Eer en verraad (nieuws, 2008)

DOSSIER WORDT FILM

Na de Belgische bioscoophit 'De Zaak Alzheimer' uit 2003 wordt opnieuw een thriller van Jef Geeraerts verfilmd. Het gaat om 'Dossier K.', Geeraerts' misdaadroman uit 2002 waarmee hij de Diamanten Kogel won. De film zal worden geregisseerd door Jan Verheyen. Voor Verheyen wordt 'Dossier K.' zijn tiende speelfilm en zijn derde boekverfilming, na 'Alles Moet Weg' (1996) van Tom Lanoye en 'Los' (2008) van Tom Naegels.

In 'Dossier K.' worden tijdens een afrekening in het criminele milieu in een Antwerps restaurant twee Albanezen doodgeschoten. Bij een huiszoeking vindt de moordbrigade onder leiding van commissaris Verstuyft het pistool waarmee de twee jaar eerder procureur-generaal Savelkoul werd vermoord, over wie De PG ging. Ex-commissaris Vincke, met pensioen in de Provence, komt Verstuyft een handje helpen.

Vincke wordt gespeeld door Koen De Bouw en Verstuyft door Werner De Smedt. Het scenario is van de hand van Carl Joos en Erik van Looy die ook instonden voor het scenario van 'De Zaak Alzheimer'.

Van Looy zou oorspronkelijk ook de tweede Geeraerts-verfilming voor zijn rekening nemen, maar hij tekende een exclusief meerjarencontract met het productiehuis Woestijnvis dat hem niet toelaat een volledig jaar te werken aan 'Dossier K.'. Toch laat Van Looy deze sequel dus niet helemaal los.

Jan Verheyen is vereerd dat Erik Van Looy en producent Eyeworks hem het vertrouwen geven voor de 2de Vincke & Verstuyft-film. ,,Net als het boek is het scenario een spannend, episch verhaal over eer en verraad, over morele corruptie en bloedwraak. Alles is er om van 'Dossier K.' een grote, intelligente publieksfilm te maken en een waardige opvolger van 'De Zaak Alzheimer'.'' De opnames van Dossier K. gaan van start in maart 2009. De release is gepland op 20 oktober 2009.

'De Zaak Alzheimer' is de meest succesvolle Vlaamse film van de afgelopen 10 jaar met ruim 750.000 bezoekers in Vlaanderen en een indrukwekkende internationale carrière. Met het boek scoorde Jef Geeraerts (1930) destijds ook. Hij won er in 1986 de allereerste Gouden Strop mee.

(Bron: tv-visie.be, cinematical.com)

140 karakters (nieuws, 2008)

THRILLER IN TWITTER

Een Amerikaanse journalist van the New York Times heeft een thriller in miniblogsite Twitter geschreven. De schrijver, verslaggever, Matt Richtel, noemt het een Twiller.

Twitter is een combinatie van Hyves en een online dagboek. Gebruikers kunnen de hele dag berichtjes van 140 karakters achterlaten waarin ze laten weten wat ze doen. Vrienden en andere volgers kunnen dit vervolgens lezen en hierop reageren. Maar men kan uiteraard ook romans of andersoortige boeken schrijven door het verhaal in kleine stukje te hakken.

Matt Richtel heeft op Bits, het technologieweblog van The New York Times, laten weten dat hij een Twiller produceert. Het verhaal gaat over een man die wakker wordt in de bergen van Colarado. Hij heeft geheugenverlies. De man wordt achtervolgd door het gevoel een moordenaar te zijn. Naar eigen zeggen heeft Matt Richtel op dit moment 400 lezers op Twitter.

(Bron: Z24.nl)

Op de lijst (nieuws, 2008)

MEER NEDERLANDERS DAN VLAMINGEN OP TOPLIJST DIAMANTEN KOGEL

De jury van de Diamanten Kogel heeft vandaag de toplijst voor deze Vlaamse thrillerprijs bekendgemaakt. Op deze lijst van zestien titels zijn dertien boeken afkomstig van Nederlandse auteurs en drie van hun Vlaamse collega's. De Diamanten Kogel wordt traditioneel uitgereikt op de derde donderdag van september. Op 18 september wordt de prijs voor de zevende keer overhandigd.

De jury, bestaande uit Frank van den Auwelant, Ineke van den Bergen, Jos van Cann, Henri-Floris Jespers (voorzitter), Kris Kenis, Jan Lampo, Hugo Seeldraeyers, Geert Swaenepoel en Magali Uytterhaegen, vergaderde donderdag 28 augustus in Antwerpen. Zij kwamen tot de volgende toplijst.

1. René Appel - Schone handen
2. Patrick de Bruyn - Passie
3. Bavo Dhooge - Stand-In
4. Lieneke Dijkzeul - Koude lente
5. Escober - Ongenade
6. Aad van den Heuvel - De oorlogsverslaggever
7. Martine Kamphuis - Kift
8. Patricia van Mierlo - De namen van Maria
9. Max Moragie - Vals gedacht
10. Elvin Post - Geboren verliezers
11. Charles den Tex - Cel
12. Felix Thijssen - De blauwe nacht
13. Jac. Toes en Thomas Hoeps - Kunst zonder genade
14. Herman Vemde - Tequila sunrise
15. Simon de Waal - Pentito
16. Peter de Zwaan - De Charlsville Jackpot

De zes genomineerde boeken worden op 4 september bekendgemaakt.

Doodstil in Doodstil (nieuws, 2008)

GRATIS THRILLER VOOR DORPELINGEN

Uitgeverij TM Trademark geeft alle inwoners van het plaatsje Doodstil, in de Groningse gemeente Uithuizen, een exemplaar cadeau van de 'polderthrilller' 'Doodstil' van Bies van Ede. De uitgever wil daarmee de 'Doodstillenaren' belonen voor het gebruik van hun dorpsnaam, aldus Boekblad.

De uitgeverij werkt voor deze actie samen met Boekhandel Venema in Uithuizen. De dorpsbewoners ontvangen het boek bij inlevering van de persoonlijke brief van de uitgever die zij over de actie hebben ontvangen. Tijdens de actieperiode krijgen klanten van boekhandel Venema bij iedere aankoop een cd met de titelsong van het boek 'Doodstil' cadeau.

,,De roman gaat over het dorp en speelt zich er ook af'', zegt PR-medewerker Chantal Maske tegen Boekblad. De boekhandelaar reageerde volgens haar enthousiast op de actie, van de dorpelingen weet zij dat niet. ,,Wij zijn zelf ook benieuwd zij het boek vinden.'' De uitgever zal niet veel kosten maken aan de weggeefactie: Doodstil telt vijftig huizen.

(Bron: Boekblad)

Op locatie (nieuws, 2008)

OP REIS MET 007

007-kenner Martijn Mulder uit Egmond aan den Hoef heeft een reisgids geschreven over alle James Bond-filmlocaties in de wereld. Viervoudig Bondfilm-regisseur Guy Hamilton schreef een voorwoord voor het boek dat in eigen beheer uitgegeven wordt door DMD Digital en begin september overal verkrijgbaar zal zijn. Gevuld met historische achtergronden, reisaanwijzingen en foto's vertelt 'On the tracks of 007' het verhaal van alle filmlocaties.

Samen met medeauteur Dirk Kloosterboer uit Duitsland heeft Mulder vele vakanties besteed om de vele filmlocaties ooit gebruikt in James Bond films te (be)zoeken, in kaart te brengen, te beschrijven en te fotograferen. Hun bevindingen zijn gebundeld in 30 reisverhalen die samen jarenlang het hart vormden van één van de langstlopende James Bond gerelateerde websites op het internet, www.onthetracksof007.com. Nu er weer een nieuwe Bondfilm op stapel staat, 'Quantum Of Solace', heeft Mulder de verhalen bewerkt en voorzien van 665 locatiefoto's.

De Engelstalige reisgids 'On the tracks of 007' is beschikbaar in zwart/wit en in kleur en bevat onder andere reisverhalen naar exotische bestemmingen als Jamaica, de Bahamas's, Mexico, Japan, Egypte, Thailand en India, en naar steden als Parijs, Hamburg, Istanbul, Hong Kong en Amsterdam.

Het 288 pagina tellende boek bevat verder lijsten van alle gebruikte locaties van de allereerste Bondfilm Dr.No (1962) tot en met de meest recente, Casino Royale (2006) en behandelt ook de komende film Quantum Of Solace (2008). Ook is een hele sectie gewijd aan alle hotels die in de Bondfilms zijn gebruikt.

(Bron: WebRegio.nl)

Wie volgt? (nieuws, 2008)

ROEL JANSSEN LEGT HAMER NEER

Roel Janssen stopt aan het eind van dit jaar met het voorzitterschap van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs (GNM). Janssen, redacteur van NRC Handelsblad en auteur van de in 2007 met de Gouden Strop bekroonde thriller 'De tiende vrouw' heeft vier jaar lang de voorzittershamer gehanteerd.

In een bericht aan de leden van het GNM laat hij weten de functie met veel plezier te hebben uitgeoefend. ,,Het was een prachtige periode, waarin er veel is gebeurd en het Nederlandstalige spannende boek zich gunstig heeft ontwikkeld. Na vier jaar is het ook mooi geweest en ik heb het bestuur deze zomer in kennis gesteld van mijn voornemen om met ingang van het nieuwe jaar het voorzitterschap over te dragen.''

