Een bosje bloemen ontbrak (column, 2021)

Hardleerse uitgevers

(Door Peter Kuijt)

Voor wie het nog niet weet: de Week van het Spannende Boek is begonnen. Als u het nog niet wist, dan valt u niets te verwijten. Zoveel publicitaire aandacht was er nou ook niet voor. Dat Paris Hilton een contract voor een boek heeft getekend, zal wellicht bij meer mensen bekend zijn.

Hoe dan ook, de week… is begonnen. En die werd afgetrapt in de bibliotheek in Utrecht (filiaal Neude) met de uitreiking van de vier belangrijkste (want enige) thrillerprijzen van Nederland.

Ik heb zelf de uitreiking niet gezien, want ik moest met de teckel naar de puppycursus in Gouda. Maar volgens Tzum vond de uitreiking plaats in ‘een troosteloos zaaltje. Een bosje bloemen ontbrak.’ Waaruit maar weer blijkt dat er bij dit literaire weblog nog grotere zeiksnorren zitten dan bij De Spanningsblog.

Bernice Berkleef won de Gouden Strop, zij is de vijfde vrouwelijke auteur in de 35-jarige geschiedenis van deze prijs die bekroond werd. Floris Kleijne ging er met de Schaduwprijs vandoor. Afijn, dat weet u vast als u De Spanningsblog afgelopen zaterdag heeft gelezen. Niet als u de NOS heeft gevolgd: die vond de uitreiking niet nieuwswaardig genoeg.

Het is altijd leuk en leerzaam om aan de hand van het juryrapport de stand van zaken in thrillerland weerspiegeld te zien. Tachtig boeken lazen de vijf juryleden in totaal. ‘Een mooi aantal. Zeker als je bedenkt dat uitgevers in het afgelopen jaar vanwege corona wat voorzichtig waren.' Zeker ook als je bedenkt dat in 2019 rond de zeventig titels waren ingezonden en vorig jaar 76.

Er was wel kritiek van de jury over het niveau. Het juryrapport: 'Er waren veel 'zozo' inzendingen (of, zoals een jurylid opmerkte: prima voor op het strand!), maar wat extra opviel was veel gebrekkige redactie en een slordig gebruik van de Nederlandse taal. we zullen geen lijst maken met voorbeelden, maar foutieve uitgangen bij persoonsvormen, verkeerd geschreven voltooid deelwoorden, de schier onmetelijke reeks Engelse deelwoordenin de Nederlandse taal; het stoorde nogal eens.'

Nogal eens.

De kritiek van de jury klinkt bekend. Al sinds jaar en dag wordt er geklaagd over de slordigheden in ingezonden boeken. Dat geldt al sinds de jaren 90, maar ook bijvoorbeeld in 2007, de allerlaatste keer dat ik deel uitmaakte van de Gouden Strop-jury. Toen citeerde juryvoorzitter Clairy Polak een tenenkrommende zin uit een van de boeken: 'Haar rug was doorzeefd met kogelgaten.' In editie 2014 zaten er 'ongeloofwaardige thrillers' onder de inzendingen. En in 2017 moest de jury ploegen 'door heel wat vermijdbare clichés, subplotjes en wirwarren van personages. De jury had graag gezien dat eindredacteuren de lat hoog blijven leggen wat betreft lengte en plot, daar had een aantal boeken enorm van kunnen opknappen.'

Bijna jaarlijks krijgen thrilleruitgevers een tik op de vingers en een veeg uit de pan. Maar ze doen er niets aan, blijkt ook nu weer.

De hardleerse uitgevers zouden zich eens moeten realiseren dat in geen enkel ander genre de kritiek zo stevig en fundamenteel is. Bij prijsuitreikingen voor literaire romans, kinderboeken, non-fictie wordt louter en alleen de lof bezongen van hetgeen op de leestafels van de juryleden is beland. Maar in het thrillergenre gooien de uitgevers er met de pet naar. 

Waarom?

Omdat het toch maar 'voor op het strand' is? Is het uit minachting voor de lezer?  Die heeft enkel behoefte aan een snel en spannend verhaal. Slordige zinnen? Boeie...

Wie het weet mag het zeggen.