Robert Harris - De tweede slaap (2019)

Nieuwe jaartelling van een routinier



(Door Hans Knegtmans)

De tweede slaap van Robert Harris begint met het overlijden van pastoor Thomas Lacy. Die is, in een dorpje op het Engelse platteland, van een hoge rots afgekukeld en daarbij om het leven gekomen. De nieuwbakken pater Christopher Fairfax krijgt de opdracht de begrafenis en bijbehorende ceremonieën tot een goed einde te brengen.

Op het eerste gezicht lijkt De tweede slaap een historische roman, ook al vanwege het jaartal (1468) van de gebeurtenissen. Later blijkt dat dit jaartal niet klopt. Nadat zich ooit een - niet in detail uitgelegde - ramp heeft voltrokken, is de katholieke kerk met een nieuwe jaartelling begonnen. Het is een hele puzzel die herziene datering te begrijpen.

Interessanter is dat de machthebbers het verleden nadrukkelijk verzwijgen, zodat vrijwel niemand de feitelijke stand van zaken kent. Onder regie van de corrupte overheid zijn eeuwenlang wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen van vroeger verzwegen, zodat de huidige bevolking het nog steeds doodnormaal vindt zich te voet of met paard en wagen te verplaatsen en 's avonds kaarsen te ontsteken.

Gelukkig blijkt Pater Fairfax een ondernemende natuur te hebben. Het helpt dat hem langzaamaan duidelijk wordt dat de verongelukte pastoor bij leven ook geen fan was van zijn machtige superieuren. Met assistentie van nog een paar daadkrachtige dorpelingen - de geëmancipeerde weduwe Sarah Dunston en de politiek nogal rechtlijnige wolfabrikant John Hancock - binden zij de strijd aan met de corrupte machthebbers. Voorzichtigheid is geboden, want hun godvruchtige tegenstanders kijken niet op een paar slachtoffers meer of minder.

Harris is een geroutineerd verteller met meer dan voldoende invallen om de lezer scherp te houden. Creatief is zijn idee om een wetenschapsexpert op te voeren die tot verbijstering van zijn publiek het concept elektriciteit in de praktijk brengt. Hiermee zet hij zijn eigen veiligheid op het spel, maar door een kras staaltje van omkoping weet zakenman Hancock het gevaar te bezweren.

De lezer vraagt zich af of in een zo doortrapte maatschappij de nette mensen überhaupt enige kans hebben aan het langste eind te trekken. Dat moet u zelf maar ontdekken.

Robert Harris - De tweede slaap. Uitgeverij Cargo, 364 pag.

Deze recensie, met toestemming van de auteur overgenomen, verscheen eerder in  Het Parool.