIRATIE BIJ CHRISTIE

De Iraanse politie heeft een vrouwelijke seriemoordenaar gearresteerd, die heeft bekend dat ze een literaire inspiratiebron had om maar niet ontmaskerd te worden: de misdaadromans van Agatha Christie.

De 32-jarige verdachte Mahin wordt ervan beschuldigd zeker zes mensen te hebben gedood: vijf vrouwen en een man. Dat heeft justitie in de stad Qazvin, zo'n honderdzestig kilometer ten noordwesten van de hoofdstad Teheran, meegedeeld. ,,In haar bekentenis heeft Mahin gezegd dat zij patronen uit de boeken van Agatha Christie heeft overgenomen, waarbij zij getracht heeft geen sporen achter te laten'', aldus aanklager Mohammad Baqere Olfat tegen Iraanse media.

Mahin die ook de eerdere moorden op haar voormalige huisbaas en een tante op haar geweten zou hebben, zou haar slachtoffers zorgvuldig hebben uitgekozen. Zij zou het voornamelijk hebben gemunt op vrouwen van middelbare leeftijd en ouder. Zij pikte ze op bij heiligdommen in de stad waar ze hadden gebeden en bood hun een lift aan naar huis. Mahin gaf de vrouwen vruchtensap waarin ze gif had opgelost om hen uit te schakelen. Daarna wurgde ze de slachtoffers en stal hun sieraden en andere bezittingen om de stoffelijke resten vervolgens op afgelegen plekken achter te laten. Een slachtoffer sloeg ze dood met een ijzeren pijp, nadat die weer bij bewustzijn was gekomen. Sinds januari van dit jaar zou Mahin vier vrouwen hebben gedood uit pure geldnood. Zij zou voor ruim zestienduizend euro aan schulden hebben.

Welke boeken van Christie Mahin had bestudeerd, is niet bekend, hoewel de meeste boeken van de Britse schrijfster verhalen over moordenaars die hun slachtoffer drogeren. De romans van Christie zijn uitermate populair in Iran. De schrijfster, die in 1976 overleed, heeft het land diverse malen bezocht en gebruikte het als decor voor een van haar boeken, 'The House at Shiraz'.

(Bron: The Guardian)

Nick Brownlee - Beet (2009)

Niet voor de poes

(Door Arno Ruitenbeek)

Voor een rechttoe-rechtaanthriller moet je bij de (nog even) onbekende Brit Nick Brownlee zijn. Beet heeft een aangename sfeer, kraakverse karakters, gas diep ingedrukt en, ondanks het veelbetreden pad van smokkel (drugs, mensen en andere winstgevende objecten), 'effe wat anders'.

Want Kenia. Een Britse ex-rechercheur heeft zijn spaarcenten opgenomen en is er met een landgenoot een bedrijfje begonnen dat dronken toeristen rondvaart en laat vissen. Talrijke Engelsen doen hetzelfde dan wel proberen op andere wijze onder de Afrikaanse zon een nieuw leven op te bouwen.

Het gaat de meesten, ook onze helden, financieel beroerd; de grote boeven weten dat, of ruiken dat en komen dan met pressie en verlokkingen. In die wereld vallen altijd dooien.

Het geweld in Beet is niet voor de poes. De lang mysterieuze maffiabaas duikt verrassend op in geheel andere gedaante. Brownlee heeft een verraderlijk lichte schrijfstijl voor zijn loodzware thema's.

Nick Brownlee - Beet. Uitgeverij Mynx, 320 pag.

Val McDermid (interview, 2009)

Schotse schrijfster eert mijnwerkers

Ze heeft een aanzienlijke lijst thrillers op haar naam staan. Bij het grote publiek werd de Schotse Val McDermid echter vooral bekend door haar Tony Hill-reeks, op tv gebracht als Wire in the Blood. De inktzwarte serie over criminoloog Tony Hill is door ITV van de buis gehaald, het nieuwe Tony Hill-boek gaat binnenkort alweer naar de drukker. Maar er is nu eerst haar sociaal bewogen thriller Een Duister Domein: een eerbetoon aan Schotse mijnwerkers. ,,De waarheid komt vaak beter door via fictie.''

