Oordeel (nieuws, 2018)

Wie/Wat denkt Hebban wel dat hij/zij/het is?*
* Doorhalen wat niet van toepassing is

Voor het tweede achtereenvolgende jaar legde boekencommunity Hebban.nl alle boekenblogs en -sites langs de meetlat. Wie meet mag zelf ook wel eens de maat worden genomen. Omdat anderen het niet doen, houdt De Spanningsblog ditmaal Hebban tegen het licht.

(Door Peter Kuijt)

Het moet een uitputtend monnikenwerk zijn geweest, dat geregeld droef stemde maar soms ook vrolijk maakte. Maar liefst 222 blogs werden de afgelopen maanden uitgevlooid door het redactieteam van Hebban.nl. Je moet er maar zin in en tijd voor hebben, ik neem mijn papieren hoedje ervoor af.

Van die 222 blogs kregen er veertien het predicaat Getipt voor Hebban, wat we kennelijk moeten beschouwen als het equivalent van een keurmerk. Eén van die veertien uitverkorenen is De Spanningsblog. Wat de Hebban-redactie schrijft over deze blog is best wel een beetje fraai: ‘De Spanningsblog van Peter Kuijt bestaat al tien jaar. Peter is een echte nieuwsjager en slaagt er dan ook regelmatig in om als eerst met spannend nieuws naar buiten te komen. Gastbijdragen van o.a. columnist Peter de Zwaan en zijn eigen beknopte recensies uit het Algemeen Dagblad maken het blog compleet, naast het grote archief waarin vele recensies, dossiers, columns en interviews te vinden zijn. Peter heeft een unieke schrijfstijl – in zijn artikelen steekt hij zijn mening niet onder stoelen of banken en praat niemand naar de mond – en dat maakt dat De Spanningsblog opvalt tussen de vele andere thrillerblogs.’

Met al die veren in mijn bips is het lastig klagen over het boekbloggersoverzicht van Hebban. Dat zult u mij dus ook niet zien doen. Andere bloggers hadden wel wat te mokken, die hadden liever gezien dat de boekencommunity het bij een blogbeschrijving had gehouden en er geen oordeel aan had geplakt. Daarmee, zo was de redenering, werd de suggestie gewekt dat er volgens Hebban zoiets bestaat als een Eredivisie en een Jupiler League onder de boekenblogs. Zo’n indeling werkt misschien voor topbankiers met een armzalig salaris, maar niet voor de boekenbloggers die gratis en voor niets hun ziel en zaligheid stoppen in hun eigen website over de letteren.

Daar valt wat voor te zeggen. Je zou je kunnen afvragen waar Hebban de autoriteit vandaan haalt om andere aan het boek gewijde sites en blogs langs de meetlat te leggen? Oftewel, wie/wat denkt Hebban dat hij/zij/het is? Toegegeven, het is een indrukwekkende boekenwebsite die met dank aan zijn investeerders vol zit met digitale toeters en bellen, de nieuwste gadgets en andere op boekenfans geënte gekkigheden. Een grote speler in de branche. Maar wie kaatst, moet ook de bal verwachten, is mij altijd geleerd. En als anderen Hebban niet tegen het licht (durven te) houden, dan trekt De Spanningsblog wel de stoute schoenen aan.

Voor wie het nog niet wist: ik heb een geschiedenis met Hebban. Van medio 2014 – toen de site nog nat was van de verf en het behang er net hing – tot aan 2017 leverde ik op meer dan regelmatige basis redactionele bijdragen. Begin vorig jaar eindigde die samenwerking. De aanleiding was een doodordinaire bezuiniging. De geldschieters achter Hebban zijn geen weldoeners, maar zakenlieden die wel eens wat van hun investeringen terug willen zien. En zo werd tot verdriet van de achterblijvende redacteuren plotsklaps afscheid genomen van de ‘vaste’ freelance medewerkers, onder wie schrijver dezes. By the way, met nadruk wil ik stellen dat dit stuk niet uit rancune of wrok is geschreven. Ik wil slechts als dagelijkse bezoeker van de site melden hoe Hebban me nu bevalt.

