Milou van der Will - Breekijzer (2012)

Een mespuntje spanning



(Door Peter Kuijt)

Begin april viert uitgeverij Anthos het feit dat ze vijftien jaar geleden voor het eerst het vermaledijde etiket 'literaire thriller' op een spannend boek plakte. Het geheugenspel
van Nicci French was het eerste boek dat in dit hokje werd geduwd. Volgens Anthos is een literaire thriller een spannend boek waarin het niet zozeer draait om het oplossen van een moord, 'maar meer om de karakterontwikkeling van de personages en de verhaalsetting, geschreven in een literaire stijl'.

Sindsdien is de opmars van de literaire thriller onstuitbaar. Veel uitgevers volgden Anthos' voorbeeld en plaatsen te pas en te onpas het etiket op de boeken, om maar vooral de suggestie te wekken dat de lezer iets meer in handen heeft dan gewoon een spannend boek. Vaker dan gewenst slaan uitgevers overigens de plank mis en is in de bewuste misdaadroman de literaire meerwaarde ver te zoeken.

Dat lijkt ook het geval in Breekijzer, de tweede thriller van journaliste Milou van der Will (1985). Na 350 pagina's blijft de lezer met het gevoel achter dat hij een boek uit een ander 'hokje' tot zich heeft genomen.

Van der Will concentreert zich in de thriller op het duo Sam en Sophie. Als hij zestien is, is Sam samen met zijn jongere broer Lucas getuige van een familiedrama: hij treft zijn ouders dood aan in de keuken. Zijn moeder rust met haar hoofd in een plas bloed op tafel, vader zit met het pistool nog in de hand tegen een keukenkastje. Een duidelijk gevalletje van crime passionel, concludeert de politie.

Twee jaar later staat Sam op het punt om met zijn grote liefde, kapster Sophie, een huisje te betrekken. Maar een beetje vette inrichting kost wel wat geld en daarom gaat Sam in op het aanbod van een verkeerd vriendje om wat klussen op te knappen. Sophie is ondertussen gestuit op de dagboeken van Sams moeder, die wellicht een ander licht kunnen werpen op wat het bloedbad in de ouderlijke woning heeft veroorzaakt. De lezer voelt aan zijn theewater: dat kan niet goed gaan. En dat doet het dan ook niet.

Van ondraaglijke spanning moet Breekijzer het niet hebben. Er is daarvan slechts een mespuntje aanwezig, vergezeld van een dun lijntje sensatie. Een verrassende plotwending ontbreekt. Van der Will schrijft zoals ze waarschijnlijk ook als journaliste te werk gaat: doelgericht, rechttoe rechtaan en vooral geen cliché schuwend. En soms ook niet het taalgebruik van een romannetje overstijgend: 'Haar hart maakte onbedoeld een sprongetje'.

Als chicklit zou Breekijzer wellicht beter scoren. Maar de lat van een echte literaire thriller ligt voor Van der Will vooralsnog duidelijk te hoog.

Milou van der Will - Breekijzer. Uitgeverij Cargo, 352 pag.