(Door Monique Brandt)

Ze is klein, vierkant, met een intelligente oogopslag onder een dikke bos grijze krullen. En ze is woest. Nog steeds. Bestsellerschrijfster Val McDermid (54) is even over ter promotie van haar laatste boek Een Duister Domein', dat zich afspeelt tegen de achtergrond van de beruchte mijnstaking in Schotland in 1984. Haar blik verduistert aanzienlijk als de televisieserie Wire in the Blood, gebaseerd op de door haar geschreven Tony Hill-serie, ter sprake komt. De in Engeland zeer goed bekeken detectivereeks van ITV, die wegens zijn inktzwarte karakter helaas niet bij de KRO maar met tussenpozen wel op de Belgische zender Canvas wordt vertoond, is na zes seizoenen hardvochtig de nek omgedraaid.

McDermid vernam het nieuws een maand of twee geleden, maar maakt zich nog steeds zeer druk over de dood van 'haar kindje'. Als consultant was ze de afgelopen jaren intensief betrokken bij de productie. ,,Het is wer-ke-lijk níét te geloven, de eerste scripts voor serie zeven lagen klaar. Het productiebedrijf had de studiolocaties aangehouden in de verwachting dat we binnenkort weer zouden gaan filmen. Toen werd ons doodleuk verteld dat er geen geld meer was, zo had het nieuwe hoofd drama bij ITV op stel en sprong besloten. Terwijl er kennelijk wel geld was om de echtgenoot van haar persoonlijke assistent een dramaserie te laten maken, en om een soortgelijk dramacontract te sluiten met haar beste vriend.''

Het besluit om de eigenzinnige 'profiler' Tony Hill (een mooie rol van acteur Robson Green) van de buis te halen – er zijn nog gesprekken over voortzetting met andere partijen - is bovendien een economische klap van jewelste voor het toch al geplaagde noordoosten van Engeland, het gebied waar McDermid zelf woont. Door de jaren heen bracht de serie in de streek zo'n veertig miljoen euro in het laatje. Hij verschafte een inkomen aan talloze tv-professionals die nu hun heil in Londen zullen moeten gaan zoeken. ,,Ik ben heel bang dat de economie in het gebied daardoor echt een nekslag krijgt'', zegt de auteur met een bezorgde frons.

Dezelfde bezorgdheid ligt ten grondslag aan haar nieuwste, een tikkeltje autobiografische boek Een Duister Domein. Agente Karen Pirie van de Cold Case-afdeling, onderzoekt de verdwijning van de dochter van een grootgrondbezitter ten tijde van de grote mijnstaking in Schotland in de jaren tachtig. De auteur keert in het boek terug naar haar geboortestreek Fife, waar ook haar collega Ian Rankin zijn wortels heeft liggen. Haar eigen grootvaders waren er mijnwerker in het dorpje East Wemyss, tot een ondergrondse explosie in 1967 negen mijnwerkers het leven kostte. De daarop volgende sluiting van de mijn was de economische nekslag en leidde het einde van de dorpsgemeenschap in.

,,Dat dorp bestond bij gratie van die mijn. Wat ik na de sluiting aanschouwde, was de langzame dood van dat dorpje. Iedereen moest ergens anders op zoek naar werk. In een half jaar tijd werd het een dorp van gepensioneerden, bejaarden, werklozen. Huizen werden dichtgetimmerd, winkels sloten, pubs gingen dicht en zelfs een van de kerken sloot zijn deuren voorgoed. Die eens zo bloeiende gemeenschap transformeerde in een mum van tijd tot een spookstadje. Dat maakte een diepe, onuitwisbare indruk op me. Toen de mijnstaking van 1984 begon, besefte ik meteen dat het die andere mijnstadjes net zo dramatisch zou vergaan. Ik was in die tijd verslaggever en schreef over de staking, maar wist al dat ik er ooit ook in fictievorm over zou schrijven.''