Willem Asman, schrijver van 'De Cassandra Paradox' en 'Brittannica', heeft zich bereid verklaard om de functie te vervullen. Of Asman inderdaad ook voorzitter wordt, hangt af van benoeming door de ledenvergadering in november van dit jaar. GNM-leden kunnen tot drie weken voor de bijeenkomst zichzelf of een andere kandidaat voorstellen.

De vijf W's volgens... Siska Mulder (interview, 2008)

'Ik heb al een paar gezellige dreigmails gehad'

Rubriek waarin thrillerauteurs zichzelf en hun nieuwste werk presenteren aan de hand van de vijf journalistieke W's: Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarom. Vandaag: Siska Mulder (1971), van wie deze maand haar eerste thriller, Doof, werd uitgebracht. Doof gaat over een bekende tv-persoonlijkheid die de kans krijgt om een live-talkshow te presenteren. Hij vlucht in het werk en probeert zo het trauma in het leven van hem en zijn vrouw te vergeten: de tragische dood van hun zoontje. Het grote succes lijkt voor hem binnen handbereik, maar als hij door een onbekende wordt bedreigd, verandert zijn leven in een nachtmerrie. De stalker lijkt hem beter te kennen dan wie dan ook.

Mulder schrijft artikelen, columns en verhalen voor bladen als Viva, Jan, Nieuwe Revu, Linda. en La Vie en Rose. In 2005 richtten Mulder en Susan Smit de Writers On Heels op, waarmee zij de aandacht wilden vestigen op het werk van een nieuwe generatie schrijfsters.



(Door Peter Kuijt)

- Wie denkt Siska Mulder wel dat zij is?
Siska Mulder: 'Ha! Wel grappig om over mezelf na te denken als een personage. Siska Mulder is een tamelijk monomaan persoon die maar één ding tegelijk kan. Bij voorkeur schrijven. Mulder lijdt eveneens aan een ernstige vorm van leesverslaving. Ze debuteerde met de roman Zus, schreef daarna samen met Manon Spierenburg de fictie/non-fictie bundel Rimpelmania en zojuist is haar literaire thriller Doof verschenen. Vandaar dat zij momenteel in enigszins bange, maar ook opgewonden afwachting verkeert.'



- Wat zou u doen als u gestalkt werd?
'Ik bén tijdens het schrijven van Doof maandenlang gestalkt. Plaatsvervangend dan, maar toch. Mijn hoofdpersoon Oscar Stellendam werd achterna gezeten door een stalker en ik zat in Oscars hoofd, al die tijd, dus ik heb het van dichtbij kunnen meemaken. In eerste instantie zou ik niets doen, want als je reageert, geef je de stalker precies wat hij wil. Net als mijn hoofdpersoon Oscar Stellendam zou ik hard hopen dat het vanzelf ophoudt - vergeefs, in zijn geval. Ik heb overigens al een paar gezellige dreigmails gehad, helemaal in de stijl van het boek. Op zulke momenten voelt het net alsof ik in mijn eigen thriller rondloop.'

- Waar kan men - naast de auteursfoto en de naam op de cover - een boek van Siska Mulder verder aan herkennen?
'De eerste zin is meteen goed. Ik kan niet zoveel, maar schrijven kan ik nu toevallig wel. De zinnen moeten zingen; ik lees alles wat ik schrijf aan mezelf voor om er zeker van te zijn dat het ritme klopt. Verder ben ik het aan de lezer verplicht om een verhaal te verzinnen dat je bij de keel grijpt. En dan ook nog graag met psychologisch goed uitgewerkte karakters die je bij blijven. Ondanks het onvermogen van de personages - om contact te maken, te slagen, de juiste beslissingen te nemen - ga je, al lezend, van ze houden. Ik word altijd een beetje naar van thrillers die overduidelijk plotgestuurd zijn. De personages hangen er dan maar zo’n beetje bij en komen niet tot leven. Dat zal in een boek van mij niet gebeuren.'

- Wanneer had u voor het laatst een 'wit moment' (een term op uw weblog) van enorme creaviteit en wat leverde het op?
'Ik heb de term weer gestolen van Samuel Beckett. Op het witte moment maak je iets moois, iets nieuws, iets van waarde dat je nog niet eerder had bedacht. En dat moment vindt vaak plaats als je je onthecht en verloren voelt, losgerukt uit je vaste routine. Ik ben viereneenhalve maand naar Los Angeles gegaan om Doof te schrijven. Zat ik daar ineens in een spuuglelijk ingericht ruilhuis dat rook naar insectenspray. Het algehele thema was: plastic, en overal lagen kleedjes, zelfs op de wc. Het eerste wat ik deed, was een elegante, witte laptop aanschaffen, zodat er tenminste nog iets van mezelf in dat huis stond. De contouren van het boek zaten al veel langer in mijn hoofd, maar daar vond de grote uitbarsting van creativiteit plaats. Ik leek wel bezeten, kon niet meer stoppen met schrijven. Heerlijk hoor, die verlorenheid, ik kan het iedereen aanraden.'



- Waarom horen we zo weinig over de Writers on Heels en mogen mannen op hakken zich ook aansluiten?
'We horen vooral veel van elkaar. Ik heb met verschillende schrijfsters op hakken heel regelmatig contact. We lezen elkaars manuscript en behoeden elkaar voor zenuwinzinkingen als er net een nieuw boek is verschenen. Laatst belde Marion Pauw nog om te melden dat ze Doof in een grote stapel bij de plaatselijke boekhandel had gesignaleerd; daar knapte ik zeer van op. Mannen zijn van harte welkom, zolang ze kunnen schrijven en op hakken kunnen lopen. Jammer dat de eerste man op stiletto’s zich nog altijd moet melden. Wij wachten met smart.'

Siska Mulder - Doof. Uitgeverij Arena, 320 pag., 18,95 euro. ISBN 978 90 6974 869 6.
(foto auteur: Pascal Ollegott)

T. Jefferson Parker - L.A. Outlaws (2008)

Een vrouwelijke Robin Hood

(Door Fred Monsma)

Veelvuldig is hij al bekroond: T. Jefferson Parker. Hij won onder meer de Edgar Allan Poe Award, twee keer zelfs, en ook collega's als Elizabeth George roemen hem. Die laatste kennen we van haar typisch Engelse politieromans met Linley & Havers, maar ze woont en werkt in de Amerikaanse staat, waarin het complete oeuvre van Parker speelt: Californië.

Parkers spannende boeken gaan niet over beschaafde politiemensen die het werk van George bevolken, maar hebben een zuiver Amerikaanse tint. Zoals liefhebbers van de Amerikaanse misdaadromans wellicht herkennen van grootmeesters als Raymond Chandler en Dashiell Hammett. In het recentste misdaadverhaal van Parker, L.A. Outlaws, gunt hij de hoofdrol aan een duo dat eigenlijk elkaars tegenstander is.

Met veel compassie zet Parker de sympathieke Suzanne Jones neer. Zij is een klassieke bandiet die succesvol is met roofovervallen en autodiefstallen, waarbij heel lang zelfs geen gewonde valt. Ook schenkt zij als een hedendaagse versie van Robin Hood een fiks deel van haar buit aan goede doelen.

Op haar jaagt, of moet dat van zijn bazen, deputy Charlie Hood, die tijdelijk zijn patrouillewerk mag staken om rechercheur te spelen. Tezelfdertijd raakt hij in de ban van Suzanne, die het dievenpad op gaat onder de naam van haar alter ego Allison Murrieta. Ze krijgen zelfs een relatie en binden gezamenlijk de strijd aan met een moorddadig type, dat het op een deel van Suzannes buit heeft voorzien.

T. Jefferson Parker werkt in L.A. Outlaws zijn personages wederom prachtig uit, levert een geweldige plot met mooie dialogen en bewijst dat hij tot de top van het Amerikaanse misdaadschrijversgilde behoort. Een welkome afwisseling in de grote hoeveelheid pulp, die ze aan de andere kant van de Atlantische Oceaan produceren.

T. Jefferson Parker - L.A. Outlaws. Vertaling: Hugo Kuipers. Uitgeverij A.W. Bruna, 295 pag.

Bron: Brabants Dagblad

Joost Heyink - Proefverlof (2008)

Bloedrood visgraatmotief op witte tegels

(Door Peter Kuijt)

Bij uitgeverij Anthos zijn dit jaar binnen een tijdsbestek van zes maanden drie 'literaire thrillers' verschenen waarin een tbs'er centraal staat. Simone van der Vlugt scoorde een dikke hit met Blauw water, over een ontsnapte tbs-patiënt die een moeder en haar dochtertje gijzelt. Marion Pauw schreef Daglicht, over een autistische man die in een tbs-kliniek verblijft. En recent verscheen van Joost Heyink zijn thrillerdebuut Proefverlof. Daarin probeert een man die binnen de muren van een tbs-inrichting zijn dagen slijt, eerder vrij te komen.

