Opnieuw in de kou (nieuws, 2009)

HELEMAAL KLAAR MET HET FONDS VOOR DE LETTEREN

Haar nieuwste thriller 'Oversteken' ligt net een maand in de winkel, maar nu al heeft Judith Visser met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de allereerste zin van haar nieuwe thriller bedacht. En die zin luidt: 'Dit boek is tot stand gekomen zonder een beurs van het Fonds voor de Letteren.'

Deze week ontving ze van de subsidieverstrekker een brief waarin negatief werd beschikt op een verzoek om een financiële steun van het fonds. Het ging om een beurs voor een nieuwe thriller die in de zomer van 2010 moet verschijnen. Ze had een exemplaar van 'Stuk' meegestuurd, de thriller waarmee ze dit jaar werd genomineerd voor de Gouden Strop en 'Ysabella', het Rotterdamse Leescadeau van 2008, de Maasstadvariant van het Boekenweekgeschenk. Bovendien had ze er een synopsis voor haar nieuwe thriller bijgevoegd.

,,Ik ben zelf erg enthousiast over dit boek en hoopte op steun van het Fonds'', zegt de schrijfster. ,,Maar die hoop kwam niet uit.'' Waarom haar aanvraag voor een beurs is afgewezen, weet ze niet. ,,In de brief stond dat ik voor een inhoudelijke reactie over de afwijzing contact met het Fonds kan opnemen. Maar ik denk niet dat ik dat doe. Eerlijk gezegd heb ik er geen zin in om te horen dat mijn werk 'niet aan de eisen voldoet'. Ik besteed mijn tijd liever aan positieve dingen zoals het schrijven van mijn nieuwe boek.''

Dat Visser een aanvraag indiende had te maken met het feit dat het in Nederland lastig is voor een beginnende auteur - zij publiceert sinds 2006 - om rond te komen van puur de opbrengst van de boeken. ,,Mij lukt het, maar krap.'' De Rotterdamse auteur heeft eenmaal eerder, in 2007, een beurs aangevraagd bij het Fonds, een Stimuleringsbeurs (die auteurs kunnen aanvragen na een debuut). Ook dat verzoek werd door de subsidieverstrekker afgewezen.

Visser zegt nu helemaal klaar te zijn met het Fonds voor de Letteren. ,,Ik stop ermee. Ik red het wel, ook zonder het Fonds. Maar de verontwaardiging blijft. Niet omdat ik wil beweren dat mijn boeken zo enorm goed zijn dat het ondenkbaar is dat iemand daar anders over kan denken, maar wel omdat ik het vermoeden heb dat het komt omdat ik een 'thriller-auteur' ben en dat is blijkbaar niet literair genoeg.''

De afwijzing van Judith Visser door het Fonds staat niet op zichzelf. Al jaren ergeren thrillerschrijvers zich aan het feit dat het Fonds wel de portemonnee trekt om literaire vakbroeders en -zusters te steunen, maar de auteurs uit de spannende hoek in de kou laat staan. Gesprekken van het bestuur van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs (GNM) hierover liepen steevast op niets uit.

Om alsnog de 'glazen muur' tussen Fonds en misdaadauteurs te verbrijzelen werd vorig jaar een oproep gedaan aan de spannendeboekenschrijvers om massaal een aanvraag voor financiële ondersteuning in te dienen bij het Fonds. Uit de behandeling van die aanvragen zou dan kunnen worden vastgesteld of het Fonds thrillerschrijvers bewust 'discrimineert'.

Die aansporing heeft tot niets geleid, bleek eerder dit jaar uit een mededeling van GNM-voorzitter Willem Asman. ,,Op onze oproep ontvingen wij behalve spontane steunbetuigingen geen indicatie dat leden recent hebben aangevraagd of dat op afzienbare termijn van plan zijn.'' Volgens Asman bestaat er onder de thrillerauteurs geen behoefte om als collectief ten strijde te trekken tegen het Fonds. Het GNM-bestuur verklaarde daarom het dossier 'Fonds voor de Letteren' gesloten.

In België worden misdaadauteurs door het Vlaams Fonds voor de Letteren overigens wel ondersteund.