De roemruchte mijnstaking die een jaar duurde - voor de toenmalige premier Thatcher een keiharde prestigestrijd met de bonden - verscheurde families en gemeenschappen, herinnert McDermid zich. ,,Het was elke dag groot nieuws. Burgerrechten werden met voeten getreden, er werden roadblocks op snelwegen opgericht, de politie misdroeg zich gruwelijk ten opzichte van de stakers. Het was een stille oorlog, waarin de mijnwerkers in de media werden afgeschilderd als normloze schurken. Terwijl ze alleen voor hun rechten opkwamen.''

Een Duister Domein is er onder andere gekomen om de stakers van weleer te eren. ,,Ik wil ervoor zorgen dat niemand vergeet wat toen gebeurde. Alle geschiedenisboeken ten spijt; de waarheid komt vaak beter door via fictie. En er was belangstelling voor een serie op tv, al weet je maar nooit of het er echt van komt. Ik wilde vooral geen sentimenteel boek, mijn mijnwerkers zijn geen knappe helden maar mensen van vlees en bloed. Ze werden niet altijd gedreven door politieke overtuiging, soms was het regelrecht opportunisme. Maar die ervaringen hebben wel hele generaties getekend. Mijn grootouders maakten de grote staking in de jaren twintig mee. Mijn ma was op haar tachtigste nóg beschaamd over het feit dat ze destijds in de rij had moeten staan bij de gaarkeuken.''

Inmiddels heeft veelschrijfster McDermid haar volgende boek voltooid. Hoewel Hill niet meer op de buis te zien is, speelt hij hierin weer een hoofdrol. Intussen werkt ze ook weer aan nieuwe, mogelijke televisieprojecten, en is de Franse tv bezig met een bewerking van haar boek 'Een verre echo' uit 2003, dat handelt over een onopgeloste moordzaak die zich eveneens in Fife afspeelt.

En onlangs was ze zelf nog te zien in een tweedelig realityprogramma over bridge, een hobby die ze met veel enthousiasme beoefent. Televisie oefent kennelijk nog steeds aantrekkingskracht uit op de Schotse. ,,Het is leuk om te doen. Het was uniek dat ik zo enorm betrokken werd bij Wire in the Blood. En erg leuk. Schrijven is redelijk eenzaam, al zie ik het, net als tv-maken, als een proces van samenwerking; ik werk met een redacteur, met pr-mensen en met mijn agent. Ik voel me als auteur net zo goed deel van een team. Maar het was vooral ook lekker om het huis uit te kunnen en eindeloos koffie te zitten leuten op de set, in de trailer van Robson Green. Ik deed het niet om het geld, al heeft de serie zeker meer mensen ertoe gebracht mijn boeken te kopen. Ik kon aan de verkooplijst zien in welke landen de serie werd uitgezonden. En ik hoop maar dat al die landen ook in de toekomst de kans krijgen om Wire in the Blood te kunnen zien, wie weet.''

Val McDermid - Een duister domein. Uitgeverij Luitingh-Sijthoff

(Foto auteur: Evert Elzinga)

Cijfers en letters (nieuws, 2009)

OPWEKKENDE BERICHTEN UIT HET THRILLERGENRE

Al elf jaar eerder werd het elders opgemerkt, maar nu heeft ook de Stichting CPNB het door: de Nederlandse thriller wordt volwassen. De boekpromotor leidt dat af uit de nieuwste verkoopcijfers. Bijna de helft van de titels in de lijst van de 60 bestverkochte spannende boeken in de afgelopen twaalf maanden is geschreven door een Nederlandse auteur. Dit is een stijging van twaalf procent ten opzichte van 2008.

