Met tekst hannesen (column, 2009)

VALLENDE STERREN

(Door Peter de Zwaan)

Ik zou willen dat ik niet zo argeloos was, en zo goed van vertrouwen. Af en toe geloof ik zowaar dat mensen (zelfs journalisten) hun werk serieus nemen. Ik leer het ook nooit. Maar ik word wel voortdurend bijgespijkerd, dus ik bereik misschien ooit de leeftijd waarop ik naar eer en geweten kan zeggen dat het cynisme blijvend heeft toegeslagen.

Neem de column van een week geleden met de titel 'Weg met de sterren'.

Ik schreef dat het maar beter afgelopen kan zijn met het plaatsen van sterren onder een recensie, omdat de sterren te vaak niet sporen met de tekst.

Als voorbeeld citeerde ik enkele regels uit de recensie van Peter Kuijt over mijn misdaadroman 'Een zaak van vrouwen' die was geplaatst in Het Parool. Onder het stuk stonden drie sterren en ik vond het weinig.
Peter Kuijt vond dat zelf ook. Hij had het boek beoordeeld en het vier sterren waard gevonden.

Het Parool had zijn stuk ingekort en drie sterren geplaatst. Je zou dus kunnen zeggen dat het meteen het aantal sterren had ingekort.

Nu weet ik iets van journalistiek en ik weet ook dat inkorten soms nodig is. Inkorten behoort tot de
vaardigheden van een journalist, het is vrijwel les één basiskennis journalistiek. Over het inkorten van het betreffende stuk spreek ik me niet uit, wel over de gevolgen.

Een recensent leest een boek, maakt een stuk en geeft sterren. Een journalist leest de recensie, gaat een potje hakken en steekt een vinger in de lucht: wat zullen we er vandaag eens van maken, wel opschieten want de pagina moet door, drie sterren dan maar. Het kunnen er twee worden als de journalist net een kop redactiekoffie heeft genuttigd en ruzie met een collega heeft gehad; wie redactiekoffie kent weet wat ik bedoel. Als de redacteur ook nog net op zijn donder heeft gehad van zijn chef kan er maar zo nog een ster vallen. Ik wil maar zeggen: het aantal sterren is soms volslagen willekeurig en hangt meer af van de op niets gebaseerde smaak van een redacteur dan van de kwaliteit van het boek of de mening van de recensent.
Niet leuk voor de recensent en niet leuk voor de schrijver, maar de lezers weten nergens van, dus wat kan het schelen.

Natuurlijk moet ik er niet te zwaar aan tillen, volgende week is een andere schrijver de pineut, en wie zich te veel roert en vervelende columns schrijft die negeren we in het vervolg. Maar het onderwerp is een discussie waard en daarom blijf ik beweren dat we van die sterren af moeten. Met tekst hannesen vraagt enige vaardigheid, rommelen met sterren kan de grootste prutser.

(Deze column is ook te lezen op www.peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor zeven van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 de Gouden Strop. Onlangs verscheen zijn nieuwe Jeff Meeks-thriller 'Een zaak van vrouwen'. En in 2010 staat een volgende thriller op stapel die de titel 'De mooiste meid van Oregon' heeft meegekregen. Kijk op de site van Peter de Zwaan voor meer informatie. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)