Stuk voor stuk 'actuele en indringende' thrillers, aldus Anthos. Maar zijn drie thrillers over min of meer hetzelfde onderwerp niet eerder een goed voorbeeld van een beroerde coördinatie bij de uitgeverij? 2009 Is het jaar van de sterrenkunde. Misschien een uitstekend moment voor Anthos om thrillers te publiceren over moord en doodslag onder astronomen?

Het is jong en blond wat tegenwoordig de klok slaat bij de succesvolle uitgeverij, maar dat gaat voor Joost Heyink niet op. Hij werd geboren in 1946 en studeerde psychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, waaraan hij ook dertien jaar lang als wetenschappelijk onderzoeker verbonden is geweest. Vervolgens legde hij zich toe op het schrijven van jeugdromans. Daarvan zijn er tot dusver tien verschenen bij Van Holkema & Warendorf. Dit voorjaar kwam Heyink in het nieuws toen een usb-stick met daarop zijn elfde jeugdroman werd gestolen uit zijn woning in Zuidwolde.

Altijd afkeurenswaardig, zo'n inbraak. Maar we mogen blij zijn dat het niet het manuscript van Proefverlof was dat op die usb-stick zat. Want dan hadden we nog even moeten wachten met de vaststelling dat Heyink qua stijl een van de betere auteurs uit de Anthos-stal is.

'Een moderne Kaïn en Abel', meldt de achterflap van Proefverlof. De thriller gaat over Paul Fonteyn, een begin veertiger met een mislukt verleden als dichter. Hij moet al drie jaar een tbs-kliniek als zijn onderkomen beschouwen en komt elke dag Penitentiaire Inrichtings Werkers tegen. Het heeft er alle schijn van dat hij zijn tweelingbroer Peter heeft vermoord. In flashbacks wordt verteld over zijn broer die geld verdienen altijd een heilig moeten vond, die een bedenkelijk gevoel voor humor had - toen Paul eens in het ziekenhuis lag met een liesbreuk, stuurde Peter een kaartje met de tekst 'Is het uit met Lies?' - maar ook de broer die meer succes bij de vrouwen had.

Paul slijt zijn dagen in de kliniek met het illegaal bottelen van wijn, gemaakt van appelsap, suiker en gist, het kleien van zijn eigen evenbeeld op de 'crea' en het stansen van houten koffiespateltjes. Maar hij probeert ook zo snel mogelijk uit de kliniek te komen. Hij wil een proefverlof aanwenden om nog een rekening te vereffenen.

Heyink beschrijft een en ander in een opmerkelijke, droogkomische stijl. Over elke zin lijkt diep te zijn nagedacht. Als een hitsig meisje Paul commandeert zich uit te kleden, schrijft Heyink bijvoorbeeld heel nonchalant: 'Voor lange zinnen schoot haar adem tekort'. De dialogen zijn veelal kort en bondig en staan als een huis.

Maar Proefverlof is geen adembenemende thriller. Wie na de stevige proloog, waarin de moordenaar een rood visgraatmotief op een witte tegelvloer achterlaat met zijn bebloede Scapinoschoenen, een huiveringwekkend vervolg verwacht, zal teleurgesteld zijn. De terugblikken op zijn pre-tbs-verleden afgewisseld met de schermutselingen met zijn advocaat, sociotherapeut en bewaarders, zijn te weinig enerverend om te imponeren. En de twist die had moeten verrassen, ziet een beetje routineuze thrillerlezer van verre aankomen. Proefverlof is als debuut half geslaagd, maar geldt wel als een belofte voor een geslaagde recidive.

Joost Heyink - Proefverlof. Uitgeverij Anthos, 233 pag.

Patrick McGrath (interview, 2008)

'Geen mens is onbeschadigd'

Zelf heeft Patrick McGrath (1950) weinig van een goth. En ook in zijn boeken hebben spoken, vampiers en zombies allang plaatsgemaakt voor gewone mensen, zij het met tics en duistere trekjes. Desondanks dwepen aanhangers van gothic met de Britse schrijver, die onlangs zijn nieuwste inktzwarte roman Trauma publiceerde.

(Door Nico de Boer)

UTRECHT - Op grond van Trauma is het niet verrassend te horen dat Patrick McGrath geliefd is bij goths. 'Ik schreef eerst over geesten, vampiers en zombies en wat deze creaturen betekenden in relatie tot mensen', zegt hij.

'Gaandeweg verliet ik dat stramien en vertelde ik meer over gewone mensen. Ik ben zeer geïnteresseerd in de menselijke geest, vooral in de donkere, obscure hoeken ervan, in obsessies en gekte, in slecht functionerende families en vreemde seksuele relaties. En hoe het verleden doorwerkt in het heden en hoe we ons proberen te handhaven in relaties. Desondanks is dat etiket van een gothic schrijver aan mij blijven plakken. Dat is wel eens irritant.'



Patrick McGrath is een voorkomend man, in alles een Engelsman. Hij oogt jeugdig en energiek, al is hij iets voller in het gezicht dan op de publiciteitsfoto, die het omslag siert van zijn juist vertaalde roman Trauma. Dat boek verscheen verrassenderwijs voor het eerst in Italië, waar de Brit mateloos populair is. 'Ja, ik ben een grote ster in Italië en ik weet niet precies waarom', zegt hij met een brede grijns. Hij heeft wel een vermoeden. Hij verwijst daarbij naar zijn roman Asylum (1996), over een vrouw die krankzinnig verliefd wordt op een gevaarlijke man en haar kind voor haar ogen ziet verdrinken.

'Voor Italianen is de relatie moeder-kind heilig. En in dit verhaal over een romantische liefde doet een moeder het meest ondenkbare: ze staat toe dat haar kind sterft. Dat maakte veel indruk op Italiaanse lezers. Het boek was een enorme bestseller. En in het kielzog daarvan werden ook mijn andere boeken populair.'

Trauma verscheen pas na Italië in de VS, waar McGrath al bijna dertig jaar woont (in New York), en in Groot-Brittannië, waar hij vlakbij Londen geboren werd. In de Angelsaksische landen heeft de schrijver een respectabele status en kan zijn werk doorgaans op goede kritieken rekenen. Negen boeken heeft hij geschreven. Drie ervan zijn verfilmd, twee bewerkte hij zelf tot filmscript, waaronder Spider (Spin), over een dolende, uit een psychiatrische inrichting ontslagen man. Spider werd in 2002 sterk en succesvol verfilmd door David Cronenberg, met Ralph Fiennes in de hoofdrol. Met zijn vrouw, de bekende Britse actrice Maria Aitken, die in de film A Fish Called Wanda de vrouw van John Cleese speelt, wil hij ook Trauma bewerken tot een scenario.

In Nederland, waar de schare liefhebbers van zijn werk gestaag groeit, bracht hij in de jaren tachtig elke zomer in Amsterdam door met zijn toenmalige Hongaarse vriendin. 'Ik heb daar warme herinneringen aan', zegt hij. 'Maar ik ben hier al zo'n twintig jaar niet meer geweest.' In Utrecht was hij niet eerder, maar de stad en de manifestatie Uncanny Media, waarvan het gothic festival Summer Darkness een onderdeel is en waarop hij één van de hoofdgasten was, zijn hem uitstekend bevallen.

WEIRD

Voor hem op tafel ligt de Amerikaanse uitgave van Trauma, waarvan de cover vrijwel identiek is aan de Nederlandse. De nachtblauwe kleur van het omslag van de Nederlandse versie is tot tevredenheid van de schrijver scherper. Het heeft met zijn nachtmerrieachtige uitstraling wel iets van een desolaat schilderij van Edward Hopper. Trauma is dan ook een zwart boek met mysterieuze trekjes, dat de lezer naar de afgrond van de menselijke geest sleept. Dat begint al met de ondubbelzinnige titel. Daarover had hij zelf aanvankelijk zo zijn twijfels. Zijn uitgever niet, die was meteen overtuigd: Trauma staat als een huis en dekt de lading perfect.



'Het is een zwaar en pijnlijk woord', erkent McGrath, die zijn boek beschouwt als het portret van Charlie Weir, een jonge, New Yorkse psychiater die werkt met mensen met een trauma. Wanneer hij zijn praktijk begint - het verhaal speelt begin jaren zeventig - zijn dat vooral Vietnam-veteranen met een posttraumatische stressstoornis (ptts). Maar Charlie Weir, wiens achternaam niet toevallig is afgeleid van 'weird' (raar, niet-alledaags), wordt zelf ook geplaagd door nachtmerries en spookbeelden van vroeger. 'Het wordt gaandeweg duidelijk dat Charlie zelf een trauma met zich meedraagt. De dokter die moet genezen is zelf ziek. Maar de man wiens vak het is anderen te helpen, onderschat zijn eigen problemen.'

Trauma is een paradoxaal boek over beschadigde mensen. De een is psychisch zwaarder gewond dan de ander, onder wie Charlies moeder en zijn minnares. Eén van de zwaarste gevallen is de Vietnam-veteraan Danny, de jongere broer van Charlies ex-vrouw. McGrath: 'In onze samenleving zijn er nogal wat mensen die in een oorlog zo'n trauma hebben opgelopen. En het worden er elke dag meer.'