In de lijst van 60 bestverkochte thrillers in het Dossier Juni – Maand van het Spannende Boek 2009 staat dit keer voor het eerst ook een true crime-titel in de top 5, 'Tijdperk Willem Holleeder' van John van den Heuvel. De lijst wordt aangevoerd door 'De verbouwing' van Saskia Noort, een boek dat net drie maanden uit is. Opvallend is dat het aantal titels dat geschreven is door vrouwelijke auteurs wederom stijgt: 55 procent dit jaar tegen 51 procent vorig jaar.

Dat het voor de wind gaat in het thrillergenre blijkt ook uit de oplage van 'Erken mij', het geschenkboekje dat Esther Verhoef schreef voor Juni - Maand van het Spannende Boek 2009. Opnieuw is een record gebroken. Het boekje dat cadeau wordt gedaan bij de aanschaf van ten minste 12,50 euro aan Nederlandstalige boeken, telt een oplage van 805.000 exemplaren, 65.000 exemplaren meer dan 'Onbegrepen', het geschenkboekje dat Karin Slaughter vorig jaar schreef.

Nog meer cijfers en letters:

* De 60 titels zijn geschreven door 31 auteurs; 15 vrouw, 17 man (inclusief duo's).
* Van zeven auteurs zijn er drie of meer titels genoteerd. Zij zijn goed voor 28 titels, dat is 47 procent van de lijst. Hiervan zijn er drie Nederlandstalig: Saskia Noort (4 titels), Esther Verhoef (drie titels) en Simone van der Vlugt (drie titels).
* Karin Slaughter is de uitschieter: zij staat met acht titels in de lijst.
* In de Top 60 staan titels van 17 uitgeverijen/imprints
* Ambo|Anthos is de meest voorkomende uitgeverij met 16 titels; dit is 27 procent van de hele lijst. Gevolgd door A.W. Bruna (15 titels, 24 procent) en De Bezige Bij (10 titels, 17 procent).
* Een boek in de Top 60 heeft een gemiddelde prijs van 15,50 euro (de promotie-uitgaven buiten beschouwing gelaten). Het aantal boeken met een prijs boven de twintig euro is gestegen (drie titels). Boeken in de prijscategorie 15,00 - 20,00 euro komen het meest voor; 26 keer. Boeken in de categorie 10,00 - 15,00 euro: twintig keer. Het duurste boek kostte 24,90 euro en was 'De Chinees' van Henning Mankell.

De Top 60 (tussen haakjes: de eventuele vermelding in 2008):

