Stephen King - Het instituut (2019)

Deze King is wel érg ongeloofwaardig



(Door Hans Knegtmans)

Misschien is het een kwestie van smaak. Ik kan een roman van Stephen King probleemloos doorkomen, zolang ik me maar kan voorstellen dat de personages werkelijk bestaan. Tot nu toe heb ik geluk gehad, maar nu keert het lot zich tegen mij.

In Het instituut beschrijft hij tal van gebeurtenissen die op zijn zachtst gezegd ongeloofwaardig zijn. Kinderen die gedwongen worden te kijken naar intens infantiele films die hun een barstende hoofdpijn bezorgen. Of blootgesteld worden aan onheilspellend gegons, waardoor ze volledig van slag raken. Dit nog afgezien van passages waarin de auteur zijn geheel eigen sciencefiction over de lezer uitkiepert.

De hoofdpersoon van Het instituut is de twaalfjarige Luke. Een doodnormale jongen, aardig en betrouwbaar. Hij zeikt zelfs zijn ouders niet af. Het enige persoonskenmerk waar hij een beetje mee moet uitkijken, is zijn opzichtige genialiteit.

Het leven van dit wonderkind is zoals je elke twaalfjarige jongen zou toewensen. Totdat op een kwade nacht twee penozefiguren zijn ouders doodschieten, en hun zoon meenemen naar een kamer die eruitziet als een wat slordige versie van zijn kamer thuis.

Gelukkig heeft Luke in zijn gevangenis enkele tientallen medebewoners, van wie sommigen hem bijpraten hoe het er daar toegaat. Erg rooskleurig ziet zijn toekomst er gezien hun ervaringen niet uit. Nu zitten ze nog in de vleugel die toepasselijk Voorkant wordt genoemd. Na een kort verblijf aldaar zullen ze worden overgebracht naar Achterkant. De officiële versie is dat ze na korte tijd weer mogen vertrekken, zij het dat eerst hun geheugens worden gewist.

Lukes medegevangenen denken dat 'vertrekken' een eufemisme is voor iets akeligs. Dit vermoeden wordt bevestigd als hij in een krant leest dat zijn ouders zijn vermoord, en wel op de dag dat hij zelf van de aardbodem verdween.

De intrige en de sfeer van het boek spreken meer tot de verbeelding dan de personages. Met uitzondering van de tienjarige, bedeesde Avery. Die neemt tijdens een periode waarin Luke noodgedwongen elders vertoeft de teugels strak in handen. Op zulke momenten besef je dat het boek veel beter had kunnen zijn.

Stephen King - Het Instituut. Uitgeverij Boekerij, 544 pag.

Deze recensie, met toestemming van de auteur overgenomen, verscheen eerder in Het Parool.