De gesjochten militair wordt tegen de gedragscode in door Charlie zelf behandeld, met desastreuze gevolgen. 'Charlie wil per se zijn zwager helpen. Dat is onverstandig. Een dokter, zeker een psycholoog, moet geen verwanten behandelen. Het gaat dan ook vreselijk fout.'

McGraths fascinatie voor de kronkels van de menselijke geest is niet toevallig. Zijn vader was directeur van een psychiatrisch ziekenhuis. 'Thuis hoorde ik daar verhalen over. Toen ik begon te schrijven was ik me er niet van bewust dat ik schreef over mensen met psychische problemen, of mensen die in het begin van het verhaal heel normaal zijn maar door omstandigheden verward raken en de controle over zichzelf verliezen. Ik vond het gewoon de interessantste verhalen om te vertellen. Doordat mijn vader dat werk deed, was het voor mij wel gemakkelijker om over dit soort karakters te schrijven.'

In zijn verhalen komt vrijwel geen mens voor die géén kras op de ziel heeft opgelopen. 'Die mensen bestaan ook niet. Iedereen heeft wel wat, problemen met zichzelf, in zijn huwelijk, met familie, vrienden of collega's. Dat is heel gewoon, in elk geval niet raar of ongebruikelijk. Je bent juist ongewoon als je nóóit problemen hebt en alleen maar in harmonie leeft met jezelf en je omgeving. Dat gelooft trouwens ook niemand. Mogelijk zijn we allemaal een beetje ziek.'

Patrick McGrath - Trauma. Vertaling Piet Verhagen. Uitgeverij De Bezige Bij, 235 pag. ISBN 978 90 234 2897 8

Bron: BN/De Stem

Rel of geen rel (column, 2008)

SLAGROOM OP DE TAART

(Door Peter Kuijt)

Hij stond te glimmen alsof hij de Staatsloterij had gewonnen. Maar het kon natuurlijk ook komen van de broeierige sfeer in de Openbare Bibliotheek in Amsterdam. Daar stond uitgever Maj Spijkers minzaam toe te zien hoe ex-GroenLinks-Kamerlid en ex-activist Wijnand Duyvendak deze week zijn boek 'Klimaatactivist in de politiek' ten doop hield. Hij zag ook hoe Duyvendak van uiterst rechts een taart in zijn gezicht geduwd kreeg. En in gedachten zag de baas van uitgeverij Bert Bakker de oplagecijfers van het boek nóg eens verdubbelen. Hij had zich het budget voor de advertentie net zo goed kunnen besparen.

De oplage van het klimaatboek was in de aanloop naar de presentatie toch al twee keer zo groot geworden. Door toedoen van Duyvendak zelf, die in een persbericht de media de afgelopen weken lekker maakte met de melding dat hij in de jaren tachtig betrokken was bij een inbraak in het ministerie van Economische Zaken. Het kostte Duyvendak uiteindelijk wel zijn blauwe zetel in Den Haag, maar zijn memoires werden van de weeromstuit gedrukt in een 'royaal' aantal.

Zo'n spectaculaire boeklancering is natuurlijk de vochtigste droom van elke uitgever. Het is de slagroom op de taart. Je krijgt massale publiciteit voor bijna niks. In een actualiteitenrubriek kwam zelfs een ex-strijdmakker aan het woord die Duyvendaks boek 'best aardig' vond. Die hoge plek in de Bestseller 60 voor de oud-kraker en -milieuactivist is zo goed als zeker.

Een rel draagt bij aan de broodnodige publiciteit. En dat hebben ze ook in het literaire wereldje goed door. Een felle polemiek tussen schrijvers, zoals Arnon Grunberg en A.F.Th., en je haalt Pauw & Witteman. Weiger een literaire prijs omdat je het geldbedrag te laag vindt, zoals Jeroen Brouwers deed, en je staat prompt in de krant. Hoe vaker een criticus of collega-schrijver beschreven wordt in roman, bundel of op een weblog, hoe hoger zijn status, constateerde Daniëlle Serdijn in het boekenkatern van de Volkskrant. ,,Waren het een jaar of tien terug Harry Mulisch, Carel Peeters en Michaël Zeeman die je steeds tegenkwam, op dit moment zijn het Kluun, Arjan Peters en Jeroen Vullings die opduiken in verhalen.''

Maar met dat gedoe moet je niet aankomen bij onze thrillerauteurs. Die zijn te braaf, stelde literatuurcriticus Arjan Peters tot zijn ontzetting vast op de jongste 'Power of Plots'. En daarom wordt het thrillergenre nog steeds stiefmoederlijk bedeeld in de media. Oké, Martine Kamphuis beklaagde zich in een open brief over een recensie in Vrij Nederland en schreef een aardige thriller over thrillerauteurs en -recensenten, maar veroorzaakte daarmee slechts een rimpeling in de publiciteitsvijver. Tomas Ross, ja die weet zijn zaakjes redelijk te verkopen - hij haalt wel eens een actualiteitenrubriek met een complottheorie of een krasse uitspraak - maar wat dat betreft is hij een zonderlinge eenling.

De Nederlandse misdaadschrijvers zijn inderdaad doorgaans te fatsoenlijk om stennis te maken. Soms mokken ze over een bespreking. En hun boekpresentaties verlopen ook bijna ongemerkt in een benauwde kroeg of een verdomhoekje van een provinciale boekhandel. We liggen er niet wakker van.

Misschien wordt het toch eens tijd om voor wat spektakel te zorgen. Laat bijvoorbeeld de komende Power of Plots niet slechts nieuwswaardig zijn omdat op die avond de Gouden Strop wordt uitgereikt. Maar organiseer dan voor mijn part een toernooitje modderworstelen voor alle blonde thrillerauteurs van Nederland. Of een boksgala waarin schrijvers het met hun meest gehate recensenten uitvechten. Het thema van de komende Maand van het Spannende Boek is niet voor niets 'Wraak'...

Maar zover zal het ongetwijfeld niet komen. De Nederlandse misdaadauteurs houden zich stoïcijns bezig met waar ze - door de bank genomen - goed in zijn: het schrijven van degelijke thrillers.

Maar het zijn wel taarten zonder slagroom...

(Deze column is ook te lezen op Ezzulia.nl)

Te laat! (nieuws, 2008)

LEZERES DOET TE LANG OVER DAN BROWN

De politie in het Amerikaanse plaatsje Grafton, Wisconsin, heeft een vrouw opgepakt omdat zij twee boeken niet naar de gemeentebibliotheek terug heeft gebracht. Het ging om 'Angels and demons' ('Het Bernini Mysterie') van Dan Brown en 'White Oleander' ('Witte oleander') van Janet Fitch.

De twintigjarige Heide Dalibor had de boete bij de bibliotheek laten oplopen tot dertig dollar (bijna negentien euro). De bibliotheek had haar daarover opgebeld en brieven gestuurd. Uiteindelijk daagde de bieb haar voor de rechtbank. Maar daar kwam ze ook niet opdagen. De politie heeft haar daarop thuis aangehouden en geboeid afgevoerd. Haar moeder betaalde 172 dollar (ruim 107 euro) om haar uit de gevangenis te houden.

Heide Dalibor verklaarde later: ,,Ik dacht: wat kunnen ze me maken? Ze zullen me er niet voor in de gevangenis stoppen. Wat dat betreft, heb ik me vergist'', aldus de vrouw. Nadat Dalibor de boete had betaald, mocht zij naar huis. De boeken wil ze houden: ,,Ik heb immers betaald.''

Het is niet bekend waarom Dalibor zo lang deed over 'Angels and Demons' en 'White Oleander'. Beide boeken staan immers bekend als 'pageturners'....

Gedateerd (nieuws, 2008)

BOND-BOEK TE OUDERWETS VOOR FILM

Het boek 'Devil May Care' zal toch niet worden verfilmd als de nieuwste James Bond-film. De producenten vinden het script 'te ouderwets'. 'Devil May Care' is geschreven door de Britse schrijver Sebastian Faulks ter ere van de honderdste geboortedag van Bond-bedenker Ian Fleming op 28 mei jongstleden. Faulks zei zelf eerder dit jaar dat zijn boek in de running was om verfilmd te worden en daarmee dus een potentieel nieuwe James Bond-film zou worden.

Maar de producenten hebben toch anders besloten. Barbara Broccoli, telg uit de bekende familie die al sinds de begindagen de Bond-films produceert, zegt: ,,Devil May Care is een boek wat zich duidelijk afspeelt in de jaren zestig. Als zodanig past het dus niet in de stijl van de Bond-films die recentelijk zijn verschenen.'' Ze doelt daarmee op 'Casino Royale' uit 2006 en 'Quantum of Solace' die 6 november in de Nederlandse bioscopen gaat draaien.

(Bron: Moviealert.com)

De vijf W's volgens... Suzanne Vermeer (interview, 2008)

'Je identiteit beschermen doe je niet voor niets'

Rubriek waarin thrillerauteurs zichzelf en hun nieuwste werk presenteren aan de hand van de vijf journalistieke W's: Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarom. Vandaag: Suzanne Vermeer, die inmiddels drie thrillers heeft geschreven: All-inclusive, De vlucht en Zomertijd. Met de twee laatste titels staat ze deze week in de Bestseller 60.