1. Saskia Noort - De verbouwing
2. Nicci French - Wat te doen als iemand sterft
3. Esther Verhoef - Alles te verliezen
4. Karin Slaughter - Versplinterd
5. John van den Heuvel - Tijdperk Willem Holleeder
6. Stieg Larsson - Mannen die vrouwen haten
7. John Grisham - De getuige
8. Simone van der Vlugt - Herfstlied
9. Simone van der Vlugt - Blauw water (5)
10. Baantjer - De Cock en de dood in gebed
11. Roberto Saviano - Gomorra
12. Henning Mankell - De Chinees
13. David Baldacci - Niets dan de waarheid
14. David Baldacci - De rechtvaardigen
15. Suzanne Vermeer - De vlucht
16. Charles den Tex - CEL
17. Karin Slaughter - Nachtschade (17)
18. David Hewson - De Vaticaanse moorden
19. Stieg Larsson - Gerechtigheid
20. Tess Gerritsen - Koud bloed (7)
21. Karin Slaughter - Onaantastbaar (4)
22. Karin Slaughter - Trouweloos (18)
23. Elizabeth George - In wankel evenwicht
24. Stieg Larsson - De vrouw die met vuur speelde
26. Saskia Noort - Nieuwe buren (12)
27. Esther Verhoef - Close-up (2)
28. Karin Slaughter - Zoenoffer (21)
29. Karin Slaughter - Triptiek (20)
30. John Grisham - De aanklacht (13)
31. Tomas Ross - De marionet
32. Karin Slaughter - Een lichte koude huivering (19)
33. Loes den Hollander - Dwaalspoor
34. Loes den Hollander - Broeinest
35. Suzanne Vermeer - Zomertijd
36. Karin Slaughter - Onzichtbaar (14)
37. Marion Pauw - Daglicht
38. Saskia Noort - Terug naar de kust (8)
39. David Baldacci - In het hart
40. Nicci French - Tot het voorbij is (1)
41. Kate Mosse - De vergeten tombe (44)
42. Diverse auteurs - De lunchroom van de weduwen
43. Esteban Martin en Andreu Carranza - De Gaudí-sleutel
44. Stephen King - Duma
45. David Baldacci - Duister lot
46. René Appel - Weerzin
47. Patricia Cornwell - Scarpetta
48. Anne Holt - Wat nooit gebeurt
49. Saskia Noort - De eetclub (10)
50. Tess Gerritsen - Koud hart
51. Simone van der Vlugt - Het laatste offer (9)
52. Michèle van Rees - Nr. 19
53. Esther Verhoef - Rendez-vous (3)
54. René Appel - Schone handen (22)
55. James Patterson - Meisjes plagen
56. Tineke Beishuizen - Schaduwtuin
57. Tess Gerritsen - Alarmfase rood
58. Lee Child - Jachtveld
59. Stephen King - Na zonsondergang
60. Tomas Ross - Caribisch complot

Een ongewoon idee (nieuws, 2009)

SCHADUWPRIJS 2009 VOOR ERIK VAN VLIET

De bioloog Erik van Vliet heeft woensdag 20 mei met zijn thriller 'Het Bonobo Alternatief' de Schaduwprijs 2009 gewonnen, de prijs voor het beste spannende debuut van het afgelopen jaar. Van Vliet gaf de twee andere debutanten op de shortlist, Bjorn Stibbe ('De zwendelaar') en Menno Haaijman ('De Maskilim') het nakijken. De jury zei bij de uitreiking wel te hopen dat ingezonden debuten voor de Schaduwprijs 2010 gemiddeld van een hogere kwaliteit zullen zijn.

Van Vliet vertelt in 'Het Bonobo Alternatief' over bioloog Ruud Kruik. Door zijn baanbrekende experimenten met de kweek van menselijke organen op dieren krijgt hij veel media-aandacht. Dierenactivisten hebben het op hem gemunt omdat hij er geen geheim van maakt dat hij in zijn wetenschappelijk onderzoek veelvuldig tests uitvoert op proefdieren. Als hij op een zekere dag door onbekenden in een hinderlaag wordt gelokt, raakt hij na een korte worsteling buiten bewustzijn. Hij ontwaakt in een ziekenhuis en slechts langzaam komen zijn herinneringen terug. Hij weet uit het zwaarbewaakte ziekenhuis te ontsnappen en komt terecht in een wereld die zo onsamenhangend op hem overkomt dat hij er zijn plaats niet in kan vinden. Wat de bioloog gaande houdt, zijn de raadselachtige signalen die hij krijgt over een kind dat hij verwekt zou hebben. Een bijzonder meisje dat enerzijds briljant is, maar ergens ook wel een beetje achterlijk.

Bij de bekendmaking van de shortlist schreef de jury nog over deze 'Darwinjaarthriller': ,,Van Vliet heeft een vlotte pen en een goed plot. De jury hoopt dat Van Vliets tweede thriller net zo verrassend zal zijn, dat hij erin zal slagen zo’n unieke eigen wereld nog sterker neer te zetten, en dat het verhaal iets minder vakkennis zal bevatten.''

