Grote auto's (column, 2013)

UITGEVER WORDEN (2)

(Door Peter de Zwaan)

Ik had het in het eerste stukje over mijn stijgende waardering voor uitgevers en over hun grote auto’s. De grootte van de auto’s zou wel eens te maken kunnen hebben met de kosten van een boek.
Eerst een vraag aan collega-schrijvers: hebben jullie ooit uitgezocht wat de kostprijs is van dat prachtboek waar jullie een half jaar of langer aan hebben gewerkt?
Ik hoor het al.
Ik had het ook niet.
Tot ik dus zelf directeur en prullenbakkenleger van Uitgeverij Zwarte Zwaan werd. Het is geen bedrag waar je van achterover valt. Net geen 2 euro voor een boek van tegen de 200 pagina’s, en dan reken ik de kosten van het omslag, het binnenwerk en de corrector mee. Veel boeken zijn dikker, maar geloof me: meer dan 3 euro kost een boek van 300 bladzijden niet. De eerste druk wel te verstaan. Herdrukken zijn aanzienlijk goedkoper en als je eerste druk meer dan 1000 exemplaren is dan is die 3 euro per boek een lachertje.
Ervaren uitgevers die weten waar ze de kortingen moeten halen zijn goedkoper uit dan een beginneling zoals ik, maar laten we het niet te rooskleurig maken: 3 euro per exemplaar van je levenswerk. Dat te koop zal liggen voor € 19,90, een bedrag dat ik afrond op 20 euro omdat het makkelijker rekent.
Twintig euro min die 3 euro aan druk-, ontwerp- en correctiekosten maakt 17 euro. De boekwinkel wil 40 procent korting, dus 8 euro. Daardoor komt het bedrag dat de uitgever overhoudt op 9 euro. Tien procent voor de schrijver. Dat is meestal 10 procent minus btw en nog een en ander waar de meeste schrijvers niets van willen begrijpen, maar vooruit: 10 procent van 20 euro, is 2 euro voor al het gezwoeg.
Houdt de uitgever per exemplaar 7 euro over. Zeven.
Daar moet zijn overhead af, maar die heeft hij zelf in de hand. Kwestie van wel of niet lui zijn; ik kom daar op terug.
‘Maar hij betaalt een voorschot en als hij geen boek verkoopt dan ziet hij niets van dat geld terug', ik hoor het u zeggen. Ook daar kom ik op terug, eerst een gevalletje uit de praktijk.
Begin dit jaar vroeg een uitgever of ik een verhaal wilde schrijven. Hij dacht aan 12.000 woorden. Een lang verhaal dus. Vijf verhalen van 12.000 woorden en je hebt een boek. Ik kreeg een idee, schreef het verhaal en dacht er toen pas aan om te vragen of het ook betaalde.
Ja hoor, het voorschot was 50 euro.
Zo, nou snapt u een beetje hoe het zit met die grote auto. Misschien ziet u zelfs beelden voor u van een huis aan de Zuidfranse kust en een jacht dat ligt te dobberen. Niet te wild dromen, want we hebben de overhead nog. Daarover de volgende keer.

(Deze column is ook te lezen op peterdezwaan.nl)

Peter de Zwaan (1944, Meppel) heeft tientallen publicaties op zijn naam staan, misdaadromans en jeugdboeken. Voor acht van zijn thrillers werd hij genomineerd voor de Gouden Strop, de prijs voor het beste Nederlandstalige spannende boek. Met 'Het Alibibureau' won hij in 2000 die prijs. Zijn jongste thriller, 'De bruiloften van Annika Kommer', staat op de longlist van de Gouden Strop 2013. (Foto Peter de Zwaan: Bob Bronshoff)