Suzanne Vermeer werd geboren in Nijmegen en verhuisde als kind naar Amsterdam. Zij studeerde Spaans aan de Universiteit van Amsterdam en trok vervolgens naar Barcelona, waar zij nu nog steeds woont en werkzaam is. Vermeer heeft voor verschillende vrouwenbladen in Nederland geschreven. Zij schrijft onder pseudoniem.

(Door Peter Kuijt)

- Wie denkt Suzanne Vermeer wel dat zij - in werkelijkheid - is?
Suzanne Vermeer: 'Na mijn studie in Spanje ben ik daar blijven wonen en heb ik van alles en nog wat gedaan. Ik heb onder andere als gids gewerkt en zo de toeristische branche wat beter leren kennen. Het mooie aan dat werk en aan werken in het buitenland, is dat je je veel meer bewust wordt van de verhalen die gebouwen, straten, steden en mensen te vertellen hebben. Verhalen die in werkelijkheid soms nog vreemder zijn dan je zelf zou kunnen bedenken. Zo kwam ik erop om een boek te schrijven, maar ik had nooit gedacht dat ik dat nu nog steeds zou kunnen blijven doen.'

'In 2005 had ik All-inclusive af en tot mijn grote genoegen was een uitgever geïnteresseerd. Vanwege de gevoelige informatie die erin verwerkt was, hebben mijn uitgever en ik besloten om het (in 2006) onder pseudoniem uit te geven en dat hebben we zo gelaten voor de andere boeken. Mijn tweede boek De vlucht kwam in 2007 uit deed het nog beter dan het eerste boek, hoewel deze nog steeds goed verkoopt. Afgelopen juni verscheen Zomertijd, het derde boek.'

'Inmiddels zijn er van al mijn boeken meer dan 140.000 exemplaren verkocht en ik moet nog steeds een beetje wennen aan het succes. En het is niet alsof ik nu achterover kan leunen. Ik ga er alleen maar harder door werken, al betekent dat je ook veel uren achter de computer moet doorbrengen met schrijven, schrappen en herschrijven. Maar voor de ideeën moet ik toch de straat op, onder de mensen zijn, de krant lezen en voor het bedenken van een plot helpt de rust die een wandeling langs het strand geeft.'



- Wat vindt u van de kritiek dat het schrijven onder pseudoniem uit 'veiligheidsoverwegingen' alleen maar bedoeld is om een hype(je) te creëren?
'Ik heb daar een dubbel gevoel over. Aan de ene kant kan ik me wel voorstellen dat men het in sommige gevallen meer als een marketingtruc ziet, maar ik geloof wel dat de meeste auteurs en uitgevers er wel degelijk goede redenen voor hebben. Je identiteit of die van anderen beschermen doe je niet voor niets. Ik kan niet voor elke auteur spreken, maar in mijn geval is dat de aanleiding geweest.'

- Waar zit volgens u het verschil tussen de 'literaire thriller', zoals op de cover van uw boeken staat, en de '(spannende) chicklit' zoals uw boeken ook wel eens door critici worden bestempeld?
'In mijn verhalen ligt het accent meer op de spannende plot, terwijl naar mijn idee in (spannende) chicklit meer de nadruk op het (liefdes)leven en de beleving van het vrouwelijke hoofdpersonage ligt. Ik kan me voorstellen dat men de innerlijke strijd van mijn hoofdpersonages een chicklit-kant vindt, maar het voegt altijd wel een persoonlijke en psychologische spanning toe aan het verhaal. Nu moet ik eerlijk zeggen dat het mij niet zoveel uitmaakt hoe het door de critici genoemd wordt, want mijn lezers lijken het onderscheid ook niet te maken en dat hoeft ook niet.'

Wanneer heeft u voor het laatst uw 'zomertijd' doorgebracht in een kamp en droomt u er nog wel eens van?
'Dat is zo lang geleden dat ik er niet veel meer van weet en zeker niet meer over droom. Ik heb me voor Zomertijd wel even moeten verdiepen in wat er tegenwoordig mogelijk is. Er is meer materiële luxe gekomen, maar volgens mij is de speurtocht in de het donker altijd een vast onderdeel geweest en zal dat ook blijven. Ik kon die spanningskriebels van zo’n tocht nog wel een beetje terughalen.'



Waarom scoren vrouwelijke thrillerauteurs zo goed, denkt u? U verkocht bijvoorbeeld vorig jaar ruim veertigduizend exemplaren van uw debuut All-Inclusive.
'Thrillers worden de laatste jaren over het algemeen steeds meer gelezen. Het is een vorm van vermaak, waarbij je veilig kunt griezelen en achteraf blij kunt zijn dat je het jou niet overkomen is. Meer interesse voor het genre heeft ook meer vrouwelijke auteurs aangetrokken. Ik denk dat lezers die vroeger niet zo snel een spannend boek zouden pakken, de mix van psychologische spanning, herkenbare leefsituaties, gedachten, gevoelens en een vrouwelijke kijk op de wereld beter kunnen waarderen in de thrillers die nu door vrouwelijke auteurs worden geschreven. Hoewel de boeken soms ook keihard kunnen zijn zoals die van Kathy Reichs en Mo Hayder. Ook zijn er steeds meer vrouwen opgeleid in misdaadbestrijding en –onderzoek. Er kunnen dus ook meer vrouwen vanuit hun perspectief iets vertellen.'

Suzanne Vermeer - Zomertijd. Uitgeverij A.W. Bruna, 245 pag., 19,95 euro. ISBN9022994155
Foto auteur: Nadine van den Berg

Lekker origineel (nieuws, 2008)

ZOEK DE VERSCHILLEN

Je hoeft niet eens zo lang te zoeken in de boekenkast en aanbiedingsfolders om veel covers die op elkaar lijken bij elkaar te sprokkelen. De vrouw is vandaag de dag kennelijk een geliefd onderwerp voor de omslagontwerpers van thrillers. Zo blijkt uit de collage hieronder van misdaadromans die dit jaar verschenen zijn of op het punt staan om gepubliceerd te worden.

Manuscripta (nieuws, 2008)

MISDAADAUTEURS OP OPENING BOEKENSEIZOEN

Voor het tweede achtereenvolgende jaar is de Westergasfabriek in Amsterdam komende maand het decor voor een groots opgezette opening van het boekenseizoen. Op zondag 7 en maandag 8 september kunnen mensen uit het vak, maar ook de 'gewone' liefhebber van het boek kennis nemen van de plannen van de uitgeverijen op de manifestatie Manuscripta. De zondag is toegankelijk voor het publiek, de maandag is voorbehouden aan vertegenwoordigers van het boekenvak en de media.

Er zijn veel misdaadauteurs die op Manuscripta hun gezicht laten zien. Zo heeft uitgeverij De Fontein bij de verschijning van de biografie over Appie Baantjer een prijsvraag uitgeschreven. Op de stand kunnen zondag 7 september alle 70 boeken van Baantjer worden gewonnen. De oude meester die 16 september zijn 85ste verjaardag viert, wordt later op de dag geïnterviewd.

Siska Mulder komt vertellen over haar eerste literaire thriller, 'Doof', terwijl Corine Hartman en Nicolet Steemers de zelf geschreven eenakter 'Tweestrijd' spelen, waarbij twee vrouwen in een wachtkamer de confrontatie met elkaar aangaan.

De Britse thrillerschrijver Robert Goddard reconstrueerde de moord op het Russische tsarengezin in 1918 en brengt Anastasia, de dochter die zou zijn ontkomen, in zijn boek 'Een oude schuld' weer tot leven. Goddard wordt geïnterviewd door journaliste Natasza Tardio. Later zal Goddard ook gaan signeren.

Simone van der Vlugt vertelt wat het schrijverschap voor gevolgen heeft voor haar dagelijks leven. Ook gaat ze in op haar nieuwe, in janauri te verschijnen thriller Herfstlied.

Als je niets op je kerfstok hebt, hoe erg is het dan dat ze je afluisteren en je e-mails lezen? Of dat ze weten wat je gisteren hebt gegeten? 'De kluizenaar' is een roman over 'privacy' van thrillerschrijver Ton Theunis. Hij gaat in debat over het fenomeen privacy.

Ook is er een signeersessie van Loes den Hollander en deelt uitgeverij De Fontein gratis exemplaren uit van 'De dood voor ogen' van de Britse misdaadschrijver Peter James.

Twee lettergrepen (nieuws, 2008)

MOSSE EN RANKIN SCHRIJVEN VOOR 'MOEILIJKE' LEZERS

De Britse misdaadauteurs Kate Mosse en Ian Rankin hebben elk een boek geschreven voor volwassenen die moeite hebben met lezen. De boekjes worden in het voorjaar van 2009 gepubliceerd en zijn een initiatief van Quick Reads, een organisatie die in 2006 werd opgericht om volwassenen die leesproblemen hebben of nooit een boek pakken, aan het lezen te helpen.

,,Het was een van de moeilijkste dingen die ik ooit heb gedaan, maar ik vond het uitermate interessant'', verklaarde Mosse tegenover The Guardian. Ze noemde het een enorme uitdaging om een boek te schrijven volgens de richtlijnen van Quick Reads. Die bepalen dat er geen lange zinnen mogen voorkomen in de boeken. En het gebruik van woorden met meer dan twee lettergrepen is eveneens uit den boze. Mosse: ,,Het mag dan een Quick Read heten, het was zeker geen snel schrijven voor mij.''