Bij de uitreiking was de jury iets enthousiaster. De jury koos dit jaar ,,voor een boek dat zich afspeelt op het snijvlak van wetenschap en persoonlijke belangen, een verhaal waarin de hoofdpersoon op zichzelf wordt teruggeworpen om uit vinden wat er allemaal is gebeurd. En waarom. Het boek combineert een verrassend en origineel plot met een eigen stijl. Ideeën in de setting zijn consequent doorgevoerd en daarmee schept de schrijver een eigen wereld. Hij heeft zich niet laten afschrikken door een ingewikkeld thema en is erin geslaagd een ongewoon idee vorm te geven in een goed verhaal. De jury is dan ook benieuwd of hij in staat zal zijn in een volgend boek net zo origineel en verrassend te zijn als nu. Daartoe wil zij hem in elk geval stimuleren.''

Die stimulans bestaat uit een geldbedrag van duizend euro en een zeefdruk van Dick Bruna, die Van Vliet woensdag kreeg overhandigd. De Schaduwprijs werd in 1997 ingesteld door het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs om aankomende schrijvers in het genre te stimuleren. De prijs is genoemd naar de legendarische hoofdpersoon 'de Schaduw' van de auteur Havank.

Er waren twintig titels ingezonden voor de prijs, een nieuw record. Het vorige record dateerde uit 2008 (negentien titels). Het ging deze keer om twaalf mannelijke en acht vrouwelijke debutanten. Uitgeverij Karakter voerde de lijst aan met drie schrijvers.

Opnieuw constateerde de jury hoe breed het spannende genre zich ontwikkelt, in vele variaties, gedaanten en subgenres – van psychologisch tot religieus, van legal tot financieel, van medisch tot kunst, van diepzee tot historisch, van techno tot faction, van romantisch tot porno. ,,Thomas Vaessens’ oproep tot een nieuwe kijk op relevantie in de literatuur, zo lijkt het, past ons genre als een handschoen.''

Bij wijze van experiment werd een aantal in eigen beheer uitgebrachte boeken als inzending geaccepteerd. Geen van deze uitgaven haalde in de ogen van de jury een voldoende, geen van hen was kanshebber. Het experiment is, wat de jury betreft, eenmalig. Voor zover deze steekproef als representatief mag worden beschouwd, acht de jury dit op het eerste gezicht goed nieuws voor de reguliere uitgeverijen in Nederland en Vlaanderen en toont het de waarde van een professionele begeleiding en redactie.

De bereidheid van reguliere uitgevers om in zoveel nieuwe talenten te investeren bevestigt eens te meer dat de markt voor het Nederlandstalige spannende boek commercieel interessant is, stelt de jury. ,,Enerzijds is dit een heugelijke ontwikkeling. Het tijdvak waarin de Nederlandse thrillermarkt werd gedomineerd door vertaalde werken van Angelsaksische of Scandinavische auteurs ligt achter ons. Oorspronkelijke Nederlandstalige thrillers zijn goed voor een steeds groter aandeel van de boekenmarkt.''

Anderzijds is volgens de jury een woord van waarschuwing op zijn plaats: over het algemeen viel het niveau van de inzendingen tegen. ,,Sommige inzendingen waren weliswaar goed geschreven maar nauwelijks spannend, andere bleven ternauwernood overeind onder het geweld van de overmaat aan ronkende aanbevelingen op het omslag.'' Ook op de oorspronkelijkheid was het een en ander aan te merken. Zoals één van de juryleden teleurgesteld constateerde: ,,Te vaak heb ik het gevoel dat ik dit eerder heb gelezen.''

De jury zou graag zien dat er volgend jaar inzendingen binnenkomen van een gemiddeld hoger niveau. ,,Zelfreflectie is een groot goed, dat geldt voor auteurs, maar zeker ook voor reguliere uitgeverijen.''

Simon Beckett (interview, 2009)

'Ik injecteer spanning'

Hij was restaurateur, deed zijn best als percussionist in bandjes en werkte als journalist. Maar faam verwierf de Brit Simon Beckett pas met zijn thrillers over de forensisch patholoog David Hunter. In zijn nieuwste boek Het sanatorium beschrijft hij zijn ervaringen op de Body Farm. 'Het eerste wat me opviel was een lange rij maden die zich voortbewoog.'

