(Door Peter Kuijt)
Letterenhoogleraar Hugo Verdaasdonk is dinsdag 9 oktober op 62 jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van een hersentumor. Verdaasdonk die op 7 juni 1945 in Amsterdam werd geboren, was hoogleraar literatuursociologie aan de Koninklijke Universiteit Brabant. Onder het pseudoniem Paul Stather publiceerde hij in de jaren negentig drie thrillers: 'De man die Marilyn Monroe was' (1995), 'De Bank' (1997) en 'De Göring-collectie' (1999). 'De Bank' werd genomineerd voor de Gouden Strop.Verdaasdonk, oud-voorzitter van het Fonds voor de Letteren, heeft onder meer onderzocht waarom mensen boeken kopen, lenen en lezen. ,,Samen met een groep economen deden we onderzoek naar de marketing en de sociologie van het boek'', zei Verdaasdonk in een interview in 1997. ,,We zijn vooral geïnteresseerd in de eigenschappen die mensen aan boeken toekennen. Dat de naam van de auteur trekt, dat is duidelijk. Een nieuwe Mulisch verkoopt zo. Maar 98% van de boeken zijn van schrijvers, van wie je vaag iets of nog nooit gehoord hebt. En toch maken mensen - meestal ook snel, de keuze voor een 'onbekend' boek. Wij hebben het idee dat zich in het hoofd van mensen processen afspelen die maken dat ze voor een bepaald boek kiezen. Van invloed zijn de omslag, maar ook de critici, de uitgeverijen en het succes bij een smaakbepalend deel van het publiek.''
Verdaasdonk is thrillers gaan schrijven omdat hij het zo'n leuk, interessant genre vond. ,,Een wet van het genre is dat de verteller onbetrouwbaar moet zijn. Daar kun je heel veel mee doen. Je begint te vertellen dat er een lijk ligt in een hermetisch afgesloten kamer, waar niemand bij komt. Niemand, echt niet, geloof mij nou. En aan het einde, dat is duidelijk, komt de schrijver er op terug: de butler kon door het sleutelgat! Dat is een element van de spanning. Ik hou daarvan, ik wil hevig op het verkeerde been worden gezet.''
Het was cruciaal dat Verdaasdonk zich destijds van een pseudoniem bediende. ,,Ik wilde dat het boek puur op de tekst beoordeeld zou worden. Want informatie over de auteur zegt bijna altijd iets over het uiteindelijke oordeel over het boek. Als ik jou een boek geef van een onbekende auteur en je vindt het maar matig en ik meld vervolgens dat het van Mulisch is, tien tegen een dat je dan je oordeel herziet.''
,,Bovendien was ik bij het uitkomen van mijn eerste boek nog voorzitter van het Fonds voor de Letteren. Dan geef je een oordeel over literatuur. Ik behield mijn pseudoniem om me te behoeden voor het feit dat sommige ontevreden auteurs meesmuilend zouden zeggen: 'Hij beoordeelt literatuur en schrijft zelf thrillers'.''
(Zie ook interview met Paul Stather (Hugo Verdaasdonk) uit 1997)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten