Plaat van de maand (33)

De Spanningsblog besteedt met recensies, interviews en nieuws voornamelijk aandacht aan de hedendaagse thriller en de auteurs daarvan: Nele Neuhaus, Dennis Lehane, Deflo, R.J. Ellory, noem maar op. De vroege Nederlandse misdaadroman is op deze site een ondergeschoven kindje. Maar verzamelaar Wim van Eyle biedt - ook in dit nieuwe jaar - uitkomst. Zijn rijke collectie aanschouwend richt Van Eyle eens per maand de schijnwerper op het werk van een - soms vergeten - Nederlandse misdaadschrijver uit vroeger tijden. Vandaag de drieëndertigste aflevering uit de serie Plaat van de maand. Over Marten Treffer.

DE VOORLOPER VAN BAANTJER

(Door Wim van Eyle)

Je zou hem de voorloper van Appie Baantjer kunnen noemen, de op 14 augustus 1923 in Amsterdam geboren Marten Visser. Evenals de beroemde geestelijk vader van rechercheur De Cock, kwam Visser in dienst bij de hoofdstedelijke politie en schreef hij succesvolle spannende boeken.

Visser werd rechercheur bij de Centrale Recherche op het hoofdbureau van politie in Amsterdam. Tijdens zijn werkzaamheden maakte hij veel mee, een koffer vol verhalen zogezegd. Een boek kon dan ook niet uitblijven.

In 1964 verscheen Vissers debuut, getiteld Moord in de Helmersstraat. Het boek met rechercheur Dirk de Wit (Dick) als dragende figuur verscheen als onderdeel van de Ooievaarreeks bij uitgeverij Bert Bakker/Daamen N.V. in Den Haag. Over de plaats delict in de titel gesproken: ik woonde zo goed als op de moordplek, maar ik heb er nooit iets van vernomen...

De vrije dunne boekjes (136 pagina's, net zo dik als een Baantjer) had je in één avond uit en dat was nogal aantrekkelijk voor heel wat lezers en lezeressen. De boekjes, het zouden er zes worden plus een Omnibus (deze laatste werd uitgegeven door Teleboek N.V. Bussum) - hadden veel succes en Marten Treffer, het pseudoniem dat Visser had gekozen, werd een bekende Nederlander. Die bekendheid werd in de periode 1969-1974 nog een stuk groter toen verschillende van zijn boeken als hoorspel en tv-serie (Eli Blom als commissaris Bos) door de NCRV en de KRO uitgezonden werden. De foto hieronder toont tv-opnamen die in maart 1969 in de Jordaan zijn gemaakt voor Treffers tv-serie 'Judasgeld'.

Lang zou Marten Treffer niet van zijn faam kunnen genieten want op 9 januari 1975 overleed hij. Voor die tijd had hij nog een aantal cursiefjes in de lokale krant geschreven onder het pseudoniem Vic Martin.

Treffers bibliografie:

- 1964 'Moord in de Helmersstraat' (Bakker/Daamen)
- 1964 'Moord op de Zeedijk' (Bakker/Daamen)
- 1964 'Moord in de Spuistraat' (Bakker/Daamen)
- 1965 'Moord is taboe' (Bakker/Daamen)
- 1965 'Moord op de Walletjes' (Bakker/Daamen)
- 1969 Teletreffer omnibus: 'Judasgeld', 'De gluurder', 'De zaak Grauber', 'Chantage' (Teleboek N.V.)

(Bronnen: Wim van Eyle, Wikipedia)