Lee Child - Blauwe maan (2019)

Jack Reacher knalt alsof het kermis is 



(Door Hans Knegtmans)

Blauwe maan, de nieuwe thriller met Jack Reacher, eindigt met een kwinkslag. Eerder heeft hij de slechterik in het verhaal wijsgemaakt dat die een vrije aftocht zal krijgen, maar nu verbreekt de hoofdpersoon deze belofte: 'Dat was nepnieuws.' Waarna Reacher de booswicht doodt met een kogel in het voorhoofd.

Het is niet de eerste keer dat de held dood en verderf zaait, en ook niet de laatste. 'Een schiettent op de kermis,' denkt hij met gevoel voor ironie.

Ja, er wordt wat afgeknald en, eerlijk is eerlijk, niet alleen door de hoofdpersoon. De belangrijkste vertellijn is het niet-aflatende conflict tussen twee rivaliserende bendes, ergens op het Amerikaanse platteland. De ene groep bestaat uit Oekraniërs, de andere uit Albanezen. Het lijkt mij dat de auteur Lee Child beide nationaliteiten als even onsympathiek wil afschilderen, en mijn lichte sympathie voor de Oekraniërs kan ik dan ook niet meteen verklaren. Maakt het iets uit dat ik - net als de schrijver - het ene land sterker associeer met lang, blond en lekker? Dat zou een literair discutabele overweging zijn.

Hoe dan ook, de sympathieke senior Aaron Shevick en zijn vrouw Maria hebben een woekerlening afgesloten, en hij beseft dat er een serieuze boete bestaat op wanbetaling. Als man van de wereld begrijpt medebuspassagier Jack Reacher dat de uitstappende bejaarde invalide er bijna om vraagt beroofd te worden, en hij brengt hem veilig naar huis. Van het een komt het ander, en al gauw beseffen de malafide geldschieters dat de nieuweling (die ze consequent beschrijven als 'lang' en 'lelijk') beslist niet op hun hand is.

Het onderscheid tussen de bendes krijgt, afgezien van hun namen, op geen enkele manier gestalte. Oekraïne of Albanië, in het boek blijft het één pot nat. Als er al sprake is van een buitenstaander, is dat het barmeisje Abby. Zij is zo scherp, sympathiek en geestig, dat je even vreest dat de verstokte vrijgezel van zijn geloof zal vallen. Maar nee, Reacher blijft Reacher. Ook al laat hij dit keer moreel gezien de lezer lelijk in de kou staan.

Lee Child - Blauwe maan. Uitgeverij Luitingh-Sijthoff, 356 pag.

Deze recensie, met toestemming van de auteur overgenomen, verscheen eerder in Het Parool.