'A Cool Head' is de titel van het boek dat Ian Rankin heeft geschreven voor Quick Reads. Het is het verhaal van de jongeman Gravy die terechtkomt in een beroving die verkeerd afloopt. Naast Rankin en Mosse hebben onder anderen Coronation Street-actrice Sherrie Hewson en schrijver John Boyne een boekje geschreven voor de organisatie. Hewson debuteert met een thriller getiteld 'The Tannery'.

Het boek 'The Cave' van Kate Mosse is gesitueerd in het zuidwesten van Frankrijk, de regio waar ook haar eerdere thrillers 'Het verloren labyrinth' en 'De vergeten tombe' zich afspelen. 'The Cave' vertelt het verhaal van Frederick Smith die in 1928 op vakantie is in het gebied. De jonge Smith is nog immer in rouw over het verlies van zijn broer in de Eerste Wereldoorlog. Dan ontmoet hij een mysterieuze jonge vrouw die hem vertelt over een legende die zich zes eeuwen eerder voltrok.

Mosse vindt het Quick Reads-initiatief 'fantastisch en belangrijk'. ,,Het idee om boeken te schrijven voor volwassenen die moeite hebben met lezen, is zo veel logischer en verstandiger dan gemakzuchtig tegen hen te zeggen: 'Hier, pak maar een kinderboek''', aldus Mosse.

Quick Reads gaat in 2009 het vierde jaar in. Volgens de organisatie zijn van al eerder verschenen titels ruim 750.000 exemplaren verkocht. De nieuwe boeken verschijnen op World Book Day, 5 maart 2009, voor de bescheiden prijs van 2,30 euro.

(Bron: The Guardian)

Kleurrijke locaties (nieuws, 2008)

'VUURKORAAL' VERTAALD NAAR WITTE DOEK

'Vuurkoraal', het thrillerdebuut van Telegraaf-journaliste Annet de Jong, wordt verfilmd. Filmproducent Shooting Star heeft daartoe een overeenkomst gesloten met Querido, de uitgever van De Jongs literaire thriller.

,,Ik vind het geweldig'', zegt de schrijfster in haar eigen krant. ,,Ik ben zelf verzot op film en vind het ontzettend eervol dat mijn allereerste boek filmmakers inspireert.'' De Jongs debuut gaat over een verslaggeefster van het Curaçaose dagblad Amigoe, die zich vastbijt in de verdwijning van een vakantievierend tienermeisje.

Hans Pos, een van de oprichters van Shooting Star, zal 'Vuurkoraal' zelf gaan regisseren. ,,Het boek is avontuurlijk en spannend en gaat over personages die iets te verbergen hebben, enigszins vergelijkbaar met mijn eerste film 'Bella Bettien'. In dat genre voel ik me thuis.'', aldus Pos in de Telegraaf. Hij vindt dat 'Vuurkoraal' veel filmische kwaliteiten bezit. ,,Annet de Jong heeft veel research gedaan. Dat merk je: ze gebruikt kleurrijke locaties en laat die loskomen van het papier.'' Simon de Waal, auteur van onder andere de thriller 'Pentito' zal 'Vuurkoraal' bewerken tot een scenario. Volgend jaar zullen de opnames beginnen.

(Bron: De Telegraaf)

De vijf W's volgens... Violet Leroy (interview, 2008)

'Iedereen is een potentiële dader'

Rubriek waarin thrillerauteurs zichzelf en hun nieuwste werk presenteren aan de hand van de vijf journalistieke W's: Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarom. Vandaag: Violet Leroy uit Heelsum, die in april debuteerde met Tot de bodem. Daarin vertelt ze het verhaal van Tim Howard, voormalig topvoetballer van Arsenal. Zijn vrouw lost het raadsel op rond de dood van Brian Jones, Rolling Stone van het eerste uur. Ze wordt vermoord. Howard gaat op zoek naar haar moordenaar maar moet ook met zijn eigen verleden afrekenen. De thriller speelt zich af in Amsterdam, Londen en op Texel.

(Door Peter Kuijt)

- Wie denkt Violet Leroy wel dat zij is?
Violet Leroy: 'Ik was ambtenaar in Amsterdam Zuid, coördinator Veiligheid en Extreme Overlast. Heel interessante en nuttige baan. Extreme Overlast is overlast die wordt veroorzaakt door mensen die een alcohol- en/of drugsprobleem hebben of gewoon asociaal zijn. Deze mensen kunnen het leven van omwonenden flink verpesten. Dat soort problematiek vraagt om een gemeenschappelijke aanpak waarbij het mijn taak was de verschillende partijen (politie, justitie, hulpverlening, huiseigenaar), die nodig waren om de overlast te beëindigen, bij elkaar te brengen.

In 1998 was ik een tijdje ziek en mijn vriendin haalde stapels thrillers voor me uit de bieb. Ik las en las, waarbij ik bij de meestal na tien bladzijden wist wie het gedaan had. Toen dacht ik: dat kan ik ook. Ik wilde een boek schrijven waarbij de lezer niet gelijk kan zien wie het gedaan heeft. Iedereen is een potentiële dader, net als in het echte leven.

Als mensen maar ver genoeg in het nauw gedreven zijn kunnen ze de meest extreme
dingen doen. Dat boek schreef ik en daarna had ik de smaak te pakken. De smaak van het schrijven.
Het duurde nog een paar jaar voor ik mijn ontslag nam. Dat was een stap met grote gevolgen, vooral financiële en het kostte me moeite die te nemen. Je gooit alle zekerheid overboord en de kans dat je als schrijver aan de bak komt is niet groot. Ik had wat hulp nodig bij het nemen van de beslissing...'



- Wat voor draai zou uw leven hebben genomen als u geen reeën op de heide had gezien?
'Die hulp (uit het antwoord op de eerste vraag, red.) kwam in de vorm van zeven reeën die ik op de hei zag. Ik had geprobeerd te schrijven naast mijn werk, maar dat lukte niet. Op een dag gingen mijn vriendin en ik wandelen op de hei en ik zei: 'Als ik meer dan drie reeën zie, neem ik mijn ontslag'. Tja: toen zag ik er zeven!!!

Uiteindelijk had ik mijn ontslag ook genomen als ik die reeën niet gezien had. Ik wilde schrijven. Ik ben er zo van doordrongen dat je maar een keer leeft en het is afschuwelijk om op je sterfbed te denken: had ik maar dit of had ik maar dat... Je moet gaan voor wat je wil en niet vastzitten aan huis, hypotheek, luxe en status. Het leek alsof ik van alles opgaf, maar ik kreeg er heel veel voor terug. Eerlijk gezegd vind ik het eigen baas zijn geweldig, ik doe werk wat me na aan het hart ligt en ik ben nog steeds niet omgekomen van de honger.'

- Waar zou u met uw favoriete auteur een fijn gesprek (over) willen hebben?
'Waar: Ik nodig ze uit bij Nol in 't Bosch. Dat is een heel oud hotel-restaurant in het bos (in Wageningen, red.) waar ook mijn huis aan ligt. Ik wandel daar graag heen, net als veel andere wandelaars. Het is een herberg uit de voorvorige eeuw en die sfeer hangt er nog steeds. De huidige eigenaresse is een heel oude dame en stamt af van Nol die de zaak ooit begon. Modderschoenen en natte jassen zijn geen probleem en er is altijd een koekje voor de hond. Dat was 'waar'.

Nu wie: Robert Goddard en Harlan Coben. De eerste omdat hij een thriller schreef die ik met zo veel plezier gelezen heb: 'Verboden te lezen'. Geweldige plot vond ik dat boek hebben.
De tweede schrijver, Harlan Coben, heeft sportmakelaar Myron Bolitar en zijn waanzinnige vrienden bedacht. Soms schrijft hij over hen op een wijze dat ik niet meer bij kom van het lachen. En werkelijk, de keren dat ik moet lachen om een boek zijn op de vingers van één hand te tellen.
Ik had hier ook Roald Dahl kunnen noemen, want hoewel de man geen lachebekje was schreef hij wel met humor. Maar waar wandel je met een dode?

Waarover zouden wij praten? Ach waarschijnlijk over ditjes en datjes. Of misschien over de minder leuke kanten van het schrijven. Als ik Roald Dahl genoemd had dan wist ik wel waar we het over zouden hebben: hoe bevalt het hem dood te zijn? Wat dan de minder leuke kanten van het schrijven zijn: soms zit ik vast en ben ik bang dat ik geen oplossing vind voor de situatie die ik zelf heb gecreëerd. Ik weet dat ik in zo'n geval een stap achteruit moet zetten (eufemisme voor de delete knop gebruiken) maar dat is moeilijk voor me. Daar kan ik wel een paar dagen over doen. Dat is een
minder leuke kant van het schrijven.'