(Door Peter Kuijt)

AMSTERDAM _ Hoe gruwelijk en gewelddadig hun boeken ook zijn, de meeste thrillerschrijvers zijn doorgaans zachtaardige figuren. En de Brit Simon Beckett is daar een sprekend voorbeeld van. Hoewel, sprekend? Schuchter, zacht pratend, bijna fluisterend, vertelt hij aanvankelijk schoorvoetend over zijn meest recente boek Het sanatorium.

In die derde thriller moet Becketts held, de Britse forensisch antropoloog David Hunter, zich op Amerikaans grondgebied een seriemoordenaar van het lijf zien te houden. De dader houdt op een afschuwelijke manier huis en heeft het grootste plezier als hij de politie met bizarre aanwijzingen kan misleiden. Zo breekt de onderzoeker zich het hoofd over de vraag waarom de slachtoffers roze tanden hebben.

Het sanatorium is in feite al het zevende boek van de in 1968 in Sheffield geboren auteur, die eerst restaurateur van onroerend goed was, in Spanje les gaf, de conga's beroerde in gitaarbandjes en journalistiek bedreef, voordat hij aan het schrijven van boeken toekwam. In de jaren negentig had hij al vier psychologische misdaadromans gepubliceerd, voor hij in 2003 zijn eerste Hunter-thriller uitbracht. Het schrijven is er in de loop der jaren niet gemakkelijker op geworden. ,,Ik heb er in ieder geval niets van gemerkt'', zegt Beckett. ,,Als het goed gaat, heb ik een fantastische dag. Maar er zijn de gebruikelijke 'ups and downs'. Soms moet je met je hoofd tegen een muur aan bonken voor je weer verder kunt.''

Beckett doet er minimaal een jaar over om een thriller te voltooien. ,,Ik schrijf zo snel als ik kan, maar research neemt nu eenmaal veel tijd in. En soms zitten research en de plot die je bedacht had elkaar flink in de weg.''

ONVOORSPELBAAR
Zijn eerste Hunter-thriller De geur van sterfelijkheid verkocht wereldwijd meer dan één miljoen exemplaren. Opvolger Het laatste zwijgen doet het net zo goed, aldus de auteur, die niet direct een verklaring voor het succes paraat heeft. ,,Toen ik aan De geur van sterfelijkheid begon, wilde ik een thriller schrijven, die ik graag zelf zou lezen. Ik hou van boeken die onvoorspelbaar zijn, waarvan de schrijver me totaal weet te verrassen. Dat probeer ik ook te doen. De thriller moet bovendien angstaanjagend zijn, ik injecteer mijn boeken met spanning. Je mag van tevoren niet weten welke karakters het leven zullen laten en wie de moorden op zijn geweten heeft. Maar de grootste aantrekkingskracht zit volgens mij toch wel in de held David Hunter. Ik krijg ook mails van lezers die mij vragen om meer informatie over hem. Hij raakt ze.''

Een thriller moet alles in zich hebben van het werkwoord 'to thrill', stelt de schrijver. Het moet opwinden, aangrijpend zijn en doen huiveren. ,,Ik lees wel eens thrillers die me teleurstellen, omdat ze mij geen adrenalinestoot geven. Die me niet gejaagd doen ademen.'' Beckett probeert de karakters zo te kneden dat de lezer van ze gaat houden. ,,Als ze om hen gaan geven en ze komen in gevaarlijke situaties terecht, dan wordt het verhaal nog aangrijpender. Het verhoogt de spanning.''