Hebban heeft vanaf de zomer van 2014 lopen zoeken naar een koers die rendabel en toekomstbestendig zou zijn. In een interview met Boekblad in de zomer van 2015 verklaarde general manager Sander Verheijen dat Hebban zowel een lezerscommunity zou zijn als een redactionele component zou hebben. De site zou nieuws, achtergrondartikelen en interviews brengen en experts zouden met hun analyses en columns de site naar een hoger plan tillen. ‘Zo denken we belangrijker te kunnen worden en het publiek beter te kunnen bedienen’, zei Verheijen destijds. ‘Qua bezoekersaantallen zijn we al wel de grootste lezerscommunity van Nederland, maar we zijn nog niet dé autoriteit op boekengebied.’

Vorig jaar verliet Hebban dat model. Voortaan is de community de rode draad op de site. Voor lezers, door lezers. Het brengen van nieuws (primeurtjes!) wordt helaas aan andere bronnen overgelaten. Als er ergens actualiteiten over de boekenbranche worden gesignaleerd, volstaat Hebban nu met een linkje. Het merendeel van de artikelen bestaat uit ‘lijstjes’-verhalen (‘Deze 30 boeken bespraken we deze week’, ‘7 X de natuur in YA-boeken’, ‘6 boeken waar je het koud van krijgt’, ‘7 X leesvoer van vega schrijvers’, ‘de negentien van maart’ etc.), sneak previews van boeken die op het punt van verschijnen staan, aankondigingen van ‘reading challenges’, lijsten van te verwachten romans en besprekingen van leesclubboeken. Echt prikkelend is het allemaal niet.

Wie dé autoriteit op boekengebied wil zijn, moet ook lef hebben en tonen. Durven duiding te geven, kritisch te zijn. Op lange tenen durven staan. Maar Hebban is een site waar zowel de kool als de geit gespaard blijven. Een duidelijke opinie die vanuit de redactie wordt geventileerd, ontbreekt. Tegendraads zijn is liever niet gewenst. Tof, cool, super, fijn en mega zijn de sleutelwoorden. De schouderkloppen vliegen over en weer.

De community van Hebban is een club van kliekjes geworden. De Thriller Club, De Feelgood Club, De SciFi en Fantasy Club, De Literatuur Club en dan zijn er nog diverse leesclubs, allemaal met hun eigen regeltjes en gebruiken. Het zijn bijna ‘besloten’ gemeenschapjes. Een duidelijk voorbeeld daarvan kwam ik tegen tijdens de net afgelopen Thriller Tiendaagse. Er was een quiz samengesteld met vragen die uitsluitend voor de volgers van de We Love Crime-club bedoeld waren, zo werd ook later erkend. Ik heb niets tegen een community, maar ik zie er graag een waar de deur voor de argeloze bezoeker wijd open staat.

Conclusie: Hebban.nl ziet er flitsend uit, is een modern vormgegeven website met een indrukwekkend archief. Een state of the art look, zoals de Fransen zeggen. Vele genres vinden er onderdak: van YA-romans tot kookboeken, van thrillers tot feelgood, literatuur en fantasy, je kunt het zo gek niet bedenken.

Maar een gelikte lay-out zegt niet alles. Als grote (of grootste) boekensite heb je bijvoorbeeld het nieuws uit de branche bijna voor het oprapen, zou je denken. Grote en kleine spelers zouden maar wat graag hun primeurs aan je slijten. Maar voor actualiteiten over de letteren wordt ietwat gemakzuchtig naar andere bronnen verwezen. Jammer, een gemiste kans. Hebban mist ook smoel en de durf en een duidelijke stem om ergens iets van te vinden. Tegendraads zijn is bijna een vies woord. Voor een buitenstaander die graag tot zich neemt wat er op het gebied van de schone en minder schone letteren gebeurt, biedt de site gewoonweg te weinig.


Het beeldje van de lezer is gemaakt door Ans Vink.