- Wanneer is voor u een boek geslaagd: als u in de Bestseller 60 staat, de Gouden Strop wint of iets geheel anders...?
'Toen ik klaar was met 'Tot de bodem' was het boek voor mij geslaagd. Het voldeed aan mijn criteria voor een goede thriller: meerdere verhaallijnen, realistische mensen, leest als een trein, een mix van werkelijk gebeurde zaken en fictie en: de lezer weet niet op bladzij tien wie de dader is. Ik schrijf eigenlijk geen 'whodunnits' maar 'whydidithappens' en 'howcouldithappens'...''




- Waarom vindt u Australië zo'n fantastisch land? Zijn het de Flying Doctors, de kangoeroes, Qantas, Midnight Oil of het gapende gat in de ozonlaag?
'Toen ik dertien was, bleek ik opeens twee Australische zusters te hebben. Dat was een heel emotionele ervaring. Die emotie zit er nog steeds als het Australië betreft. Maar ook zonder die emotie is Australië is een land dat me fascineert. Het landschap: regenwoud, tropische zee, rivierland, woestijn.

Woestijn?

Toen ik er was, was de woestijn drijfnat en volledig in bloei. De natuur daar is overweldigend. Een uitgestrekt land waar je niemand tegenkomt en in geen velden of wegen een huis te zien is. Je kan daar voetstappen zetten op plekken waar nooit eerder iemand een voetstap gezet heeft.

Ik heb verschillende grote tochten gemaakt: door het regenwoud in noordoost-Australië, door de woestijn van de Kimberleys en een trektocht van Darwin naar Adelaide via Alice Springs en Ayers Rock. Over die laatste tocht heb ik een boek geschreven.'

Violet Leroy - Tot de bodem. Uitgeverij Leonon, 400 pag., 18,95 euro. ISBN 978 90 71501 18 0

De auteur hanteert tegenwoordig Violet Leroy als schrijversnaam.

Philip Kerr - Een stille vlam (2008)

Philip Kerr stelt niet teleur

(Door Arno Ruitenbeek)

Misdaadauteur Philip Kerr verwierf grote bekendheid met De Berlijnse trilogie en De een van de ander. Een nieuwe thriller rond de 'goede SS'er' Bernie Gunther kon niet uitblijven. Een stille vlam stelt niet teleur, maar daar blijft het bij.

Jaren vijftig. Gunther is, net als veel andere oorlogsmisdadigers, uitgeweken en onder valse naam ondergedoken in het Argentinië van Juan en Evita Peron. Kolonel Montalban, chef van de sectie stiekem van de 'gastvrije' Zuid-Amerikaanse dictatuur, huurt Gunther in. De privé-detective moet de dader van de moord op een jong meisje opsporen en de spoorloze verdwijning van een ander kind onderzoeken. Montalban suggereert dat de moordenaar onder de ex-nazi's te vinden is.

Bernie Gunther ziet een treffende gelijkenis tussen de moord en een geval dat hij begin jaren dertig behandelde als rechercheur bij de Berlijnse politie. De auteur laat de lezer pendelen tussen de hoofdstad van de Weimar-republiek, waar Hitler en consorten steeds meer terrein winnen, en Argentinië dat onder aanvoering van de pedoseksuele Peron en zijn blonde hulpje afglijdt naar de status van bananenrepubliek. Pure jodenhaat lijkt na twintig jaar en over enkele duizenden kilometers sluimerend antisemitisme geworden, hoewel de neiging om Hitlers werk alsnog af te maken bij menig nieuwe Argentijn evident is.

De sfeer is telkens goed getroffen. De karakters, onder wie Mengele en Eichmann, zijn in overeenstemming met de historische feiten. Van de plot moet Een stille vlam het echter niet hebben. Met veel plakband en naald en draad houdt Kerr de toevalligheden bijeen. Gunthers liefde voor een joodse cliënte, die in het land van Peron naar vermiste familieleden zoekt, is bijna te veel van het goede.

Philip Kerr - Een stille vlam. Vertaling: Herman van der Ploeg. Uitgeverij De Boekerij, 384 pag.

Michael Koryta - B.E.G.R.A.V.E.N (2008)

Messcherpe dialogen, volbloedige karakters

(Door Arno Ruitenbeek)

De Amerikaanse journalist en privédetective Michael Koryta bewijst met zijn overrompelende thriller B.E.G.R.A.V.E.N de grootste ontdekking van deze nog jonge eeuw te zijn. We kunnen hem die vreselijke Nederlandse titel niet kwalijk nemen, anders zou dat het enige minpunt zijn.

Wat een messcherpe dialogen, wat een volbloedige karakters, hoe verzin je zo'n plot. Geen woord te veel en toch alleszeggend. Recht op de man af, in het hart. We weten waar het vandaan komt, aannemende dat de jongeman met de hoekige kaken en de dwingende blik op de foto op de laatste pagina, de schrijver is.

B.E.G.R.A.V.E.N is inmiddels de derde thriller waarin Koryta's held, Lincoln Perry, opdraaft. Perry is een ex-rechercheur van de politie Cleveland, die samen met de veel oudere Joe Pritchard een privédetectivebureau uitbaat.

Hij kan zijn speurderskunsten goed gebruiken, als advocaat Alex Jefferson wordt vermoord. De bemiddelde jurist pikte enkele jaren eerder Perry's meisje Karen af, waarop de detective hem in elkaar tremde. Niet onlogisch dat de politie Perry als hoofdverdachte gaat beschouwen. Al helemaal niet, als de snuffelaar in opdracht van dezelfde Karen op zoek gaat naar erfgenaam en zoon Matthew Jefferson en deze jongeman vervolgens zelfmoord pleegt.

Terwijl het een kwestie van uren is dat hij zal worden gearresteerd, probeert Perry er achter te komen wat het motief is voor de moord en de suïcide. Daarbij stuit hij op een geval van doodslag op een meisje van vijf jaar geleden, waarbij Matt Jefferson als kroongetuige en diens vader als raadsman optrad. De tot twintig jaar veroordeelde, heftig ontkennende vriend van het slachtoffer is kort voor Alex' overlijden ontsnapt uit de nor. Zo veel toeval bestaat niet.

Michael Koryta - B.E.G.R.A.V.E.N. Vertaling Fanneke Cnossen. Uitgeverij Mynx, 336 pag.

Wraak (nieuws, 2008)

SLAUGHTER OPGEVOLGD DOOR VERHOEF

Op uitnodiging van de stichting CPNB schrijft Esther Verhoef het geschenkboekje voor Juni – Maand van het Spannende Boek 2009. Zij treedt hiermee in de voetsporen van haar Nederlandse collega's Saskia Noort, René Appel, Tomas Ross en Rinus Ferdinandusse.

Dit jaar schreef de Amerikaanse bestsellerauteur Karin Slaughter het geschenkboekje 'Onbegrepen', dat in een recordoplage van 740.000 exemplaren verscheen. De verwachting is dat Verhoefs boekje ver boven deze oplage zal uitsteken.

Dat Verhoef voor het geschenkboekje is uitgenodigd, mag geen verrassing heten. Haar boek 'Close-up' was immers de best verkochte thriller van 2007 (tussen de 200.000 en 250.000 exemplaren). De CPNB heeft na Saskia Noort in 2007 en Slaughter opnieuw gekozen voor een auteur met uitstekende verkoopcijfers en ging daarmee voorbij aan schrijvers met een omvangrijk oeuvre als Gouden Strop-winnaars Peter de Zwaan en Charles den Tex.

Verhoef is na Noort, Appel, Ross (twee keer), Rinus Ferdinandusse en Kees Jansma de zesde Nederlandse auteur die het geschenkboekje voor haar rekening neemt. Tot begin deze eeuw was het steevast een buitenlandse schrijver die door de CPNB werd uitgenodigd het boekje te schrijven. Maar na kritiek van onder andere het vaderlandse thrillergilde heeft de CPNB enkele jaren geleden besloten de opdracht om het jaar aan een auteur van over de grenzen te verstrekken.
Met het nieuwe systeem wil de CPNB 'het publiek laten zien hoe breed het palet aan thrillerschrijvers is van zowel Nederlandse als buitenlandse afkomst', aldus een woordvoerster.

Esther Verhoef (1968) debuteerde in 2003 als thrillerauteur met het boek 'Onrust', dat genomineerd werd voor de Gouden Strop. Deze nominatie kreeg zij ook voor haar tweede thriller, 'Onder druk', die bekroond werd met de Diamanten Kogel 2005, de Vlaamse prijs voor spannende boeken. De psychologische thriller 'Rendez-vous' (2006) betekende Verhoefs doorbraak naar het grote publiek. Begin dit jaar verscheen onder het pseudoniem Escober de thriller Ongenade, die zij samen met haar echtgenoot Berry Verhoef schreef. Verhoefs nieuwste boek, 'Alles te verliezen', verschijnt november 2008. Inmiddels zijn van haar thrillers ruim een half miljoen exemplaren verkocht.

Voor de CPNB-campagne wordt tweejaarlijks een buitenlandse auteur gevraagd. De 21ste editie van Juni - Maand van het Spannende Boek heeft als thema 'Wraak'. Als persoonlijke vergelding is wraak een belangrijk motief in de misdaad en in de misdaadliteratuur, stelt de CPNB in een persbericht. Zo speelde wraak een prominente rol in 'Het vat Amontillado' (1846) van founding father Edgar Allan Poe; in de eerste 'Sherlock Holmes', 'Een studie in rood' (1887); in Agatha Christies 'Moord in de Oriënt-Expres' (1934) en in 'Carrie' van Stephen King (1974). In Nederlandse misdaadverhalen speelt wraak een centrale rol in onder meer Havanks 'Drie dartele doodgravers' (1943); Baantjers 'De Cock en de bloedwraak' (1989); Simone van der Vlugts 'De reünie' (2004) en René Appels 'Schone handen' (2008).