David Hunter is een gedreven man, aldus de auteur. ,,In De geur van sterfelijkheid lees je dat hij een tragisch verlies heeft geleden, jaren voordat dit verhaal start.'' Wat dat drama behelst, geeft Beckett boek na boek pas prijs. ,,Ik laat steeds meer los over zijn achtergrond. Er moet iets van mysterie om hem heen blijven zweven.'' Hunter is opgeleid tot arts, maar om redenen die Beckett nu nog niet wil onthullen, schoolt de medicus zich om tot forensisch wetenschapper. Door de persoonlijke tragedie kan hij niet meer 'werken met de dood' en daarom hervat hij zijn werk als dokter. Daar begint de eerste Hunter-thriller. Als in het afgelegen Engelse stadje een moord plaatsvindt, doet de politie op Hunter een beroep om toch zijn oude stiel weer op te pakken. ,,Hunter is bepaald een eenling'', stelt zijn geestelijk vader. ,,Hij is onzeker, maar vindt ook dat hij mensen niet kan teleurstellen.''

Natuurlijk stopt Beckett onbewust wat van zichzelf in de hoofdpersoon, maar Hunter en hij hebben weinig gemeen. ,,Ik sprak erover met mijn vrouw en zij vindt ons totaal verschillende karakters.'' Ook hij twijfelt wel eens, net als zijn held, maar daarmee houden de overeenkomsten op. ,,Ik denk dat er maar weinig mensen zijn die niet aan twijfel onderhevig zijn. Onder schrijvers al helemaal niet.''

INDIVIDUEN
In de nieuwe thriller Het sanatorium doet Hunter onderzoek op de Anthropology Research Facility in Knoxville, Tennessee, beter bekend als de 'Body Farm'. Daar wordt bestudeerd hoe de lichamen van overleden mensen onder bepaalde omstandigheden ontbinden. Op een terrein van zo'n 3 hectare groot ligt een aantal lichamen te vergaan 'voor de wetenschap'.

Beckett was daar in 2002 om een tijdschriftartikel over forensisch onderzoek te schrijven. ,,Het is nog al een opmerkelijke plaats'', zegt hij met gevoel voor understatement. ,,Het is niet eens een kerkhof. De lichamen liggen daar in het open veld. Het kostte me nogal wat tijd om daaraan gewend te raken.''

Het was in de maand juli dat Beckett over de Body Farm dwaalde en dan is het heet in Tennessee. Behalve de lichamen leefde er van alles omheen. Beckett: ,,Het eerste was me opviel was een lange rij maden die zich voortbewoog. En iedereen die het veld betrad, stopte om te kijken waar ze vandaan kwamen. De bron was een rottend lichaam dat een paar meter verderop lag. En dat om half acht in de ochtend als je net je ontbijt op hebt. Voordat we overigens het terrein op gingen werd ons wel ingepeperd dat het om individuen ging, niet zomaar stoffelijke resten. En dat heb ik al die tijd wel voor ogen gehouden.''

Beckett vindt het interessant de donkere kant van de menselijke psyche te onderzoeken. En dan ontdekt hij zo nu en dan de gruwelijkste trekjes. ,,Soms zie ik in boeken over forensische pathologie weerzinwekkende foto's. Dan heb ik wel eens de neiging zo'n boek terzijde te leggen. Maar de forensische aspecten maken wel deel uit van mijn thrillers. Ik probeer die zo objectief mogelijk weer te geven. Als je schrijft over een lichaam in ontbinding, is overdrijving ook helemaal niet nodig.''

Seriemoordenaars behoren tot onze nieuwe folklore, stelt Beckett. ,,Zij zijn onze nieuwe monsters. We zijn geen bijgelovige gemeenschap meer, voor ons hebben vampiers en zombies afgedaan. Seriemoordenaars bewegen zich onder de mensen zonder op te vallen. Ze kunnen normaal functioneren in de samenleving en aan de andere kant tot gruwelijke daden in staat zijn. Ik zou er een kunnen zijn.''

Simon Beckett – Het sanatorium. Vertaling: Annoesjka Oostindier. Uitgeverij Sijthoff, 336 pag. (verschijnt 20 mei)