Het geschenkboekje van Esther Verhoef wordt van zaterdag 30 mei t/m dinsdag 30 juni 2009 door de boekwinkel cadeau gedaan bij aankoop van ten minste 12,50 euro aan Nederlandstalige boeken.

(Foto auteur: Merlijn Doomernik)

Nom de plume (column, 2008)

NIETS TE VERBERGEN

(Door Peter Kuijt)

Wat is - godzijdank - de voor zover bekend enige overeenkomst tussen Dragan David Dabic en Isa Maron?

Het zijn niet hun echte namen.

De bebaarde en bebrilde Dragan Dabic woonde jarenlang in de Joeri Gagarinstraat in Nieuw Belgrado, deed iets met alternatieve geneeswijzen en leverde bijdragen aan het tijdschrift 'Het Gezonde Leven'.

Dragan Dabic bleef Dragan Dabic totdat hij op maandag 21 juli door de politie uit bus 73 in Belgrado werd gehaald en ruim een week later op het vliegtuig naar Nederland werd gezet. Voor het Joegoslavië-tribunaal erkende hij de 65-jarige Radovan Karadzic te zijn, de voormalige president van de Republiek Srpska, nu verdacht van een stevige reeks oorlogsmisdaden.

Van Isa Maron weten we niet veel meer dan dat ze partner is bij een adviesbureau in Amsterdam op het gebied organisatiestrategie en human resources en dat van haar hand in oktober de thriller 'Passiespel' verschijnt. Een erotische thriller welteverstaan. 'Expliciet en gedurfd', belooft uitgeverij Karakter. Is het daarom dat ze onder pseudoniem schrijft? Bang voor hijgers, stalkers, geile buurmannen en andere kleffe kneuzen? Waarom staat haar foto dan zo pontificaal in de aanbiedingsfolder van Karakter? Want die is wél echt, weten we van collega-schrijfster Loes den Hollander die bij dezelfde uitgever zit.

Isa Maron is niet de eerste en zeker niet de laatste die onder pseudoniem schrijft. Zij heeft illustere voorgangers. Joop van den Broek - u weet wel, van de thriller 'De gouden strop' - gebruikte als pseudoniemen Jan van Gent en G. Buitendijk. En Willem Pieter Hogendoorn, wiens vader bij de BVD werkte, nam de achternaam van zijn toenmalige Schotse echtgenote, Ross, als schrijversnaam aan en plakte er Thomas voor. Maar op de omslag van zijn debuut 'De honden van het verraad' ontbrak de 'h' in Thomas en dat heeft Ross maar zo gelaten.

Op de site van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs staan meer dan honderd pseudoniemen vermeld: van Escober tot Liv, van Havank tot Tupla Mourits. Gouden Stropper Roel Janssen schreef onder de schuilnaam Menno Lindeman 'De stijldanser' en zelfs Appie Baantjer gebruikte wel eens een nom de plume: Bram Brakel.

In het buitenland is het al niet anders. MI6-medewerker David John Moore Cornwell publiceerde onder de naam John le Carré in 1961 zijn eerste spionageroman en daarna zouden nog vele volgen. Een andere Cornwell, Patricia, heet eigenlijk Daniels van achteren. Kortom, what's in a name?


Er is niets tegen het gebruik van een pseudoniem. De meeste auteurs zullen volstrekt legitieme redenen hebben om zich anders voor te doen. Soms 'bekt' een schrijversnaam ook lekkerder en het kan ook handig zijn om sommige zaken gescheiden te houden. Voor Joke Meijer uit Oosterhout bijvoorbeeld. Onder de naam Eva Bentis schrijft zij literaire romans en als Vicky Hartman spannende. Bovendien klinkt 'Joke Meijer' wel heel erg gewoon, vindt u niet?

Zorgelijk wordt het pas als uitgevers goede sier gaan maken met het curriculum vitae van de auteurs. Opgewonden wordt in mails en brochures rondgetoeterd dat de schrijvers iets te verbergen hebben: hun eigen ik. Van advocate Tess Franke wordt beweerd dat zij omwille van haar veiligheid met haar gezin zit ondergedoken in Florida, maar voor haar thrillers doet ze gewoon research in Haarlem. Eva Maria Staal zat in de wapenhandel, vandaar die schuilnaam. Oeh, wat spannend! Suzanne Vermeer stopt zulke 'gevoelige informatie' in haar vakantiethrillers dat zij haar ware identiteit niet kan onthullen. Wauw! En Ruben van Dijk, afkomstig 'uit de wereld van politiek en milieu', schreef een eco-thriller en dat kan natuurlijk wel eens botsen met zijn functie. Stel je voor! Uitgeverij Lebowski maakte een flink nummer van de lancering van 'In Dubio', het debuut van voormalig undercoveragente Eva Noorlander, en bood een interview met haar aan, uitsluitend per e-mail. Vele media konden de verleiding niet weerstaan en drukten af wat ze van Noorlander in hun inbox aantroffen.

Het frustrerende is dat wat over deze auteurs wordt beweerd, niet valt te controleren. De mystificatie door de uitgever maakt de schrijvers in kwestie vaak spannender dan waar het eigenlijk om draait: hun boeken.
Zo probeerde uitgeverij Just Publishers het deze week ook met de aankondiging van de 'factionthriller' 'Risicofactor Gangstergirl' van ene Liesbeth van der Wels. Het boek gaat, aldus het persbericht, over prinses Mabel en de later geliquideerde topcrimineel Klaas Bruinsma. Het ANP meldde dat Van der Wels de twee nooit persoonlijk heeft gekend, maar 'gezien de aard van het verhaal niet met haar echte naam naar buiten wil komen'. Het is meer laf dan lef dat Van der Wels haar identiteit niet prijsgeeft. Ze schrijft immers over twee mensen die zich niet meer of nauwelijks kunnen verdedigen: Bruinsma is immers dood en Mabel van - aangetrouwde - koninklijken bloede.

In deze tijd waar internet oppermachtig is en het nieuws snel moet worden gebracht, wordt veel van wat marketingmensen verzinnen voor waar aangenomen en vergeten we te vaak een kritische blik. We geloven het maar al te graag. Ach, laten we de woorden van David John Moore Cornwell alias John le Carré toch ter harte nemen. ,,Kunstenaars'', schrijft hij op zijn website, ,,neppen de boel. Zij zijn niet echt. En ik ben geen uitzondering.''

Zo is het maar net!

En ik heet eigenlijk Piet Jansen.

(Deze column verscheen eerder op Ezzulia.nl. De illustratie is afkomstig van het boek 'Tentakels. Mijn strijd tegen de maffia' van Gianni Palagonia.)

Gevoel van weerzin (nieuws, 2008)

LEZEN NET ZO OPWINDEND ALS FILM KIJKEN

Het lezen van een spannende passage in een boek is net zo opwindend als het kijken naar een spectaculair filmfragment. Dat hebben wetenschappers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) aangetoond. Uit onderzoek blijkt dat het lezen over menselijke emoties dezelfde hersenregionen stimuleert als het zien van geëmotioneerde gezichtsuitdrukkingen.

In het Neuro-imaging Center van het UMCG werden proefpersonen in een zogeheten fMRI-scanner geplaatst. Dit is een scanner waarbij met behulp van een computer een driedimensionaal beeld kan worden gegeven van de hersenactiviteit.

Tijdens de scan kregen de personen een drie seconden durend filmpje te zien van een acteur die een slok neemt uit een kopje en daarna een zeer vies gezicht trekt. Daarna moesten ze een aantal passages lezen waarin bijvoorbeeld een vieze dronkenlap tegen de ik-persoon botst en vervolgens begint te kokhalzen. Ze moesten zich hierbij voorstellen dat er stukjes braaksel in hun mond terechtkwamen. Als laatste moesten de proefpersonen vies smakende drankjes proeven.

Uit onderzoek van de data uit de fMRI-scan kon worden opgemaakt dat bij alle drie de proeven hetzelfde deel van de hersenen werd geprikkeld, namelijk de 'anterior insula', het gebied dat ons gevoel van weerzin bevat.

,,Als er iets gebeurt tijdens een film, dan beleeft de kijker dat intens mee'', zegt prof. dr. Christian Keysers van het Neuro-imaging Center in het Dagblad van het Noorden. ,,Zie het zo. Als acteur Keanu Reeves uit de film 'The Matrix' op een wolkenkrabber zijn evenwicht dreigt te verliezen, beleven wij dat alsof ons eigen leven op het spel staat. Als we zien hoe iemand een bepaalde emotie ondergaat, activeren we een deel van onze hersenen dat we ook activeren als we dezelfde emotie ondergaan. Wij hebben nu ontdekt dat dit ook gebeurt als we een boeiend stuk lezen in een boek.''

(Bron: Telegraaf, Dagblad van het Noorden)